Usługi zarządzania gotówką 
grupy kapitałowej

Aleksandra Kłobut 53746

Plan prezentacji

1. Definicja płynności finansowej 
2. Cele zarządzania gotówką
3. Bankowość transakcyjna
4. Tradycyjne metody zarządzania 
płynnością
5. Cash pooling i jego rodzaje
6. Aspekty prawne i podatkowe
7. System płatności masowych

Definicja płynności finansowej

Zdolność przedsiębiorstwa do regulowania 
swoich bieżących zobowiązań.

Łatwość dokonywania transakcji wymiany 
jednych aktywów na inne, przy niskich 
kosztach transakcyjnych. 

Przestrzeń do transakcji na rynku, w 
szczególności finansowym.

Cele zarządzania gotówką



Utrzymanie ciągłości działania 
przedsiębiorstwa,



Maksymalizacja przepływów pieniężnych, 
wartości przedsiębiorstwa i zysków,



Minimalizacja kosztów prowadzenia 
działalności gospodarczej, dzięki 
wykorzystaniu korzyści skali i zakresu

Bankowość transakcyjna

Sensu stricto- podstawowy wymiar cash 
management, 

składa się na niego zespół usług i produktów bankowych, 

które wspomagają procesy zarządzania środkami pieniężnymi na rachunkach 
poprzez rozliczanie płatności, zarządzanie należnościami i zobowiązaniami, 
optymalizację wykorzystania środków na rachunkach bieżących oraz zapewnienie 
pełnej obsługi gotówkowej

Sensu largo-zaawansowany wymiar cash 
management,

 oprócz podstawowego zarządzania płynnością, obejmuje 

ona finansowanie handlu, lokowanie nadwyżek finansowych oraz transakcje 
skarbowe. 

Tradycyjne metody zarządzania 
płynnością finansową



Synchronizacja przepływów –wyznaczanie terminów spłat 
należności tak, by wpływy z tych należności mogły być 
wykorzystane do spłaty zobowiązań bieżących



Cash budget- preliminarz środków pieniężnych- ma na celu 
ustalenie, jaka będzie wysokość wpływów i wypłat gotówki 
i czy wielkość środków pieniężnych pozwoli na 
prowadzenie bieżącej działalności



Utrzymywanie środków pieniężnych na oprocentowanym 
bieżącym rachunku bankowym



Lokaty terminowe,



Inwestowanie w płynne lub długoterminowe papiery 
wartościowe

Cash pooling

•

Usługa konsolidacji sald

•

Zintegrowane zarządzanie płynnością finansową 
przedsiębiorstwa funkcjonującego w ramach rozproszonej 
struktury organizacyjnej (wielooddziałowej) należącej do jednej 
grupy kapitałowej (holidngu) lub odrębnych prawnie 
podmiotów gospodarczych powiązanych kapitałowo.

•

Polega na koncentrowaniu środków pieniężnych z 
indywidualnych rachunków jednostek na wspólnym rachunku 
grupy (rachunek główny) i zarządzaniu zgromadzoną kwotą.

Trzy strony transakcji cash pooling

1.

Podmiot wykazujący nadwyżkę środków 
pieniężnych

2.

Podmiot wykazujący niedobór środków

3.

Pool leader, czyli agent (najczęściej bank, 
ale również inna instytucja finansowa, 
spółka kapitałowa) pełniący funkcję 
pośrednika i wykonawcy transferu.

Przykład

Rachunki 

indywidual

ne

Saldo 

rachunku 

(w tys. zł)

Cena 

pieniądza 

(%)

Wynik w 

ujęciu 

rocznym 

(zł)

Wynik w 

ujęciu 

dziennym 

(zł)

I

+ 400

1 

+ 4 000

+ 10,96

II

- 200

12

- 24 000

- 65,75

III

- 600

12

- 72 000

- 197,26

IV

+ 200

1

+ 2 000

+ 5,48

Suma

- 200



- 90 000

-246,57

Wariant I. Koszty płynności bez cash poolingu

Rachunki 

indywidual

ne

Saldo 

rachunku 

(w tys. zł)

Cena 

pieniądza 

(%)

Wynik w 

ujęciu 

rocznym 

(zł)

Wynik w 

ujęciu 

dziennym 

(zł)

I

+ 400







II

- 200







III

- 600







IV

+ 200







Suma

- 200

12

- 24 000

-65,75

Z uwzględnieniem kosztów cash pooling

- 26 000

- 71,23

Wariant II. Koszty płynności z zastosowaniem cash 
poolingu

Zastosowanie cash pooling oznacza, że bank nalicza odsetki od 
salda globalnego (tj. -200 tys.zł). Przy uwzględnieniu rocznych 
kosztów usługi          (2 tys. zł), pozwala to na obniżenie kosztów 
płynności z 90 000 zł do 26 000 zł w ujęciu rocznym oraz z 246,57 
zł do 71,23 zł w ujęciu dziennym.

