background image

Zmiany 

Zmiany 

ogólnoustrojowe

ogólnoustrojowe

w organizmie 

w organizmie 

kobiety ciężarnej

kobiety ciężarnej

 

 

background image

Hormony ciążowe

Hormony ciążowe

background image

Przysadka

Przysadka

 

 

mózgowa

mózgowa

background image

Przysadka

Przysadka

 

 

mózgowa

mózgowa

Powiększenie przedniego płata: 

Powiększenie przedniego płata: 

namnażanie się komórek wydzielających 

namnażanie się komórek wydzielających 

PRL

PRL

Stopniowy 

Stopniowy 

wzrost

wzrost

 stężenia 

 stężenia 

PRL

PRL

 we krwi

 we krwi

Spadek

Spadek

 stężenia 

 stężenia 

FSH i LH

FSH i LH

 – hamujący 

 – hamujący 

wpływ steroidów łożyskowych

wpływ steroidów łożyskowych

Wzrost 

Wzrost 

wydzielania 

wydzielania 

ACTH, TSH i GH

ACTH, TSH i GH

ACTH i TSH: dodatkowa synteza w łożysku

ACTH i TSH: dodatkowa synteza w łożysku

background image

Jajniki

Jajniki

background image

Jajniki

Jajniki

 

 

I trymestr: HCG stymuluje przerost 

I trymestr: HCG stymuluje przerost 

komórek zrębu – zwiększenie objętości

komórek zrębu – zwiększenie objętości

Ciałko żółte ciążowe

Ciałko żółte ciążowe

: powiększa się do 

: powiększa się do 

8 tygodnia ciąży – rozrost komórek 

8 tygodnia ciąży – rozrost komórek 

luteinowych

luteinowych

Od 4 miesiąca ciąży ciałko żółte zanika 

Od 4 miesiąca ciąży ciałko żółte zanika 

– dojrzałość czynnościowa łożyska

– dojrzałość czynnościowa łożyska

background image

Tarczyca i przytarczyce

Tarczyca i przytarczyce

Wzrost utraty I z moczem – powiększenie 

Wzrost utraty I z moczem – powiększenie 

tarczycy, pęcherzyków gruczołowych oraz 

tarczycy, pęcherzyków gruczołowych oraz 

przerost nabłonka gruczołowego

przerost nabłonka gruczołowego

Wzrost

Wzrost

 stężenia 

 stężenia 

T3 i T4

T3 i T4

 we krwi

 we krwi

Powiększenie przytarczyc

Powiększenie przytarczyc

Wzrost

Wzrost

 wydzielania 

 wydzielania 

PTH

PTH

: zatrzymanie Ca, 

: zatrzymanie Ca, 

pobudzenie tworzenia 1,25(OH)

pobudzenie tworzenia 1,25(OH)

2

2

 vitD

 vitD

3

3

Wzrost

Wzrost

 wydzielania 

 wydzielania 

kalcytoniny 

kalcytoniny 

– 

– 

zapobiega odwapnieniu kośćca ciężarnej

zapobiega odwapnieniu kośćca ciężarnej

background image

Kora nadnerczy

Kora nadnerczy

Wzrost stężenia całkowitego

Wzrost stężenia całkowitego

i wolnego (!) 

i wolnego (!) 

kortyzolu 

kortyzolu 

Znaczny wzrost aktywności 

Znaczny wzrost aktywności 

kortyzolu podczas porodu

kortyzolu podczas porodu

Wzrost stężenia 

Wzrost stężenia 

aldosteronu

aldosteronu

 

 

– zatrzymanie sodu i wody

– zatrzymanie sodu i wody

Przeciwdziałanie – 

Przeciwdziałanie – 

progesteron 

progesteron 

(wzrost 

(wzrost 

wydalania sodu) 

wydalania sodu) 

background image

Wątroba

Wątroba

 

 

Zwiększenie produkcji 

Zwiększenie produkcji 

globulin

globulin

, w tym białek 

, w tym białek 

wiążących hormony

wiążących hormony

Produkcja 

Produkcja 

albumin: bez 

albumin: bez 

zmian

zmian

Przyspieszenie OB!

