WITAMINY
ROZPUSZCZALNE W
TŁUSZCZACH
WITAMINY
ROZPUSZCZALNE W
TŁUSZCZACH
WITAMINY - DEFINICJA
Witaminy to niezbędne dla
ustroju związki organiczne,
występujące w bardzo małych
stężeniach w naturalnych
produktach żywnościowych,
konieczne do prawidłowego
przebiegu czynności
życiowych komórek i tkanek
.
Działają one lub ich metabolity w
bardzo małych stężeniach jako
katalizatory wielu reakcji
metabolicznych. Niejednokrotnie
witaminy i ich prekursory
(prowitaminy) tworzą w ustroju
kompleksy z białkami, które
spełniają rolę układów
enzymatycznych.
Od czasu wprowadzenia przez
Kazimierza Funka w 1911r. Nazwy
witaminy (niezbędny dla życia związek
aminowy), dla odkrytej wówczas
tiaminy, poznano liczne związki o
podobnych właściwościach, które
oznaczano kolejnymi literami alfabetu.
Jako kryterium klasyfikacji stosowano
rozpuszczalność. Podzielono witaminy
na rozpuszczalne w tłuszczach i
wodzie.
WŁAŚCIWOŚCI WITAMIN
ROZPUSZCZALNYCH W TŁUSZCZACH:
Nie ulegają zniszczeniu przy
mechanicznej i termicznej obróbce
produktów żywnościowych
Są magazynowane w ustroju
Ulegają zniszczeniu w czasie
jełczenia rozpuszczalników
tłuszczowych
WITAMINA A I KAROTENOIDY
(RETINOL, BETA-KAROTEN)
Witamina A jest nazwą opisową dla
wszystkich pochodnych beta-jononu,
wykazującą aktywność biologiczną retinolu.
Nazwa ta obejmuje wiele związków, z których
najważniejszymi są:
Retinol
Retinen
3-hydroretinol
3-hydroretinal
Prekursorem witaminy A są
rozpowszechnione w świecie roślinnym
żółte i pomarańczowe barwniki,
nazywane karotenoidami.
Związki z grupy witaminy A są odporne
na gotowanie, lecz ulegają powolnemu
rozkładowi pod wpływem
podwyższonej temperatury w
atmosferze tlenu, w czasie suszenia
oraz w procesie jełczenia tłuszczów.
Wchłaniają się w jelicie cienkim i są
magazynowane w wątrobie i częściowo
w nerkach
Działanie biologiczne związków
wchodzących w skład witaminy A
polega na udziale w procesach
metabolicznych.
Do najważniejszych należy udział
w procesie widzenia
Retinol wchodzi w skład
rodopsyny, światłoczułego
barwnika znajdującego się w
pręcikach siatkówki.
Witamina A zapewnia prawidłową czynność
tkanki nabłonkowej, współuczestnicząc w
syntezie składowych śluzu (rola ochronna
tkanki nabłonkowej).
Dzięki temu witamina A zapobiega
zakażeniom skóry, dróg oddechowych,
moczowych oraz przewodu pokarmowego.
Zapobiega nadmiernemu rogowaceniu
naskórka .
Bierze udział w syntezie białek i z tego
względu jest niezbędna do uzyskania
prawidłowego wzrostu.
Zapewnia prawidłową czynność
ameloblastów – komórek pochodzenia
nabłonkowego, wytwarzających szkliwo
zębów.
NIEDOBÓR WITAMINY A:
„kurza ślepota”- wydłużony czas adaptacji do
widzenia w ciemności
Stany zapalne spojówek i rogówki oka
Kseroftalmia
Nadmierne rogowacenie i suchość skóry
Wysychanie błon śluzowych ze
zmniejszeniem odporności górnych dróg
oddechowych oraz przewodu pokarmowego.
Opóźnione i upośledzone wytwarzanie zębów
Opóźnienie wzrostu i zaburzenia reprodukcji.
