Obowiązki płatnika w

zakresie opłacania składek

Starzyńska Anna

Jańczyk Justyna

Kim jest płatnik?

Każda osoba lub podmiot zobowiązany
przepisami do opłacania składek na
ubezpieczenia społeczne za siebie lub innych
ubezpieczonych, z jakiegokolwiek tytułu.
A więc może to być osoba, która sama zgłasza
się do ubezpieczeń – jak prowadzący
pozarolniczą działalność, ale może to być np.
jakaś instytucja, jak Urząd Pracy w stosunku
do osób bezrobotnych.

Zgodnie z art. 4 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń

społecznych płatnikami składek na ubezpieczenia społeczne
są:



pracodawca,



podmiot, na rzecz którego wykonywana jest odpłatnie praca w
czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego
aresztowania



ubezpieczony zobowiązany do opłacenia składek na własne
ubezpieczenia społeczne,



Kancelaria Sejmu - w stosunku do posłów i posłów do Parlamentu
Europejskiego



Kancelaria Senatu - w stosunku do senatorów,



duchowny niebędący członkiem zakonu albo przełożony domu
zakonnego lub klasztoru - w stosunku do członków swych zakonów



jednostka organizacyjna podległa Ministrowi Obrony Narodowej -
w stosunku do żołnierzy niezawodowych pełniących czynną służbę
wojskową, z wyłączeniem żołnierzy pełniących służbę kandydacką,



powiatowy urząd pracy - w stosunku do osób
pobierających zasiłek dla bezrobotnych,



Zakład Ubezpieczeń Społecznych - w stosunku do osób
podlegających ubezpieczeniom społecznym z tytułu
pobierania zasiłku macierzyńskiego albo zasiłku w wysokości
zasiłku macierzyńskiego,



podmiot wypłacający stypendium sportowe - w
stosunku do osób pobierających te stypendia,



minister właściwy do spraw finansów publicznych oraz
dyrektor izby celnej - w stosunku do funkcjonariuszy celnych,



osoba prowadząca pozarolniczą działalność - w
stosunku do osób współpracujących przy prowadzeniu tej
działalności,



wójt, burmistrz lub prezydent miasta - w odniesieniu do
osób otrzymujących świadczenie pielęgnacyjne, na
podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych.

Obowiązki płatnika



zgłoszenie do ubezpieczenia osób podlegających ubezpieczeniom
społecznym, w ciągu 7 dni od daty zatrudnienia pierwszego
pracownika lub powstania stosunku prawnego uzasadniającego
objęcie ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi pierwszej osoby.



zawiadomienie o zmianach w zgłoszeniu właściwej jednostki
terytorialnej ZUS,



obliczanie, potrącanie, rozliczanie i opłacanie składek na
ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz Fundusz
Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz
Emerytur Pomostowych (jeżeli ma obowiązek ich opłacania) za każdy
miesiąc kalendarzowy. (na właściwe rachunki centralne ZUS),



wyrejestrowanie z ubezpieczeń w przypadku wygaśnięcia tytułu do
ubezpieczenia.

Finansowanie składek

SKŁADKI NA

UBEZPIECZENIE

PŁATNIK

UBEZPIECZONY

EMERYTALNE

9,76 %

RENTOWE

6,5 %

1,5 %

CHOROBOWE

2,45 %

WYPADKOWE

(0,67% -3,86%)

