background image

Metody pracy 

Metody pracy 

kuratora 

kuratora 

sądowego

sądowego

Ćwiczenia – 2014 rok

Ćwiczenia – 2014 rok

background image

Historia

Kurator sądowy – celem jest readaptacja wobec osób nad którymi sprawuje opiekę

Historia probacji: 

X wiek – edykt zawierający informację, iż dzieci poniżej 15 roku życia nie można 

skazywać na karę śmierci. Taką nieletnią osobę oddawano w opiece biskupowi.

Nowożytna (XIX wiek) – forma kurateli narodziła się spontanicznie. Nie wiadomo 

dokładnie skąd pochodzi – albo z USA albo z Anglii;

W USA żył szewc (pierwowzór kuratora) opiekował się około 2 tys. ludzi. W 1878 roku 

wprowadzono w stanie Massachusetts zawód kuratora.

W Wielkiej Brytanii – 1907 – instytucja kuratora trafiła do ustawodawstwa. Dalszy 

rozwój przebiegał dwutorowo – dla dorosłych i nieletnich. 

Polska – 1919 – dekret o utworzeniu sądów dla nieletnich Piłsudskiego. Była w nim 

mowa o opiekunach sądowych. Sprawowali opiekę pod dozorem rodzicielskim lub gdy 
dozór wymagał dodatkowej opieki. Pobierali opłaty.

Nazwa „kurator sądowy” – 1929 – w sprawie przekształcenia instytucji opiekunów 

społecznych w kuratorów dla nieletnich przy sądach dla nieletnich.

W okresie wojennym nie doszło do powstania sądowej kurateli mimo, że kodeks karny z 

1932 roku stwarzał ku temu warunki. Nie pojawiły się akty wykonawcze – czyli jak ma 
być realizowana ta kuratela sądowa.

Zmiana zaszła w 1957 roku.  Uchwalono ustawę o warunkowym zwolnieniu. W 1958 

roku wydano Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości w sprawie nadzoru nad osobami 
warunkowo zwolnionymi.

W latach 80 następuje modyfikacja ustrojów rządów. Ustalono kuratora dla dorosłych i 

nieletnich. Model społeczno-środowiskowy kuratora środowisko naukowe przekształciło 
na kuratelę zawodową.

Prace nad nowelizacją ustawy rozpoczęły się w 1993 roku. Pierwsza polska ustawa 

została uchwalona 27 lipca 2001 roku. 

background image

Diagnoza w pracy kuratora

 Diagnozę najczęściej określa się jako rozpoznanie na 

podstawie analizy oznak diagnostycznych i 
symptomów opisanych przez chorego;

 Szerzej oznacza to poznanie zjawisk patologicznych 

wraz z ich uwarunkowaniami egzogennymi i 
endrogennymi;

 „diagnosis” – rozpoznanie czegoś przez kogoś;
 Diagnozę można ująć jako proces uczenia się

S. Ziemski 

– diagnoza to rozpoznanie jakiegoś stanu 

rzeczy i jego tendencji rozwojowej na podstawie jego 
objawów i w oparciu o znajomość ogólnych 
prawidłowości;

Pszczółkowski

 – diagnoza jest indywidualna. 

Rozpoznanie wyróżnionego zdania ze względu na 
planowane działanie. Elementy: 1) opis rzeczywistości, 
2) przekształcenie tejże rzeczywistości;

M. Mazur 

– dwie kategorie (poznawcza i decyzyjna). 

Wg niego diagnozowanie to rozwiązywanie problemów 
decyzyjnych.

background image

Diagnostyka – nauka, której przedmiotem jest 
rozpoznawanie zjawisk, metodologia postępowania 
diagnostycznego, etyczności postępowania 
diagnostycznego;

Diagnozowanie – czynność procesu poznawania. Określa 
charakter i formy zmierzających do rozpoznania czynności 
zbierania danych oraz ich ocena i interpretacja;

Diagnoza – stan dokonany, czyli efekt końcowy 
postepowania diagnostycznego. Zawarta jest ocena 
(konkluzja) i na tej podstawie podejmowane są dalsze 
działania interwencyjne. W ujęciu diagnozy ujmuje się 
aspekt czynnościowy jak rezultat i samo rozpoznanie.

background image

Modele diagnozy

1)

Model w ujęciu S. Ziemskiego 

– ogólny model 

diagnozy lokowany w koncepcjach 
prakseologicznych, mający złożoną strukturę 
obejmującą wszystkie aspekty diagnozy rozwiniętej, 
czyli kompleksowo ujmującej rzeczywistość.

