Uniwersytet Opolski, WPiA

1

Introduction to EU law –

 

values, objectives and 

principles

(wartości, cele i zasady 

UE) 

Jerzy Jendrośka

Values, principles and 

objectives - role and 

meaning 

• Basic concepts to describe structure 

and functions of EU 

• No clear vision in the Treaties 

(including LisbonTreaty)

– not defined
– used  interchangeably

• No clear guidance in jurisprudence
• Various approaches in doctrine
• Synergy with human rights

Uniwersytet Opolski, WPiA

2

Wartości, zasady i cele UE 

- rola i znaczenie

• Podstawowe pojęcia opisujące strukturę 

i funkcje UE

• Brak jasnej wizji w traktatach (również 

w Traktacie z Lizbony)

– brak definicji
– używane zamiennie

• Brak wyraźnych wskazówek ETS
• Różne zdania w doktrynie
• Synergia z prawami człowieka

Uniwersytet Opolski, WPiA

3

Values – art. 2 TEU

• respect for human dignity, 
• freedom, 
• democracy, 
• equality, 
• the rule of law and 
• respect for human rights, 

including the rights of persons 
belonging to minorities. 

Uniwersytet Opolski, WPiA

4

Wartości - art.2 TUE

Unia opiera się na wartościach:

• poszanowania godności osoby 

ludzkiej,

• wolności, 
• demokracji, 
• równości, 
• państwa prawnego,
• poszanowania praw człowieka, w 

tym praw osób należących do 
mniejszości. 

Uniwersytet Opolski, WPiA

5

Breach of values – art.7.1  

TEU

1.  On  a  reasoned  proposal  by  one  third  of  the 
Member States, by the European Parliament 
or  by  the  European  Commission,  the 
Council, acting by a majority of four fifths of its 
members  after  obtaining  the  consent  of  the 
European Parliament, may determine that there 
is  a  clear  risk  of  a  serious  breach  by  a 
Member  State  of  the  values  referred  to  in 
Article  2.  Before  making  such  a  determination, 
the  Council  shall  hear  the  Member  State  in 
question  and  may  address  recommendations 
to  it,  acting  in  accordance  with  the  same 
procedure.  The  Council  shall  regularly  verify 
that the grounds on which such a determination 
was made continue to apply. 

Uniwersytet Opolski, WPiA

6

Naruszenie wartości – art.7 ust.1 

TUE

1.  Na  uzasadniony  wniosek  jednej  trzeciej 
Państw 

Członkowskich, 

Parlamentu 

Europejskiego  lub  Komisji  Europejskiej, 
Rada,  stanowiąc  większością  czterech  piątych 
swych członków po uzyskaniu zgody Parlamentu 
Europejskiego, 

może 

stwierdzić 

istnienie 

wyraźnego  ryzyka  poważnego  naruszenia  (a 
clear risk of a serious breach) przez Państwo 
Członkowskie  wartości,  o  których  mowa  w 
artykule 

2. 

Przed 

dokonaniem 

takiego 

stwierdzenia  Rada  wysłuchuje  dane  Państwo 
Członkowskie  i,  stanowiąc  zgodnie  z  tą  samą 
procedurą, może skierować do niego zalecenia. 
Rada  regularnie  bada,  czy  powody  dokonania 
takiego stwierdzenia pozostają aktualne.

Uniwersytet Opolski, WPiA

7

Breach of values – art.7.2 

TEU

2.  The  European  Council,  acting 
by  unanimity  on  a  proposal  by  one 
third  of  the  Member  States  or  by 
the 

Commission 

and 

after 

obtaining  the  consent  of  the 
European 

Parliament, 

may 

determine  the  existence  of  a 
serious and persistent breach  by 
a  Member  State  of  the  values 
referred  to  in  Article  2,  after 
inviting  the  Member  State  in 
question to submit its observations. 

Uniwersytet Opolski, WPiA

8

Naruszenie wartości - art. 7 

ust. 2 TUE

2. 

Rada 

Europejska, 

stanowiąc 

jednomyślnie  na  wniosek  jednej  trzeciej 
Państw  Członkowskich  lub  Komisji 
Europejskiej  i  po  uzyskaniu  zgody 
Parlamentu 

Europejskiego, 

może 

stwierdzić, 

po 

wezwaniu 

Państwa 

Członkowskiego 

do 

przedstawienia 

swoich 

uwag, 

poważne 

i 

stałe 

naruszenie 

przez 

to 

Państwo 

Członkowskie  wartości,  o  których  mowa 
w artykule 2.