NADMIAR WITAMINY A:
Hiperwitaminoza objawia się:
Brakiem łaknienia
Łatwe męczenie się
Nadmierna wrażliwość
Bóle stawów
Zmiany skórne
Wypadanie włosów
Wzrost ciśnienia śródczaszkowego
ŹRÓDŁA WITAMINY A:
Tłuszcze rybie (tran)
Wątroba i jej przetwory
Mleko
Śmietanka
Masło
Żółtko jaja
Margaryny wzbogacone witaminą A.
WITAMINA D (KALCYFEROLE)
Witamina D obejmuje wszystkie związki
steroidowe, wykazujące aktywność
biologiczną cholekalcyferolu. W ich skład
wchodzi 11-12 związków, z których
najważniejsze to D2, D3. Witamina D1 była
najwcześniej odkryta.
Witamina D nie rozkłada się pod wpływem
podwyższonej temperatury, jest odporna na
utlenianie, a także nie zmienia się w czasie
długotrwałego przechowywania.
Niszczy ją silne promieniowanie
nadfioletowe.
Prekursorami witaminy D są 2 związki:
ergosterol, występujący w roślinach i 7-
dehydrocholesterol, będący składnikiem
tkanek zwierzęcych.
Z tych prowitamin pod wpływem
promieniowania nadfioletowego powstają
witaminy D. W organizmie człowieka proces
ten odbywa się w skórze. Stąd duże
znaczenie kąpieli słonecznych dla
zabezpieczenia się przed niedoborem
witaminy D.
Witamina D wchłonięta z przewodu
pokarmowego lub powstając w skórze
nie jest związkiem czynnym
biologicznie, lecz formą
magazynowaną w ustroju, zwłaszcza w
wątrobie.
Forma czynna powstaje w dwóch
etapach. Pierwszym z nich jest
hydroksylacja, która odbywa się w
wątrobie. Następny etap to konwersja
witaminy D, która odbywa się w
cewkach nerkowych.
Działanie witaminy D wiąże się z przemianą
wapnia i procesem uwapnienia kości.
Narządami docelowymi są :
Jelito cienkie
Kości
Nerki
przytarczyce
NIEDOBÓR WITAMINY D :
U dzieci:
Krzywiznę
U osób starszych:
Demineralizacja i zniekształcenie kości oraz
uzębienia
NADMIAR WITAMINY D:
Hiperwitaminozy, objawy to:
Utrata łaknienia
Łatwe męczenie się
Zmniejszenie masy ciała
Nudności
Wymioty
Biegunka
Poliuria
Bóle głowy
Uszkodzenie cewek nerkowych
Odkładanie wapnia w tkankach miękkich
ŹRÓDŁO WITAMINY D:
Tłuszcze rybne
W małych ilościach znajduje się :
Maśle
Śmietanie
Żółtku jaja i wątrobie
WITAMINA E (TOKOFEROLE)
Witamina E obejmuje grupę tokoli i
pochodnych tokotrienoli wykazujących
aktywność tokoferolu (związki mające
grupy metylowe).
Obecnie znanych jest siedem związków
o tych właściwościach. Największą
aktywność biologiczną wykazują
pierwsze 3 związki, alfa, beta i gama-
tokoferol.
Witamina E jest odporna na działanie wyższej
temperatury i światła .Zniszczeniu ulega pod
wpływem intensywnego promieniowania
nadfioletowego i podczas jełczenia
tłuszczów.
Wykazuje silne działanie przeciwutleniające.
Uczestniczy ona w procesie stabilizacji i
utrzymywania integralności błon
komórkowych.
Jako związek rozpuszczalny w tłuszczach
odgrywa rolę wewnątrzkomórkowego
przeciwutleniacza.
Zapobiega utlenieniu witaminy A i
dlatego działa „oszczędzająco” w
stosunku do niej.
Chroni wielonienasycone kwasy
tłuszczowe przed utlenianiem .