Dane z doświadczenia

(cechy dot. określonego stanu rzeczy – zbieranie informacji)

Intuicja (heureza)

(poznanie bezpośrednie, przeczucie)

Pojęcie typów i gatunków

(tzw. wiedza zimna)

Procesy myślowe

(uzasadnienie, rozumowanie różnicowanie i wyłączające – przetwarzanie 

informacji)

background image

Model zakłada łączność wszystkich 
procesów pozwalających poznać 
rzeczywistość kompleksowo. Muszą być 
zaangażowane działania do:

Eksploracji problemu na poziomie zbierania 
informacji;
Posługiwaniu się mechanizmami wewnętrznymi;
Wykorzystania istniejącej wiedzy na poznawany 
temat;
Opracowanie i interpretacja wszystkich danych;
Trzy procesy: obserwacja, intuicja, wiedza.

background image

Elementy diagnozy 

rozwiniętej

diagnoza identyfikacyjna

diagnoza genetyczna  

diagnoza znaczenia       diagnoza fazy

diagnoza prognostyczna

1) DIAGNOZA IDENTYFIKACYJNA – identyfikacja badanego stanu 
rzeczy. Odpowiedz na pytanie jaki jest dany stan lub zjawisko na 
podstawie zidentyfikowanych objawów.
Przykład: niedostosowanie społeczne, zaburzenia typu 
eksterminacyjnego, aspołeczność, neurotyzm, lękliwość, agresja
2) DIAGNOZA GENETYCZNA – kwestia uwarunkowań badanego stanu 
rzeczy. Przyczyny niedostosowania społecznego, odpowiedź na pytanie 
dlaczego doszło do pojawienia się danego zjawiska.
Przykład: mechanizmy psychologiczne , społeczne, zła atmosfera, 
niewłasciwe metody wychowawcze, wadliwe wzory zachowań.

background image

3) DIAGNOZA ZNACZENIA – określenia jakie znaczenie ma 
zjawisko dla kontekstu szerszego. Odpowiedź na pytanie jakie 
konsekwencje spowodował stan rzeczy dla funkcjonowania 
jednostki w innych sferach.
Przykład: niepowodzenia w szkole, zaburzenia obrazu siebie;
4) DIAGNOZA FAZY (poziomu progresji) – określa etap 
rozwoju rozpoznawczego stanu rzeczy, określa poziom jego 
rozwoju i pośrednio nasilenie zaburzeń.
Przykład: I faza lub stadium niedostosowania, manifestacje w 
postaci bezpośredniej reakcji na zmianę warunków 
funkcjonowania, niepowodzenia szkolne;
5) DIAGNOZA PROGNOSTYCZNA – pozwala przewidzieć w 
jakim kierunku dane zjawisko powinno się rozwijać.
Przykład: II faza lub stadium niedostosowania, agresywność, 
kłamstwo, kradzież, apatia;

background image

TYP DIAGNOZY

OPIS DIAGNOZY

PRZYKLADY

DIAGNOZA 

IDENTYFIKACYJ

NA

modyfikacja badanego stanu 

rzeczy przez przyporządkowanie 

go do pewnego gatunku lub typu 

zjawiska, określenia z czym 

mamy do czynienia, nazwanie 

danego stanu rzeczy, problemu, 

zaburzenia, odp na pytanie czym 

jest dany stan lub zjawisko na 

podstawie zidentyfikowanych 

objawów

kategoria 

ogólna:

niedostosowan

ie społeczne

DIAGNOZA 

GENETYCZNA

background image

Model diagnozy 

humanistycznej w ujęciu A. 

