background image

 

 

prof. dr hab. n. med. Danuta 

prof. dr hab. n. med. Danuta 

Karczewicz

Karczewicz

Zapalenia błony 

Zapalenia błony 

naczyniowej

naczyniowej

background image

 

 

Toxoplazmoza

Toxoplazmoza

background image

 

 

Toxoplazmoza

Toxoplazmoza

Nicolle i Manceaux w 1908 r.

Kanabusowa w 1949 r.

background image

 

 

Toxoplazmoza

Toxoplazmoza

Zakażony kot może 

Zakażony kot może 

wydalać 10 milionów 

wydalać 10 milionów 

oocyst dziennie.

oocyst dziennie.

Oocysty mogą 

Oocysty mogą 

przeżyć ponad 1 rok.

przeżyć ponad 1 rok.

background image

 

 

Postaciami inwazyjnymi 

Postaciami inwazyjnymi 

Toxoplazma gondi dla człowieka 

Toxoplazma gondi dla człowieka 

są:

są:

sporozoity 

sporozoity 

– zawarte w oocystach

– zawarte w oocystach

bradyzoity

bradyzoity

 – otorbione w tkankach 

 – otorbione w tkankach 

żywicieli pośrednich

żywicieli pośrednich

tachyzoity

tachyzoity

 – przenikające przez 

 – przenikające przez 

łożysko, obecne w przetaczanej 

łożysko, obecne w przetaczanej 

krwi, w przeszczepianych 

krwi, w przeszczepianych 

narządach

narządach

background image

 

 

Toxoplazmoza wrodzona

Toxoplazmoza wrodzona

background image

 

 

Częstość występowania 

Częstość występowania 

toxoplazmozy 

toxoplazmozy 

wrodzonej:

wrodzonej:

1–6

1–6

 przypadków na 1000 

 przypadków na 1000 

ciąż

ciąż

background image

 

 

Badanie noworodków

Badanie noworodków

Jeżeli pochodzi z ciąży o niepowikłanym 

Jeżeli pochodzi z ciąży o niepowikłanym 

obrazie serologicznym:

obrazie serologicznym:

we krwi 

we krwi 

nie stwierdza się

nie stwierdza się

 przeciwciał 

 przeciwciał 

można uznać, że dziecko jest 

można uznać, że dziecko jest 

zdrowe

zdrowe

 

 

we krwi pępowinowej 

we krwi pępowinowej 

stwierdza się

stwierdza się

 

 

przeciwciała:

przeciwciała:

IgM – noworodek jest zakażony i powinien być 

IgM – noworodek jest zakażony i powinien być 

leczony

leczony

IgG – 

IgG – 

kontrolować

kontrolować

 krew noworodka co 1 miesiąc i 

 krew noworodka co 1 miesiąc i 

poszukiwać IgM. Jeżeli się ich niestwierdza, a 

poszukiwać IgM. Jeżeli się ich niestwierdza, a 

poziom IgG spada to znaczy, że dziecko 

poziom IgG spada to znaczy, że dziecko 

nie zostało

nie zostało

 

 

zakażone.

zakażone.

background image

 

 

Badanie noworodków

Badanie noworodków

Jeżeli pochodzą z ciąży podejrzanej o 

Jeżeli pochodzą z ciąży podejrzanej o 

zakażenie:

zakażenie:

brak IgM- konieczna 

brak IgM- konieczna 

kontrola

kontrola

 

 

serologiczna i okulistyczna przez 

serologiczna i okulistyczna przez 

pierwszy rok życia.

pierwszy rok życia.

stwierdzono IgM- wskazane 

stwierdzono IgM- wskazane 

leczenie

leczenie

background image

 

 

Toxoplazmoza wrodzona: pozapalna 

Toxoplazmoza wrodzona: pozapalna 

blizna w plamce z ogniskiem 

blizna w plamce z ogniskiem 

satelitarnym.

satelitarnym.

background image

 

 

Toxoplazmoza

Toxoplazmoza

Objawy oczne wg. Fredmanna 

Objawy oczne wg. Fredmanna 

Knoxa

Knoxa

I.

I.

pojedyncze, duże ognisko

pojedyncze, duże ognisko

II.

II.

rozsiane zmiany drobnoogniskowe

rozsiane zmiany drobnoogniskowe

III.

III.

zmiany zlokalizowane w głębszych 

zmiany zlokalizowane w głębszych 

warstwach siatkówki z płynem 

warstwach siatkówki z płynem 

podsiatkówkowym

podsiatkówkowym

background image

 

 

Diagnostyka

Diagnostyka

test barwny Salina i Feldmana

test barwny Salina i Feldmana

odczyn wiązania dopełniacza

odczyn wiązania dopełniacza

test immunofluorescencji 

test immunofluorescencji 

pośredniej Elisa

pośredniej Elisa

test hemaglutynacji pośredniej

test hemaglutynacji pośredniej

test aglutynacji bezpośredniej

test aglutynacji bezpośredniej

background image

 

 

przeciwciała

przeciwciała

IgM

IgG

background image

 

 

Niskie miana nie wykluczają 

Niskie miana nie wykluczają 

aktywnego procesu 

aktywnego procesu 

chorobowego u pacjentów z 

chorobowego u pacjentów z 

obniżoną odpornością.

obniżoną odpornością.

background image

 

 

Leczenie:

Leczenie:

3-4 cykle:

3-4 cykle:

Rovamycyna / 10 dni

Rovamycyna / 10 dni

Daraprim (1mg/kg.m.c.) / 10 dni 

Daraprim (1mg/kg.m.c.) / 10 dni 

Biseptol (4mg/kg.m.c.) / 10 dni

Biseptol (4mg/kg.m.c.) / 10 dni

Fansidar ( 25 mg Daraprimu + 500 mg 

Fansidar ( 25 mg Daraprimu + 500 mg 

Sulfadiazyny)

Sulfadiazyny)

co 7 dni poziom płytek

co 7 dni poziom płytek

Solumedrol; Encorton

Solumedrol; Encorton

background image

 

 

Leczenie:

Leczenie:

fotokoagulacja

fotokoagulacja

krioaplikacja

krioaplikacja

background image

 

 

Zapalenie siatkówki i 

Zapalenie siatkówki i 

naczyniówki w przebiegu nabytej 

naczyniówki w przebiegu nabytej 

toxoplazmozy.

toxoplazmozy.

background image

 

 

Zapalenie siatkówki i 

Zapalenie siatkówki i 

naczyniówki w przebiegu nabytej 

naczyniówki w przebiegu nabytej 

toxoplazmozy.

toxoplazmozy.

background image

 

 

Ognisko toxoplazmatycznego 

Ognisko toxoplazmatycznego 

zapalenia siatkówki w pobliżu starej 

zapalenia siatkówki w pobliżu starej 

blizny.

blizny.

background image

 

 

Ognisko toxoplazmatycznego 

Ognisko toxoplazmatycznego 

zapalenia siatkówki w pobliżu starej 

zapalenia siatkówki w pobliżu starej 

blizny.

blizny.

background image

 

 

Ognisko toxoplazmatycznego 

Ognisko toxoplazmatycznego 

zapalenia siatkówki w pobliżu starej 

zapalenia siatkówki w pobliżu starej 

blizny.

blizny.

background image

 

 

Ognisko toxoplazmatycznego 

Ognisko toxoplazmatycznego 

zapalenia siatkówki w pobliżu starej 

zapalenia siatkówki w pobliżu starej 

blizny.

blizny.

background image

 

 

Ognisko toxoplazmatycznego 

Ognisko toxoplazmatycznego 

zapalenia siatkówki w pobliżu starej 

zapalenia siatkówki w pobliżu starej 

blizny.

blizny.

background image

 

 

Wieloogniskowe zmiany u chorych z 

Wieloogniskowe zmiany u chorych z 

AIDS

AIDS

background image

 

 

Wysztancowane blizny zanikowe 

Wysztancowane blizny zanikowe 

o różnej pigmentacji

o różnej pigmentacji

background image

 

 

Toksokaroza

Toksokaroza

background image

 

 

Formy zakażenia pasożytem u 

Formy zakażenia pasożytem u 

człowieka

człowieka

1.

1.

Zespół wędrującej larwy trzewnej

Zespół wędrującej larwy trzewnej

Hepatosplenomegalia

Hepatosplenomegalia

Zapalenie płuc

Zapalenie płuc

Gorączka

Gorączka

Biegunka

Biegunka

Eozynofilia, leukocytoza, hypergammaglobulinemia

Eozynofilia, leukocytoza, hypergammaglobulinemia

2.

2.

Oczne

Oczne

3.

3.

Rzadko mózgowe

Rzadko mózgowe

background image

 

 

Toksokaroza

Toksokaroza

Po 11 dniach od przedostania się larwy do 

Po 11 dniach od przedostania się larwy do 

wnętrza gałki ocznej wytwarzają się 

wnętrza gałki ocznej wytwarzają się 

ziarniniaki wczesne

ziarniniaki wczesne

 1/3 – 1/2  średnicy 

 1/3 – 1/2  średnicy 

tarczy

tarczy

Składają się z: komórki kwasochłonne, 

Składają się z: komórki kwasochłonne, 

limfocyty, leukocyty

limfocyty, leukocyty

Po 30 dniach pojawiają się fibroblasty, 

Po 30 dniach pojawiają się fibroblasty, 

komórki nabłonkowe, komórki olbrzymie

komórki nabłonkowe, komórki olbrzymie

Rozpoczyna się proces bliznowacenia

Rozpoczyna się proces bliznowacenia

background image

 

 

Ziarniniak w tylnym biegunie

Ziarniniak w tylnym biegunie

Ziarniniak obwodowy

Ziarniniak obwodowy

background image

 

 

Objawy oczne

Objawy oczne

przewlekły 

przewlekły 

endophthalmitis

endophthalmitis

Pierwszym objawem zez, leukokoria

Pierwszym objawem zez, leukokoria

Zapalenie tęczówki

Zapalenie tęczówki

Zapalenie ciała rzęskowego

Zapalenie ciała rzęskowego

Zapalenie szklistki (wytwarzanie błon 

Zapalenie szklistki (wytwarzanie błon 

szklistkowo-siatkówkowych)

szklistkowo-siatkówkowych)

Obwodowy ziarniniak (często 

Obwodowy ziarniniak (często 

zwapnienia)

zwapnienia)

background image

 

 

Powikłania

Powikłania

Zaćma wikłająca

Zaćma wikłająca

Jaskra wtórna

Jaskra wtórna

Rozległe blizny w siatkówce

Rozległe blizny w siatkówce

Błony proliferacyjne w ciele szklistym

Błony proliferacyjne w ciele szklistym

Odwarstwienie siatkówki

Odwarstwienie siatkówki

Obrzęk plamki

Obrzęk plamki

Zanik gałki ocznej

Zanik gałki ocznej

background image

 

 

Toksokaroza

Toksokaroza

badania diagnostyczne

badania diagnostyczne

Charakterystyczny obraz kliniczny

Charakterystyczny obraz kliniczny

USG – wykluczyć siatkówczaka

USG – wykluczyć siatkówczaka

Badania serologiczne:

Badania serologiczne:

 

 

Odczyn Elisa -  miano w komorze > w 

Odczyn Elisa -  miano w komorze > w 

surowicy

surowicy

background image

 

 

Toksokaroza

Toksokaroza

leczenie

leczenie

Dietylkarbamazyna (Hetrazan)

Dietylkarbamazyna (Hetrazan)

15 mg/kg m.c. / 3 tyg.

15 mg/kg m.c. / 3 tyg.

Tiabendazol 

Tiabendazol 

25-50 mg/kg m.c. 2 x dziennie/10 dni

25-50 mg/kg m.c. 2 x dziennie/10 dni

Sterydy ogólnie 1 mg / kg m.c.

Sterydy ogólnie 1 mg / kg m.c.