Zwiększa oporność krwinek na
hemolizę.
Zapobiega uszkodzeniom i zwiększeniu
przepuszczalności naczyń krwionośnych.
Wykazano ścisłe powiązanie pomiędzy
witaminą E i selenem. Oba te związki
zapobiegają stłuszczeniu wątroby ( 1
atom selenu może zastąpić 1000
cząsteczek tokoferolu).
Witamina E ma duże znaczenie w
procesie hamowania starzenia się
komórek ludzkich.
W stanach niedoboru witaminy E
utlenianie wielonienasyconych kwasów
tłuszczowych przebiega nieprawidłowo ,
prowadząc do powstawania toksycznych
wolnych rodników, które powodują
uszkodzenie procesów metabolicznych w
mitochondriach i zaburzeniach różnych
reakcji biochemicznych.
Objawy awitaminozy witaminy E zostały
opisane tylko u zwierzą. Nie stwierdzono
występowania hiperwitaminozy przy
stosowaniu dużych dawek .
ŹRÓDŁO WITAMINY E:
Ziarna zbóż
Zielone warzywa liściaste
Zielony groszek
Kukurydza
Mleko
Masło
Sery
jaja
WITAMINA K ( FITOCHINONY)
Obejmuje całą grupę związków pochodnych
metylo-1,4-naftochinonu i pochodnych
wykazujących działanie fitochinonu.
Witamina E łatwo ulega zniszczeniu pod
wpływem światła i zasad.
Natomiast są odporne na gotowanie i
utlenianie.
Flora bakteryjna przewodu pokarmowego
syntetyzuje witaminę K i dlatego
dostarczanie jej z pożywieniem w warunkach
fizjologicznych nie jest konieczne.
Jedynie w pierwszym okresie życia, u
noworodków oraz w czasie podawania
sulfonamidów lub antybiotyków niszczących
florę bakteryjną przewodu pokarmowego,
podaż tych witamin w pożywieniu może się
okazać konieczna.
Witamina K bierze udział w
wytwarzaniu protrąbiny w
wątrobie oraz czynników VII, IX, X.
Tym samym bierze udział w
procesie krzepnięcia krwi.
NIEDOBÓR WITAMINY K:
Przedłużenie czasu krzepnięcia krwi i
wystąpienia innych objawów skazy
krwotocznej
U noworodków pojawia się tzw: skaza
krwotoczna noworodków.
NADMIAR WITAMINY K
Podawanie dużych dawek witaminy K
prowadzi do wystąpienia hiperwitaminozy ,
charakteryzującej się :
Hiperbilirubinemią
U niemowląt żółtaczką i niedokrwistością
hemolityczną.
Zapotrzebowanie na witaminę K jest trudna
do określenia, ponieważ flora bakteryjna
przewodu pokarmowego w warunkach
fizjologicznych wytwarza wystarczającą ilość
tego składnika.
Witaminy
rozpuszczalne w
wodzie
WITAMINA B1 (TIAMINA)
Witamina B1 czyli tiamina, ulegająca łatwo
zniszczeniu pod wpływem podwyższonej
temperatury w roztworach obojętnych lub
zasadowych. Jest trwała w roztworach
kwaśnych.
Flora bakteryjna przewodu pokarmowego
człowieka syntetyzuje tiaminę, jednak w
ilościach nie wystarczających na pokrycie
potrzeb organizmu ludzkiego.
Czynna formą tiaminy jest pirofosforan
tiaminy (kokarboksylaza).
Bierze udział w oksydacyjnej dekarboksylacji
kwasu pirogronowego, w reakcjach cyklu
pentozowego. Tym samym bierze udział w
przemianie węglowodanowej, usuwając
nadmiar kwasu pirogronowego, który
gromadzi się u osób nieprzystosowanych do
wysiłku fizycznego.
Zrozumiałe jest, że niedobór witaminy B1
objawia się zaburzeniami ze strony układu
nerwowego, dla którego glukoza jest
głównym substratem energetycznym.