Kępińskiego

Elementy poznania humanistycznego:
1)Trzy perspektywy – źródła informacji, otoczenie 
społeczne, podmiot poznający, podmiot poznawczy;
2)Trzy płaszczyzny – jakość i zakres treściowy, 
socjologiczna, biologiczna, psychologiczna;
3)Dwa przekroje – obszar poznania poprzeczny – ocena 
sytuacji stanu obecnego; podłużny – historia jednostki;

Wszystkie elementy są ze sobą powiązane, gdyż dokonując analizy 
treściowej poszczególnych płaszczyzn funkcjonowania jednostki 
wykorzystujemy dane ze wszystkich dostępnych źródeł informacji 
oraz lokujemy to w całej perspektywie biografii i obecnej sytuacji 
jednostki, co oznacza uwzględnienie trzech perspektyw czasowych: 
przeszłości, teraźniejszości, wyznaczających sposób widzenia 
przyszłości, czyli możliwości i warunków dalszego rozwoju.

background image

Model diagnozy w ujęciu 

Obuchowskiej

Wykazuje, że dla przeprowadzenia dobrej diagnozy konieczne jest 
zadanie sobie niezbywalnych pytań porządkujących 
konceptualizację i organizację owego procesu.
oCzy jest problem? Jak jest usytuowany? Jednostkowy czy w 
otoczeniu – to pytanie determinuje zakres diagnozy 

(

(

pełna, ogólna, 

pełna, ogólna, 

szczegółowa, wybiórcza czy różnicowa

szczegółowa, wybiórcza czy różnicowa

)

)

oKogo dotyczy diagnoza i jakie dodatkowe cechy pośrednio 
związane z problemem posiada?
oJaki jest cel diagnozy? – to pytanie powoduje przyjęcie 
określonego typu diagnozy, który determinuje przebieg i charakter 
diagnozy;
oJakie są cechy osobowe podmiotu badającego, jakie kompetencje 
kognitywne, emocjonalne, społeczne?
oJakie są szczegółowe metody, techniki i narzędzia diagnostyczne? 
– 

metody testowe, kliniczne;

metody testowe, kliniczne;

oJaki jest czas i miejsce przeprowadzenia diagnozy;

background image

Etapy diagnozy rozwojowej:

DIAGNOZA NEGATYWNA

DIAGNOZA POZYTYWNA

o postawienie problemu i pytań 

bazowych

o zbieranie informacji

o postawienie hipotezy 

diagnostycznej

o refleksja teoretyczna 

o przyjęcia i wstępne 

postawienie diagnozy

o poszukiwanie informacji dot. 

mocnych stron osoby badanej;

o postawienie hipotezy 

diagnostycznej dot. lokalizacji 

pozytywnych cech osoby 

badanej

o refleksja teoretyczna pod 

kątem działania;

o przyjęcie i wstępne 

postawienie diagnozy;

DIAGNOZA PEŁNA = DIAGNOZA NEGATYWNA + DIAGNOZA 

DIAGNOZA PEŁNA = DIAGNOZA NEGATYWNA + DIAGNOZA 

POZYTYWNA

POZYTYWNA

background image

Etiologia metody casework

o jest metodą pracy kuratora sądowego, która umożliwia w 

najpełniejszym wymiarze zastosowanie idei podmiotowości w 
stosunku do osoby podopiecznego;

o dąży do objęcia całości problemów nieletniego oraz dostarcza 

mu możliwości indywidualnych kontaktów wychowawczych;

o jest klasyczną metodą powstałą na początku XX wieku w USA 

(case – przypadek, work – praca);

o największy wpływ na tworzenie caseworku wywarły 

Towarzystwa Organizacji Dobroczynności;

o działaczy tych Towarzystw w miarę systematyzowania zadań 

ich pracy i stopniowo zastępowania ochotników płatnymi 
pracownikami zaczęto nazywać social caseworkers;

o rzeczywisty kształt metody casework nadała Mary Richmond 

wydając książkę „What is social diagnosis?” i „Social 
diagnosis”;

background image

W swoim pierwotnym kształcie casework 
znalazł zastosowanie w:

o

ochotniczych i profesjonalnych agencjach 

rozwijających w miarę potrzeb i zakresu 
swojego działania typowy dla siebie zbiór 
metod i środków oddziaływania;

o

w ośrodkach pracy kuratorów sądowych;

o

w instytucjach niosących pomoc dzieciom o 

zaburzonej sferze osobowości i ich rodzicom.

