background image

Kampinoski Park 

Narodowy

background image

Położenie:

Kampinoski Park Narodowy leży w

województwie mazowieckim tuż przy

północno-zachodnich rogatkach

Warszawy. Obejmuje rozległe tereny

Puszczy Kampinoskiej w pradolinie 

Wisły

w zachodniej części 

Kotliny Warszawskiej. Jest  

jednym z dwu parków 

narodowych w świecie położonych w

bezpośrednim 

sąsiedztwie stolicy państwa .Takie

położenie nie jest bez znaczenia  dla

Warszawy. Przy wiatrach 

wiejących głównie z zachodu,

statystycznie co trzy dni nad miasto

nawiewane jest świeże powietrze 

znad

Puszczy Kampinoskiej, jest więc ona

"Zielonymi płucami Warszawy". 

background image
background image

 

Idea utworzenia Parku powstała w latach 
dwudziestych XX w. W latach 
trzydziestych powstały w Puszczy 
Kampinoskiej pierwsze rezerwaty 
(Granica, Sieraków, Zamczysko), które 
obecnie są obszarami ochrony ścisłej w 
Kampinoskim Parku Narodowym i mają 
znacznie większą powierzchnię. 

Obszar: 35 655 ha (z czego ochrona ścisła 
to 4303 ha, własność państwa 29899 ha, 
a pozostałe 5756 ha stanowi własność 
prywatną).

Kilka słów o parku

background image

 

Kampinoski Park 

Narodowy 

utworzony 

został uchwałą Rady 

Ministrów z dnia 16 

stycznia 1959 r. Pierwotnie 

zajmował prawie 40700 

ha. Największe zasługi w 

jego utworzeniu mieli 

Roman i Jadwiga 

Kobendzowie, którzy na 

terenie Puszczy 

Kampinoskiej w latach 30-

tych prowadzili szerokie 

badania florystyczno-

fitosocjologiczne i 

geomorfologiczno-

geologiczne. Aktualna 

powierzchnia parku wynosi 

38544 ha, w tym 68 ha 

zajmuje Ośrodek Hodowli 

Żubrów im. prezydenta RP 

Ignacego Mościckiego w 

Smardzewicach k. 

Tomaszowa Mazowieckiego 

w województwie łódzkim. 

background image

 

Pod ochroną ścisłą 4 636 ha   

  (22 wydzielone obszary). 

Ustanowiona w 1977 r. strefa 

ochronna wokół Parku, zwana 

otuliną, ma powierzchnię 37 

756 ha. Ponad 70% 

powierzchni Parku zajmują 

lasy. Podstawowym gatunkiem 

lasotwórczym jest sosna, a 

dominującym siedliskiem bór 

świeży. W krajobrazie Parku, 

niezwykle urozmaiconym, 

dominują dwa kontrastujące 

ze sobą elementy - wydmy i 

bagna.

Park jest obszarem sieci 

NATURA 2000 oraz 

Rezerwatem Biosfery 

(UNESCO MaB ). 

background image

Wydmy

Są najważniejszym 

elementem budowy 

terenu Puszczy. 

Występują one w 

dwóch formach: 

łukowej 

(parabolicznej) oraz 

wałów wydmowych. 

Najczęściej spotykane 

są wydmy 

paraboliczne, o 

zwróconym ku 

wschodowi czole i 

ramionach 

wyciągniętych ku 

zachodowi i 

północnemu 

zachodowi.

background image

Bagna

Powstały w odciętych od 

głównego nurtu korytach Prawisły. 

W zbiornikach stojących 

następowało odkładanie się 

substancji organicznej i 

postępował proces wypłycania 

się. Żyzne i wilgotne podłoże 

opanowywała roślinność bagienna 

i szuwarowa. Z ich obumarłych 

szczątków zaczęły tworzyć się 

pokłady torfu, co doprowadziło do 

powstania torfowisk niskich. W 

późniejszych okresach część z 

nich została opanowana przez 

roślinność leśną - bagienne lasy 

olchowe i brzozowe, reszta 

pozostała w stanie otwartym. 

