Koszty w

przedsiębiorstwie

transportowym

•

Agata Dopierała

•

Paulina
Majchrowska

•

Zbigniew Tracz



ję

ią



tó



kś

)



ić

ść

tó

ją

łu

ji,

kł

Koszt

to wyrażone wartościowo zużycie środków pracy,

przedmiotów pracy, usług obcych i samej pracy.

Rodzaje kosztów w przedsiębiorstwie transportowym i

ich klasyfikacja według miejsc powstawania:

koszt własny produkcji usługi transportowej,

koszty własne przedsiębiorstwa,

koszt jednostkowy produkcji transportu,

koszty elastyczne i sztywne,

koszty stałe i koszty zmienne,

koszt krańcowy,

koszty rodzajowe, normatywne i cząstkowe.

Pojęcia związane z tematem

1.Przedsiębiorstwo transportowe

Podmiot gospodarczy utworzony do realizacji określanych celów

transportowych. Głównym celem takiego przedsiębiorstwa jest

zaspokajanie potrzeb transportowych występujących na rynku usług

transportowych przy

optymalnym wykorzystaniu posiadanych sił

wytwórczych

2. Wydatek

Wszelkie świadczenia fnansowe danego przedsiębiorstwa
kierowane na zewnątrz niezależnie od celu i formy

Pojęcia związane z tematem

3. Nakład

Wydatek przeznaczony na powiększenie zasobu czynników

wytwórczych i na inne cele

4. Koszt produkcji

Iloczyn ilości zużytych czynników produkcji i cen ich nabycia zawsze
wyrażony w pieniądzu

5. Koszty przedsiębiorstwa

ekon. suma nakładów przedsiębiorstwa na działalność gospodarczą,

wyrażona w formie pieniężnej i liczona w określonej jednostce czasu.

Pojęcia związane z tematem

6. Koszt całkowity produkcji

Obejmuje wszystkie nakłady pieniężne niezbędne do
wytworzenia dowolne ilości jednostek produkcji : Składa się
z :
kosztu stałego całkowitego
kosztu zmiennego całkowitego , zwykle bez uwzględnienia
kosztów zewnętrznych.
Do kosztów zewnętrznych zalicza się koszty wypadków,
zanieczyszczenia gleby, wody i powietrza , zmian
klimatycznych, emisji hałasu i wibracja itp.

Pojęcia związane z tematem

Koszt stały całkowity

Wyraża koszty związane z funkcjonowaniem przedsiębiorstwa
, które są niezależne od wielkości produkcji usług i występują
nawet wtedy, kiedy ich w ogóle nie produkuje. Są to koszty
amortyzacji środków trwałych, płace pracowników, odsetki od
kredytów itp.

Koszt zmienny całkowity

Obejmuje przede wszystkim koszty zużycia paliwa , energii
oraz płac bezpośrednio związane z wielkością produkcji
transportowej.

Normy prawne



Przepisy krajowe



Przepisy międzynarodowe

Przepisy krajowe



Ustawa z dnia 15 listopada 1984 r. – Prawo przewozowe



Rozporządzenie Ministra Transportu i Budownictwa z dnia 23 lutego

2006 r. w sprawie ustalania stanu przesyłek oraz postępowania
reklamacyjnego



Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym



Ustawa z dnia 28 października 2002 r. o przewozie drogowym

towarów niebezpiecznych



Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o czasie pracy kierowców

Przepisy międzynarodowe



Konwencja o umowie międzynarodowego przewozu drogowego towarów

(CMR) z dnia 19 maja 1956 r.,



Konwencja o międzynarodowym przewozie kolejami (COTIF) z dnia 9 maja

1980 r.,



Rozporządzenie Rady (WE) nr 44/2001 z dnia 22 grudnia 2000 r. w

sprawie jurysdykcji i uznawania orzeczeń sądowych oraz ich wykonywania
w sprawach cywilnych i handlowych (Bruksela I),



Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 593/2008 z dnia

17 czerwca 2008 r. w sprawie prawa właściwego dla zobowiązań umownych
(Rzym I).