FUNDUSZ PRACY

2,45%

FUNDUSZ

GWARANTOWANYCH

ŚWIADCZEŃ

PRAOWNICZYCH

0,10 %

MINIMALNE

WYNAGRODZENIE

1680 zł

PŁATNIK

UBEZPIECZONY

Na ubezpieczenie emerytalne

Na ubezpieczenie rentowe

Na ubezpieczenie chorobowe

Na ubezpieczenie wypadkowe

Fundusz Pracy

FUNDUSZ GWARANTOWANYCH

ŚWIADCZEŃ PRACOWNICZYCH

Razem

MINIMALNE

WYNAGRODZENIE

1680 zł

PŁATNIK

UBEZPIECZONY

Na ubezpieczenie emerytalne

163,97

Na ubezpieczenie rentowe

109,2

25,2

Na ubezpieczenie chorobowe

41,16

Na ubezpieczenie wypadkowe

32,42

Fundusz Pracy

41,16

FUNDUSZ GWARANTOWANYCH

ŚWIADCZEŃ PRACOWNICZYCH

1,68

Razem

348,43

230,33

PROGNOZOWANE

PRZECIĘTNE

WYNAGRODZENIE =

3746

zł

PŁATNIK

UBEZPIECZONY

Na ubezpieczenie emerytalne

Na ubezpieczenie rentowe

Na ubezpieczenie chorobowe

Na ubezpieczenie wypadkowe

Fundusz Pracy

FUNDUSZ GWARANTOWANYCH

ŚWIADCZEŃ PRACOWNICZYCH

Razem

PROGNOZOWANE

PRZECIĘTNE

WYNAGRODZENIE =

3746

zł

PŁATNIK

UBEZPIECZONY

Na ubezpieczenie emerytalne

365,61

Na ubezpieczenie rentowe

243,49

56,19

Na ubezpieczenie chorobowe

91,78

Na ubezpieczenie wypadkowe

72,30

Fundusz Pracy

91,78

FUNDUSZ GWARANTOWANYCH

ŚWIADCZEŃ PRACOWNICZYCH

3,75

Razem

776,93

513,58

150 % PROGNOZOWANEGO

PRZECIĘTNEGO

WYNAGRODZENIA

= 3746 * 1,5 = 5619 zł

PŁATNIK

UBEZPIECZONY

Na ubezpieczenie emerytalne

Na ubezpieczenie rentowe

Na ubezpieczenie chorobowe

Na ubezpieczenie wypadkowe

Fundusz Pracy

FUNDUSZ GWARANTOWANYCH

ŚWIADCZEŃ PRACOWNICZYCH

Razem

150 % PROGNOZOWANEGO

PRZECIĘTNEGO

WYNAGRODZENIA

= 3746 * 1,5 = 5619 zł

PŁATNIK

UBEZPIECZONY

Na ubezpieczenie emerytalne

548,41

Na ubezpieczenie rentowe

365,24

84,29

Na ubezpieczenie chorobowe

137,67

Na ubezpieczenie wypadkowe

108,45

Fundusz Pracy

137,67

FUNDUSZ GWARANTOWANYCH

ŚWIADCZEŃ PRACOWNICZYCH

5,62

Razem

1165,39

770,37

POZAROLNICZA DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZA

Przykład 1

PRZYPADEK 1

Osoba podjęła prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej 1 czerwca 2013r. Działalność
wykonuje na rzecz trzech kontrahentów, w tym na rzecz byłego pracodawcy, u którego była

zatrudniona do 31 stycznia 2013 r. i na rzecz którego wykonywała w ramach stosunku pracy
czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej.

Od 1 czerwca 2013 r. podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne tej osoby z tytułu
prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej nie może być niższa od 60%
prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalenia

kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

PRZYPADEK 2

Osoba podjęła prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej 1 września 2013 r. Jest to
pierwsza działalność pozarolnicza tej osoby i działalności nie wykonuje na rzecz byłego

pracodawcy, u którego pracowała do 31 grudnia 2012 r.

Od 1 września 2013 r. podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne tej osoby z tytułu
prowadzenia działalności nie może być niższa od 30% minimalnego wynagrodzenia.

MINIMALNE SKŁADKI

MIESIĘCZNE

PRZYPADEK 1

OSOBA PROWADZĄCA

POZAROLNICZĄ

DZIAŁALNOŚĆ

GOSPODARCZĄ

PRZYPADEK 2

OSOBA PROWADZĄCA

POZAROLNICZĄ

DZIAŁALNOŚĆ

GOSPODARCZĄ

PREFERENCYJNYCH

WARUNKACH

Na ubezpieczenie

emerytalne

438,73

98,38

Na ubezpieczenie rentowe

179,81

40,32

Na ubezpieczenie

chorobowe (dobrowolne)