background image

Richmond określa casework jako:
a)sztukę rozwiązywania różnych problemów różnych ludzi 
przez zgodną współpracę z innymi w celu zgodnego i 
równoczesnego osiągnięcia ich własnego dobra i dobra 
społeczeństwa;
b)wyróżnia czynności składające się na casework, które 
przyjmują dwie formy: 

wglądu i czynu;

wglądu i czynu;

o

we wglądzie dwa elementy:

-

zrozumienie indywidualności;

-

zrozumienie środowiska;

o

na czyn składają się:

-

czyny bezpośrednie, obejmujące relacje osobiste z 
podopiecznym;

-

czyny pośrednie, zmierzające do użycia zorganizowanych sił 
społecznych sąsiedztwa i społeczności; 

background image

W związku z poprzednim casework to:
1)wgląd w indywidualną i osobistą 
charakterystykę podopiecznego;
2)wgląd w źródła niebezpieczne i wpływy 
środowiska społecznego;
3)bezpośrednie działania na umysł;
4)pośrednie działania poprzez środowisko 
społeczne;

background image

Obecnie casework jest skierowany do 
trzech kategorii osób:
1)

tych, którzy wyczerpali swoje zasoby sił i 

możliwości rozwiązywania problemu. Jedyną 
drogą jest pomoc caseworkera, który pomógłby 
znaleźć rozwiązanie;
2)

tych, którzy nie potrafią skorzystać z oferty 

socjalnej z powodu ograniczonych możliwości 
umysłowych bądź fizycznych;
3)

tych, którzy pozostają w długotrwałym 

stresie, przez co nie potrafią rozwiązać nawet 
najprostszych problemów;

background image

Zwolenniczką metody casework na gruncie polskim była H. 
Radlińska (dwudziestolecie międzywojenne), wg której 
przyczyn ludzkich trudności należy upatrywać w środowisku. 
W latach 60. XX wieku casework został poddany krytyce. 
Głównym zarzutem było to, że metoda ta poprzez pracę z 
jednostką wpływa na jej przystosowanie się do istniejącego 
systemu, a nie do jej zmian. 
Sieńko pisze: „powszechnie zaczęto sobie uświadamiać, że 
problemy w skali społecznej nie mogą być rozwiązane 
bezpośrednio przez zindywidualizowane podejście. Skutkiem 
tego w nauczaniu pracy socjalnej zaczęto integrować nową 
wiedzę o strukturze społecznej i teorię organizacji zapożyczoną 
z nauk społecznych. Zmieniły się główne tendencje rozwoju 
pracy socjalnej w kierunku nadania większego znaczenia 
ujęciom akcentującym ogólnospołeczne podłoże problemów.

background image

Definicja caseworku S. 

Bowersa

„Metoda indywidualnych przypadków jest 
sztuką, w której wiedza życiowa i nauka o 
człowieku oraz środowisku, a także 
umiejętność obcowania z ludźmi – są użyte w 
celu zmobilizowania sił w jednostce i 
odpowiedniej pomocy w społeczeństwie dla 
ulepszenia wzajemnego przystosowania się 
jednostki i jej środowiska”.

background image

Z definicji wynika, że:
oczłowiek posługujący się tą metoda powinien posiadać 
umiejętność obcowania z ludźmi (np. umiejętność 
intuicyjnego odczuwania drugiego człowieka i jego 
relacji);
oprowadzący przypadek powinien dysponować wiedzą 
życiową (nie może być to osoba wchodząca w życie);
ocaseworker to osoba znająca podstawy nauk o 
człowieku i środowisku;
owszystkie umiejętności mają służyć mobilizowaniu sił 
jednostek tzn. temu, aby jednostka wzięła sprawy w 
swoje ręce;
opowinno mieć miejsce uruchomienie aktywności społ, 
odpowiednich instytucji ratowniczych;

background image

Modele caseworku

1)

1)

PODEJŚCIE FUNKCJONALNE

PODEJŚCIE FUNKCJONALNE

W latach 30. XX wieku w University of Pensylwania pojawił się 

kierunek teoretyczny w metodzie casework, tzw. szkoła 
funkcjonalna. Za jego twórczynie uważa się J. Taft i V.P. 
Robinson. Kierunek ten wywodził się z nauk Otto Ranka, u 
którego kluczowym pojęciem była „wola”.