Sterydy miejscowo w iniekcjach 

Sterydy miejscowo w iniekcjach 

okołogałkowych

okołogałkowych

Leczenie chirurgiczne powikłań

Leczenie chirurgiczne powikłań

background image

 

 

Toksokaroza

Toksokaroza

Ziarniniak okołotarczowy

Ziarniniak okołotarczowy

background image

 

 

Toksokaroza

Toksokaroza

Ziarniniak okołotarczowy

Ziarniniak okołotarczowy

background image

 

 

Toksokaroza

Toksokaroza

Ziarniniak tylnego bieguna

Ziarniniak tylnego bieguna

background image

 

 

Toksokaroza

Toksokaroza

Ziarniniak tylnego bieguna

Ziarniniak tylnego bieguna

background image

 

 

Toksokaroza

Toksokaroza

Ziarniniak obwodowy

Ziarniniak obwodowy

background image

 

 

Toksokaroza

Toksokaroza

Pociąganie tarczy spowodowane 

Pociąganie tarczy spowodowane 

ziarniniakiem

ziarniniakiem

background image

 

 

Borelioza

Borelioza

background image

 

 

Borelioza

Borelioza

zakażenie krętkiem Borrelia 

zakażenie krętkiem Borrelia 

burgdorferi

burgdorferi

Kleszcze Ixodes ricinus w Europie

Kleszcze Ixodes ricinus w Europie

 

 

Ixodes dammini w Ameryce

Ixodes dammini w Ameryce

I stadium 3-32 dni od zakażenia

I stadium 3-32 dni od zakażenia

Objawy skórne

Objawy skórne

rumień wędrujący

rumień wędrujący

wysypka pokrzywkowa

wysypka pokrzywkowa

Niespecyficzne objawy grypopodobne

Niespecyficzne objawy grypopodobne

Powiększenie węzłów chłonnych

Powiększenie węzłów chłonnych

Zespół oponowy

Zespół oponowy

background image

 

 

II stadium – po 2-3 

II stadium – po 2-3 

miesiącach

miesiącach

Zajęcie OUN

Zajęcie OUN

Zapalenie opon mózgowo – rdzeniowych (30-40%)

Zapalenie opon mózgowo – rdzeniowych (30-40%)

Zapalenie mózgu

Zapalenie mózgu

Porażenie nerwów czaszkowych (obustronne n.VII)

Porażenie nerwów czaszkowych (obustronne n.VII)

radiculopathia

radiculopathia

Objawy ze strony układu krążenia (8%)

Objawy ze strony układu krążenia (8%)

Zaburzenia przewodnictwa

Zaburzenia przewodnictwa

Zapalenie mięśnia sercowego

Zapalenie mięśnia sercowego

Zmiany skórne (guzki na klatce piersiowej i 

Zmiany skórne (guzki na klatce piersiowej i 

uszach)

uszach)

Wędrujące bóle mięśniowe i stawowe

Wędrujące bóle mięśniowe i stawowe

background image

 

 

III stadium – po kilku miesiącach do 

III stadium – po kilku miesiącach do 

kilku lat

kilku lat

Postać stawowa – w Ameryce Północnej

Postać stawowa – w Ameryce Północnej

Oligo, poliarthritis

Oligo, poliarthritis

Postać nerwowa – w Europie

Postać nerwowa – w Europie

Encephalomyelitis

Encephalomyelitis

Ataksja

Ataksja

Porażenie spastyczne

Porażenie spastyczne

Zaburzenia psychiczne

Zaburzenia psychiczne

Postać skórna

Postać skórna

Acrodermatitis chronica atrophicans - Zapalenie 

Acrodermatitis chronica atrophicans - Zapalenie 

zanikowe skóry rąk i stóp

zanikowe skóry rąk i stóp

background image

 

 

Borelioza

Borelioza

Objawy ogólne

Objawy ogólne

 

 

 

Porażenie n VII

Porażenie n VII

 

 

Wysypka skórna 

Wysypka skórna 

(rumień wędrujący)

(rumień wędrujący)

Zapalenie jednostawowe

Zapalenie jednostawowe

background image

 

 

Objawy oczne 3-30 dni

Objawy oczne 3-30 dni

Stadium I

Stadium I

Zapalenie spojówek (11%)

Zapalenie spojówek (11%)

Stadium II – po kilku tygodniach

Stadium II – po kilku tygodniach

Zapalenie błony naczyniowej

Zapalenie błony naczyniowej

Zapalenie naczyń siatkówki

Zapalenie naczyń siatkówki

Zapalenie nerwu wzrokowego

Zapalenie nerwu wzrokowego

Neuropatia niedokrwienna

Neuropatia niedokrwienna

Obrzęk i zanik tarczy n.II

Obrzęk i zanik tarczy n.II

Stadium III – po kilku latach

Stadium III – po kilku latach

Zapalenie śródmiąższowe rogówki

Zapalenie śródmiąższowe rogówki

Zapalenie nadtwardówki i twardówki

Zapalenie nadtwardówki i twardówki

Zapalenie mięśni zewnętrznych gałki ocznej

Zapalenie mięśni zewnętrznych gałki ocznej

background image

 

 

Objawy oczne

Objawy oczne

Zapalenie części pośredniej 

Zapalenie części pośredniej 

błony naczyniowej

błony naczyniowej

Neuroretinit

Neuroretinit

is

is

Obrzęk tarczy nerwu

Obrzęk tarczy nerwu

wzrokowego

wzrokowego

Zapalenie 

Zapalenie 

przedniego

przedniego

odcinka błony 

odcinka błony 

naczyniowej

naczyniowej

Ostre zapalenie 

Ostre zapalenie 

spojówek

spojówek

Punktowate

Punktowate

 

 

podnabłonkowe

podnabłonkowe

keratitis

keratitis

background image

 

 

Badania diagnostyczne

Badania diagnostyczne

Wywiad

Wywiad

Badania laboratoryjne

Badania laboratoryjne

Test Elisa:

Test Elisa:

IgM ( pojawia się między 3 a 6 tygodniem)

IgM ( pojawia się między 3 a 6 tygodniem)

IgG ( występuje w II i III stadium)

IgG ( występuje w II i III stadium)

Istnieją przypadki serologicznie 

Istnieją przypadki serologicznie 

negatywne

negatywne

background image

 