55,07

12,35

Na ubezpieczenie

wypadkowe

43,38

9,73

Fundusz Pracy

55,07

FUNDUSZ

GWARANTOWANYCH

ŚWIADCZEŃ

PRACOWNICZYCH

1,98

Razem

774,04

160,78

Podstawa wymiaru

( 60% prognozowanego

przeciętnego wynagrodzenia

miesięcznego) = 2247,60

( 30 % kwoty minimalnego

wynagrodzenia w 2014 r.) =

504,00

PRACA NAKŁADCZA

inaczej zwana chałupniczą, polega na

zarobkowym wykonaniu przez osobę fizyczną na
zlecenie i rachunek pracodawcy czynności - w
szczególności w zakresie: wytwarzania
przedmiotów z materiałów powierzonych,
naprawiania, wykańczania i konserwacji
przedmiotów oraz świadczenia innych usług.
Praca nakładcza wykonywana jest indywidualnie
poza siedzibą pracodawcy.

Osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę nakładczą, dla której
jest to jedyny tytuł do ubezpieczeń podlega obowiązkowo
ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowemu.

Obowiązek ten trwa od dnia oznaczonego w umowie jako dzień
rozpoczęcia wykonywania umowy do dnia rozwiązania lub wygaśnięcia tej
umowy. Natomiast ubezpieczenie chorobowe jest dla niej dobrowolne.
Nie podlega ubezpieczeniu wypadkowemu.

Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne dla tej grupy
osób stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym
od osób fizycznych otrzymywany z tytułu wykonywania pracy nakładczej.

Istotne jest, że zasadniczo wynagrodzenie obejmuje wynagrodzenie za
wykonane dzieło, tzn. że nie obowiązuje w przypadku umowy o pracę
nakładczą wynagrodzenie minimalne. Pracodawca ma obowiązek
zapewnić pracę pozwalającą na uzyskanie 50% czy 100% najniższego
wynagrodzenia, ale jeżeli zatrudniony jej nie wykona, nie otrzyma
również takiego wynagrodzenia, a jedynie wynagrodzenie za faktycznie
wykonaną pracę.

Przykład 2

Od grudnia 2013 r. pan Kowalski wykonuje pracę
nakładczą na składanie długopisów w ilości co
najmniej 1000 sztuk miesięcznie. Jest to jego jedyny
tytuł do ubezpieczeń. Wynagrodzenie za pracę
zostało określone w umowie jako 2 zł za sklejenie 1
długopisu.
Niestety, w lutym 2014 r. pan Kowalski skleił tylko
900 sztuk. Ubezpieczony podlega dobrowolnemu
ubezpieczeniu chorobowemu.
Ile otrzyma wynagrodzenia za miesiąc luty i jakie
składki będzie musiał opłacić? Jaki będzie koszt dla
pracodawcy?

SKŁADKA

PŁATNIK

UBEZPIECZONY

Na ubezpieczenie

emerytalne

175,68

Na ubezpieczenie

rentowe

117

Na ubezpieczenie

chorobowe

(dobrowolne)

44,10

Na ubezpieczenie

wypadkowe

Nie dotyczy

Fundusz Pracy

44,10

FGŚP

1,80

Razem

338,58

246,78

PRACA NAKŁADCZA

Przychód = 900 szt.* 2zł = 1800 zł

UMOWA

ZLECENIE

Osoba wykonująca pracę na podstawie umowy-zlecenia
podlega obowiązkowo ubezpieczeniom
emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu od dnia
oznaczonego w umowie jako dzień rozpoczęcia jej
wykonywania do dnia rozwiązania lub wygaśnięcia tej
umowy.

Objęcie dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym
następuje od dnia wskazanego we wniosku o
objęcie tym ubezpieczeniem, o ile zgłoszenie do
obowiązkowych ubezpieczeń zostanie złożone w terminie
7 dni od dnia rozpoczęcia wykonywania umowy-zlecenia.

Przykład 3

Osoba została zatrudniona na podstawie umowy-zlecenia, w
firmie budowlanej, od 1 stycznia 2013 r. Pracę wykonuje w
firmie zleceniodawcy. Miesięczne wynagrodzenie wynosi
2500 zł. Umowa ta jest dla niej jedynym tytułem do
obowiązkowych ubezpieczeń społecznych.