Podstawowe założenia tego kierunku są następujące:
-

ludzka natura jest rozumiana w taki sposób, jak widzi to 
psychologia rozwojowa, tzn. podkreśla się rolę jednostki, jaką 
pełni ona we własnym rozwoju i dokonywaniu wyborów. Relacje 
z otoczeniem, w tym także z ceseworkiem służą nieustającemu 
kierowaniu samego siebie.

-

metoda indywidualnego przypadku ma służyć takiemu 
proponowaniu usług społecznych, aby zostały one w jak 
najlepszy sposób zastosowane dla dobra jednostki i 
społeczeństwa (do tej pory casework był traktowany jako 
psychologia terapii jednostek i rodzin);

background image

Casework jest procesem w trakcie którego zasoby i świadczenia społeczne są 
udostępniane jednostce. Zadania pracownika socjalnego sprowadza się w tym 
przypadku do kontroli tego procesu.
-podejście funkcjonalne podkreślało szczególne znaczenie instytucji pomocy 
społecznej w procesie zaspokajania potrzeb jednostki;
-zgodnie z tym, rozwiązywaniu problemów jednostki miało służyć powołanie 
ściśle wyspecjalizowanych agencji o jasno sprecyzowanych i określonych 
zadaniach, funkcjach i środkach, których zadaniem powinno być skupianie się na 
określonej klasie zjawisk;
-pracownik tego typu agencji miał wychodzić naprzeciw problemom osób 
potrzebujących, zdając sobie jednak sprawę z tego, że realizowane przez niego 
funkcje mają określone granice;
-teoria ta wskazuje na kierunek ewolucji casework: o ile początki pracy socjalnej 
były skoncentrowane na jednostce i jej indywidualnych potrzebach, o tyle 
późniejsze koncepcje zwracały uwagę na cały społeczny kontekst jej bytowania;
-podstawowe wartości podejścia funkcjonalnego Encyklopedia of Social Works 
określa jako: „respektowanie godności i wartości każdej jednostki, dbałość o to, 
aby każdy miał możliwość samorealizacji jako osobowość pełna i wnosząca swój 
wkład w społeczeństwie  (sprzyjanie i popieranie takich możliwości poprzez 
politykę i instytucje);

background image

2) PODEJŚCIE PSYCHOSPOŁECZNE
-jego twórcą był G. Hamilton z nowojorskiej szkoły pracy 
socjalnej;
-punktem wyjścia powstania tego podejścia była krytyka szkoły 
funkcjonalnej i powrót do tradycyjnego myślenia o casework w 
prostej linii nawiązującej do M. Richmond;
-Hamilton skrytykował dążenie do wyodrębnienia funkcji pracy 
socjalnej na podstawie różnych klas klientów (weterani, 
niezamężne matki) dowodząc, że takie poczynania doprowadzą 
do dehumanizacji pracy społecznej. Dlatego zamiast 
dookreślać funkcje i obszary działania poszczególnych 
instytucji winno się znaleźć i promować niekonwencjonalne, 
nowe rozwiązania i możliwość działań instytucji pomocowych;
-powrót do teorii M. Richmond wyrażają tu w promowaniu 
postaci pracownika socjalnego o dużych możliwościach 
działania, nieograniczonego przypisanymi mu określonymi 
funkcjami, dlatego do rozwiązania całej gamy problemów w 
jakie jest uwikłany jego podopieczny;

background image

3) PODEJŚCIE ZORIENTOWANE NA ROZWIĄZYWANIE 
PROBLEMÓW

-

prekursorka tego podejścia była H. Perlman; traktowała 

casework jako proces rozwiązywania problemów;
Koncentracja na tym procesie wynikała z dwóch powodów:

1)

po pierwsze, sama adaptacja człowieka do otoczenia była 

postrzegana jako proces rozwiązywania problemów;

2)

po drugie, jest wysoce prawdopodobne, że sposoby i 

zdolności rozwiązywania problemów u ludzi, którzy 
korzystają z caseworku są ograniczone lub załamane;

-

techniki interwencyjne w tym podejściu skierowane były na 

motywowaniu podopiecznego do rozwiązywania problemów 
oraz rozwijanie jego zdolności do podejmowania tego typu 
działań;

