Kampinoski Park Narodowy

Położenie:



Kampinoski Park Narodowy leży w

województwie mazowieckim tuż przy

północno-zachodnich rogatkach

Warszawy. Obejmuje rozległe tereny

Puszczy Kampinoskiej w pradolinie

Wisły

w zachodniej części

Kotliny Warszawskiej. Jest

jednym z dwu parków

narodowych w świecie położonych w

bezpośrednim

sąsiedztwie stolicy państwa .Takie

położenie nie jest bez znaczenia dla

Warszawy. Przy wiatrach

wiejących głównie z zachodu,

statystycznie co trzy dni nad miasto

nawiewane jest świeże powietrze

znad

Puszczy Kampinoskiej, jest więc ona

"Zielonymi płucami Warszawy".



Idea utworzenia Parku powstała w latach
dwudziestych XX w. W latach
trzydziestych powstały w Puszczy
Kampinoskiej pierwsze rezerwaty
(Granica, Sieraków, Zamczysko), które
obecnie są obszarami ochrony ścisłej w
Kampinoskim Parku Narodowym i mają
znacznie większą powierzchnię.



Obszar: 35 655 ha (z czego ochrona ścisła
to 4303 ha, własność państwa 29899 ha,
a pozostałe 5756 ha stanowi własność
prywatną).

Kilka słów o parku



Kampinoski Park

Narodowy

utworzony

został uchwałą Rady

Ministrów z dnia 16

stycznia 1959 r. Pierwotnie

zajmował prawie 40700

ha. Największe zasługi w

jego utworzeniu mieli

Roman i Jadwiga

Kobendzowie, którzy na

terenie Puszczy

Kampinoskiej w latach 30-

tych prowadzili szerokie

badania florystyczno-

fitosocjologiczne i

geomorfologiczno-

geologiczne. Aktualna

powierzchnia parku wynosi

38544 ha, w tym 68 ha

zajmuje Ośrodek Hodowli

Żubrów im. prezydenta RP

Ignacego Mościckiego w

Smardzewicach k.

Tomaszowa Mazowieckiego

w województwie łódzkim.



Pod ochroną ścisłą 4 636 ha

(22 wydzielone obszary).

Ustanowiona w 1977 r. strefa

ochronna wokół Parku, zwana

otuliną, ma powierzchnię 37

756 ha. Ponad 70%

powierzchni Parku zajmują

lasy. Podstawowym gatunkiem

lasotwórczym jest sosna, a

dominującym siedliskiem bór

świeży. W krajobrazie Parku,

niezwykle urozmaiconym,

dominują dwa kontrastujące

ze sobą elementy - wydmy i

bagna.

Park jest obszarem sieci

NATURA 2000 oraz

Rezerwatem Biosfery

(UNESCO MaB ).

Wydmy



Są najważniejszym

elementem budowy

terenu Puszczy.

Występują one w

dwóch formach:

łukowej

(parabolicznej) oraz

wałów wydmowych.

Najczęściej spotykane

są wydmy

paraboliczne, o

zwróconym ku

wschodowi czole i

ramionach

wyciągniętych ku

zachodowi i

północnemu

zachodowi.

Bagna



Powstały w odciętych od

głównego nurtu korytach Prawisły.

W zbiornikach stojących

następowało odkładanie się

substancji organicznej i

postępował proces wypłycania

się. Żyzne i wilgotne podłoże

opanowywała roślinność bagienna

i szuwarowa. Z ich obumarłych

szczątków zaczęły tworzyć się

pokłady torfu, co doprowadziło do

powstania torfowisk niskich. W

późniejszych okresach część z

nich została opanowana przez

roślinność leśną - bagienne lasy

olchowe i brzozowe, reszta

pozostała w stanie otwartym.

Pierwotne stosunki przyrodnicze

zakłócił dopiero na przestrzeni

ostatnich dwóch stuleci człowiek,

przez osuszenie i zamianę bagien

na łąki i pastwiska.

Przyroda nieożywiona



Gleby:

na wydmach-> rdzawe i bielicowe;

na  bagnach->  gruntowo-glejowe;  Na
osadach  aluwialnych  pasów  bagiennych
wytworzonych  z  mało  zasobnych  piasków
rzeczno

lodowcowych

rzecznych

występuje wiele typów gleb: czarne
ziemie, gleby gruntowo-glejowe, mułowe,
torfowe,

murszowe

murszowate,

sporadycznie mady rzeczne.



Wody:

W Kampinoskim Parku Narodowym wody

powierzchniowe zajmują niewielki obszar (%).
Najważniejszą rzeką jest Łasica
(prawobrzeżny dopływ Bzury), wraz z jej
dopływami: kanałem Ł9, Zaborowskim oraz
Olszowieckim. Występują tu też jeziora i
drobne zbiorniki wodne, z których największe
to Kiełpińskie i Dziekanowskie w rejonie
Łomianek oraz Dolne i Górne w rejonie
Kazunia.

Klimat



Puszcza Kampinoska podlega przejściowym wpływom

klimatu morskiego i kontynentalnego. Na jej klimat wpływa

również położenie w głębokiej dolinie Wisły, które

powoduje, że spływają do niej masy chłodnego powietrza i

utrzymują się dłuższej niż na terenach sąsiednich.

Niewątpliwy wpływ ma też sąsiedztwo samej Wisły oraz

aglomeracji miejskiej Warszawy. Z powodu zróżnicowanego

ukształtowania terenu (płaskie obszary łąkowe i bagienne

obok wydm) oraz pokrycia terenu (bagna, lasy, łąki, pola

orne), klimat Puszczy nie jest jednolity na całym obszarze.