Zleceniodawca, jako płatnik składek, zgłosił tę osobę do
obowiązkowych ubezpieczeń: emerytalnego, rentowego i
wypadkowego. Osoba nie złożyła wniosku o objęcie
dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym, dlatego nie
ponosi składek z tego tytułu.
Ile będą wynosiły składki na ubezpieczenie społeczne
płacone przez pracownika a ile płacone przez pracodawcę?

UMOWA ZLECENIE

SKŁADKA

PŁATNIK

(ZLECENIODAWCA)

UBEZPIECZONY

(ZLECENIOBIORCA)

Na ubezpieczenie

emerytalne

244

Na ubezpieczenie

rentowe

162,5

37,5

Na ubezpieczenie

chorobowe

(dobrowolne)

Na ubezpieczenie

wypadkowe

48,25

Na Fundusz Pracy

61,25

Na FGŚP

2,50

Razem

518,5

281,5

USTALANIE

WYSOKOŚCI

SKŁADEK NA FP,

FGŚP, PFRON

Fundusz Pracy jest państwowym funduszem

celowym, podlegającym Ministrowi Pracy i

Polityki Społecznej. Środki Funduszu Pracy

przeznacza się na finansowanie bezrobotnych

i ich powrotu na rynek pracy.

Co to jest FP?



pracodawcy oraz inne jednostki organizacyjne

za pracowników lub osoby pozostające w
stosunku służbowym, nakładców,
zleceniobiorców, osoby wykonujące umowę
agencyjną



rolnicze spółdzielnie produkcyjne, spółdzielnie

kółek rolniczych lub spółdzielnie usług
rolniczych – za swoich członków, z wyjątkiem
członków, którzy wnieśli wkład gruntowy o
powierzchni użytków rolnych większej, niż 2 ha
przeliczeniowe.

Kto opłaca Fundusz Pracy?



Duchownych



osoby pobierające zasiłek stały na podstawie

przepisów o pomocy społecznej



osoby pobierające świadczenie pielęgnacyjne

lub dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu
samotnego wychowywania dziecka



Pracodawcy przez okres 12 miesięcy za osoby

zatrudnione, które ukończyły 50 rok życia i w
okresie 30 dni przed zatrudnieniem pozostawały
w ewidencji bezrobotnych powiatowego urzędu
pracy



za osoby, które osiągnęły wiek emerytalny

Nie opłaca się składek na Fundusz Pracy za:



Przedsiębiorcy Polskiego Związku Głuchych i

Polskiego Związku Niewidomych oraz Związku
Ociemniałych Żołnierzy Rzeczypospolitej
Polskiej,



Towarzystwo Opieki nad Ociemniałymi,



Zakład Opieki dla Niewidomych w Laskach,



zakłady aktywności zawodowej za

zatrudnionych pracowników o znacznym lub
umiarkowanym stopniu niepełnosprawności.

Z opłacania składek na Fundusz

Pracy zwolnieni są:

Ponadto pracodawca oraz inne jednostki
organizacyjne nie opłacają składek na Fundusz
Pracy:
- za pracowników powracających z urlopu
macierzyńskiego, dodatkowego urlopu
macierzyńskiego lub urlopu wychowawczego
w okresie 36 miesięcy począwszy od
pierwszego miesiąca po powrocie z takiego
urlopu (obowiązuje od 01.01.2009r.),
- za pracowników którzy ukończyli 55 lat w
przypadku kobiet i 60 lat w przypadku
mężczyzn (obowiązuje od 01.07.2009r.)

Ustalanie wysokości

składki na Fundusz Pracy

Pracodawcy oraz inne jednostki organizacyjne opłacają
składki na Fundusz Pracy od kwot stanowiących podstawę
wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe
(bez zastosowania ograniczenia podstawy wymiaru składek
do kwoty 30-krotności przeciętnego miesięcznego
wynagrodzenia), wynoszących w przeliczeniu na okres
miesiąca:
- co najmniej minimalne wynagrodzenie za pracę,
- w przypadku osób o których mowa w art. 6 ust. 2 ustawy
o minimalnym wynagrodzeniu za pracę tj. w pierwszym
roku pracy, co najmniej 80% minimalnego wynagrodzenia,
- w przypadku osób wykonujących pracę w okresie
odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego
aresztowania co najmniej 50% minimalnego
wynagrodzenia za pracę.
Składka na Fundusz Pracy wynosi 2,45 % podstawy
wymiaru i jest finansowana ze środków płatnika składek.