Uniwersytet Opolski, WPiA

9

Sanctions for breach of values 

– art.7.3 TEU

3. 

Where 

a 

determination 

under 

paragraph 2 has been made, the Council, 
acting by a qualified majority, may decide 
to  suspend  certain  of  the  rights 
deriving  from  the  application  of  the 
Treaties to the Member State in question, 
including  the  voting  rights  of  the 
representative  of  the  government  of  that 
Member State in the Council. In doing so, 
the  Council  shall  take  into  account  the 
possible 

consequences 

of 

such 

a 

suspension  on  the  rights  and  obligations 
of natural and legal persons.

Uniwersytet Opolski, WPiA

10

Naruszenie wartości - art.7 

ust 3TUE

3. Po dokonaniu stwierdzenia na mocy ustępu 2, 
Rada,  stanowiąc  większością  kwalifikowaną, 
może  zdecydować  o  zawieszeniu  niektórych 
praw wynikających ze stosowania Traktatów dla 
tego Państwa Członkowskiego, łącznie z prawem 
do  głosowania  przedstawiciela  rządu  tego 
Państwa  Członkowskiego  w  Radzie.  Rada 
uwzględnia  przy  tym  możliwe  skutki  takiego 
zawieszenia  dla  praw  i  obowiązków  osób 
fizycznych i prawnych. Obowiązki, które ciążą 
na  tym  Państwie  Członkowskim  na  mocy 
Traktatów,  pozostają  w  każdym  przypadku 
wiążące dla tego Państwa.

Uniwersytet Opolski, WPiA

11

Breach of values – 

procedure and sanctions

• Procedure - political and not legal 

(Council and not the Court)

• Two-stage procedure

– I stage

• Clear risk of serious breach
• Recommendations and monitoring

– II stage

• Determination of serious and persistent 

breach

• Possibility to suspend rights

Uniwersytet Opolski, WPiA

12

Naruszenie wartości – 

procedura i skutki

• Procedura polityczna a nie prawna 

(Rada a nie Trybunał) 

• Procedura dwu-etapowa

– Stwierdzenie ryzyka poważnego 

naruszenia wartości  - skutek: 
zalecenia i monitorowanie (regularne 
badanie)

– Stwierdzenie poważnego i stałego 

naruszenia wartości – skutek: 
możliwość zawieszenia niektórych 
praw przy zachowaniu obowiązków

Uniwersytet Opolski, WPiA

13

Objectives

• Clearly formulated in EU law
• In the primary law ( now in Lisbon 

Treaty)

– in general provisions
– in specific provisions , including in 

relation to policies

• In secondary law

– regulations
– directives

Uniwersytet Opolski, WPiA

14

Cele (objectives)

• Jasno sformułowane w prawie UE
• W prawie pierwotnym

– cele ogólne - w postanowieniach ogólnych 

TUE

– cele szczególne -w postanowieniach 

szczególnych, w tym zwłaszcza w 
odniesieniu do polityk unijnych w TFUE 
(np. art. 191 – polityka ochrony środowiska 
czy art. 194 polityka energetyczna)

• W prawie wtórnym

– w rozporządzeniach
– w dyrektywach

Uniwersytet Opolski, WPiA

15

General objectives - 

Art.3.1 TEU 

1.The  Union's  aim  is  to  promote  peace, 
its  values  and  the  well-being  of  its 
peoples. 

Uniwersytet Opolski, WPiA

16

Ogólne cele - Art.3.1 TUE

1.  Celem  Unii  jest  wspieranie 
pokoju,  jej  wartości  i  dobrobytu  jej 
narodów.

Uniwersytet Opolski, WPiA

17

General objectives - 

Art.3.2 TEU 

2.  The  Union  shall  offer  its  citizens 
an  area  of  freedom,  security  and 
justice  without  internal  frontiers,  in 
which the free movement of persons 
is  ensured  in  conjunction  with 
appropriate  measures  with  respect 
to external border controls, asylum, 
immigration and the prevention and 
combating of crime. 

Uniwersytet Opolski, WPiA

18

Ogólne cele - Art.3.2 TUE

2. 

Unia 

zapewnia 

swoim 

obywatelom  przestrzeń  wolności, 
bezpieczeństwa  i  sprawiedliwości 
bez  granic  wewnętrznych,  w  której 
zagwarantowana  jest  swoboda   
przepływu  osób,  w  powiązaniu  z 
właściwymi  środkami  w  odniesieniu 
do  kontroli  granic  zewnętrznych, 
azylu, 

imigracji, 

jak 

również 

zapobiegania 

i 

zwalczania 

przestępczości.

