background image

Opcje

Strategie opcyjne 

Ćwiczenia  do wykładu „Zarządzanie portfelem 
inwestycyjnym”

1

© 2009; Dr Renata Karkowska; 

Wydział Zarządzania UW

background image

© 2009; Dr Renata Karkowska; 

Wydział Zarządzania UW

2

2

Współczynniki greckie

Delta (

Delta (

)

)

miara wpływu zmiany wartości instrumentu bazowego na 

miara wpływu zmiany wartości instrumentu bazowego na 

kurs opcji

kurs opcji

Theta (

Theta (

)

)

miara wpływu czasu 

miara wpływu czasu pozostałego

 do terminu wygaśnięcia 

 do terminu wygaśnięcia 

na kurs opcji

na kurs opcji

Kappa/Vega (

Kappa/Vega (

)

)

miara wpływu 

miara wpływu zmian

 zmienności instrumentu bazowego 

 zmienności instrumentu bazowego 

na kurs opcji

na kurs opcji

Rho (

Rho (

)

)

miara wpływu zmiany wolnej od ryzyka stopy procentowej 

miara wpływu zmiany wolnej od ryzyka stopy procentowej 

na kurs opcji

na kurs opcji

Współczynniki greckie określają o ile zmieni się kurs opcji w 
wyniku zmiany wartości poszczególnych czynników 
wpływających na jego kurs.
Informują o wpływie danego czynnika na kurs opcji przy 
założeniu braku zmiany pozostałych czynników.

background image

© 2009; Dr Renata Karkowska; 

Wydział Zarządzania UW

3

3

Delta

Miara wpływu zmiany wartości instrumentu bazowego na kurs 
opcji
Odpowiada na pytanie

O ile zmieni się kurs opcji na skutek zmiany wartości 
instrumentu bazowego.

Kalkulacja

Wartość instrumentu bazowego zmienia się o Y pkt,
Kurs opcji zmienia się o (delta x Y) pkt.

Przykład:

Wartość indeksu WIG20 zmienia się o 10 pkt
Delta opcji wynosi 0,2
Kurs opcji na indeks WIG20 zmienia się o 20% zmiany 
wartości indeksu WIG20 (10 pkt x 0,2 = 2 pkt)

background image

© 2009; Dr Renata Karkowska; 

Wydział Zarządzania UW

4

Delta

Zmiana wartości delta w wyniku upływu czasu 

do terminu wygaśnięcia 

– opcja kupna z kursem wykonania 1.000 pkt

– delta opcji in-the-money zwiększa się w czasie

– delta opcji out-of-the-money zmniejsza się w czasie

– delta opcji at-the-money zmienia się w niewielkim zakresie

Kurs 
indeksu 
WIG20

Delta opcji kupna

Delta

background image

© 2009; Dr Renata Karkowska; 

Wydział Zarządzania UW

5

Współczynnik delta zmienia się w wyniku

– upływu czasu do terminu wygaśnięcia opcji,
– zmianą wartości instrumentu bazowego 

Przy zabezpieczaniu wystawionych opcji metodą delta 
hedging należy dokonywać okresowych korekt pozycji 
zabezpieczającej zgodnie ze zmianą współczynnika delta

Delta hedging 

background image

6

• Nazwa skrócona – OPCJE NA WIG20

O

W20

k

r

r

cccc

O

nazwa instrumentu – OPCJA

W20

nazwa instrumentu bazowego – indeks WIG20

k

kod który jednocześnie wskazuje czy opcja jest kupna czy 

sprzedaży oraz w których miesiącu wygasa

Opcja kupna    Opcja sprzedaży

Marzec            C                           O
Czerwiec         F                           R
Wrzesień         I                            U
Grudzień         L                           X

rr

Dwie ostatnie cyfry roku wygaśnięcia

cccc

Kurs wykonania opcji 

Opcje – zasady obrotu

background image

© 2009; Dr Renata Karkowska; 

Wydział Zarządzania UW

7

Opcja put OTM na WIG20 - OW20O6210 była notowana 

19.12.2005  po  cenie  4,4 pkt.  Następnego  dnia  jej 
cena  wyniosła  -  3,5 pkt.  Czyli  zmiana  wyniosła 
-0,9 pkt 

Tymczasem  indeks  WIG20  zmienił  swoją  wartość 

o 37,73 pkt, 

z 2604,88 (19.12.2005) 

na 

2642,61 (20.12.2005). 