Fundusz Gwarantowanych Świadczeń

Pracowniczych jest państwowym funduszem

celowym, powołanym ustawą z dnia 29
grudnia 1993r. o ochronie roszczeń

pracowniczych w razie niewypłacalności

pracodawcy (Dz. U. z 1994r., nr 1, poz. 1 z

późn. zm.). Do końca 2011r. Fundusz

Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych

posiadał osobowość prawną.

Co to jest FGŚP?



przedsiębiorcy, prowadzący działalność gospodarczą
wyłącznie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,



przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą również
na terytorium innych państw członkowskich Unii Europejskiej
lub Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA)-
strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym w
odniesieniu do działalności prowadzonej na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej,



oddziały banków zagranicznych,



oddziały instytucji kredytowych,



oddziały zagranicznych zakładów ubezpieczeń,



oddziały lub przedstawicielstwa przedsiębiorców
zagranicznych,

Zgodnie z przepisami tej ustawy do opłacania

składek na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń

Pracowniczych za pracowników zobowiązani są:



nie opłaca się za osoby świadczące pracę na

podstawie umowy uaktywniającej, o której
mowa w ustawie o opiece nad dziećmi w
wieku do lat 3.



Dotyczy to również zleceniobiorców,

nakładców czy członków rolniczych spółdzielni
produkcyjnych.

Zwolnienie z opłacania składek:

Pracodawca oraz inne jednostki organizacyjne nie
opłacają składek na Fundusz Gwarantowanych
Świadczeń Pracowniczych:
- za pracowników powracających z urlopu
macierzyńskiego, dodatkowego urlopu
macierzyńskiego lub urlopu wychowawczego w okresie
36 miesięcy począwszy od pierwszego miesiąca po
powrocie z takiego urlopu (obowiązuje od
01.01.2009r.),
- przez okres 12 miesięcy za osoby zatrudnione,
począwszy od pierwszego miesiąca po zawarciu
umowy o pracę, które ukończyły 50 rok życia i w
okresie 30 dni przed zatrudnieniem pozostawały w
ewidencji bezrobotnych powiatowego urzędu pracy
(obowiązuje od 01.07.2009r.),
- za pracowników którzy ukończyli 55 lat w przypadku
kobiet i 60 lat w przypadku mężczyzn (obowiązuje od
01.07.2009r.)



wynagrodzenia za pracę;



wynagrodzenia za czas, kiedy pracownik był

niezdolny do pracy, ze względu na chorobę;



wynagrodzenia za okres urlopu;



odprawę pieniężną należną wskutek

rozwiązania umowy o pracę bez winy
pracownika;



ekwiwalent pieniężny za urlop należny za rok

kalendarzowy, w którym ustał stosunek pracy
itp.

Na co są przeznaczane środki z

FGŚP?

Składka na FGŚP wynosi 0,10 % podstawy wymiaru i jest w całości

finansowana ze środków płatnika składek. Podstawę wymiaru składki

na FGŚP stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia

emerytalne i rentowe bez stosowania ograniczenia podstawy do

kwoty 30-krotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia

Ustalanie wysokości

składki na PFRON

Państwowy Fundusz Rehabilitacji

Osób Niepełnosprawnych-

organ administracji publicznej wspierający

rehabilitację oraz zatrudnienie osób

niepełnosprawnych.

Wysokość wpłat stanowi iloczyn 40,65%
przeciętnego wynagrodzenia (rozumianego jako
przeciętne miesięczne wynagrodzenie w
gospodarce narodowej w poprzednim kwartale
obowiązujące od pierwszego dnia następnego
miesiąca po ogłoszeniu przez Prezesa Głównego
Urzędu Statystycznego w formie komunikatu w
Monitorze Polskim) i liczby pracowników
odpowiadającej różnicy między zatrudnieniem
zapewniającym osiągnięcie wskaźnika
zatrudnienia osób niepełnosprawnych w
wysokości 6%, a rzeczywistym zatrudnieniem
osób niepełnosprawnych.

