background image

Friedrich Wilhelm 

Froebel o wychowaniu 

przedszkolnym 

Wykład III

background image

Podstawowe informacje

• Urodził się 21 kwietnia 1782 w Oberweißbach.

• Wcześnie osierocony przez matkę doceniał rolę kobiet w 

wychowaniu dzieci (wprowadził kobiety do zawodu 

nauczycielskiego tworząc seminaria i kursy nauczycielskie 

dla wychowawczyń przedszkoli).

• Wykonywał wiele zawodów, aby się utrzymać.

• Przygotowywał się do pracy nauczycielskiej m.in. przez 

praktykę u Pestalozziego. 

• W 1837 założył w Blankenburgu przedszkole (Kindergarten).

• Jego praca koncepcyjna i praktyczne rozwiązania 

doprowadziły do stworzenia spójnej metodyki wychowania 

przedszkolnego.

• Podjął próbę reformy systemu szkolnego w Prusach.

• Zmarł 21 czerwca 1852 w Marienthal.

 

background image

Założenia filozoficzne 

koncepcji F. Froebla

• Osobowość dorosłego człowieka 

uzależniona jest od rozwoju 

naturalnych skłonności  w okresie 

dziecięcym.

• Człowiek i przyroda stanowią jednolity 

świat, zaś wytwory kultury ludzkiej są 

przedłużeniem przyrody.

• Istotny wpływ na wytwory kultury w 

tym na wychowanie mają cztery 

instynkty: instynkt pracy, wiedzy, 

artystyczny(piękna) oraz religijny.

background image

Cel wychowania wg Froebla

• „Dać dzieciom zajęcie zgodne z ich naturą, 

wzmacniać ich ciało, ćwiczyć zmysły, zająć 
ich budzący się umysł i za pośrednictwem 
zmysłów zapoznać je z naturą i ludźmi, 
przede wszystkim pokierować należycie ich 
sercem i uczuciem i dać im jedyną, 
prawdziwą podstawę życia – jedność z 
samym sobą
”.

                                                       

F.W. Froebel

background image

Znaczenie zabawy dla rozwoju 

dziecka

   
   „Dziecko, które bawi się samo, 

spokojnie, wytrwale, aż do znużenia 
cielesnego, stanie się z pewnością 
także zdolnym, spokojnym, 
wytrwałym człowiekiem, troskliwym o 
cudze i własne dobro”. 

                                                   

F.W. 

Froebel

background image

Cel działalności

• Najważniejszym celem Froebla  było 

stworzenie oryginalnej instytucji 
dla wychowania dzieci w wieku od 3 
do 6 lat - ogródków dziecięcych

• Celem ogródków dziecięcych było 

wszechstronne przygotowanie 
dziecka do dalszych stadiów 
wychowania i kształcenia.

background image

Cele szczegółowe 

wychowania

Rozwijać instynkt wiedzy
Rozwijać instynkt pracy
Rozwijać instynkt 

artystyczny

Instynkt religijny
 

background image

Zasady dydaktyczne

• poglądowości, 
• aktywności, 
• dostępności, 
• systematyczności, 
• logicznej kolejności. 

background image

„NATURALNY” MATERIAŁ

• Poznawanie w przyrodzie różnych kształtów, 

odwzorowywanie ich w zabawach i zajęciach 

zaspokaja naturalną ciekawość dziecka, 

pobudza je do twórczości i działania.

• Natura sama dostarcza bogatego materiału 

służącego zabawie dziecka – stanowią go: 

gałązki, kamyki, owoce, różne gatunki 

ziarna, piasek, glina i śnieg.

• Dzięki temu materiałowi dziecko odtwarza 

poznane przedmioty zdobywając 

równocześnie wiedzę o ich cechach i 

przeznaczeniu.

background image

Podstawowe elementy 

zabawek

• Kształtom geometrycznym przypisywał Froebel szczególne 

znaczenie. Za idealny kształt odzwierciedlający jedność i wielość, 

spoczynek i ruch, a więc godzący cechy sprzeczne, uznawał kulę. 

Była ona w jego pojęciu – obrazem wszechświata, gdyż jak pisał:
” kula ukazuje się przy wszelkiej różnorodności i przy 

różnicach zewnętrznych i naturalnych form, nie dających 

się pozornie zjednoczyć, jako prapostać,  jako jedność 

wszystkich zewnętrznych naturalnych postaci i form, 

dlatego też przestrzenna i ucieleśniona kula nie jest 

podobna do żadnej innej postaci w naturze, jednak 

zawiera w sobie wszystkie tak co do istoty, jak co do 

warunków i praw. Jest bezpostaciowa, najbardziej 

upostaciowiona”.