Podział kosztów zewnętrznych i wewnętrznych

Koszty zewnętrzne

Koszty zewnętrzne

– zwane także społecznymi, są to koszty ponoszone

przez otoczenie wskutek działalności jakiegoś

czynnika, np. :

• Zużycie infrastruktury

• Zanieczyszczenie środowiska

• Koszty wypadków

• Choroby

• Zmiany klimatyczne

Koszty wewnętrzne

- są to koszty całkowite ponoszone przez przedsiębiorstwo

transportowe. Dzielą się na:

koszty stałe:

ceny urządzeń,

koszty infrastruktury,

podatek, czynsz itp.

koszty administracji

koszty zmienne:

wypłaty pracowników,

opłaty za energię,

koszty eksploatacyjne,

ubezpieczenia,

paliwo.

Koszty wewnętrzne przedsiębiorstwa

można klasyfikować według:

 rodzaju zużywanych czynników produkcji

(rodzajowy układ kosztów),

 wielkości kosztów ponoszonych na wytworzenie

poszczególnych produktów (kalkulacyjny układ
kosztów),

 funkcji realizowanych w przedsiębiorstwie (koszty

produkcji, zaopatrzenia, sprzedaży itp.),

 reagowania na zmiany wielkości produkcji (koszty

stałe i zmienne).

Rodzajowy układ kosztów

układ strukturalny kosztów działalności przedsiębiorstwa,

wykorzystywany w sprawozdawczości fnansowej

Kalkulacyjny układ kosztów

układ strukturalny kosztów działalności przedsiębiorstwa,

wykorzystywany przede wszystkim do celów prognostyczno-

planistycznych.

Układ kalkulacyjny kosztów wyróżnia dwie podstawowe ich

kategorie:

koszty bezpośrednie (wykazujące bezpośredni związek z

wytwarzaniem konkretnego wyrobu lub świadczeniem
określonej usługi)

koszty pośrednie (związane z szerszym zakresem

działalności przedsiębiorstwa, np. koszty zarządu).

- technologia realizowanej usługi transportowej,

- objętość i waga towaru,

- odległość przemieszczania,

- niebezpieczeństwo związane z przewozem towaru
(dotyczy towarów objętych ADR),

- podatność transportowa towaru,

- wartość towaru.

Elementami, które mają

bezpośredni wpływ na

kształtowanie się poziomu kosztów

transportu, są:

Szczegółowo łączne koszty transportu (Kt)

wyrazić można następującym wzorem:

Kt = Kas + Kpts + Kmts + Kb + Ku+ Krs + Kd + Kints

+ Kut

gdzie:

Kas - koszty amortyzacji samochodów i budynków bazy samochodowej,
Kpts - koszt pracy (robocizny) kierowców i obsługi transportowej z narzutami,
Kmts - koszty zużycia materiałów, paliw i energii związanych z eksploatacją samochodów,
Kb - koszty biurowe,
Ku - koszty ubezpieczenia środków transportu,
Krs - koszty remontów i konserwacji środków transportu,
Kd - koszty dzierżawy (garaży, placów, pomieszczeń),
Kints - inne koszty bazy transportowej,
Kut - koszty usług zewnętrznych transportowych.

Koszty eksploatacyjne w

przedsiębiorstwie

transportowym:

1. TRANSPORT DROGOWY:

 amortyzacja środków transportowych- 5-10% całkowitych kosztów

 zużycie paliw, płynów eksploatacyjnych 15-20% kosztów

 wynagrodzenia 45% kosztów

Mierniki kosztów:

-jedna godzina pracy danego pojazdu

-jedna przewieziona tona ładunku

-tonokilometr

 koszty dotyczące kierowania ruchem kolejowym

 koszty utrzymania infrastruktury

 koszty amortyzacji urządzeń

 koszty ogólne przedsiębiorstwa

2. TRANSPORT KOLEJOWY:

3. TRANSPORT LOTNICZY:

 wypłaty załóg lotniczych
 obsługa techniczna samolotów
 koszty startów i lądowań
 koszty handlowe
 koszty materiałowe
 ubezpieczenia
 amortyzacja samolotów
 koszty utrzymania służb własnych przewoźników w
portach i miastach