Przykład

Pracodawca zatrudniający 100 osób, w tym
cztery z orzeczoną niepełnosprawnością,
zobowiązany jest do wpłat za dwóch
„brakujących” pracowników z
niepełnosprawnością:

liczba „brakujących” pracowników *
przeciętne wynagrodzenie * 40,65% =
wysokość wpłat

2 * 3 823,32 zł * 40,65% = 3 108 ,36 zł



pracodawcy u których wskaźnik zatrudnienia osób
niepełnosprawnych wynosi co najmniej 6%,



państwowe i samorządowe jednostki organizacyjne będące
jednostkami budżetowymi, zakładami budżetowymi albo
gospodarstwami pomocniczymi, instytucje kultury oraz
jednostki organizacyjne zajmujące się statutowo ochroną
dóbr kultury uznanych za pomnik historii osiągające 6%
wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych,



publiczne i niepubliczne jednostki organizacyjne nie
działające w celu osiągnięcia zysku, których wyłącznym
przedmiotem prowadzonej działalności jest rehabilitacja
społeczna i lecznicza, edukacja osób niepełnosprawnych
lub opieka nad osobami niepełnosprawnymi,

Z wpłat na PFRON

zwolnieni są:



państwowe i niepaństwowe szkoły wyższe, wyższe

szkoły zawodowe, publiczne i niepubliczne szkoły,
zakłady kształcenia nauczycieli oraz placówki
opiekuńczo-wychowawcze i resocjalizacyjne w
których wskaźnik zatrudnienia osób
niepełnosprawnych wynosi 2% (w tym przypadku
wskaźnik stanowi sumę wskaźnika zatrudnienia
osób niepełnosprawnych i podwojonego wskaźnika
wychowanków, uczniów, studentów lub słuchaczy
będących osobami niepełnosprawnymi i uczących
się lub studiujących w ramach ogólnie
obowiązujących w danej jednostce regulaminów
nauczania lub studiowania),



pracodawcy prowadzący zakłady pracy będące w

likwidacji albo co do których ogłoszono upadłość.

Do liczby pracowników nie wlicza się osób
niepełnosprawnych przebywających na urlopach
bezpłatnych oraz osób nie będących osobami
niepełnosprawnymi, zatrudnionych:



na podstawie umowy o pracę w celu przygotowania
zawodowego,



przebywających na urlopach wychowawczych,



będących uczestnikami Ochotniczych Hufców Pracy,



nieświadczących pracy w związku z uzyskaniem
świadczenia rehabilitacyjnego,



przebywających na urlopach bezpłatnych, których
obowiązek udzielenia określają odrębne ustawy.

Wskaźnik zatrudnienia:

Pracodawca może obniżyć wymagany wskaźnik

zatrudnienia osób niepełnosprawnych, jeżeli zatrudni
osoby niepełnosprawne ze schorzeniami szczególnie
utrudniającymi wykonywanie pracy, takimi jak:



choroba Parkinsona,



stwardnienie rozsiane,



znaczne upośledzenie widzenia (ślepota) oraz
niedowidzenie,



głuchota i głuchoniemota,



nosicielstwo wirusa HIV oraz choroba AIDS,



epilepsja,



przewlekłe choroby psychiczne,



upośledzenie umysłowe,



miastenia,



późne powikłania cukrzycy.

Możliwość obniżenia wpłat

Wpłaty na Fundusz ulegają obniżeniu z tytułu zakupu
usługi, z wyłączeniem handlu, lub produkcji
pracodawcy zatrudniającego co najmniej 25
pracowników w przeliczeniu na pełny wymiar czasu
pracy, który osiąga wskaźnik co najmniej 30%
zatrudnienia osób niepełnosprawnych będących:



osobami niepełnosprawnymi zaliczonymi do znacznego
stopnia niepełnosprawności lub



osobami niewidomymi, psychicznie chorymi lub
upośledzonymi umysłowo lub osobami z całościowymi
zaburzeniami rozwojowymi lub epilepsją - zaliczonymi
do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności.