Pierwotne stosunki przyrodnicze 

zakłócił dopiero na przestrzeni 

ostatnich dwóch stuleci człowiek, 

przez osuszenie i zamianę bagien 

na łąki i pastwiska. 

background image

Przyroda nieożywiona

Gleby:

 na wydmach-> rdzawe i bielicowe; 

na  bagnach->  gruntowo-glejowe;  Na 
osadach  aluwialnych  pasów  bagiennych 
wytworzonych  z  mało  zasobnych  piasków 
rzeczno 

lodowcowych 

rzecznych 

występuje  wiele  typów  gleb:  czarne 
ziemie,  gleby  gruntowo-glejowe,  mułowe, 
torfowe, 

murszowe 

murszowate, 

sporadycznie mady rzeczne. 

background image

 

Wody: 

W Kampinoskim Parku Narodowym wody 

powierzchniowe zajmują niewielki obszar (%). 
Najważniejszą rzeką jest Łasica 
(prawobrzeżny dopływ Bzury), wraz z jej 
dopływami: kanałem Ł9, Zaborowskim oraz 
Olszowieckim. Występują tu też jeziora i 
drobne zbiorniki wodne, z których największe 
to Kiełpińskie i Dziekanowskie w rejonie 
Łomianek oraz Dolne i Górne w rejonie 
Kazunia. 

background image

Klimat

Puszcza Kampinoska podlega przejściowym wpływom 

klimatu morskiego i kontynentalnego. Na jej klimat wpływa 

również położenie w głębokiej dolinie Wisły, które 

powoduje, że spływają do niej masy chłodnego powietrza i 

utrzymują się dłuższej niż na terenach sąsiednich. 

Niewątpliwy wpływ ma też sąsiedztwo samej Wisły oraz 

aglomeracji miejskiej Warszawy. Z powodu zróżnicowanego 

ukształtowania terenu (płaskie obszary łąkowe i bagienne 

obok wydm) oraz pokrycia terenu (bagna, lasy, łąki, pola 

orne), klimat Puszczy nie jest jednolity na całym obszarze.

Według regionalizacji klimatycznej Okołowicza (1966) 

okolice Warszawy należą do rejonu mazowiecko-

podlaskiego o przewadze wpływów kontynentalnych. 

Średnia roczna temperatura powietrza wynosi tu 7,8°C. 

Opady są niewielkie i średnia roczna ich suma wynosi 529,6 

mm. Na terenie tym przeważają wiatry zachodnie. Częściej 

niż w innych regionach występują okresy bezwietrzne

.

background image

Przyroda ożywiona

background image

Roślinność

W Kampinoskim Parku Narodowym dominują lasy (ok.71 

%), a wśród nich bory mieszane. Bory sosnowe są 

reprezentowane przez oba geograficznie zróżnicowane 

zespoły: goryszowy i rzadszy modrzaczkowy, na 

wilgotniejszych siedliskach wykształca się zespół boru 

trzęślicowego. Wszystkie przejawiają tendencję 

przekształcania się w bory mieszane świeże i wilgotne. 

Cechy suchego boru chrobotkowego ujawniają tylko 

zbiorowiska z młodym drzewostanem, najczęściej po 

zalesieniach przewiewanych piasków (np. na Białych 

Górach). 

Inne: bór bagienny, grąd, dąbrowa świetlista, relikty łęgów 

nadrzecznych: wiązowego, wierzbowego i topolowego, 

którego najwartościowszym fragmentem jest uroczysko 

Ruska Kępa przy Moście Modlińskim przez Wisłę, 

Występuje wiele zespołów wód otwartych 

powierzchniowych i podwodnych, szuwarów, turzycowisk 

wysokich, torfowisk niskich, przejściowych, a nawet 

wysokich, łąk wilgotnych i świeżych, pastwisk, psiar i 

wrzosowisk, muraw napiaskowych i kserotermicznych oraz 

duża grupa zespołów chwastów polnych. W Puszczy 

Kampinoskiej odnotowano łącznie 118 zespołów 

roślinnych. 

background image

 

Dotychczas stwierdzono występowanie na terenie 

Puszczy Kampinoskiej (Park z otuliną) około 1370 

gatunków roślin naczyniowych, z tego liczba 

gatunków paprotników wynosi 35, a roślin 

nasiennych około 1335. Liczba gatunków 

chronionych całkowicie wynosi 74, a chronionych 

częściowo 20. Ponadto 11 innych gatunków z 

krajowej listy gatunków chronionych występuje 

przypadkowo, na zasadzie ucieczki z hodowli. 

