Gałęzie i dziedziny 

Gałęzie i dziedziny 

prawa 

prawa 

 

 

PRAWO

PRAWO

WEWNĘTRZNE

MIĘDZYNARODOWE

PRAWO KONSTYTUCYJNE

PRAWO ADMINISTRACYJNE

PRAWO CYWILNE

PRAWO RODZINNE I OPIEKUŃCZE

PRAWO KARNE

PRAWO FINANSOWE

PRAWO PRACY

PRAWO MIĘDZYNARODWE 
PRYWAT NE

PRAWO MIEDZYNARDOWE 
PUBLICZNE

 

 

PRAWO 

KONSTYTUCYJNE



Obejmuje normy zawarte w konstytucji, 

a  także  przepisy  ustaw  zwykłych  i 

innych  aktów  prawnych  dotyczących 

ustroju politycznego państwa



Źródłem  prawa  konstytucyjnego  mogą 

być  tez  umowy  międzynarodowe  i 

ponadnarodowe ( w przypadku UE)



Reguluje  podstawowe  zasady  ustroju 

politycznego  państwa  (np.  zasada 

suwerenności  narodu,  podziału  władzy, 

przedstawicielstwa, 

dwuizbowości 

parlamentu, pluralizmu politycznego), 



Reguluje  kwestie  dotyczące  samorządu 

terytorialnego, 



reguluje zasady ustroju gospodarczego, 

gwarantując np. prawo własności; 



określa  strukturę  i  zakres

 

kompetencji 

organów 

państwa, 

sposoby 

ich 

powoływania, 



określa miejsce jednostki w państwie

* rys. pochodzą ze strony p.  A. Mleczko: www.mleczko.onet.pl

 

 

Prawo administracyjne



Reguluje 

realizację 

procesów 
administracyjnych 

w 

państwie,  działalność  i 
organizację 
administracji 
państwowej



Normuje 

tryb 

postępowania 

przed 

organami  administracji 
rządowej 

i 

samorządowej

 

 

Prawo cywilne



Reguluje  stosunki  majątkowe 

między 

równorzędnymi 

podmiotami 

prawa 

(osoby 

fizyczne  lub  prawne)  i  stosunki 

osobowe  między  obywatelami 

(użytkowanie 

i 

ochrona 

własności, umowy sprzedaży lub 

najmu, 

zobowiązań 

majątkowych, spadków)



Normuje  stosunki  prawne  o 

charakterze niemajątkowym



Ochrona 

dóbr 

osobistych, 

ochrona 

danych 

osobowych, 

ochrona własności intelektualnej



Wyróżnia  się  w  jego  ramach: 

prawo 

rzeczowe, 

prawo 

o 

zobowiązaniach, 

prawo 

spadkowe,  prawo  autorskie  i 

wynalazcze

 

 

Prawo rodzinne i 

opiekuńcze



Normuje 

stosunki 

majątkowe  i  niemajątkowe 
w  ramach  rodziny  (miedzy 
małżonkami,  rodzicami    a 
dziećmi, przysposabiającymi 
i przysposobionymi itp.)



Ustalają 

pojęcie 

władzy 

rodzicielskiej, 

prawa 

i 

obowiązki 

wynikające 

z 

tytułu jej sprawowania



Określa 

okoliczności 

i 

zasady  realizacji  obowiązku 
alimentacyjnego



Reguluje  sprawy  zawierania 
małżeństw,  adopcji,  opieki 
nad 

osobami 

niepełnoletnimi

 

 

Prawo karne



Obejmuje  zakazy  i  nakazy 
pewnych zachowań



Reguluje  stosowanie  przez 
państwo środków przymusu



Wyróżniamy  prawo  karne 
materialne 

(rodzaje 

przestępstw  i  grożące  za  nie 
kary), 

prawo 

karne 

procesowe  (uprawnienia  i 
obowiązki 

stron 

procesowych),  prawo  karne 
wykonawcze 

(zasady 

wykonywania 

kar 

orzeczonych  w  postępowaniu 
karnym)

 

 

Prawo finansowe 



Normuje 

funkcjonowanie 

finansów publicznych



Reguluje  zasady  i  tryb 
gromadzenia 

oraz 

wydatkowania 

środków 

pieniężnych  przez  państwo  i 
inne 

organizacje 

publicznoprawne



Obejmuje prawo budżetowe, 
bankowe, 

finansowania 

przedsiębiorstw  i  innych 
organizacji  gospodarczych, 
prawo ubezpieczeniowe

 

 

Prawo pracy



Reguluje 

stosunki 

społeczne  związane  z 

pracą 

podejmowaną 

dobrowolnie  w  celach 

zarobkowych 

oraz 

świadczoną  na  rzecz 

pracodawcy 

(sposoby 

nawiązywania stosunku 

pracy, ustania stosunku 

pracy, 

prawa 

i 

obowiązki pracownika i 

pracodawcy)

 

 

Prawo międzynarodowe 

prywatne



Ustala jaki system prawny ma 
być  stosowany  w  konkretnej 
sytuacji 

osobistej 

i 

majątkowej  z  zakresu  prawa 
rodzinnego, cywilnego, pracy



Dotyczy 

m.in. 

Ochrony 

własności 

intelektualnej, 

dochodzenia 

roszczeń 

alimentacyjnych  za  granicą, 
ekstradycji 

przestępców, 

uznania 

i 

wykonywania 

orzeczeń  sądowych  z  zakresu 
prawa 

osobowego, 

rodzinnego itp.

 

 

Prawo międzynarodowe 

publiczne



Reguluje stosunki miedzy państwami 
i innymi pomiotami, 



Ustala  ogólne  zasady  i  formy 
postępowania 

państw 

we 

wzajemnych stosunkach



Obejmuje  prawo  dyplomatyczne, 
konsularne, 

problemy 

dotyczące 

obywatelstwa



Jego głównym celem jest stworzenie 
warunków 

do 

pokojowego 

rozstrzygania  sporów  i  rozwijania 
współpracy międzynarodowej



Obejmuje  ponadnarodową  ochronę 
praw człowieka



Warunkiem 

obowiązywania 

tego 

prawa  jest  zgoda  państwa  na  jego 
przestrzeganie, 

wówczas 

za 

złamanie  nakładane  są  sankcje 
polityczne, 

dyplomatyczne 

lub 

ekonomiczne

 

 

Prawo europejskie 



Związane  z  istnieniem 

Unii Europejskiej



Porządek 

prawny 

obowiązujący 

w 

państwach 

członkowskich UE



Jest  nadrzędne  wobec 

prawa narodowym



Opiera się na traktach 

założycielskich

 

 

Prawo kościelne



Jego 

normy 

dotyczą 

wyłącznie 

członków 

wspólnoty  Kościoła  lub 
grupy wyznaniowej



W  przypadku    kościoła 
katolickiego  mamy  do 
czynienia 

z 

prawem 

kanonicznym, 
regulującym 

m.in.. 

Ustrój  Kościoła,  jego 
życie 

wewnętrzne, 

zadania 

związane 

z 

nauczaniem, 
sakramentów, 

aktów 

kultu  kościelnego,  dóbr 
materialnych kościoła 

 

 

Prawo zwyczajowe



Niepisane, 
niesformalizowane, 
przekazywane  w  formie 
ustnej,  choć  czasem  ma 
moc 

prawa 

skodyfikowanego



Jest  wytworem  tradycji 
społecznej i zwyczaju



  czasem  może  stanowić 
uzupełnienie  przepisów 
prawnych