background image

ZAPARCIE – udrażnianie dolnego 

ZAPARCIE – udrażnianie dolnego 

odcinka przewodu pokarmowego

odcinka przewodu pokarmowego

Zaparcie może być przykrym i 

Zaparcie może być przykrym i 

dokuczliwym problemem 

dokuczliwym problemem 

przysparzającym poważnego 

przysparzającym poważnego 

dyskomfortu choremu.

dyskomfortu choremu.

 

 

Jest też objawem, który jeżeli nie jest 

Jest też objawem, który jeżeli nie jest 

leczony i trwa dłużej niż 7 dni może być 

leczony i trwa dłużej niż 7 dni może być 

przyczyną zaburzeń 

przyczyną zaburzeń 

wodnoelektrolitowych, zakażenia 

wodnoelektrolitowych, zakażenia 

bakteryjnego p/pokarmowego i całego 

bakteryjnego p/pokarmowego i całego 

organizmu, do niedrożności pasażu 

organizmu, do niedrożności pasażu 

p/pokarmowego włącznie.

p/pokarmowego włącznie.

background image

Najczęściej występujące przyczyny 

Najczęściej występujące przyczyny 

zaparć i tworzenia się złogów 

zaparć i tworzenia się złogów 

kamieni kałowych w dolnym 

kamieni kałowych w dolnym 

odcinku przewodu pokarmowego 

odcinku przewodu pokarmowego 

to:

to:

zmniejszone ilości przyjmowanych 

zmniejszone ilości przyjmowanych 

pokarmów i płynów

pokarmów i płynów

zmniejszenie aktywności ruchowej 

zmniejszenie aktywności ruchowej 

chorego

chorego

działanie uboczne przyjmowanych 

działanie uboczne przyjmowanych 

leków – najczęściej opioidy powodują 

leków – najczęściej opioidy powodują 

zwolnienie perystaltyki jelit

zwolnienie perystaltyki jelit

background image

niedobory potasu, sodu i magnezu

niedobory potasu, sodu i magnezu

zmiany patologiczne w jamie 

zmiany patologiczne w jamie 

brzusznej i miednicy małej 

brzusznej i miednicy małej 

stanowiące przeszkodę 

stanowiące przeszkodę 

mechaniczną w przesuwaniu się  

mechaniczną w przesuwaniu się  

mas kałowych

mas kałowych

background image

zmiany patologiczne w obrębie odbytu

zmiany patologiczne w obrębie odbytu

złe warunki w zaspakajaniu potrzeb 

złe warunki w zaspakajaniu potrzeb 

fizjologicznych – chory podczas 

fizjologicznych – chory podczas 

defekacji przebywa w niedogodnej 

defekacji przebywa w niedogodnej 

pozycji lub nie ma zapewnionych 

pozycji lub nie ma zapewnionych 

odpowiednich warunków intymności.

odpowiednich warunków intymności.

background image

   

   

Częstotliwość wypróżnień w zaparciach 

Częstotliwość wypróżnień w zaparciach 

nie ma znaczącego wpływu na fakt 

nie ma znaczącego wpływu na fakt 

tworzenia się kamieni kałowych. I tak 

tworzenia się kamieni kałowych. I tak 

mogą one powstawać przy już 5 dniowym 

mogą one powstawać przy już 5 dniowym 

zaparciu ale też mogą powstawać po 

zaparciu ale też mogą powstawać po 

dłuższym okresie bez defekacji.

dłuższym okresie bez defekacji.

   

   

Na podstawie przekazów chorego i jego 

Na podstawie przekazów chorego i jego 

opiekunów możemy zdecydować o formie 

opiekunów możemy zdecydować o formie 

pomocy z naszej strony.

pomocy z naszej strony.

background image

  

  

Wskazania do badania manualnego 

Wskazania do badania manualnego 

bańki odbytu w celu sprawdzenia 

bańki odbytu w celu sprawdzenia 

zalegania kamieni kałowych:

zalegania kamieni kałowych:

brak stolca dłużej niż 5 dni

brak stolca dłużej niż 5 dni

ciągły wyciek płynnej treści kałowej

ciągły wyciek płynnej treści kałowej

background image

   

   

Badanie 

Badanie 

per rectum

per rectum

 

 

jest dla 

jest dla 

pacjenta krępujące i nieodpowiednio 

pacjenta krępujące i nieodpowiednio 

przeprowadzone może być bolesne. 

przeprowadzone może być bolesne. 