Delta  dla  opcji  OW20O6210  wynosi  więc  -0,02  co 

można  interpretować,  iż  zmiana  WIG20  o 100 pkt. 
przyniesie zmianę ceny opcji o 2 pkt. 

Delta 

background image

Zadanie 1. Współczynnik delta

Wyznacz wartości współczynnika delty  na podstawie poniższych tabeli i 

zinterpretuj:

Δ = 

dp

dS

p - kursu opcji 
S - cena instrumentu spot 

 

2011-12-

15

2011-12-

16  dS

-45,29    

WIG20

2161,32

2116,03  dp

   3,00    

OW20X12

10

2,5

5,5  Δ 

-  0,07    

background image

Zadanie 1. Interpretacja współczynnika delta

• │Δ │< 0.5  - opcja out of the money,
• │Δ│ = 0.5 – opcja at the money,
• │Δ│ > 0.5 – opcja in the money.

Dla opcji call przyjmuje wartości od 0 do 1, a dla opcji put od -1 

do 0. 

Współczynnik delta jest używany w metodzie wyceny opcji 
Blacka-Scholesa 
i pojawia się tam jako parametr N(d

1

). 

opcja

Δ 

OW20L1210

     0,95    

OW20L1220

     0,08    

OW20X1210

-    0,07    

OW20X1220

-    0,89    

background image

Delta hedging

Współczynnik delta jest wykorzystywany przy tworzeniu strategii 
zabezpieczających.  Umożliwia  oszacowanie  liczby  instrumentu 
bazowego, którego nabycie zabezpieczy wystawione opcje.

Aby zabezpieczyć wystawione opcje:

 - kupna należy, nabyć instrument bazowy w odpowiedniej ilości, czyli: 

liczba akcji przypadających na jedną opcję CALL x liczba wystawionych 

opcji 

CALL x delta opcji CALL

 - 

sprzedaży należy, dokonać krótkiej sprzedaży na instrumencie 

bazowym w odpowiedniej ilości, czyli:

liczba akcji przypadających na jedną opcję PUT x liczba wystawionych 

opcji PUT x 

delta opcji PUT

background image

© 2009; Dr Renata Karkowska; 

Wydział Zarządzania UW

11

Delta  

• Przykład 1

– Kurs opcji kupna 10 zł

– Liczba akcji przypadających na jedną opcję 20 szt.

– Kurs instrumentu bazowego 100 zł

– Delta 0,45

– Inwestor wystawia 10 sztuk opcji kupna

– W celu zabezpieczenia wystawionych opcji 

inwestor dokonuje zakupu instrumentu bazowego 

w liczbie

• 10 szt. x 20 szt. x 0,45 = 90 szt.

– Wynik - w krótkim terminie instrument bazowy 

rośnie o 2 zł

• Na rynku akcji inwestor zarabia 90 szt. x 2 zł = 

180 zł.

• Na rynku opcji inwestor traci 2 zł x 0,45 x 20 szt. x 10 szt. = 

180 zł

.

Delta

background image

Zadanie 2. Delta hedging

Oblicz ile akcji musi zakupić inwestor, żeby zabezpieczyć portfel, 
w  którym  wystawił  100  sztuk  opcji  kupna  na  akcje  spółki  X.  Na 
jedną opcje przypada 20 sztuk akcji X. Kurs akcji X wynosi 50,00 
PLN, zaś kurs opcji 5,00 PLN. Współczynnik delta jest na poziomie 
0,35
Zakładając,  że  kurs  akcja  rośnie  o  2,00  PLN,  przeanalizuj  co  się 
stanie na rynku kasowym i terminowym.