 

Leczenie boreliozy

Leczenie boreliozy

We wczesnych stadiach

We wczesnych stadiach

Doxycyclina

Doxycyclina

Amoxycylina

Amoxycylina

Cefalosporyna

Cefalosporyna

penicylina

penicylina

W późnych stadiach

W późnych stadiach

Penicylina

Penicylina

Sterydy gdy zajęty jest mięsień sercowy

Sterydy gdy zajęty jest mięsień sercowy

background image

 

 

Objawy ogólne

Objawy ogólne

Znaczne osłabienie

Znaczne osłabienie

Zapalenie wątroby

Zapalenie wątroby

Bóle mięśniowe

Bóle mięśniowe

Gorączka

Gorączka

Zapalenie opon 

Zapalenie opon 

mózgowych (II)

mózgowych (II)

Bóle głowy

Bóle głowy

Objawy oczne

Objawy oczne

Zapalenie części pośredniej 

Zapalenie części pośredniej 

błony naczyniowej

błony naczyniowej

Perivascullitis

Perivascullitis

Zapalenie rogówki (II)

Zapalenie rogówki (II)

Zapalenie tylnej części błony 

Zapalenie tylnej części błony 

naczyniowej (III)

naczyniowej (III)

Obrzęk tarczy n. II (II)

Obrzęk tarczy n. II (II)

Zapalenie spojówek (III)

Zapalenie spojówek (III)

Zapalenie n. II

Zapalenie n. II

Krwotok siatkówkowy

Krwotok siatkówkowy

Niedowład n. VI

Niedowład n. VI

background image

 

 

leczenie

leczenie

Spiramycin doustnie

Spiramycin doustnie

Doxycyclina doustnie

Doxycyclina doustnie

Amoxycylina doustnie

Amoxycylina doustnie

Penicylina krystaliczna

Penicylina krystaliczna

Ceftibuten doustnie

Ceftibuten doustnie

Tylko 50% chorych podaje w wywiadzie 

Tylko 50% chorych podaje w wywiadzie 

ukąszenie przez kleszcza

ukąszenie przez kleszcza

Dodatnie testy mogą być obecne w innych 

Dodatnie testy mogą być obecne w innych 

krętkowicach, leptospirozie, mononukleozie

krętkowicach, leptospirozie, mononukleozie

background image

 

 

Sarkoidoza

Sarkoidoza

background image

 

 

Sarkoidoza

Sarkoidoza

Hutchinson 1878

Hutchinson 1878

Sarkoidoza jest wielonarządową chorobą o 

Sarkoidoza jest wielonarządową chorobą o 

nieznanej etiologii

nieznanej etiologii

Charakteryzuje się powstawaniem w 

Charakteryzuje się powstawaniem w 

tkankach nieserowaciejących ziarniniaków

tkankach nieserowaciejących ziarniniaków

Obustronne powiększenie węzłów chłonnych 

Obustronne powiększenie węzłów chłonnych 

wnęk płuc

wnęk płuc

Naciekanie płuc

Naciekanie płuc

Zmiany w skórze, narządzie wzroku

Zmiany w skórze, narządzie wzroku

Anergia limf. T, wzmożona aktywność limf. B

Anergia limf. T, wzmożona aktywność limf. B

background image

 

 

Częstość występowania

Częstość występowania

0,2 do 80 przypadków na 100000

0,2 do 80 przypadków na 100000

W Europie 10 - 40 na 100000

W Europie 10 - 40 na 100000

W Polsce 7,6 – 10 na 100000

W Polsce 7,6 – 10 na 100000

Częściej do 35 r.ż.

Częściej do 35 r.ż.

50% wykrywanych podczas badań RTG

50% wykrywanych podczas badań RTG

Możliwość predyspozycji genetycznej u osób 

Możliwość predyspozycji genetycznej u osób 

z haplotypem HLA DR-5, DR-6, DR-8, DR-52

z haplotypem HLA DR-5, DR-6, DR-8, DR-52

Objawy oczne od 26 do 63%

Objawy oczne od 26 do 63%

background image

 

 

Sarkoidoza

Sarkoidoza

zmiany okołogałkowe

zmiany okołogałkowe

Zmiany dotyczące powiek

Zmiany dotyczące powiek

Ziarniniaki w obrębie przewodów łzowych

Ziarniniaki w obrębie przewodów łzowych

Zapalenie gruczołu łzowego

Zapalenie gruczołu łzowego

Zespół objawów suchego oka

Zespół objawów suchego oka

Ziarniniakowe zapalenie spojówek 70%

Ziarniniakowe zapalenie spojówek 70%

Złogi wapnia w rogówce i spojówce

Złogi wapnia w rogówce i spojówce

Ziarniniaki twardówki

Ziarniniaki twardówki

Ziarniniak mięśni gałkoruchowych

Ziarniniak mięśni gałkoruchowych

Ziarniniak tkanek oczodołu

Ziarniniak tkanek oczodołu

background image

 

 

Zmiany skórne w sarkoidozie

Zmiany skórne w sarkoidozie

Na twarzy, pośladkach 

Na twarzy, pośladkach 

i kończynach

i kończynach

Twarde, purpurowoniebieskie

Twarde, purpurowoniebieskie

zmiany chorobowe

zmiany chorobowe

Ziarniniaki

Ziarniniaki

Lupus pernio

Lupus pernio 

background image

 

 

Ostra 

Ostra 

sarkoidoza

sarkoidoza

Rumień 

Rumień 

guzowaty

guzowaty

Limfadenopatia wnękowa

Limfadenopatia wnękowa

Powiększenie 

Powiększenie 

ślinianki

ślinianki

przyusznej

przyusznej

Porażenie nerwu 

Porażenie nerwu 

twarzowego

twarzowego

background image

 

 

Zmiany w powiekach

Zmiany w powiekach

Toczeń odmrozinowy

Toczeń odmrozinowy

Wysypka grudkowoplamista

Wysypka grudkowoplamista

Blizna

Blizna

Blaszka sarkoidalna

Blaszka sarkoidalna

Pojedynczy ziarniniak może imitować 

Pojedynczy ziarniniak może imitować 

gradówkę

gradówkę

background image

 

