Wykład XII

Całkowite karmienie pozajelitowe

polega na podawaniu bezpośrednio do

układu krwionośnego tego wszystkiego

co normalnie wchłania się z przewodu

pokarmowego



Aminokwasów



Cukrów prostych



Emulsji tłuszczowych



Elektrolitów



Pierwiastków śladowych



Wody



Witamin

Wszystkie te substancje są podawane

w postaci roztworów wodnych

Wskazania do żywienia

pozajelitowego

W okresie przedoperacyjnym:

stany wyniszczenia z niemożnością

przyjmowania pokarmów przez

przewód pokarmowy (zwężenie

przełyku po oparzeniu chemicznym,

w przebiegu achalazji, z powodu

nowotworu, po radioterapii;

zamknięcie światła żołądka lub

dwunastnicy przez nowotwór,

niedrożność odźwiernika,

niedrożność jelita cienkiego lub

grubego; głodzenie w przygotowaniu

do badań diagnostycznych).

2. W okresie po operacji na

przewodzie pokarmowym:

-u wszystkich chorych, u których czas

głodzenia po operacji przekracza 5

dni, we wszystkich przypadkach

powikłań pooperacyjnych (przetoka

przewodu pokarmowego,

pooperacyjne zapalenie trzustki,

ropień wewnątrzotrzewnowy,

przedłużająca się niedrożność

porażenna), u wszystkich chorych

wyniszczonych.

3. Rozległe urazy i oparzenia, w

których pokrycie zapotrzebowania

białkowego i energetycznego przez

przewód pokarmowy jest

niewystarczające.

4. Zaostrzenie choroby Leśniowskiego-

Crohna i wrzodziejącego zapalenia

jelita grubego.

5. Ostre zapalenie trzustki.
6. Zła tolerancja żywienia doustnego w

okresie radio- i chemioterapii w

chorobach nowotworowych.

7. Ostra niewydolność nerek.

8. Niewydolność wątroby w fazie

zaostrzenia encefalopatii

wątrobowej lub śpiączki wątrobowej.

9. Zespół złego wchłaniania po

totalnej lub subtotalnej resekcji

jelita cienkiego -zespół krótkiego

jelita (short bowel syndrom).

10. Wszystkie ww. choroby i stany u

noworodków, niemowląt i dzieci, u

których tego typu postępowanie

musi być rozpoczęte natychmiast po

odstawieniu żywienia drogą

naturalną.

Preparaty stosowane w

żywieniu pozajelitowym

Źródło białka- zapotrzebowanie około

50-100g/70 kg/ dobę



Aminoplasmal L10, Aminomal 10,
Aminosteril Hepa, Aminosteril Nephro

Źródło energii



Węglowodany (30-70 % dobowego
zapotrzebowania energetycznego)



Glukoza, fruktoza, ksylitol

Tłuszcze nie więcej niż 70 %

dobowego zapotrzebowania
energetycznego



Intralipid, lipofundin, Lipovenoes

Elektrolity



Roztwór aminokwasów



10% roztwór NaCl



Roztwór Elkintona I, II



15% roztwór KCL



10% roztwór Calcium Polfa

Stosowane hipertoniczne roztwory

węglowodanów i aminokwasów

działają uszkadzająco na śródbłonek

naczyń, dlatego żywienie przez



Żyłę główną



Żyłę obwodową wg zasad

Żywienie przez żyłę główną

Dojście



Żyła szyjna

wewnętrzna



Żyła

podobojczykowa



Kąt żylny



Wyjątkowo żyła

dołu łokciowego

Zasady



Jałowe

postępowanie

chirurgiczne( odkaż

enie pola, jałowe

ręce, rękawiczki)



Kontrola położenia

cewnika ( rtg)



Wykonywanie zmian

opatrunków



Nie wolno zostawiać

otwartego cewnika!

ZATOR



Obserwacja objawów zakażenia

czy posocznicy odcewnikowej

Żywienie przez żyłę obwodową



Stosowanie wenflonów nie igieł



Stosowanie ciągłego wlewu

izoosmolarnej emulsji tłuszczowej



Obserwacja objawów zapalenia

żyły w miejscu wkłucia

Zasady podawania płynów

alimentacyjnych



Wlew płynów z żywienia
pozajelitowego musi być wolny
i równomierny



Może trwać przez całą dobę lub
być ograniczony

W zleceniach powinny znajdować się

następujące informacje:



1. Nazwa aminokwasów, ich stężenie,

symbol i dawka.



2. Nazwa węglowodanów, ich stężenie i

dawka.