Dlatego też trzeba chorego 

Dlatego też trzeba chorego 

przygotować, tłumacząc na czym 

przygotować, tłumacząc na czym 

badanie polega i czemu ma służyć. 

badanie polega i czemu ma służyć. 

Należy zapewnić pacjentowi 

Należy zapewnić pacjentowi 

intymne warunki i maksymalnie 

intymne warunki i maksymalnie 

znieczulić obszar badany. 

znieczulić obszar badany. 

background image

   

   

I tak odbyt należy smarować cienką 

I tak odbyt należy smarować cienką 

warstwą 

warstwą 

2% Lignokainy

2% Lignokainy

 ogrzanej do 

 ogrzanej do 

temp. ciała chorego. 

temp. ciała chorego. 

Następnie po 10-15 minutach palec z 

Następnie po 10-15 minutach palec z 

dodatkową porcją 2% Lignokainy w żelu 

dodatkową porcją 2% Lignokainy w żelu 

delikatnie wprowadzić do bańki odbytu. 

delikatnie wprowadzić do bańki odbytu. 

Jeżeli bańka jest wypełniona kamieniami 

Jeżeli bańka jest wypełniona kamieniami 

kałowymi należy przed ich usunięciem, 

kałowymi należy przed ich usunięciem, 

podać choremu środki uspokajające i 

podać choremu środki uspokajające i 

przeciwbólowe. Np. dodatkową porcję 

przeciwbólowe. Np. dodatkową porcję 

leków, które chory zażywa regularnie + 

leków, które chory zażywa regularnie + 

Relanium lub Dormicum.

Relanium lub Dormicum.

background image

   

   

Po odczekaniu czasu potrzebnego do 

Po odczekaniu czasu potrzebnego do 

zadziałania środków należy ułożyć 

zadziałania środków należy ułożyć 

chorego najlepiej na prawym boku i po 

chorego najlepiej na prawym boku i po 

rozdrobnieniu wewnątrz bańki odbytu, 

rozdrobnieniu wewnątrz bańki odbytu, 

usunąć masy kałowe.

usunąć masy kałowe.

    

    

Jeżeli po usunięciu czopu kałowego 

Jeżeli po usunięciu czopu kałowego 

stwierdzamy, że masy kałowe zalegają w 

stwierdzamy, że masy kałowe zalegają w 

jelicie grubym – należy wykonać głęboką 

jelicie grubym – należy wykonać głęboką 

enemę – wlewkę o objętości około 150-

enemę – wlewkę o objętości około 150-

200 ml z wody, wody mydlanej, wody z 

200 ml z wody, wody mydlanej, wody z 

parafiną lub oliwą.

parafiną lub oliwą.

background image

   

   

U chorych z długotrwałym zaparciem 

U chorych z długotrwałym zaparciem 

( ponad 7 dni ) jest konieczność 

( ponad 7 dni ) jest konieczność 

usuwania kamieni i powtarzania 

usuwania kamieni i powtarzania 

wlewek nawet przez 3-5 dni z rzędu. 

wlewek nawet przez 3-5 dni z rzędu. 

   

   

Po odblokowaniu dolnego odcinka 

Po odblokowaniu dolnego odcinka 

p/pokarmowego może wystąpić 

p/pokarmowego może wystąpić 

biegunka reaktywna, która trwa nie 

biegunka reaktywna, która trwa nie 

dłużej niż 1-2 dni, po czym samoistnie 

dłużej niż 1-2 dni, po czym samoistnie 

powinna ustąpić.

powinna ustąpić.

background image

UWAGA!

UWAGA!

  

  

Jeżeli chory cierpi na nowotwór 

Jeżeli chory cierpi na nowotwór 

odbytnicy, szyjki macicy, pęcherza 

odbytnicy, szyjki macicy, pęcherza 

moczowego lub inny umiejscowiony 

moczowego lub inny umiejscowiony 

w miednicy małej i okolicy odbytu 

w miednicy małej i okolicy odbytu 

badanie per rectum należy 

badanie per rectum należy 

wykonywać  bardzo ostrożnie.

wykonywać  bardzo ostrożnie.


Document Outline