Według regionalizacji klimatycznej Okołowicza (1966)

okolice Warszawy należą do rejonu mazowiecko-

podlaskiego o przewadze wpływów kontynentalnych.



Średnia roczna temperatura powietrza wynosi tu 7,8°C.

Opady są niewielkie i średnia roczna ich suma wynosi 529,6

mm. Na terenie tym przeważają wiatry zachodnie. Częściej

niż w innych regionach występują okresy bezwietrzne

Roślinność



W Kampinoskim Parku Narodowym dominują lasy (ok.71

%), a wśród nich bory mieszane. Bory sosnowe są

reprezentowane przez oba geograficznie zróżnicowane

zespoły: goryszowy i rzadszy modrzaczkowy, na

wilgotniejszych siedliskach wykształca się zespół boru

trzęślicowego. Wszystkie przejawiają tendencję

przekształcania się w bory mieszane świeże i wilgotne.

Cechy suchego boru chrobotkowego ujawniają tylko

zbiorowiska z młodym drzewostanem, najczęściej po

zalesieniach przewiewanych piasków (np. na Białych

Górach).



Inne: bór bagienny, grąd, dąbrowa świetlista, relikty łęgów

nadrzecznych: wiązowego, wierzbowego i topolowego,

którego najwartościowszym fragmentem jest uroczysko

Ruska Kępa przy Moście Modlińskim przez Wisłę,



Występuje wiele zespołów wód otwartych

powierzchniowych i podwodnych, szuwarów, turzycowisk

wysokich, torfowisk niskich, przejściowych, a nawet

wysokich, łąk wilgotnych i świeżych, pastwisk, psiar i

wrzosowisk, muraw napiaskowych i kserotermicznych oraz

duża grupa zespołów chwastów polnych. W Puszczy

Kampinoskiej odnotowano łącznie 118 zespołów

roślinnych.



Dotychczas stwierdzono występowanie na terenie

Puszczy Kampinoskiej (Park z otuliną) około 1370

gatunków roślin naczyniowych, z tego liczba

gatunków paprotników wynosi 35, a roślin

nasiennych około 1335. Liczba gatunków

chronionych całkowicie wynosi 74, a chronionych

częściowo 20. Ponadto 11 innych gatunków z

krajowej listy gatunków chronionych występuje

przypadkowo, na zasadzie ucieczki z hodowli.



Poza tym występują liczne grzyby, mszaki i inne

rośliny zarodnikowe oraz rośliny reliktowe



Rośliny oceaniczne: goździeniec okółkowy, chroszcz

nagołodygowy, skalnica ziarnista, wąkrota

zwyczajna, prosiennicznik nagi i tomka oścista.



Rośliny kontynentalne: leniec bezpodkwiatkowy,

krwawnik panoński, kocanki piaskowe i szereg

innych.

Zwierzęta



Obszar Kampinoskiego Parku Narodowego ze względu

na swą specyficzną mozaikę środowisk o skrajnie

odmiennych warunkach (np. żyzności i wilgotności

gleby, rzeźby terenu, zbiorowisk roślinnych) stwarza

dogodne warunki do życia wielu gatunkom zwierząt

m.in. stanowi cenny teren lęgowy ptaków i ważne

miejsce na trasie ich wędrówek.



Z powodu swej różnorodności biologicznej obszar

Kampinoskiego PN jest jedną z najważniejszych ostoi

fauny niżu polskiego, został także uznany przez

UNESCO za rezerwat biosfery, a przez Parlament

Europejski za ostoję ptaków o randze europejskiej.



Wśród gatunków lęgowych do szczególnie

cennych zaliczyć należy 2 gatunki

zagrożone w skali światowej:

lęgowy

derkacz

, prawdopodobnie

lęgowa

wodniczka

, oraz 30 gatunków

zagrożonych w znacznej części areału

europejskiego:

bąk, bączek, bocian biały,

bocian czarny, trzmielojad, błotniak

stawowy, błotniak łąkowy, orlik krzykliwy,

kropiatka, zielonka, żuraw, brodziec leśny,

sowa błotna, rybitwa zwyczajna, rybitwa

białoczelna, zimorodek, lelek, dzięcioł

czarny, dzięcioł syryjski, dzięcioł

białogrzbiety, dzięcioł średni, dzięcioł

zielonosiwy, skowronek borowy,

świergotek polny, jarzębatka, muchołówka

mała, muchołówka białoszyja, gąsiorek i

ortolan.

Środowiska i zespoły roślinne

W Puszczy Kampinoskiej zarejestrowano 118 zespołów roślinnych.

Rozmieszczenie ich w terenie można przyrównać do mozaiki złożonej z

bardzo różnej wielkości kamyków. Są to:

Leśne i zaroślowe nadrzeczne zbiorowiska wierzb i topól

Olsy i zarośla łozowe

Łęgi olszowe i wiązowe

Grądy i dąbrowy

Bory sosnowe i mieszane

Zbiorowiska nawodnych

Zbiorowiska terofitów letnich

Szuwary i wysokie turzycowiska

Łąki świeże, wilgotne i mokre

10.

Murawy napiaskowe

11.

Murawy bliźniczkowe i wrzosowiska

12.

Nitrofilne zbiorowiska ruderalne

13.

Zbiorowiska segetalne i ruderalne

14.

Mozaikowe kompleksy segetalne na polach uprawnych, w

ogrodach i w otoczeniu domów

Document Outline