                                                                                       F.W. 

Froebel

• Kula, która uosabia ruch, stanowi tezę, sześcian- spoczynek i 

jest antytezą, zaś walec jest syntezą kuli i sześcianu, gdyż łączy 

ich cechy.

background image

Środki dydaktyczne stworzone 

przez Froebla - dary

    Froebel jest twórcą sześciu 

specyficznych pomocy dydaktycznych 
zwanych „darami”. Oparte są na 
poglądach filozoficznych o 
wszechświecie, jego specyficznych 
cechach. Praca z nimi ukierunkowana 
jest na dostarczanie dzieciom wiedzy o 
świecie poprzez samodzielne ich 
działanie (zabawa) oraz poprzez pracę z 
darami według zadań stawianych przez 
nauczyciela.

background image

Dar nr 1

Zestaw 6 wełnianych kul o średnicy około 5cm w 3 kolorach 

podstawowych i 3 pochodnych: czerwonym, żółtym, niebieskim 

oraz pomarańczowym, zielonym i fioletowym. Zawieszone były na 

krótkim sznurku zakończonym pętelką. Przeznaczone dla dzieci 

do lat 3.  Dzieci uczą się rozróżniać kształt kuli, która jest bryłą 

podstawową, poznają kolory, mają możliwość obserwacji ruchu w 

przestrzeni. Kulę można toczyć, podrzucać, bujać, wirować.  Kula 

unaocznia podstawową tezę o wszechświecie - ruch

 

background image

Dar nr 2

• Zestaw 2 kul, 2 sześcianów i 2 walców 

jednakowym kolorze. Przeznaczone dla dzieci 

od 3-4 lat. Zadaniem tego materiału 

dydaktycznego jest wdrażanie do manipulacji, 

obserwacji i porównywania obiektów. Dziecko 

ma możliwość doświadczania, iż niektóre 

obiekty można toczyć (kula, walec) a inne nie.  

Sześcian jest obrazem antytezy – bezruchu, a 

walec syntezy tezy i antytezy. Dodatkowo bryły 

te posiadają otwory, przez które można 

przełożyć specjalne pręty, umożliwia to obroty 

w przestrzeni względem wybranej osi.

background image

Dar nr 3

 

Sześcian podzielony płaszczyzną 
prostopadłą przez środek 
podstawy i drugą w połowie 
wysokości, równolegle do 
podstawy- 
  powstaje 8 małych 
sześcianów, z których można złożyć 1 
większy sześcian. Sześcian posiada 6 
ścian, 8 wierzchołków, 12 krawędzi 

background image

Dar nr 4

• Sześcian podzielony prostopadłą do 

podstawy w jej środku i trzema 

płaszczyznami równoległymi do podstawy 

w jednakowych odległościach w wysokości 

sześcianu – otrzymuje się w ten sposób 8 

prostopadłościanów. Można je porównywać z 

poprzednimi klockami zadając pytania “Czym 

one się różnią?” “Co mają takie same?”. 

Doskonale nadają się do wprowadzenia nowego 

słownictwa np. cegła, schody, łóżko, stół, 

bowiem można z nich budować różnorodne 

obiekty, ale również słowa takie jak: wysoki, 

niski, długi, podłużny, wysokość, szerokość.

background image

Dar nr 5

•  

Duży sześcian podzielony 

płaszczyzną prostopadłą do 
podstawy i po jej przekątnej oraz 
dwoma płaszczyznami równoległymi 
do podstawy, w jednakowej 
odległości na wysokości boku – 
daje 
to  trójgraniaste połówki sześcianu. 
Należy zauważyć, że 2 klocki trójkątne 
tworzą klocek sześcienny.

background image

Dar nr 6

 

Pudełko zawierające klocki o 
płaszczyznach odpowiadających 
poznanym kształtom. 
Poprzez cięcia 
można otrzymać klocki o płaszczyznach 
w kształcie trójkątów równoramiennych 
i nierównoramiennych, równobocznych i 
różnobocznych. Powstaje z tych klocków 
mozaika do różnych zabaw i ćwiczeń.


Document Outline