Warunkiem obniżenia wpłat jest:



terminowe uregulowanie należności za zrealizowaną
produkcję lub usługę,



otrzymanie informacji o kwocie obniżenia.

Wypełnianie

dokumentów

rozliczeniowych

Rodzaje dokumentów

rozliczeniowych:

Jest to deklaracja zawierająca zbiorcze
informacje na temat wszystkich składek ze
wszystkich tytułów ubezpieczeń oraz
wszystkich osób ubezpieczonych. Na
deklaracji ZUS DRA są wykazana składki na
ubezpieczenie społeczne, zdrowotne oraz
Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych
Świadczeń Pracowniczych.

ZUS DRA



dane identyfikacyjne płatnika składek,



liczbę ubezpieczonych,



kwoty wypłaconych zasiłków,



zestawienie należnych składek na

ubezpieczenia, z uwzględnieniem podziału na
składki finansowane przez ubezpieczonego i
płatnika lub budżet państwa,



dla osób, które w całości opłacają składki na

ubezpieczenia z własnych środków – tytuł
ubezpieczenia i podstawę wymiaru.

Co powinna zawierać deklaracja

rozliczeniowa?

Deklarację ZUS DRA składa każdy płatnik
składek ubezpieczeniowych od dnia
rozpoczęcia działalności gospodarczej. Zasada
ta obowiązuje zarówno osobę wykonująca
działalność gospodarczą samodzielnie i
opłacającą składki tylko za siebie, jak i osobę
zatrudniającą pracowników i opłacającą za
nich składki ubezpieczeniowe.

Kto i kiedy składa ZUS

DRA?



do 5 dnia następnego miesiąca - jednostki

budżetowe, zakłady budżetowe i
gospodarstwa pomocnicze,



do 10 dnia następnego miesiąca – osoby

fizycznych opłacających składkę wyłącznie za
siebie.



do 15 dnia następnego miesiąca – pozostali

płatnicy.

Termin składania deklaracji

ZUS DRA:

Dokument ZUS RCA służy do rozliczenia
należnych składek na ubezpieczenia
społeczne i zdrowotne i/lub wypłaconych
świadczeń za osoby ubezpieczone, czyli te,
które zatrudniliśmy.

ZUS RCA

Złożenie tylko samego raportu ZUS RCA
nie spowoduje zapisów na prowadzonym
w ZUS koncie płatnika, jak również
ubezpieczonego, którego dotyczy raport.
Dokument taki nie zostanie przyjęty do
ZUS i ponownie trzeba będzie złożyć
raport ZUS RCA wraz z wypełnioną
deklaracją ZUS DRA.

UWAGA!

Dokument ZUS RZA służy do rozliczenia
należnych składek na ubezpieczenia zdrowotne
za osoby ubezpieczone, czyli te, które
zatrudniliśmy i które mają inny tytuł do
ubezpieczeń społecznych.

UWAGA!

Formularz ZUS RZA wypełniamy jako płatnik
składek za osoby podlegające wyłącznie
ubezpieczeniu zdrowotnemu. Nie stosuje się go
dla osób podlegających ubezpieczeniom
społecznym (obowiązkowo lub dobrowolnie)

ZUS RZA

Dokument ZUS RSA służy do wykazania
wysokości wypłaconych świadczeń oraz do
wykazania przerw w opłacaniu składek za
osoby ubezpieczone, czyli te, które
zatrudniliśmy.
Do ZUS składamy cały komplet dokumentów
rozliczeniowych, tzn. raport imienny ZUS RSA
wraz z deklaracją rozliczeniową ZUS DRA.

ZUS RSA



dane identyfikacyjne płatnika składek,



dane identyfikacyjne ubezpieczonego,



wymiar czasu pracy,



Tytuł ubezpieczenia,



podstawa wymiaru składek,



kwota składek w podziale na należną od ubezpieczonego i
płatnika,



podstawa wymiaru i składka na ubezpieczenie zdrowotne,



rodzaje i okresy przerw w opłacaniu składek na ubezpieczenia,



informacje o wypłaconych zasiłkach oraz wynagrodzeniach z
tytułu niezdolności do pracy oraz o zasiłkach finansowanych z
budżetu państwa.