 

Złogi wapnia

Złogi wapnia

Zajmują powierzchowne warstwy istoty 

Zajmują powierzchowne warstwy istoty 

właściwej

właściwej

Zmętnienia lokalizują się pasmowato w 

Zmętnienia lokalizują się pasmowato w 

dolnym i środkowym obszarze rogówki

dolnym i środkowym obszarze rogówki

Zmętnienia nie są jednolite

Zmętnienia nie są jednolite

Zmętnienia w kierunku rąbka od którego 

Zmętnienia w kierunku rąbka od którego 

oddzielone są strefą przejrzystej rogówki

oddzielone są strefą przejrzystej rogówki

W spojówce przylegającej do zmętnień 

W spojówce przylegającej do zmętnień 

rogówki są przeźroczyste pęcherzyki 

rogówki są przeźroczyste pęcherzyki 

wypełnione solami Ca

wypełnione solami Ca

background image

 

 

Zmiany przedniego odcinka w sarkoidozie

Zmiany przedniego odcinka w sarkoidozie

Ziarniniak spojówki

Ziarniniak spojówki

background image

 

 

Zapalenie przedniego odcinka 

Zapalenie przedniego odcinka 

gałki ocznej

gałki ocznej

Ostre zapalenie tęczówki i ciała 

Ostre zapalenie tęczówki i ciała 

rzęskowego

rzęskowego

Przewlekłe zapalenie tęczówki i 

Przewlekłe zapalenie tęczówki i 

ciała rzęskowego

ciała rzęskowego

Guzki tęczówki

Guzki tęczówki

Guzkowe zapalenie beleczkowania

Guzkowe zapalenie beleczkowania

background image

 

 

Zapalenie tęczówki i ciała 

Zapalenie tęczówki i ciała 

rzęskowego w sarkoidozie

rzęskowego w sarkoidozie

U młodych pacjentów z ostrą sarkoidozą

U młodych pacjentów z ostrą sarkoidozą

U starszych pacjentów z 

U starszych pacjentów z 

przewlekłą sarkoidozą

przewlekłą sarkoidozą

Ostre nieziarninujące

Ostre nieziarninujące

Przewlekłe ziarninujące

Przewlekłe ziarninujące

background image

 

 

Zapalenie pośredniej części 

Zapalenie pośredniej części 

błony naczyniowej

błony naczyniowej

Ziarniniak ciała rzęskowego

Ziarniniak ciała rzęskowego

Obrzęk wyrostków rzęskowych

Obrzęk wyrostków rzęskowych

Zmiany wysiękowe w komorze 

Zmiany wysiękowe w komorze 

tylnej

tylnej

Zmiany w ciele szklistym

Zmiany w ciele szklistym

background image

 

 

Zapalenie tylnej części błony 

Zapalenie tylnej części błony 

naczyniowej

naczyniowej

Swoiste zapalenie siatkówki i błony 

Swoiste zapalenie siatkówki i błony 

naczyniowej

naczyniowej

Centralna surowicza retinopatia

Centralna surowicza retinopatia

Okołonaczyniowe zapalenie siatkówki

Okołonaczyniowe zapalenie siatkówki

Obrzęk plamki

Obrzęk plamki

Neowaskularyzacja siatkówki

Neowaskularyzacja siatkówki

Krwotoki do siatkówki

Krwotoki do siatkówki

Ziarniniaki siatkówkowo-naczyniówkowe

Ziarniniaki siatkówkowo-naczyniówkowe

Choroidopatia (29-50%)

Choroidopatia (29-50%)

background image

 

 

Zapalenie okołożylne z objawem 

Zapalenie okołożylne z objawem 

„kapiącej świecy”

„kapiącej świecy”

background image

 

 

Objaw Landera

Objaw Landera

Guzki siatkówkowe i 

Guzki siatkówkowe i 

przedsiatkówkowe

przedsiatkówkowe

background image

 

 

Wieloogniskowe nacieki 

Wieloogniskowe nacieki 

naczyniówkowe

naczyniówkowe

background image

 

 

Pojedyncze ziarniniaki 

Pojedyncze ziarniniaki 

naczyniówkowe

naczyniówkowe

background image

 

 

Zmiany w obrębie 

Zmiany w obrębie 

nerwu II

nerwu II

Ziarniniak nerwu II

Ziarniniak nerwu II

Obrzęk zapalny tarczy n. II

Obrzęk zapalny tarczy n. II

Obrzęk tarczy n. II wtórny do procesu w 

Obrzęk tarczy n. II wtórny do procesu w 

OUN

OUN

Neowaskularyzacja tarczy n. II

Neowaskularyzacja tarczy n. II

background image

 

 

Obrzęk tarczy n.II i krwotoki

Obrzęk tarczy n.II i krwotoki

background image

 

 

Ziarniniak tarczy nerwu 

Ziarniniak tarczy nerwu 

wzrokowego

wzrokowego

background image

 

 

RTG klatki piersiowej

RTG klatki piersiowej

I powiększenie obustronne węzłów 

I powiększenie obustronne węzłów 

chłonnych wnęk

chłonnych wnęk

II + nacieki śródmiąższowe płuc

II + nacieki śródmiąższowe płuc

III tylko nacieki śródmiąższowe 

III tylko nacieki śródmiąższowe 

płuc

płuc

IV postępujące zwłóknienie płuc

IV postępujące zwłóknienie płuc

background image

 

 

Klasyfikacja zmian płucnych w 

Klasyfikacja zmian płucnych w 

sarkoidozie

sarkoidozie

Stadium 1

Stadium 1

Wnękowe

Wnękowe

Limfadenopatia

Limfadenopatia

Stadium 2

Stadium 2

 

 

Wnękowe

Wnękowe

Limfadenopatia

Limfadenopatia

i nacieki

i nacieki

śródmiąższowe

śródmiąższowe

Stadium 3

Stadium 3

 

 

Śródmiąższowe

Śródmiąższowe

Izolowane nacieki

Izolowane nacieki

Stadium 4

Stadium 4

 

