Kości kończyny dolnej 

wolnej

Nasada bliższa kości udowej 

• Obejmuje głowę i szyjkę kości udowej 

oraz dwa krętarze większy i mniejszy,

• Oba krętarze łączy grzebień 

międzykrętarzowy od strony tylnej, a 
od strony przedniej kresa 
międzykrętarzowa.

Trzon kości udowej

• Lekko wypukły do przodu,
• Od strony tylnej biegnie kresa chropowa, na 

którą składaja się dwie wargi – przyśrodkowa i 
boczna. W kierunku ku górze obie wargi się 
rozchodzą boczna kieruje się do krętarza 
wiekszego i wytwarza guzowatość pośladkową. 
Warga przyśrodkowa kieruje się do krętarza 
mniejszego i kresy międzykrętarzowej. W 
dolnej części trzonu wargi kresy chropowej 
również się rozchodzą i ograniczają trójkątne 
pole tzw. powierzchnię podkolanową.

Nasada dalsza kości udowej

• Zbudowana z dwóch kłykci, wypukłych ku 

dołowi: przyśrodkowego i bocznego.

• Od strony tylnej między kłykciami znajduje 

się dół międzykłykciowy.

• Oba kłykcie pokryte są powierzchnią 

stawową do połączenia z kłykciami kości 
piszczelowej.

• Powyżej obu kłykci od boku znajdują się 

nadkłykcie: boczny i przyśrdokowy, nieco 
większy od bocznego. 

Rzepka 

•

Jest spłaszczoną kością włączoną w ścięgno 
końcowe mięśnia czworogłowego uda.

•

Ma dwie powierzchnie:



Przednią chropową, przeznaczoną do przyczepu 
wymienionego ścięgna,



Tylną gładką, biorącą udział w utowrzeniu stawu 
kolanowego.

•

W górnej części rzepki znajduje się podstawa, ku 
dołowi skierowany jest wierzchołek rzepki, od 
którego do guzowatości piszczeli biegnie 
więzadło rzepki.

KOŚCI PODUDZIA

Nasada Kości piszczelowej

• Zbudowana jest z dwóch kłykci: przyśrodkowego i bocznego,
• Powierzchnie górne kłykci oddziela wyniosłość 

międzykłykciowa, na którą składaja się dwa guzki: 
międzykłyciowy przyśrodkowy i boczny,

• Do przodu i do tyłu od wyniosłości znajduja się odpowiednio: 

pole międzykłykciowe przednie i pole międzykłyciowe tylne, 
do których przyczepiają się więzadła krzyżowe stawu 
kolanowego.

• Na kłykciu bocznym od tyłu i boku znajduje się powierzchnia 

stawowa strzałkowa, przeznaczona do połączenia stawowego 
z głową strzałki. 

• W przedniej okolicy nasady leży mocna, chropowa wyniosłość 

– guzowatość piszczelowa – miejsce przyczepu mięśnia 
czworogłowego uda.   

Trzon kości piszczelowej

• Na przekroju ma kształt trójkątny,
• Brzeg przedni zaczynający się na 

guzowatości piszcelowej jest dobrze 
wyczuwalny przez skórę,

• Brzeg przyśrodkowy jest bardziej 

zaokrąglony,

• Brzeg międzykostny skierowany w 

stronę strzałki, jest miejscem 
przyczepu błony międzykostnej.

Nasada dalsza kości 

piszczelowej

• Ma trzy zasadnicze części:
Kostkę przyśrodkową, od strony bocznej 

zaopatrzona jest w powierzchnię stawową 
kostkową – służy do połączenia z kością 
skokową,

Powierzchnię stawową dolną – 

przeznaczona do połączenia z kością 
skokową.

Wcięcie strzałkowe – położone bocznie, 

służy do połączenia z kością strzałkową.

Nasada bliższa kości 

strzałkowej

• Utworzona jest przez głowę strzałki, 

która ku górze przedłuża się w 
wierzchołek głowy strzałki,

• Po stronie przyśrodkowej głowa 

strzałki zaopatrzona jest  w 
powierzchnie stawową do połączenia 
z kością piszczelową.