3. Nazwy i dawki poszczególnych

dodatków ze szczegółowym

określeniem, co ma być dodane do

której butelki.



4. Nazwy i dawki witamin podawanych

domięśniowo.



5. Dokładny czas przetaczania

poszczególnych butelek z zaznaczeniem,

do której żyły powinny być podane.



6. Czas i sposób pobierania badań.



Zapamiętaj

Do płynów odżywczych nie wolno

podawać żadnych leków, ponieważ
może dojść do ich wytrącania lub
takiej przemiany chemicznej, która
zmieni ich aktywność. Dodatkowo
nakłucie butelki z płynem
odżywczym może spowodować
jego zakażenie

Powikłania żywienia

pozajelitowego



Powikłania występujące w
czasie żywienia pozajelitowego
można podzielić na powikłania
techniczne i metaboliczne.

Powikłania techniczne

l. Związane z kaniulacją żyły głównej:
-zator powietrzny (śmiertelnie niebezpieczny),

-zator cewnikiem (śmiertelnie niebezpieczny),

-posocznica z cewnika (śmiertelnie

niebezpieczna w razie późnego wykrycia),

-zakrzepica żyły podobojczykowej lub głównej.
2. Związane z metodą przetaczania płynów:
-hipoglikemia w przypadku nagłego przerwania

wlewu glukozy, -hiperglikemia, glikozuria i

odwodnienie związane ze zbyt szybkim

wlewem płynów hiperosmolalnych,
-kwasica metaboliczna w przypadku

przetaczania samych aminokwasów, bez

równoległego wlewu glukozy.

Powikłania

metaboliczne

l. Niedoborowe, związane z

niewystarczającą podażą lub brakiem

podaży poszczególnych składników

żywienia pozajelitowego, dotyczą

głównie elektrolitów, pierwiastków

śladowych, witamin. Mogą być bardzo

niebezpieczne:

2. Powikłania związane ze źle dobranym

składem żywienia pozajelitowego.

3. Powikłania związane z rozwijaniem się

choroby podstawowej.

Do zadań pielęgniarskich w

żywieniu pozajelitowym należą

l. Przygotowanie jałowych zestawów do

wprowadzenia cewnika do żyły

głównej górnej, do jego usunięcia, do

zmiany opatrunku na cewniku.

2. Codzienna zmiana opatrunku na

cewniku w żyle głównej górnej, jałowe,

chirurgiczne umycie miejsca

wniknięcia cewnika pod skórę, ocena

tej okolicy, czy nie ma stanu

zapalnego, czy cewnik nie wysunął się,

położenie jałowego opatrunku,

odpowiednie umocowanie go i
zabezpieczenie przed przemoczeniem i
zakażeniem.

3. Przygotowanie płynów i dodatków.
4. Podłączenie płynów alimentacyjnych.
5. Codzienna wymiana kompletu

aparatów do przetaczania z
zachowaniem niezbędnej jałowości
postępowania.

6. Dbanie o zachowanie jałowości całego

układu zewnętrznego cewnika w żyle
głównej -ze szczególną dbałością o
jałowość wszelkiego rodzaju połączeń,
kraników, korków itd.

7. Ustalanie szybkości wlewu

poszczególnych preparatów, a w

systemie jednego pojemnika

-szybkości wlewu mieszaniny

odżywczej.

8. Częsta kontrola szybkości wlewu,

zwłaszcza jeśli nie używa się pomp

infuzyjnych, kontrola sprawności i

szczelności wszystkich połączeń

układu zewnętrznego.

9. Umożliwienie lub ułatwienie

choremu wykonania toalety i

innych czynności, które są

utrudnione przez stosowanie

żywienia pozajelitowego.

10. Dokładna i częsta obserwacja

chorego.

11. Prowadzenie precyzyjnego

bilansu płynów.

12. Życzliwa rozmowa z chorym,

wyjaśnianie mu istoty leczenia,

dodawanie odwagi, gdy leczenie

przeciąga się, co się często

zdarza.

W czasie żywienia pozajelitowego

trzeba badać



Gazometrie



Elektrolity



Osmolalność surowicy i moczu



Białko i albuminy



Mocznik i kreatyninę

W krajach rozwiniętych tworzy się

zespoły żywienia pozajelitowego

Tworzą je



Lekarze



Pielęgniarki



Pracownicy laboratorium



Pracownicy apteki szpitalnej



Żywienie takie może być
prowadzone zarówno w szpitalu
jak i w warunkach domowych

Document Outline