 

Włóknienie

Włóknienie

i rozstrzenie

i rozstrzenie

oskrzeli

oskrzeli

background image

 

 

Badania diagnostyczne

Badania diagnostyczne

Komplet badań podstawowych

Komplet badań podstawowych

Poziom Ca w surowicy i w moczu

Poziom Ca w surowicy i w moczu

Badanie his-pat wycinków tkanek pobranych 

Badanie his-pat wycinków tkanek pobranych 

co najmniej z 2 narządów

co najmniej z 2 narządów

Test Kveima-Siltzbacha

Test Kveima-Siltzbacha

Określenie w surowicy poziomu enzymu 

Określenie w surowicy poziomu enzymu 

konwertującego angiotensynę SACE – 

konwertującego angiotensynę SACE – 

wydzielanego przez ziarninę sarkoidalną

wydzielanego przez ziarninę sarkoidalną

Scyntygrafia izotopem galu 67

Scyntygrafia izotopem galu 67

Badanie składu komórkowego popłuczyn 

Badanie składu komórkowego popłuczyn 

oskrzelowo-pęcherzykowych

oskrzelowo-pęcherzykowych

TK wysokiej rozdzielczości

TK wysokiej rozdzielczości

background image

 

 

Badania diagnostyczne

Badania diagnostyczne

Limfocytów T helper (CD4) > T suppresor 

Limfocytów T helper (CD4) > T suppresor 

(CD8)

(CD8)

background image

 

 

Sarkoidoza

Sarkoidoza

Wysięki zlokalizowane wzdłuż naczyń 

Wysięki zlokalizowane wzdłuż naczyń 

żylnych

żylnych

Mniejsze wysięki jak „sznury pereł”

Mniejsze wysięki jak „sznury pereł”

Większe jak masy wosku spływające 

Większe jak masy wosku spływające 

wzdłuż naczyń

wzdłuż naczyń

background image

 

 

Wycinki można pobrać

Wycinki można pobrać

Z płuc

Z płuc

Ze skóry

Ze skóry

Z mięśni

Z mięśni

Ze śledziony

Ze śledziony

Ze spojówki

Ze spojówki

 

 

z gruczołu łzowego

z gruczołu łzowego

Węzłów chłonnych

Węzłów chłonnych

Badanie histopatologiczne jest podstawą 

Badanie histopatologiczne jest podstawą 

rozpoznania sarkoidozy

rozpoznania sarkoidozy

background image

 

 

Leczenie sarkoidozy

Leczenie sarkoidozy

Mydriatyki – cykloplegiki

Mydriatyki – cykloplegiki

Kortykosteroidy miejscowo

Kortykosteroidy miejscowo

Krople

Krople

Okołogałkowo 20 mg Depomedrolu

Okołogałkowo 20 mg Depomedrolu

Kortykosteroidy ogólnie (60-100 mg 

Kortykosteroidy ogólnie (60-100 mg 

dziennie)

dziennie)

Co 1 tydź. Zmniejszanie dawki o 5 mg

Co 1 tydź. Zmniejszanie dawki o 5 mg

Dawka podtrzymująca 15-20 mg przez 1-2 lata

Dawka podtrzymująca 15-20 mg przez 1-2 lata

Gdy stwierdzimy obrzęk plamki

Gdy stwierdzimy obrzęk plamki

Acetazolamid 500 mg dziennie

Acetazolamid 500 mg dziennie

Indometacyna 0,025 / 6 tyg

Indometacyna 0,025 / 6 tyg

Sterydy miejscowo/ogólnie

Sterydy miejscowo/ogólnie

background image

 

 

Zajęcie układu nerwowego 

Zajęcie układu nerwowego 

u 2-7% chorych

u 2-7% chorych

35 – 45 r.ż.

35 – 45 r.ż.

60% kobiety

60% kobiety

60-85% rasa czarna

60-85% rasa czarna

Na poziomie głowy n. II – ziarniniak 

Na poziomie głowy n. II – ziarniniak 

Pozagałkowo – trudna diagnostyka 

Pozagałkowo – trudna diagnostyka 

jako obrzęk tarczy

jako obrzęk tarczy

Poszerzenie kanału nerwu II w RTG

Poszerzenie kanału nerwu II w RTG

Podobne do meningioma - NMR

Podobne do meningioma - NMR

background image

 

 

Choroba Ealesa

Choroba Ealesa

Obwodowa neowaskularyzacja 

Obwodowa neowaskularyzacja 

siatkówkowa

siatkówkowa

Krwotoki do ciała szklistego

Krwotoki do ciała szklistego

Trakcyjne odwarstwienie siatkówki

Trakcyjne odwarstwienie siatkówki

Rubeoza tęczówki

Rubeoza tęczówki

Jaskra wtórna neowaskularyzacyjna

Jaskra wtórna neowaskularyzacyjna

background image

 

 

Powikłania choroby Ealesa

Powikłania choroby Ealesa

Obwodowa neowaskularyzacja 

Obwodowa neowaskularyzacja 

siatkówkowa

siatkówkowa

Retinopatia proliferacyjna

Retinopatia proliferacyjna

Krwotoki do szklistki

Krwotoki do szklistki

Trakcyjne odwarstwienie siatkówki

Trakcyjne odwarstwienie siatkówki

Rubeoza tęczówki

Rubeoza tęczówki

Wtórna jaskra neowaskularyzacyjna

Wtórna jaskra neowaskularyzacyjna

background image

 

 

Gruźlica

Gruźlica

  Negatywny wynik RTG klatki 

Negatywny wynik RTG klatki 

   

   

piersiowej nie wyklucza TB

piersiowej nie wyklucza TB

  Użyteczny w diagnozie 

Użyteczny w diagnozie 

    

    

pozapłucnego TB

pozapłucnego TB

  Dodatni test skórny

Dodatni test skórny

  Jamy w płucach

Jamy w płucach

  Infekcja prątkiem ludzkim (M. tuberculosis) lub bydlęcym (M. bovis

Infekcja prątkiem ludzkim (M. tuberculosis) lub bydlęcym (M. bovis

)