W ustroju człowieka tiamina nie jest
magazynowana. W większych ilościach
znajduje się w mięśniach szkieletowych.,
mózgowiu, wątrobie , nerkach, płucach i
nadnerczach.
AWITAMINOZA
Całkowity niedobór prowadzi do choroby
beri-beri, pierwszej odkrytej awitaminozy.
Charakteryzuje się ona głownie zaburzeniami
ze strony układu nerwowego oraz zanikami
mięśniowymi.
Hipowitaminoza Bi daje
niecharakterystyczne objawy :
utratę łaknienia
Zaburzenia trawienia
Zmniejszenie masy ciała
Zaburzenia czucia i popędu płciowego
Zanik miesiączkowania
Nie zaobserwowano objawów hiperwitaminozy
B1
Witamina B1 jest bardzo rozpowszechniona w
produktach żywnościowych zwłaszcza
pochodzenia roślinnego.
W dużych ilościach występuje :
W drożdżach piwowarskich
Otrębach zbożowych
Pieczywa z grubego przemiału
Groch
Fasola
Soja
Orzechy
Produkty zwierzęce zawierają mniejszą ilość
witaminy B1 (gł. Wątroba, nerki, mózg, mleko
,jaja, mięso wieprzowe).
WITAMINA B2 (RYBOFLAWINA)
Należy do żółtych barwników naturalnych-
flawin- i często przyjmuje nazwy w zależności
od źródła pochodzenia:
Laktoflawina – mleko
Owoflawina – jaja
Hepatoflawina- wątroba
Ulega zniszczeniu pod wpływem światła i
promieniowania nadfioletowego ( niszczy ją
nasłonecznienie).
Jest odporna na działanie podwyższonej
temperatury i kwaśnego środowiska. W
środowisku obojętnym wykazuje żółtą
fluorescencję.
W ustroju człowieka witamina B2 bierze
udział w procesach utleniania i redukcji
wchodząc jako ( jako grupa prostetyczna) w
skład enzymów oddechowych (m.in. żółtego
enzymu oddechowego Warburga), oksydazy
alfa-aminokwasów, dehydrogenazy
bursztynianowej itp.
Bierze udział w utrzymaniu sprawnego
działania narządu wzroku – zapobiega
powstawaniu zaćmy.
NIEDOBÓR
Powstawanie zajadów
Zapalenie języka
łojotok
Zmiany ze strony narządu wzroku (pieczenie,
uczucie piasku pod powiekami, łzawienie,
zaburzenie widzenia, zapalenie tęczówki, a
niekiedy zapalenie nerwu wzroku.
W większych ilościach ryboflawina występuje
w mleku i jego przetworach, jajach, mięsie
oraz produktach zbożowych. Dobry źródłem
tej witaminy są również drożdże
piwowarskie. W mniejszych ilościach
znajduje się w zielonych warzywach
liściastych i niektórych owocach
Przy racjonalnym żywieniu głównym źródłem
ryboflawiny są produkty zbożowe, mleko i
jego przetwory
Jest także wytwarzana w przez florę
bakteryjną przewodu pokarmowego.
Zwiększaniu tego wytwarzania sprzyja dieta
bogata we włókna roślinne.
WITAMINA B3 (NIACYNA)
Niacyna (witamina B3) jest kwasem
nikotynowym. Amid tego kwasu – niacynamid
jest elementem składowym NAD i NADP,
obecnych zarówno w komórkach człowieka, jak
i w pożywieniu.
Niacyna nie jest typową witaminą, ponieważ
może ona powstawać także w organizmie
człowieka.
Do powstania 1 mg niacyny potrzeba 60 mg
tryptofanu, a proces ten wymaga obecności
innych witamin, jak ryboflawina, pirydoksyna i
tiamina. Ich niedobór upośledza tworzenie
niacyny z tryptofanu. Z tego powodu endogenna
niacyna nie zaspokaja potrzeb organizmu.