-

duży nacisk położono na rzeczywistość otaczającą człowieka, 

jego konkretne problemy oraz podtrzymujące relacje z 
innymi ludźmi;

background image

4) PODEJŚCIE ZORIENTOWANE NA ZADANIA
-twórcami są Reid i Epstein;
-istnieje tu wyraźny związek z dorobkiem Perlman, który 
przejawia się w procesie wybierania i wykorzystywania zadań, 
postrzeganych jako jeden ze sposobów rozwiązywania 
problemów;
- istotny wkład Redit’a i Epsteina polega na opracowaniu zbioru 
dobrze opisanych procedur postępowania 
-interwencja zorientowana zadaniowo rozpoczyna się od 
sterowanego określenia problemu podopiecznego (wyboru 
dokonuje on w sposób autonomiczny);
-po określeniu problemu caseworker pomaga podopiecznemu w 
identyfikacji celów, do których zamierza on dążyć poprzez 
realizacje zada jakie wybiera;
-zadania ma także caseworker, ale polegają one na angażowaniu 
się w działania podejmowane dla dobra podopiecznego. Z 
podejściem zorientowanym na zadania związana jest metoda 
kontrataku;

background image

5) 

PODEJŚCIE BEHAWIORYSTYCZNE

PODEJŚCIE BEHAWIORYSTYCZNE

-ważnym terminem jest tu modyfikacja zachowania jako 
planowe i systematyczne stosowanie eksperymentalne 
ustalonych zasad uczenia się do modyfikowania zachowań 
nieprzystosowanych szczególnie do eliminowania zachowań 
niepożądanych i nasilania pożądanych;
-Uczenie się można podzielić na trzy podstawowe rodzaje:
1)uczenie sprawcze – zachowanie występuje w odniesieniu do 
istniejących okoliczności, a jego ponowne wystąpienie jest 
mniej lub bardziej prawdopodobne w zależności od 
konsekwencji mających miejsce przy akcie zachowania)
2)uczenie reaktywne – kiedy akt zachowania następuje 
odruchowo pod wpływem określonego bodźca, wówczas także 
inne bodźce mogą zostać skojarzone z bodźcem początkowym i 
wywołać taką samą jak on reakcję)
3)uczenie się naśladowcze – w szczególnych okolicznościach 
ludzie przejawiają duże prawdopodobieństwo naśladowania 
innych; 

background image

6) PODEJŚCIE KOMPENSACYJNO-EKOLOGICZNE
-punktem wyjścia jest założenie, że działalność w caseworku ma 
pomagać ludziom we wzbogacaniu sposobów interakcji ze 
środowiskiem wiodących do zaspokojenia ich potrzeb;
-duże znaczenie w podejściu kompetencyjno-ekologicznym przyznaje 
się sprawności w radzeniu sobie przez człowieka z wymaganiami i 
szansami stwarzanymi przez jego środowisko;
A.Mallucio – jeden ze współtwórców tego podejścia, kładzie 
szczególny nacisk na następujące elementy:
1)zdolności i umiejętności (obejmują działania człowieka w 
sytuacjach interpersonalnych oraz aspekty poznawcze i percepcyjne 
tych działań);
2)aspekt motywacyjny (dotyczy aspiracji oraz spraw najistotniejszych 
dla danej jednostki);
3)jakościowe cechy środowiska (obejmują sieć kontaktów 
społecznych człowieka i inne zasoby otoczenia potrzebne do 
wytworzenia kompetencji

Wokół tych właśnie elementów powinna koncentrować się diagnoza.

background image

Metoda pracy z indywidualnym przypadkiem 
posiada swoją odrębną procedurę. D.E.F. 
Tillbury w tej metodzie wyróżnia cztery fazy:
1)faza orientacji (wywiad);
2)faza próby (czynienie pierwszych prób 
rozwiązania problemu);
3)faza pracy nad rozwiązaniem problemu;
4)faza zakończenia (ocena wyników 
wspólnych działań);

background image

A. Kamiński w procedurze metody casework wyróżnia:
1)

diagnoza społeczna (środowiskowa) – jest to postepowanie polegające na 

rozpoznaniu przyczyn niepokojącego stanu określonej jednostki oraz sił jednostki 
i jej najbliższego środowiska, na których można oprzeć postępowanie zmierzające 
do wprowadzenia zmian w życiu jednostki;
2)