  Zapalenie błony naczyniowej jest rzadkie i występuje w 

Zapalenie błony naczyniowej jest rzadkie i występuje w 

stadium popierwotnym

stadium popierwotnym

background image

 

 

Zapalenie błony naczyniowej w gruźlicy

Zapalenie błony naczyniowej w gruźlicy

Guzki Busacca

Guzki Busacca

Choroiditis - jedno- 

Choroiditis - jedno- 

lub wieloogniskowe

lub wieloogniskowe

Zapalenie tylnego odcinka błony naczyniowej

Zapalenie tylnego odcinka błony naczyniowej

Przewlekłe ziarninujące iridocyclitis

Przewlekłe ziarninujące iridocyclitis

Sadłowate KP

Sadłowate KP

Guzki Koeppego

Guzki Koeppego

Zapalenie okołożylne

Zapalenie okołożylne

Duży pojedynczy

Duży pojedynczy

ziarniniak naczyniówki

ziarniniak naczyniówki

background image

 

 

Kiła

Kiła

  Rzadkie, obustronne w  50%

Rzadkie, obustronne w  50%

 Początkowo może być związane

Początkowo może być związane

 

 

z poszerzeniem naczyń (roseolae)

z poszerzeniem naczyń (roseolae)

 Staje się przewlekłe, jeżeli nie jest leczone

Staje się przewlekłe, jeżeli nie jest leczone

Zapalenie tęczówki i ciała 

Zapalenie tęczówki i ciała 

rzęskowego

rzęskowego

  Infekcja krętkiem Treponema pallidum

Infekcja krętkiem Treponema pallidum

  Zapalenie błony naczyniowej może wystąpić podczas 

Zapalenie błony naczyniowej może wystąpić podczas 

drugiego i trzeciego stadium

drugiego i trzeciego stadium

background image

 

 

Zapalenie tylnego odcinka błony naczyniowej w kile

Zapalenie tylnego odcinka błony naczyniowej w kile

  Może być obustronne

Może być obustronne

  Często okołotarczowe lub

Często okołotarczowe lub

 

 

centralne

centralne

Jednoogniskowe chorioretinitis

Jednoogniskowe chorioretinitis

  Może być obustronne

Może być obustronne

  Z

Z

miany zanikowe 

miany zanikowe 

 

 

i barwnikowe 

i barwnikowe 

RPE 

RPE 

Wieloogniskowe chorioretinitis

Wieloogniskowe chorioretinitis

  Zanik nerwu wzrokowego,

Zanik nerwu wzrokowego,

 

 

niedrożność naczyń i zmiany

niedrożność naczyń i zmiany

 

 

w RPE

w RPE

Nieaktywne neuroretinitis

Nieaktywne neuroretinitis

  Obrzęk tarczy, gwiaździsta figura w 

Obrzęk tarczy, gwiaździsta figura w 

plamce i 

plamce i 

ogniska waty”

ogniska waty”

Ostre neuroretinitis

Ostre neuroretinitis

background image

 

 

Zapalenie współczulne 

oka

background image

 

 

Zapalenie współczulne oka

Oko wyzwalające

Oko wyzwalające

Oko po urazie

Oko po urazie

Oko współczulne

Oko współczulne

Oko w którym rozwija się zapalenie

Oko w którym rozwija się zapalenie

William Macenza w 1840 r.

William Macenza w 1840 r.

background image

 

 

Epidemiologia

Epidemiologia

Najczęstsza przyczyna uraz

Najczęstsza przyczyna uraz

Powoduje wystąpienie zapalenia 

Powoduje wystąpienie zapalenia 

współczulnego 

współczulnego 

w 0,2 – 1,9 %

w 0,2 – 1,9 %

2/1000 urazów

2/1000 urazów

Zabieg operacyjny

Zabieg operacyjny

0,01% - 0,05%

0,01% - 0,05%

Najczęściej chirurgia siatkówki

Najczęściej chirurgia siatkówki

background image

 

 

Epidemiologia

Epidemiologia

Po urazach

Po urazach

M > K

M > K

Po zabiegach operacyjnych

Po zabiegach operacyjnych

M=K

M=K

 

 

Czas

Czas

5 dni – kilkanaście lat

5 dni – kilkanaście lat

90% przed upływem roku

90% przed upływem roku

65% między 14 dni a 3 miesiące

65% między 14 dni a 3 miesiące

background image

 

 

Zapalenie współczulne oka

Zapalenie współczulne oka

Teoria wirusowa

Teoria wirusowa

Teoria alergiczna

Teoria alergiczna

-

Reakcja hipergiczna na antygen obcy 

Reakcja hipergiczna na antygen obcy 

rozwijająca się w miejscu okaleczenia

rozwijająca się w miejscu okaleczenia

-

Czynnik autoagresji na zmienione białko 

Czynnik autoagresji na zmienione białko 

własne zmiażdżonej tkanki 

własne zmiażdżonej tkanki 

naczyniówkowej i nabłonka barwnikowego

naczyniówkowej i nabłonka barwnikowego

Zapalenie odogniskowe

Zapalenie odogniskowe

Ogniskiem pierwotnym jest tkanka 

Ogniskiem pierwotnym jest tkanka 

skaleczona

skaleczona

background image

 

 

Zapalenie współczulne oka

Uwarunkowania 

Uwarunkowania 

genetyczne

genetyczne

, które 

, które 

sprzyjają przekształceniu się 

sprzyjają przekształceniu się 

uszkodzonych tkanek w antygen

uszkodzonych tkanek w antygen

 

 

wywołujący reakcję obronną organizmu.

wywołujący reakcję obronną organizmu.