Wolna niacyna i wolny niacynamid są
absorbowane w jelicie cienkim i transportowane
do tkanek.
Dobrymi źródłami pokarmowymi niacyny są
drożdże, mięso, wątroba, orzechy ziemne i
nasiona roślin strączkowych.
Nadmiar niacyny jest wydalany drogą nerkową,
częściowo jako niezmieniony kwas nikotynowy,
częściowo w postaci różnych metabolitów.
Niedobór niacyny i tryptofanu w diecie wywołuje
zespół chorobowy, zwany pelagrą.
Występuje przede wszystkim w regionach o
dużym spożyciu kukurydzy. Ziarna tej rośliny
zawierają mało tryptofanu i niacyny.
Wczesnymi objawami choroby są uczucie
znużenia, brak łaknienia, zaburzenia procesu
trawienia i motoryki jelit oraz zmiany zapalne w
jamie ustnej, obejmujące głównie język.
Objawami głębokiego niedoboru niacyny są
stany zapalne skóry (szczególnie
eksponowanej na działanie światła
słonecznego), biegunki spowodowane
rozległymi zmianami zapalnymi błony
śluzowej jelit i narastające z czasem trwania
choroby zaburzenia psychiczne, w ciężkich
przypadkach nieodwracalne.
Kwas nikotynowy jest używany jako lek w
leczeniu hiperlipidemii. W wysokich dawkach
(kilka gramów na dobę) rozszerza naczynia
obwodowe, zmniejsza uwalnianie kwasów
tłuszczowych z tkanki tłuszczowej i hamuje
wytwarzanie VLDL w wątrobie.
WITAMINA B5 (KWAS PANTOTENOWY)
Witamin B5 składa się z mieszaniny związków
chemicznych:
kwasu pantotenowego,
panteiny (pochodnej kwasu pantotenowego),
pantenolu (należącego do grupy alkoholi, nie
występującego w przyrodzie, ale aktywnego
biologicznie w stosunku do ludzi i zwierząt),
koenzymu A (aktywnej biologicznie formy
kwasu pantotenowego).
Niezbędna do prawidłowego metabolizmu białek,
cukrów i tłuszczów oraz do syntezy niektórych
hormonów, przyspiesza gojenie ran, warunkuje
prawidłowy przebieg procesu uwalniania energii,
zapobiega przemęczeniu i usprawnia układ
sercowo-naczyniowy, nerwowy i pokarmowy,
bierze udział w wytwarzaniu tłuszczów,
cholesterolu, hormonów i przekaźników
nerwowych, uczestniczy w regeneracji tkanek,
poprawia pigmentację i stan włosów.
Powszechność występowania kwasu
pantotenowego w materiale biologicznym
sprawia, iż w patologii ludzkiej nie obserwuje się
objawów jego niedoboru.
ŹRÓDŁA:
wątróbka,
otręby pszenne,
ryby (np. śledzie, makrele, pstrągi),
grzyby,
mleko pełne,
mięso kurczaka,
mleczko pszczele
pestki słonecznika,
sery,
orzechy,
jajka,
pomarańcze,
ziemniaki,
brokuły,
ciemny ryż,
melony,
pełnoziarnisty chleb,
masło orzechowe,
banany,
WITAMINA B6 – PIRYDOKSYNA,
PIRYDOKSAL, PIRYDOKSAMINA
Termin witamina B6 obejmuje pirydoksynę,
pirydoksal i pirydoksaminę oraz ich
fosforylowane pochodne .
Czynne biologicznie związki występują w
tkankach w formie estrów fosforanowych. W
tej formie wchodzi w skład różnych układów
enzymatycznych.
Bierze udział w przemianie aminokwasów,
węglowodanów i tłuszczów.
Jest też wytwarzana przez florę bakteryjną w
przewodzie pokarmowym.
Awitaminoza B6 u ludzi prawie nie występuje.