Uniwersytet Opolski, WPiA

19

General objectives - 

Art.3.3 TEU 

3.  The  Union  shall  establish  an  internal 
market.  It  shall  work  for  the  sustainable 
development 

of 

Europe 

based 

on 

balanced  economic  growth  and  price 
stability,  a  highly  competitive  social 
market  economy, 

aiming 

at 

full 

employment  and  social  progress,  and  a 
high 

level 

of 

protection 

and 

improvement  of  the  quality  of  the 
environment.

Uniwersytet Opolski, WPiA

20

Ogólne cele - Art.3.3 TUE

3.  Unia  ustanawia  rynek  wewnętrzny. 
Działa na rzecz trwałego rozwoju Europy, 
którego  podstawą  jest  zrównoważony 
wzrost  gospodarczy  oraz  stabilność  cen, 
społeczna  gospodarka  rynkowa  o 
wysokiej konkurencyjności zmierzająca 
do  pełnego  zatrudnienia  i  postępu 
społecznego 

oraz 

wysoki 

poziom 

ochrony i poprawy jakości środowiska 
naturalnego. 

Uniwersytet Opolski, WPiA

21

Objectives - examples

• Art.191 TFEU

– Principal objective of EU environmental policy: high 

level of protection

• Art.2 of Directive 92/43/EEC on the conservation of 

natural habitats and of wild fauna and flora

– Aim: ensuring bio-diversity through the 

conservation of natural habitats and of wild fauna 
and flora

• Preamble to Regulation 3093/94 of 15 December 1994 

on substances that deplete the ozone layer

– Aim: to carry out the Community's obligations under 

the Montreal Protocol on Substances that Deplete 
the Ozone Layer

Uniwersytet Opolski, WPiA

22

Cele - przykłady

• Art. 191 TFUE – 

– podstawowy cel polityki ochrony środowiska naturalnego: 

wysoki poziom ochrony

  

• Art. 2 dyrektywy Rady 92/43/EWG w sprawie ochrony 

siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory

– cel: zapewnienie różnorodności biologicznej poprzez 

ochronę siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory 

• Preambuła  Rozporządzenia 3093/94/WE w sprawie 

substancji zubożających warstwę ozonową

– cel : ochrona warstwy ozonowej i  implementacja  

Konwencji Wiedeńskiej o ochronie warstwy ozonowej oraz 
Protokołu montrealskiego w sprawie substancji 
zubożających warstwę ozonową

Uniwersytet Opolski, WPiA

23

General objectives - Art.3.3 

TEU (cd) 

• It 

shall 

promote 

scientific 

and 

technological advance. 

• It  shall  combat  social  exclusion  and 

discrimination,  and  shall  promote  social 
justice  and  protection,  equality  between 
women 

and 

men, 

solidarity 

between 

generations and protection of the rights of the 
child. 

• It  shall  promote  economic,  social  and 

territorial cohesion, and solidarity among 
Member States. 

• It shall respect its rich cultural and linguistic 

diversity,  and  shall  ensure  that  Europe's 
cultural 

heritage 

is 

safeguarded 

and 

enhanced. 

Uniwersytet Opolski, WPiA

24

Ogólne cele - Art.3.3 TUE

• Wspiera postęp naukowo-techniczny.
• Zwalcza wyłączenie społeczne i dyskryminację 

oraz  wspiera  sprawiedliwość  i  ochronę 
socjalną, 

równość 

kobiet 

i 

mężczyzn, 

solidarność  między  pokoleniami  i  ochronę 
praw dziecka.

• Wspiera spójność gospodarczą, społeczną i 

terytorialną 

oraz 

solidarność 

między 

Państwami Członkowskimi.

• Szanuje swoją bogatą różnorodność kulturową 

i językową.