W raportach miesięcznych powinny

znaleźć się m.in. :

Żeby skorygować dokumenty rozliczeniowe,
płatnik ma obowiązek złożyć komplet druków
korygujących. W jego skład zawsze wchodzi
deklaracja rozliczeniowe (DRA).

Korekta dokumentów

rozliczeniowych

Przykład.

Jeżeli w komplecie dokumentów rozliczeniowych
oznaczonym numerem identyfikatora 01 złożyliśmy
deklarację rozliczeniową oraz imienne raporty
miesięczne za 5 ubezpieczonych i chcemy
skorygować imienne raporty miesięczne za 2
ubezpieczonych, to w komplecie dokumentów
korygujących oznaczonym numerem identyfikatora
02 składamy deklarację rozliczeniową, w której
rozliczamy składki za wszystkich 5 ubezpieczonych
i dołączamy do niej imienne raporty miesięczne
korygujące za 2 ubezpieczonych.

Terminy składania

korekt



występuje konieczność korekty danych wykazanych w imiennym
raporcie miesięcznym w związku z zawiadomieniem o
stwierdzeniu nieprawidłowości przez Zakład (w terminie 7 dni
od otrzymania tego zawiadomienia),



występuje konieczność korekty danych wykazanych w imiennym
raporcie miesięcznym w związku z wydaniem decyzji dotyczącej
obowiązku ubezpieczeń (w terminie 7 dni od uprawomocnienia
się decyzji),



płatnik składek sam stwierdzi podanie błędnych danych w
złożonym miesięcznym raporcie (w terminie 7 dni od
stwierdzenia nieprawidłowości),



nieprawidłowości w opłacaniu składek zostały ustalone w drodze
kontroli przez ZUS (w terminie 30 dni od otrzymania protokołu
kontroli).

Dokumenty rozliczeniowe

korygujące sporządzamy, gdy:

Przykład

W listopadzie 2011 r. pracownik, oprócz wynagrodzenia
podstawowego, otrzymał również wypłatę za pracę na podstawie
umowy-zlecenia zawartej z własnym pracodawcą. Sporządzając
za tego ubezpieczonego raport RCA z kodem tytułu
ubezpieczenia 01 10 00 za listopad 2011 r. płatnik popełnił błąd.
Jako podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne
wykazał tylko kwotę wynagrodzenia zasadniczego. Zauważył
jednak swój błąd w styczniu 2012 r., kiedy przygotowywał dane
do rocznego rozliczenia podatkowego. Aby naprawić błąd,
przekazał korektę raportu RCA za tego pracownika (z kodem
tytułu ubezpieczenia 01 10 0 0), w którym jako podstawę
wymiaru składek wykazał sumę przychodów z umowy o pracę i
kontraktu cywilnego. Raport też złożył wraz z korygującą
deklaracją rozliczeniową DRA.
Termin, w jakim płatnik ma obowiązek złożyć korektę
dokumentów rozliczeniowych, to siedem dni od stwierdzenia
nieprawidłowości we własnym zakresie lub od otrzymania z ZUS
zawiadomienia wskazującego na błąd.

Przykład

Płatnik składek otrzymał 17 stycznia 2012 r.
zawiadomienie z ZUS o błędach stwierdzonych w
dokumentach rozliczeniowych za październik 2011
r. Ma obowiązek przekazać ich poprawioną wersję
najpóźniej 24 stycznia 2012 r.
Czasem konieczność poprawienia dokumentów
rozliczeniowych wynika z decyzji wydanej przez
ZUS. W takiej sytuacji siedmiodniowy termin, w
jakim płatnik musi skorygować dokumenty,
liczony jest od dnia uprawomocnienia się tej
decyzji.
Z kolei w sytuacji, gdy nieprawidłowości w
drukach wskazali inspektorzy kontroli ZUS, na
przekazanie ich korekty płatnik ma 30 dni od
otrzymania protokołu kontroli.