opracowanie metody postepowania – plan jest wynikiem diagnozy, określa 

co, kiedy i jak ma czynić caseworker w stosunku do podopiecznego i jego rodziny. 
Plan może być ukierunkowany w dwojaki sposób:
-praktyczne ukierunkowanie środowiska;
-postępowanie wychowawcze kształtujące korzystniejsze zachowania i postawy 
podopiecznych;
Plan musi być otwarty na ewentualne poprawki, gdyż ustalenia diagnozy są 
hipotezami. Diagnoza jest zawsze hipotezą!!
3) prowadzenie przypadku – to najdłuższy etap pracy. Na tym etapie Skidmore i 
Thackeray wymieniają pewne zasady postępowania:
1)

podopieczny ma prawo do własnych działań w granicach jego możliwości – 

nawet jeśli te możliwości będą niewielkie, należy je uszanować, gdyż będą 
stanowiły punkt wyjścia do poszanowania zdolności;
2)

dążenie do zrozumienia podopiecznego i przyczyn jego zachowania oraz 

uznanie jego możliwości do dokonywania zmian;
3)

punktem wyjścia powinno być bazowanie na mocnych stronach podopiecznego, 

nie zaś na jego ułomnościach (siła informacji zwrotnych o własnym działaniu);

background image

Podstawowe założenia 

caseworku

Casework jest metodą, która umożliwia 
kuratorom podmiotowe podejście do 
wychowanka. Podmiotowość w pracy z 
indywidualnym przypadkiem jest osiągana 
dzięki stosowaniu przez caseworkera 
podstawowych założeń tej metody:

background image

Podstawowe założenia:
1) indywidualizacja w postepowaniu - kurator powinien 
cały czas pamiętać o tym, że każdy człowiek jest inny. A to 
wymaga  stosowania indywidualnego podejścia do 
każdego podopiecznego ( nie ma jednej uniwersalnej 
reguły postępowania, którą można by odnieść do 
wszystkich osób). Każdy bowiem ma prawo do tego by 
być sobą i do bronienia swojej osobowości. System 
wychowawczy caseworku ma wiec za zadanie ułatwienie 
wychowankowi odnalezienia takie linii postępowania, 
która jest zgodna z jego osobowością.
2) rozwijanie z podopiecznym poczucia odpowiedzialności 
za swoje postępowanie
3) Powściągliwość w wyciąganiu wniosków wiążących, 
opartych na zasadzie „nie sądzimy” – prowadzący 
powinien powstrzymywać się od wydawania ostatecznych 
sądów;

background image

Zasady caseworku – C. 

Czapówna

1)

zasada akceptowania – wymaga od caseworkera obiektywnego spojrzenia 
na podopiecznego i zaakceptowaniu go takim jakim jest. Prowadzący 
przypadek powinien być przyjacielem, a nie sędzią wydającym wyroki, 
powinien szanować podopiecznego jako kogoś, kto nawet w najbardziej 
upokarzającej i trudnej sytuacji nie przestał być człowiekiem;

2)

zasada respektowania – wymaga od caseworkera liczenia się z 
podopiecznym jako osobą, która musi odegrać zasadnicza role w procesie 
zmiany swojego życia. Zadaniem kuratora powinno być zainspirowanie 
nieletniego do realizacji świadomie i dobrowolnie  przyjętego planu 
życiowego – ma temu służyć wspólne przeanalizowanie sytuacji 
podopiecznego a następnie przystąpienie do działania;

3)

zasada współuczestnictwa – wymaga od kuratora czynnej pomocy w 
poczynaniach wychowanka zmierzających do poprawy własnej sytuacji 
życiowej (poczynania te powinny być również czynne i aktywne). Poza czynną 
pomocą kuratora obowiązuje zachowanie lojalności wobec wychowanka  i 
dyskrecji wobec jego osobistych spraw.