Objaw nadwrażliwości na czynniki 

Objaw nadwrażliwości na czynniki 

endogenne:

endogenne:

Melanocyty naczyniówkowe

Melanocyty naczyniówkowe

Komórki nabłonka barwnikowego

Komórki nabłonka barwnikowego

Antygeny siatkówkowe

Antygeny siatkówkowe

Reakcja

Reakcja

 

 

autoimmunologiczna

autoimmunologiczna

 

 

przeciwko antygenom

przeciwko antygenom

 siatkówki

 siatkówki

background image

 

 

Zapalenie współczulne oka

Zapalenie przedniego 

Zapalenie przedniego 

odcinka:

odcinka:

Sadłowate osady

Sadłowate osady

Guzki Koeppego na 

Guzki Koeppego na 

tęczówce

tęczówce

Wysięk w komorze 

Wysięk w komorze 

przedniej

przedniej

Iritatio sympatica

Iritatio sympatica

Podrażnienie oka

Podrażnienie oka

Nastrzyk rzęskowy

Nastrzyk rzęskowy

Wrażliwość na światło

Wrażliwość na światło

background image

 

 

Zapalenie współczulne oka

Zapalenie współczulne oka

stan zapalny tylnego odcinka

stan zapalny tylnego odcinka

Wysięk w ciele szklistym

Wysięk w ciele szklistym

Guzki Dalena-Fuchsa

Guzki Dalena-Fuchsa

Papillitis

Papillitis

Neuropapillitis

Neuropapillitis

Obrzęk siatkówki

Obrzęk siatkówki

Wysiękowe odwarstwienie siatkówki

Wysiękowe odwarstwienie siatkówki

Rozlane zgrubienie naczyniówki USG

Rozlane zgrubienie naczyniówki USG

Zapalenie naczyń siatkówki

Zapalenie naczyń siatkówki

background image

 

 

 

Zapalenie współczulne oka

Zapalenie współczulne oka

 

 

Objawy ogólne

Objawy ogólne

Łysienie plackowate

Łysienie plackowate

Odbarwienie skóry

Odbarwienie skóry

Odbarwienie brwi i rzęs

Odbarwienie brwi i rzęs

Upośledzenie słuchu

Upośledzenie słuchu

Pleocytoza w płynie mózgowo-

Pleocytoza w płynie mózgowo-

rdzeniowym

rdzeniowym

background image

 

 

Zapalenie współczulne oka

Zapalenie współczulne oka

zapalenie ziarninujące błony 

zapalenie ziarninujące błony 

naczyniowej

naczyniowej

Nacieki nienekrotyzujące

Nacieki nienekrotyzujące

Limfocyty

Limfocyty

Komórki nabłonkowe

Komórki nabłonkowe

Komórki olbrzymie

Komórki olbrzymie

background image

 

 

Zapalenie współczulne oka

Zapalenie współczulne oka

guzki Dalena - Fuchsa

guzki Dalena - Fuchsa

Umiejscowione między nabłonkiem barwnikowym a 

Umiejscowione między nabłonkiem barwnikowym a 

błoną Brucha

błoną Brucha

Komórki nabłonkowate

Komórki nabłonkowate

Limfocyty

Limfocyty

Odbarwione komórki nabłonka barwnikowego 

Odbarwione komórki nabłonka barwnikowego 

siatkówki

siatkówki

background image

 

 

Zapalenie współczulne oka

Zapalenie współczulne oka

Badania 

Badania 

immunohistochemiczne

immunohistochemiczne

Limfocyty T CD 4+ we wczesnym 

Limfocyty T CD 4+ we wczesnym 

stadium choroby

stadium choroby

Limfocyty T CD 8+ w fazie późnej

Limfocyty T CD 8+ w fazie późnej

background image

 

 

Zapalenie współczulne oka

Zapalenie współczulne oka

powikłania

powikłania

Zaćma

Zaćma

Iris bomb

Iris bomb

é

é

Jaskra

Jaskra

Rubeosis iridis

Rubeosis iridis

Obrzęk rogówki

Obrzęk rogówki

Błony zapalne w ciele szklistym

Błony zapalne w ciele szklistym

Przecieki z naczyń siatkówkowych

Przecieki z naczyń siatkówkowych

Neowaskularne błony naczyniówki

Neowaskularne błony naczyniówki

Zwłóknienia podsiatkówkowe

Zwłóknienia podsiatkówkowe

background image

 

 

Zapalenie współczulne oka

Zapalenie współczulne oka

leczenie

leczenie

Miejscowe

Miejscowe

Kortykosteroidy

Kortykosteroidy

Mydriatyki

Mydriatyki

Iniekcje okołogałkowe

Iniekcje okołogałkowe

Kortykosteroidy

Kortykosteroidy

Triamcynolon 40 mg/ml pod 

Triamcynolon 40 mg/ml pod 

torebkę Tenona lub okołogałkowo

torebkę Tenona lub okołogałkowo

background image

 

 

Zapalenie współczulne oka

Zapalenie współczulne oka

leki ogólne

leki ogólne

Kortykosteroidy

Kortykosteroidy

Prednizolon 1 mg/kg/dzień p.o.

Prednizolon 1 mg/kg/dzień p.o.

Leki immunosupresyjne:

Leki immunosupresyjne:

Czynniki swoiste dla komórek T

Czynniki swoiste dla komórek T

Cyklosporyna 2,5 – 5 mg/kg/dzień p.o.

Cyklosporyna 2,5 – 5 mg/kg/dzień p.o.

Takrolimus 0,1 – 0,15 mg/kg/dzień p.o.

Takrolimus 0,1 – 0,15 mg/kg/dzień p.o.

Antymetabolity

Antymetabolity

Metotreksat 7,5-25 mg raz na tydzień p.o.(razem z 

Metotreksat 7,5-25 mg raz na tydzień p.o.(razem z 

kwasem foliowym)

kwasem foliowym)

Azatopiryna 1-3 mg/kg/dzień p.o.

Azatopiryna 1-3 mg/kg/dzień p.o.

Środki alkilujące

Środki alkilujące

Cyklofosfamid 1-3 mg/kg dzień p.o.

Cyklofosfamid 1-3 mg/kg dzień p.o.

Chlorambucyl 0,1 mg/kg/dzień p.o

Chlorambucyl 0,1 mg/kg/dzień p.o

.

.

background image

 

 

Zapalenie współczulne 

Zapalenie współczulne 

oka

oka

Czy usuwać oko 

Czy usuwać oko 

wyzwalające – 

wyzwalające – 

zranione?

zranione?


Document Outline