Sepsa w
krajach
rozwijającyc
h się.
Anna Wrzesień
Dietetyka
Studia magisterskie I rok
Sepsa w
krajach
rozwijającyc
h się.
Anna Wrzesień
Dietetyka
Studia magisterskie I rok
Sepsa
, inaczej posocznica, wbrew
pozorom nie jest chorobą, a jedynie
specyficzną reakcją organizmu na
zakażenie. Obecnie definiuje się ją jako
zespół ogólnoustrojowej reakcji zapal
nej (SIRS)
wywołany zakażeniem. Dotyczy głównie:
dzieci,
osób starszych,
obniżonej odporności np. podczas leczenia
szpitalnego.
około 30% osób, umiera
Czym jest sepsa?
Posocznica jest ogólnoustrojową reakcją na
zakażenie. To, czy jakiemuś schorzeniu
towarzyszyć będzie sepsa jest kwestią
indywidualną – u osób, które mają
odpowiednie predyspozycje pojawić się
może nawet w wyniku pozornie niegroźnych
zakażeń.
Przyczyny:
Najczęściej jednak jej przyczyną są zmiany
w
jamie brzusznej,
układzie moczowym
zapalenie opon mózgowo – rdzeniowych,
zapalenie płuc.
Przyczyny:
Szczególna rolę przypisuje się tutaj dwoinkom
zapalenia mózgowo – rdzeniowego,
wywołującą bardzo ostrą postać sepsy.
Dużym zagrożeniem są warunki szpitalne,
ponieważ pacjenci głównie na oddziale
intensywnej terapii, podczas zabiegów
inwazyjnych są szczególnie podatni na
wszelkie zakażenia, a ich układ odpornościowy
jest bardzo osłabiony.
Przyczyny:
bakteriemię – obecność żywych bakterii we krwi;
wiremię – obecność zdolnych do replikacji wirusów
we krwi;
fungemię – obecność żywych grzybów we krwi
(kandydemia – obecność żywych grzybów z rodzaju
Candida w krwi);
zakażenie – proces patologiczny charakteryzujący
się reakcją zapalną na obecność chorobotwórczych
lub potencjalnie chorobotwórczych drobnoustrojów
w tkankach, płynach lub jamach ciała.
Podstawa do rozpoznania
sepsy
zakażenie podejrzewane klinicznie –
występowanie objawów klinicznych mocno
sugerujących zakażenie, np.:
obecność leukocytów w prawidłowo jałowym
płynie ustrojowym (poza krwią),
przedziurawienie narządu wewnętrznego,
obraz radiologiczny klatki piersiowej
sugerujący obecność zapalenia płuc z
towarzyszącą ropną
wydzieliną w drogach oddechowych.
Podstawa do rozpoznania
sepsy
Pierwsze objawy mogą przypominać grypę.
Występuje
gorączka,
ból gardła i mięśni,
osłabienie,
przyspieszone bicie serca.
Niekiedy spadek temperatury ciała i
ciśnienia, oraz duszność mają miejsce, gdy
pojawia się sepsa.
Początek sepsy:
Możliwa jest również wysypka, pojawia się
na nogach, rękach i tułowiu, ma kolor
czerwony, czasem jest sinawa i nie blednie
pod wpływem ucisku. W zależności od tego,
które narządy zostały zaatakowane,
następuje zatrzymanie wydzielania moczu,
nudności, wymioty i problemy z
krzepliwością krwi.
Początek sepsy:
czynność serca powyżej 90 uderzeń na minutę;
temperatura ciała poniżej 36 °C lub powyżej 38 °C;
częstość oddechów spontanicznych powyżej 20 na minutę;
liczba leukocytów we krwi poniżej 4000 komórek w mm³
lub powyżej 12000 komórek w mm³;
obecność ponad 10% niedojrzałych granulocytów
obojętnochłonnych;
dodatkowo mogą być obecne objawy określonego
zakażenia, np. zapalenia opon mózgowo-
rdzeniowych;niewydolności określonych narządów i
układów w przypadku braku lub nieodpowiedniego
leczenia pojawiają się objawy niewydolności określonych
narządów i układów.
Objawy sepsy
wkłucia dożylne;
cewnik dopęcherzowy;
dreny,
wszczepione protezy i urządzenia;
mechaniczna wentylacja płuc;
żywienie pozajelitowe,
przetaczanie krwi i płynów;
obecność odleżyn i ran.
Czynniki ryzyka
Częstość występowania posocznicy
noworodków waha się od
7,1 do 38 na 1000 żywych urodzeń w
Azji,
6,5 do 23 na 1000 żywych urodzeń w
Afryce,
3,5 8,9 na 1000 żywych urodzeń w
Ameryce Południowej i na Karaibach .
Kraje Trzeciego Świata
Patogeny najczęściej wywołujące sepsę u noworodków w
krajach rozwijających się można odróżnić od tych
obserwowanych w krajach rozwiniętych. Ogólnie rzecz
biorąc, Gram-ujemnych, są bardziej powszechne i są
reprezentowane głównie przez :
Klebsiella,
Escherichia coli,
Pseudomonas,
Salmonella.
Spośród organizmów Gram-dodatnie:
Staphylococcus aureus,
koagulazo ujemny gronkowce (CONS),
Streptococcus pneumoniae,
Streptococcus pyogenes
Kraje Trzeciego Świata
Według afrykańskich badań, częstość
występowania sepsy na tych terenach jest niska, z
wyjątkiem Republiki Południowej Afryki.
W Azji częstość występowania jest bardzo rzadka.
Nie wiadomo, czy różnice te odzwierciedlają
prawdziwe różnice patogenów na całym świecie,
co odzwierciedla przejście epidemiologiczne w
niektórych krajach, czy też odzwierciedla
nastawienie epidemiologiczne związane z faktem,
że większość EOS dzieci umiera w domu przed
osiągnięciem dostępu do opieki zdrowotnej i przez
co nie pojawiają się w statystykach.
Kraje Trzeciego Świata
Brak higieny dotyczącej głównie mycia rąk,
Brak dostępu do wody oraz mydła,
Niski poziom zatrudnienia,
Przeludnienie,
Nieodpowiednia dieta.
Kraje Trzeciego Świata-
przyczyny sepsy
Leczenie rozpoczyna się od podania dwóch
różnych antybiotyków obejmujących swym
spektrum zarówno bakterie Gram-dodatnie
jak i Gram-ujemne (np. cefotaksym lub
ceftazydym z gentamycyną lub
tobramycyną). W przypadku podejrzenia
zakażenia bakteriami beztlenowymi należy
rozważyć podanie metronidazolu.
Leczenie:
Bone R.C., Balk R.A., Cerra F.B., Dellinger R.P., Fein A.M., Knaus W.A., et al.:
Definitions for sepsis and organ failure and guidelines for the use of
innovative therapies in sepsis. The ACCP/SCCM Consensus Conference
Committee. American College of Chest Physicians/Society of Critical Care
Medicine. Chest, 1992; 101: 1644–1655
Opal S.M., Cohen J.: Clinical Gram-positive sepsis: does it fundamentally differ
from Gram-negative bacterial sepsis? Crit. Care Med., 1999; 27: 1608–1616
Martin G.S., Mannino D.M., Eaton S., Moss M.: The epidemiology of sepsis in
the United States from 1979 through 2000. N. Engl. J. Med., 2003; 348: 1546–
1554
Sinton J.R.: Clinical value of some methods of estimating erythrocyte
sedimentation rate. Br. Med. J., 1948; 1: 391–393
Bibliografia