Do jej objawów należą:
Łojotok
Złuszczanie naskórka
Zapalenie języka
Wypadanie włosów
Witamina B6 występuje w tkankach
roślinnych i zwierzęcych. W większych
ilościach spotyka się ją w :
drożdżach,
Kiełkach pszenicy
Warzywach strączkowych
Wieprzowinie
jajach
WITAMINA H LUB B7 (BIOTYNA)
Występuje we wszystkich tkankach
roślinnych i zwierzęcych. Jest ona związkiem
ciepłostałym, lecz wrażliwym na działanie
kwasów i zasad.
Wchodzi w skład enzymów katalizujących
reakcje karboksylacji, dzięki temu
uczestniczy w syntezie kwasów tłuszczowych,
nukleotydów purynowych, a także w
meteboliźmie białek i węglowodanów.
Niedobór biotyny zaobserwowano u ludzi
spożywających duże ilości surowego białka
jaja kurzego. Był on spowodowany podażą
dużej ilości awidyny- białka zawartego w
białku jaja, które wiąże biotynę w
nieprzyswajalny kompleks.
Dobrym źródłem tej witaminy są:
Drożdże
Czekolada
Niektóre warzywa strączkowe
Grzyby
jaja
WITAMINA M, B9,B11 ( KWAS
FOLIOWY)
Jest to grupa związków , w których skład
wchodzi kwas foliowy i inne kwasy
pteroiloglutaminowe wykazujące aktywność
biologiczną kwasu foliowego. Poszczególne
związki różnią się zawartością kwasu
glutaminowego.
ROLA W ORGANIZMIE
Kwas foliowy reguluje wzrost i funkcjonowanie
komórek; wpływa dodatnio na układ nerwowy i mózg,
decyduje o dobrym samopoczuciu psychicznym;
zapobiega uszkodzeniom tzw. cewy nerwowej u płodu,
ma pozytywny wpływ na wagę i rozwój noworodków;
bierze udział w zachowaniu materiału genetycznego i
przekazywaniu cech dziedzicznych komórek, reguluje
ich podział; usprawnia funkcjonowanie układu
pokarmowego, uczestniczy w tworzeniu soku
żołądkowego, zapewnia sprawne działanie wątroby,
żołądka i jelit; jest czynnikiem antyanemicznym,
pobudza procesy krwiotwórcze, czyli powstawanie
czerwonych krwinek; chroni organizm przed
nowotworami (szczególnie rakiem macicy).
Znajduje się w warzywach liściowych,
głównie w:
szpinaku
w sałacie, kapuście, brokule, szparagu,
kalafiorze, brukselce
w mniejszych ilościach w pomidorze, grochu,
fasoli, soczewicy, soi, buraku, orzechach,
słoneczniku, drożdżach piwowarskich,
wątrobie, żółtku jaja, pszenicy, pomarańczy,
bananie i awokado.
WITAMINA B12 (CYJANOKOBALAMINA)
złożony organiczny związek chemiczny
zawierający kobalt jako atom centralny. W
organizmach żywych pełni rolę regulatora
produkcji erytrocytów (czerwonych ciałek
krwi). Jego niedobór powoduje
niedokrwistość.
Zaliczany jest do witamin z grupy B, tj.
rozpuszczalnych w wodzie prekursorów
koenzymów.
Uczestniczy w wytwarzaniu czerwonych
ciałek krwi, przeciwdziała niedokrwistości,
umożliwia syntezę kwasów nukleinowych w
komórkach, przede wszystkim szpiku
kostnego wpływa na funkcjonowanie układu
nerwowego, uczestniczy w tworzeniu otoczki
mielinowej ochraniającej komórki nerwowe i
neuroprzekaźników nerwowych, zapewnia
dobry nastrój, równowagę psychiczną,
pomaga w uczeniu się, skupieniu uwagi;
dzięki niej zmniejsza się poziom lipidów we
krwi; wpływa na układ kostny, pobudza
apetyt.