4)

zasada indywidualizowania każdego przypadku – prowadzący przydpadek 
powinien przyjąć postawę, że każdy z jego podopiecznych jest w pewnym 
sensie niepowtarzalny, ma specyficzna osobowość, której nie da się do końca 
określić w ramach istniejącej kategorii klasyfikacji

background image

A. Kamiński mówi o zasadach caseworku:
1) trzeba mieć wiarę w jednostkę i jej zdolności 

pozytywnego rozwoju. Praca nad przypadkiem 
traci swój sens, gdy nie ma doświadczenia, ze 
każda jednostka, której da się odpowiednią szansę 
może w znaczącym stopniu zmienić swoje życie, 
„dać szansę to dopomóc jednostce w dostrzeżeniu 
tego, co dobre i wartościowe w niej i w bliskich”;

2) rozeznanie osoby specjalizującej się w 

prowadzeniu indywidualnych przypadków we 
własnej  świadomości. Człowiek, który ma 
świadomość własnych postaw, systemu wartości, 
obiektywizuje oceny zachowań innych.

background image

Zasady L. Mikuły w 

caseworku:

1) zasada własnej decyzji – polega na tym, 

że należy doprowadzić do tego, aby 
podopieczny sam przemyślał swoją 
sytuację, sam podjął decyzje wobec 
propozycji mu postawionych;

2) zasada niepotępiania -  osoba stosująca 

metody caseworku nie może oceniać 
przeszłości podopiecznego, wydawać 
sądów na temat jego postepowania; 

background image

Zasady D. Lalak

1) komunikacji – wychodzi z założenia, że spotkanie dwóch 

osób, nawet takich, które się ze sobą nie zgadzają, winno 
się charakteryzować wzajemnym zrozumieniem swoich 
intencji, stąd jasne i precyzyjne wypowiedzi, które 
umożliwiają jednoznaczną interpretację;

2) uczestnictwa – polega na zaangażowaniu podopiecznego w 

działania korygujące i naprawcze od samego początku. W 
ten sposób zyska on poczucie, że praca nad zmianą jego 
życia jest jego własnym świadomym wyborem;

3) zaufania i poszanowania prywatności – daje 

podopiecznemu poczucie bezpieczeństwa, że wszelkie 
rozmowy prowadzone z caseworkerem i problemy w nich 
poruszane służą tylko i wyłącznie zmianie istniejącej 
sytuacji i tylko w tym celu będą wykorzystane;

4) obiektywizm – jest powiązany ściśle z powstrzymywaniem 

się od oceniania;

background image

Kontratak

Kontratak jest umową zawartą w formie pisemnej 
lub werbalnej między kuratorem a podopiecznym

NEGOCJACJA

(RENEGOCJACJA)

OCENA EFEKTYWNOŚCI 

ZASTOSOWANIE 

WYNEGOCJOWANYCH CZYNNIKÓW

Rodzaje kontrataków:
-umowy pierwotne – pomiędzy sadem a skazanym;
-umowy wtórne – pomiędzy pracownikiem sądu a osobą , której się pomaga;
-umowy trzeciorzędowe – kurator, podopieczny, rodzice podopiecznego;
W każdej umowie należy uwzględnić:
1)każdy powinien się spodziewać, że dzięki ich zawarciu osiągnie jakis zysk;
2)umowy powinny być spisywane w kategoriach pozytywnych;
3)umowa powinna być sformułowana w taki sposób, by uniemożliwić stronom 
posuwanie się niewielkich sukcesów;

background image

Zasady formułowania kontrataków:
1)skoncentruj się na czynnościach i zachowaniach, nie na postawach i 
uczuciach;
2)wybierz początkowo jedno czy dwa zachowania; unikaj zajmowania się 
wieloma problemami naraz; zacznij od bliskiego celu;
3)jak najdokładniej opisz to, czym chcesz się zająć. Może się wydawać, że 
brak precyzji ułatwia negocjację;
4)zapisz umowę w sposób zrozumiały;
5)umowa musi przynosić obopólne korzyści;
6)umowę należy spisać w kategoriach pozytywnych – wymienić rzeczy, które 
należy zrobić, a nie te których robić nie wolno;
7)zbieraj dane – czy sytuacja się poprawia czy nie;
8)negocjuj umowy;
9)zwróć uwagę na sztuczność i krótkoterminowość;
10)zwróć uwagę na karę i niewywiązywanie się z umowy;
11)wszyscy powinni podpisać umowę;
12)należy wycofać umowę z biegiem czasu, po tym jak przyniesie korzyści;

background image
background image

Thank You

Kingsoft Office

published by 

www.

Kingsoftstore.com 

@Kingsoft_Office

 

kingsoftstore


Document Outline