Klasyfikacja usług cash pooling

Ze względu na faktyczny transfer środków:



Rzeczywisty cash pooling

o Cash pooling konsolidacyjny



Wirtualny cash pooling

o National cash pooling
o Netting

Rzeczywisty cash pooling

•

Faktyczny przepływ środków pieniężnych

•

W systematycznych odstępach czasu następuje automatyczna i 
czasowa koncentracja środków pieniężnych obsługiwanych 
podmiotów na globalnym rachunku bankowym. Transfery na te 
rachunki służą pokryciu możliwych sald debetowych. Bank nalicza 
odsetki od skumulowanego salda na rachunku globalnym i 
przekazuje je na wskazany rachunek.

•

Dwie formuły

o

Zero balancing cash pooling-konsolidacji podlega całość sald dodatnich 
z rachunków indywidualnych w celu wytransferowania ich na rachunek 
globalny,

o

Near zero balancing cash pooling-jest zbliżony do zero balancing cash 
pooling, z tym wyjątkiem, że na rachunkach konsolidowanych 
wykazujących nadwyżkę jest pozostawiana określona wartość środków, 
niewykorzystywana do kompensacji sald debetowych. 

National cash pooling

•

Cash pooling kompensacyjny

•

Obsługa wyłącznie w sposób wirtualny-nie 
dochodzi do rzeczywistego przepływu środków 
pieniężnych, a odsetki naliczane są od 
zbiorczego salda grupy, które jest wykazywane 
wirtualnie na rachunku głównym.

•

Charakterystyczne dla przedsiębiorstw 
tworzących grupę kapitałową

Netting

•

Brak rachunku głównego, saldowanie 
pojedynczych rachunków indywidualnych

•

Korzystają głównie koncerny 
międzynarodowe- rozliczające się w 
różnych walutach poprzez jednostki 
funkcjonujące w różnych krajach. 

Harmonogram cyklu nettingowego

Dzień 

zawiadomien

ia

Dzień 

zawiadomien

ia

Dzień 

wymiany 

informacji

Dzień 

wymiany 

informacji

Dzień 

transakcji

Dzień 

transakcji

Dzień 

rozliczenia 

spot

Dzień 

rozliczenia 

spot

Dzień 

uzgodnienia

Dzień 

uzgodnienia

Aspekty prawne i podatkowe

•

Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997r. Prawo bankowe

      W umowie zawartej ze spółkami tworzącymi podatkową grupę 
kapitałową w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób 
prawnych, reprezentowanymi przez spółkę dominującą w tej grupie, bank 
może określić wysokość skonsolidowanego oprocentowania dla środków 
zgromadzonych na rachunkach bankowych tych spółek oraz udzielonych im 
kredytów i pożyczek pieniężnych.

•

art. 533 Ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r.- Kodeks cywilny 
[

umowa z punktu widzenia prawa stanowi umowę nienazwaną, co 

oznacza, że nie został skodyfikowany wzór takiej umowy]

       Strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny wedle 
swojego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości 
stosunku, ustawie ani zasadom życia społecznego.

•

art. 1, ust. 1 Ustawy z dnia 9 września 2000r.

•

art.720 Kodeks cywilny

      Przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na 
własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko 
co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy 
albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

System płatności masowych collect

•

Usprawnienie procesów zarządzania 
należnościami- automatyczne 
rozpoznawanie wpłat

•

Przeznaczone dla podmiotów obsługujących 
wielu płatników indywidualnych, a także 
podmiotów świadczących usługi na dużą 
skalę poprzez liczne jednostki terenowe 
m.in. zakłady energetyczne, operatorzy 
telefonii, szkoły, firmy ubezpieczeniowe

•

Usprawnienie procesu windykacji

Automatyczne uzgadnianie należności

•

Rozszerzony wariant usługi identyfikacji 
płatności masowych

•

Identyfikacja płatności powtórnych za tę 
samą fakturę, obsługa prezentacji danych 
dotyczących oczekiwanych wpłat od 
dłużników, rozpoznanie i korygowanie 
wpłat zawierających błędne dane, 
zachowanie bezpieczeństwa podczas 
procesowania i rozpoznawania wpłat