Witamina B
12
produkowana głównie przez bakterie
żyjące w układzie pokarmowym zwierząt. U człowieka
powstaje w symbiozie z bakteriami układu
pokarmowego.
Witamina B
12
występuje głównie w produktach
pochodzenia zwierzęcego. Do źródeł witaminy B
12
w
pożywieniu człowieka należą produkty mięsne, ryby,
jajka, mleko i jego przetwory, pieczarki. W witaminę tę
często są wzbogacane płatki śniadaniowe. Wbrew
wcześniejszym poglądom, glony nie zawierają
witaminy B
12
, tylko jej analog strukturalny, który w
przypadku człowieka jest nieprzyswajalny i może
utrudniać wchłanianie właściwej witaminy. Produkty
sojowe są wzbogacane w witaminę B
12
w celu
zapobiegania niedoborom tej witaminy u osób, które
nie spożywają produktów odzwierzęcych (weganie). St
WITAMINA C (KWAS ASKORBINOWY)
organiczny związek chemiczny z grupy
nienasyconych alkoholi polihydroksylowych.
Jest niezbędny do funkcjonowania
organizmów żywych. Dla niektórych zwierząt,
w tym ludzi, jest witaminą, czyli musi być
dostarczany w pożywieniu. Jest
przeciwutleniaczem stosowanym jako
dodatek do żywności. W warunkach
standardowych jest białym, krystalicznym
ciałem stałym. Dobrze rozpuszcza się w
wodzie, roztwór ma odczyn kwasowy.
Witamina C odgrywa istotną rolę w funkcjonowaniu
ludzkiego organizmu. Bierze m.in. udział w
przemianach
, syntezie steroidów
nadnerczowych. Ma również wpływ na zachowanie
prawidłowego potencjału oksydacyjnego w komórce.
Badania wskazują brak wpływu zażywania witaminy C
na ryzyko pojawienia się przeziębienia oraz mały
wpływ na czas jego trwania (skrócenie czasu o 14%
dla dzieci i 8% dla dorosłych). Wyjątkiem była grupa
uczestników maratonów, narciarzy i żołnierzy
przebywających w bardzo niskich temperaturach lub
poddanych intensywnemu wysiłkowi fizycznemu, u
których zaobserwowano 50% zmniejszenie
występowania przeziębienia przy zażywaniu 2 g
witaminy C dziennie
Organizmy większości zwierząt i roślin
wytwarzają ten związek. Wyjątkiem są
organizmy ssaków naczelnych (w tym
człowieka),
i utratę enzymu: oksydazy L-
gulonolaktonowej), którym musi być ona
dostarczona z zewnątrz
NIEDOBÓR
Szkorbut, samoistne krwawienia, uszkodzenia
naczyń krwionośnych, krwawe wybroczyny,
złe gojenie i odnawianie się ran,
rozpulchnienie dziąseł, zmiany w zębach (np.
zgorzel), bolesność stawów i mięśni, obrzęki
kończyn, osłabienie, utrata apetytu,
obniżenie wydolności fizycznej, depresja,
osteoporoza, niedokrwistość mikrocytarna
niedobarwliwa, nadczynność gruczołu
tarczowego, zaburzenia neurologiczne,
wtórne infekcje, schorzenia żołądka,
zapalenie błony śluzowej, przedłużenie
okresu zaziębienia organizmu i trudności w
leczeniu zakażeń. Ostatecznie może
prowadzić do śmierci.
NADMIAR
Kwas askorbinowy nie jest toksyczny, ale
przyjmowany w nadmiarze (dawki powyżej 2
g na dobę) może wywoływać dolegliwości
żołądka, nudności, biegunkę, wymioty,
wysypkę skórną, obniżać odporność po
radykalnym zmniejszeniu dawki. Zazwyczaj
jednak jego nadmiar wydalany jest z
organizmu wraz z moczem.
Dziękuję za uwagę