Poza tym występują liczne grzyby, mszaki i inne 

rośliny zarodnikowe oraz rośliny reliktowe

Rośliny oceaniczne: goździeniec okółkowy, chroszcz 

nagołodygowy, skalnica ziarnista, wąkrota 

zwyczajna, prosiennicznik nagi i tomka oścista. 

Rośliny kontynentalne: leniec bezpodkwiatkowy, 

krwawnik panoński, kocanki piaskowe i szereg 

innych. 

background image

goździeniec okółkowy

chroszcz nagołodygowy

wąkrota zwyczajna

prosiennicznik nagi

background image

 tomka oścista

background image

skalnica ziarnista

background image

Zwierzęta

Obszar Kampinoskiego Parku Narodowego ze względu 

na swą specyficzną mozaikę środowisk o skrajnie 

odmiennych warunkach (np. żyzności i wilgotności 

gleby, rzeźby terenu, zbiorowisk roślinnych) stwarza 

dogodne warunki do życia wielu gatunkom zwierząt 

m.in. stanowi cenny teren lęgowy ptaków i ważne 

miejsce na trasie ich wędrówek. 

Z powodu swej różnorodności biologicznej obszar 

Kampinoskiego PN jest jedną z najważniejszych ostoi 

fauny niżu polskiego, został także uznany przez 

UNESCO za rezerwat biosfery, a przez Parlament 

Europejski za ostoję ptaków o randze europejskiej. 

background image

 

Wśród gatunków lęgowych do szczególnie 

cennych zaliczyć należy 2 gatunki 

zagrożone w skali światowej: 

lęgowy 

derkacz

, prawdopodobnie 

lęgowa 

wodniczka

 , oraz 30 gatunków 

zagrożonych w znacznej części areału 

europejskiego: 

bąk, bączek, bocian biały, 

bocian czarny, trzmielojad, błotniak 

stawowy, błotniak łąkowy, orlik krzykliwy, 

kropiatka, zielonka, żuraw, brodziec leśny, 

sowa błotna, rybitwa zwyczajna, rybitwa 

białoczelna, zimorodek, lelek, dzięcioł 

czarny, dzięcioł syryjski, dzięcioł 

białogrzbiety, dzięcioł średni, dzięcioł 

zielonosiwy, skowronek borowy, 

świergotek polny, jarzębatka, muchołówka 

mała, muchołówka białoszyja, gąsiorek i 

ortolan. 

background image

lęgowy derkacz

błotniak stawowy

orlik krzykliwy

brodziec leśny

świergotek polny

background image

ortolan

kropiatka

background image

Środowiska i zespoły roślinne

         W Puszczy Kampinoskiej zarejestrowano 118 zespołów roślinnych. 

Rozmieszczenie ich w terenie można przyrównać do mozaiki złożonej z 

bardzo różnej wielkości kamyków. Są to:

1.

Leśne i zaroślowe nadrzeczne zbiorowiska wierzb i topól

2.

Olsy i zarośla łozowe

3.

Łęgi olszowe i wiązowe 

4.

Grądy i dąbrowy 

5.

Bory sosnowe i mieszane 

6.

Zbiorowiska nawodnych 

7.

Zbiorowiska terofitów letnich

8.

Szuwary i wysokie turzycowiska 

9.

 Łąki świeże, wilgotne i mokre

10.

Murawy napiaskowe 

11.

Murawy bliźniczkowe i wrzosowiska 

12.

Nitrofilne zbiorowiska ruderalne 

13.

Zbiorowiska segetalne i ruderalne 

14.

Mozaikowe kompleksy segetalne na polach uprawnych, w 

ogrodach i w otoczeniu domów

background image

 

Dziękuję za 

Uwagę

 


Document Outline