Trzon strzałki

• Ma trzy brzegi;
Przedni,
Tylny,
Międzykostny.
• Oddzielają one od siebie trzy powierzchnie:
Przyśrodkową,
Boczną,
Tylną.
• Powierzchnia tylna większa od pozostałych, 

zaopatrzona jest w grzebień przyśrodkowy.

Nasada dalsza strzałki

• Grubieje i przechodzi w kostkę 

boczną,

• Na powierzchni przyśrodkowej kostki 

bocznej znajduje się powierzchnia 
stawowa kostkowa, przeznaczona do 
połączenia z kością skokową w stawie 
skokowym górnym.

KOŚCI STOPY

Kości stępu

• Jest ich siedem,
• Układają się w szereg bliższy – kość 

skokowa i piętowa, ułożone piętrowo 
jedna nad drugą,

• Szereg dalszzy obejmuje trzy kości 

klinowate i kość sześcienną, ułożone 
obok siebie,

• Między szeregiem bliższym i dalszym 

połozona jest kość łódkowata. 

Kość skokowa

• Łaczy kości podudzia ze stępem w 

stawie skokowym górnym.

• W kości skokowej wyróżniamy trzy 

części:

Trzon,
Szyjkę,
Głowę. 

Kość piętowa

• Położona jest w dolno – tylnej okolicy 

stępu,

• Na kości piętowej położona jest kość 

skokowa,

• Na powierzchni górej zwróconej do 

kości skokowej znajduja się trzy 
powierzchnie stawowe skokowe: 
tylna, środkowa i przednia.

Kość łódkowata

• Położona jest między szeregiem 

bliższym i dalszym kości stepu od 
strony przyśrodkowej.

• Łączy się stawowo z kością skokową, 

a powierzchnią przednią z trzema 
kośćmi klinowatymi. Na pozostałych 
chropowatych powierzchniach 
przymocowują się więzadła.

• Na powierzchni przyśrodkowej 

znajduje się guzowatość kości 
łódkowatej.  

Kości klinowata, przyśrodkowa, 

pośrednia, boczna

• Zgodnie z nazwą mają kształt klina.
• Kość klinowata pośrednia ostrzem klina 

skierowana jest w dół, a kości 
przyśrodkowa i boczna odwrotnie, 
ostrzem klina skierowane są ku górze. 

• Do powierzchni kości klinowatych 

przylega kość łódkowata.

• Powierzchnie dalsze łączą się stawowo 

z podstawami kości śródstopia I, II, III.

Kość sześcienna

• Położona jest po stronie przedniej i 

bocznej stępu. 

• Ma kształt regularnego sześcianu.
• Powierzchnią bliższą łaczy się z 

kością piętową, a powierzchnią 
dalszą z podstawami kości 
śródstopia.

Kości śródstopia

• Podobnie jak śródręcza jest pięć,
• Każda z nich zaopatrzona jest w podstawę, skierowaną do 

kości stępu, trzon i głowę przeznaczoną do połączenia z 
paliczkami bliższymi.

• Trzon kości jest nieco wypukły w stronę grzbietową.
• Pierwsza kość śródstopia jest najkrótsza i znacznie grubsza 

od pozostałych.

• Na podstawie V kości śródstopia od strony bocznej znajduje 

się guzowatość , do której przyczepia się mięsień 
strzałkowy krótki.

• Jest on także ważnym  punktem orentacyjnym przy 

zlokalizowaniu tzw. lini Lisfranca, która biegnie między 
szeregiem dalszym stępu a podstawami kości śródstopia.

Kości palców stopy

• Kości palców stopy występują w liczbie 14 paliczków, 

podobnie jak w szkielecie paców ręki, z tą różnicą, że są 
znacznie krótsze.

• Palec pierwszy ma silnie rozwinięte dwa paliczki, pozostałe 

palce mają po trzy paliczki: bliższy, środkowy i dalszy.

• Paliczki palca V są najkrótsze.
• W każdym paliczku wyróżnia się podstawę, trzon i głowę.
• Paliczki dalsze zakończone są guzowatością paliczka 

dalszego.

• Na powierzchni podeszwowej na wysokości głowy I kości 

śródstopia  z reguły występują dwie trzeszczki – 
przyśrodkowa i boczna.