background image

© 2009; Dr Renata Karkowska; 

Wydział Zarządzania UW

13

• Strategie opcyjne

– Handlowanie opcjami nie musi składać się 

wyłącznie z kupowania pojedynczych serii 
opcji

– Zajmując jednocześnie różne pozycje w 

różnych seriach opcji możemy tworzyć 
portfele o różnych profilach wypłaty

Strategie opcyjne

background image

© 2009; Dr Renata Karkowska; 

Wydział Zarządzania UW

14

Spread byka

• Strategia złożona z dwóch opcji kupna 

– jedną opcję kupujemy
– drugą opcję wystawiamy

• Strategia umożliwia zarabianie na wzroście 

indeksu WIG20

– Oczekujemy jednak umiarkowanego wzrostu
– Jeżeli oczekujemy dużego wzrostu więcej zarobimy kupując 

tylko opcję kupna (bez wystawiania drugiej opcji)

• Szczegóły

– Kupujemy opcję kupna z kursem wykonania X
– Wystawiamy opcję kupna z wyższym kursem wykonania Y 

(gdzie Y>X)

Strategie opcyjne - przykład

background image

© 2009; Dr Renata Karkowska; 

Wydział Zarządzania UW

15

Strategie opcyjne – spread byka

Maksymalną stratę ponosimy, jeżeli indeks ukształtuje się na 
poziomie poniżej
3.000 pkt. Maksymalna strata wyniesie 750 zł ( różnica premii 
1.100 zł – 350 zł ), mnożnik 10 zł
Punkt opłacalności wynosi 3.075 pkt. (3.000 pkt. + (110 pkt. – 
35 pkt.),
Maksymalny zysk osiągniemy, jeżeli indeks ukształtuje się na 
poziomie
powyżej 3.200 pkt. Maksymalny zysk wyniesie 1.250 zł = (3.200 
pkt.(cena sprzedaży) – 3.000 pkt.(cena kupna)) – (110 pkt. – 35 
pkt.)= 200 pkt. – 75 pkt.= 125 pkt. 
Źródło: GPW

Strategie opcyjne - spread byka

background image

© 2009; Dr Renata Karkowska; 

Wydział Zarządzania UW

16

Spread niedźwiedzia

• Strategia złożona z dwóch opcji sprzedaży 

– jedną opcję put kupujemy

– drugą opcję put wystawiamy

• Strategia umożliwia zarabianie na spadku 

indeksu WIG20

– Oczekujemy jednak umiarkowanego spadku

– Jeżeli oczekujemy dużego spadku więcej zarobimy 

kupując tylko opcję sprzedaży (bez wystawiania 

drugiej opcji)

• Szczegóły

– Kupujemy opcję sprzedaży z kursem wykonania X

– Wystawiamy opcję sprzedaży z niższym kursem 

wykonania Y (gdzie Y<X)

Strategie opcyjne - przykład

background image

© 2009; Dr Renata Karkowska; 

Wydział Zarządzania UW

17

Punkt opłacalności 2.100 pkt. – (32,5 pkt. – 4,50 pkt.) = 2.072,00 
pkt.
Maksymalną stratę poniesiemy jeżeli WIG20 wzrośnie ponad 2.100 
pkt. (kurs wykonania opcji kupionej) i maksymalna strata wyniesie 
280 zł (koszt utworzonej strategii  (32,5 pkt. – 4,50 pkt.)= 28,00 pkt. 
(co odpowiada kwocie 280 zł).
Zarabiamy jeżeli indeks WIG20 spadnie poniżej punktu opłacalności 
(2.072,00 pkt.),
Maksymalny zysk osiągniemy jeżeli WIG20 spadnie poniżej 2.000 
pkt. (kurs wykonania opcji wystawionej), kalkulacja maksymalnego 
zysku = (2.100 pkt. – 2.000 pkt.) – (32,50 pkt. – 4,50 pkt.) = 100 pkt. 
– 28 pkt. = 72,00 pkt. (co odpowiada kwocie 720 zł).
Źródło: GPW