Uniwersytet Opolski, WPiA

25

Typology of principles

• Principles related to the structure  of 

EU and its relations with Member 
States

• Principles related to the EU law and its 

relations with law of Member States

• Principles related to EU institutions 
• Principles related to substantive 

policies  of EU

• General principles of law

Uniwersytet Opolski, WPiA

26

Zasady - rodzaje

• Zasady dotyczące struktury UE i 

relacji z państwami członkowskimi

• Zasady dotyczące prawa  UE i jego 

relacji z prawem państw 
członkowskich

• Zasady dotyczące instytucji  UE
• Zasady dotyczące polityk  UE
• Ogólne zasady prawa

Uniwersytet Opolski, WPiA

27

Principles related to the 

structure  of EU and its 

relations with Member 

States

• Principle of conferal
• Subsidiarity 
• Proportionality
• Loyal (sincere) co-operation

Uniwersytet Opolski, WPiA

28

Zasady dotyczące struktury UE i 

relacji z państwami członkowskimi

• Zasada powierzenia kompetencji
• Zasada subsydiarności 

(pomocniczości)

• Zasada proporcjonalności
• Zasada lojalnej współpracy

Uniwersytet Opolski, WPiA

29

General principles of law

• Non-discrimination (personal features like 

race,sex, age etc.)

• Access to justice
• Legal certainty 

– non-retroactivity
–  legitimate expectections

• Due process

– right to be heard
– duy to give reasons

Uniwersytet Opolski, WPiA

30

Ogólne zasady prawa

• Nie-dyskryminacja (płeć, rasa itp.)
• Dostęp do sprawiedliwości 
• Pewność prawa

– nie retroaktywność,
– uzasadnione oczekiwania;

• Rzetelny proces

– prawo wysłuchania,
– uzasadnienie decyzji.

Uniwersytet Opolski, WPiA

31

Non-discrimination 

principle – concept of 

discrimination

• Discrimination

– Different 

treatment 

of 

similar 

situations

– Similar 

treatment 

of 

different 

situations

• without objective reason
• Landmark cases

– Gender  –  Case  20/71  Sabbatini  vs 

Parliament

– Religion  –  Case  130/75  Prais  vs 

Council

Uniwersytet Opolski, WPiA

32

Zasada nie-dyskryminacji – 

pojęcie dyskryminacji

• Dyskryminacja:

– odmienne traktowanie sytuacji 

podobnych

– równe traktowanie sytuacji różnych

     bez obiektywnego uzasadnienia

• Precedensowe sprawy

– płeć - sprawa 20/71 Sabbatini vs 

Parlament 

– religia - sprawa 130/75 Prais vs Rada

Uniwersytet Opolski, WPiA

33

Types of discrimination

• Direct discrimination
• Indirect 

discrimination 

(Case 

Humblot 112/84)

• Reverse discrimination

– when 

nationals/products 

of 

a 

Member  State  are  disadvantaged 
because  they  are  subject  to  a 
national  measure,  while  foreign (EU) 
nationals/products 

are 

protected 

from that national measure by virtue 
of EC law

Uniwersytet Opolski, WPiA

34

Rodzaje dyskryminacji

• Jawna (bezpośrednia) 
• Ukryta (pośrednia) 

– sprawa Humblot 112/84

• Dyskryminacja odwrotna

– receptura  piwa  (C-178/84  Komisja  v 

Niemcy)

– banicja  do  Irl.  Płn.  dopuszczalna 

wobec Brytyjczyka a nie innych

Uniwersytet Opolski, WPiA

35

Two aspects of non-discrimination 

principle

• As  a  principle  of  EU  substantive  policies  that 

applies  to  goods,  persons,  services  and  capital 
only within EU Art. 18  TFEU

Within the scope of application of the Treaties, and 
without  prejudice  to  any  special  provisions 
contained  therein,  any  discrimination  on  grounds 
of nationality shall be prohibited.

• As  a  general  principle  of  law  that  applies  to 

any persons (erga omnes):

– Charter of Fundamental Rights – art. 21.1. 
Any discrimination based on any ground such as 
sex, race, colour, ethnic or social origin, genetic 
features, language, religion or belief, political or 
any  other  opinion,  membership  of  a  national 
minority, property, birth, disability, age or sexual 
orientation shall be prohibited.

Uniwersytet Opolski, WPiA

36

Dwa aspekty zasady 

niedyskryminacji

• Jako  zasada  polityki  UE  –  zakaz 

dyskryminacji 

ze 

względu 

na 

przynależność państwową 

– obowiązuje tylko w ramach Unii
– dotyczy  towarów,  osób,  usług  i 

kapitału

• Jako  zasada  ogólna  prawa  -  zakaz 

dyskryminacji ze względu na płeć, rasę, 
kolor  skóry,  pochodzenie  etniczne  lub 
społeczne,  cechy  genetyczne,  wiek, 
religię, orientację seksualną,  itp

– obowiązuje erga omnes

Uniwersytet Opolski, WPiA

37