Strategie opcyjne - Spread niedźwiedzia

background image

© 2009; Dr Renata Karkowska; 

Wydział Zarządzania UW

18

Długi Stelaż

• Strategia złożona jest z  2 opcji

– Kupionej opcji kupna oraz

– Kupionej opcji sprzedaży

• Strategia umożliwia zarabianie na spadku indeksu 

WIG20

– Oczekujemy znacznej zmiany wartości indeksu 

– Zarabiamy niezależnie od tego czy indeks wzrośnie czy 

spadnie

– Rynek charakteryzuje wysoka zmienność

• Szczegóły

– Kupujemy opcję kupna z kursem wykonania X

– Kupujemy opcję sprzedaży z tym samym kursem wykonania X

Strategie opcyjne - przykład

background image

© 2009; Dr Renata Karkowska; 

Wydział Zarządzania UW

19

Strategie opcyjne – długi stelaż

Maksymalną stratę ponosimy gdy indeks ukształtuje się na poziomie 
3.200 pkt. W tym przypadku wyniosłaby ona 2.100 zł czyli 210 pkt. 
(premia

kupna 

+ premia

sprzedaży 

) 120pkt+90pkt 

Punkty opłacalności wynoszą 3.410 pkt =3.200 pkt + (90 pkt + 120 
pkt), oraz 2.990 pkt= 3.200 pkt - (90 pkt + 120 pkt) .

Zysk jest nieograniczony.

Źródło: GPW
 

Strategie opcyjne - Długi Stelaż

background image

© 2009; Dr Renata Karkowska; 

Wydział Zarządzania UW

20

Krótki Stelaż

• Strategia złożona jest z  2 opcji

– Wystawionej opcji kupna oraz
– Wystawionej opcji sprzedaży

• Strategia umożliwia zarabianie wówczas gdy 

– WIG20 nie zmieni znacznie swojej wartości
– Rynek charakteryzuje mała zmienność

• Szczegóły

– Wystawiamy opcję kupna z kursem wykonania X
– Wystawiamy opcję sprzedaży z tym samym kursem 

wykonania X

Strategie opcyjne - przykład

background image

© 2009; Dr Renata Karkowska; 

Wydział Zarządzania UW

21

Strategie opcyjne – krótki stelaż

Maksymalny zysk uzyskamy, jeżeli wartość indeksu 
WIG20 w terminie
wygaśnięcia ukształtuje się na poziomie 3.200 pkt. W 
tym przypadku zysk wyniesie 2.100 zł czyli 210 pkt. = 
(90 pkt. + 120 pkt.) x 10 zł
= 2.100 zł,
Punkty opłacalności wynoszą 2.990 = 3.200 pkt - (90 pkt 
+ 120 pkt) oraz 3.410 pkt=3.200 pkt + (90 pkt + 120 
pkt)
Strata jest nieograniczona.

Źródło: GPW

Strategie opcyjne - Krótki Stelaż

background image

© 2009; Dr Renata Karkowska; 

Wydział Zarządzania UW

22

22

Funkcja wypłaty dla klienta EKSPORTERA

background image

Toksyczne instrumenty pochodne

© 2009; Dr Renata Karkowska; 

Wydział Zarządzania UW

23

___

 put   kupiona przez klienta

___

 

call  wystawiona przez 

klienta

___

 

funkcja wypłaty całej 

struktury

Konstrukcja: 1 put kupiony + 2 call wystawione,

Dodatkowo : bariera knock down&out

background image

© 2009; Dr Renata Karkowska; 

Wydział Zarządzania UW

24

Narysuj funkcję wypłaty dla strategii  opcyjnej na WIG20 składającej 
się z:
- kupna opcji put (kurs wykonania 190 pkt., premia 6 pkt.)
- sprzedaży opcji put (kurs wykonania 160 pkt., premia 20 pkt.)

Policz:
punkt opłacalności
maksymalną stratę
maksymalny zysk

Strategie opcyjne – zadanie 


Document Outline