Przyspieszenie OB!

background image

Wątroba

Wątroba

Wzrost wytwarzania 

Wzrost wytwarzania 

czynników 

czynników 

krzepnięcia

krzepnięcia

Badania laboratoryjne: typowy wzrost 

Badania laboratoryjne: typowy wzrost 

aktywności 

aktywności 

fosfatazy zasadowej

fosfatazy zasadowej

 

 

(izoenzym łożyskowy)

(izoenzym łożyskowy)

Cholestaza ciążowa

Cholestaza ciążowa

background image

Przemiana materii

Przemiana materii

 

 

Wzrost masy ciała 

Wzrost masy ciała 

o 20%

o 20%

 

 

I połowa ciąży

I połowa ciąży

 – rozwój 

 – rozwój 

tkanki tłuszczowej

tkanki tłuszczowej

i zatrzymanie wody w 

i zatrzymanie wody w 

organizmie 

organizmie 

II połowa

II połowa

 – wzrost masy 

 – wzrost masy 

płodu i łożyska, wzrost 

płodu i łożyska, wzrost 

objętości płynu 

objętości płynu 

owodniowego

owodniowego

background image

Przemiana materii

Przemiana materii

III trymestr – wzrost

III trymestr – wzrost

PPM o 20%

PPM o 20%

Zwiększenie 

Zwiększenie 

zapotrzebowania 

zapotrzebowania 

kalorycznego:

kalorycznego:

500 kcal/dzień pod 

500 kcal/dzień pod 

koniec ciąży

koniec ciąży

background image

Przemiana materii – c.d.

Przemiana materii – c.d.

Gospodarka 

Gospodarka 

węglowodanowa: 

węglowodanowa: 

insulinowrażliwość

insulinowrażliwość

 w I i II 

 w I i II 

połowie ciąży

połowie ciąży

Glukoza:

Glukoza:

 podstawowy 

 podstawowy 

substrat energetyczny i 

substrat energetyczny i 

budulcowy dla płodu

budulcowy dla płodu

Lipidy:

Lipidy:

 wzrost CH o 50%, 

 wzrost CH o 50%, 

TG 3-krotnie

TG 3-krotnie

background image

Przemiana materii – c.d.

Przemiana materii – c.d.

Nowe 

Nowe 

białka

białka

: 1000g

: 1000g

 

 

½: płód i łożysko

½: płód i łożysko

Gospodarka mineralna

Gospodarka mineralna

Dodatni bilans 

Dodatni bilans 

Na, Ca, 

Na, Ca, 

K, Mg, Zn

K, Mg, Zn

Fe: 

Fe: 

zapotrzebowanie 

zapotrzebowanie 

800-1200mg/d

800-1200mg/d

wzrost wchłaniania o 

wzrost wchłaniania o 

10-30% 

10-30% 

background image

Zmiany w układzie krążenia

Zmiany w układzie krążenia

 

 

Zwiększenie objętości krwi  krążącej

Zwiększenie objętości krwi  krążącej

Zmniejszenie oporów w naczyniach 

Zmniejszenie oporów w naczyniach 

obwodowych: obniżenie 

obwodowych: obniżenie 

RR

RR

skurczowe o 5-10mmHg 

skurczowe o 5-10mmHg 

rozkurczowe o 10-15mmHg 

rozkurczowe o 10-15mmHg 

Wzrost objętości minutowej serca o 40%: 

Wzrost objętości minutowej serca o 40%: 

przyspieszenie czynności serca o 10-

przyspieszenie czynności serca o 10-

15/min.

15/min.

zwiększenie pojemności wyrzutowej 

zwiększenie pojemności wyrzutowej 

background image

Przemiana tętnic spiralnych

Przemiana tętnic spiralnych

background image

Zmiany w układzie 

Zmiany w układzie 

krwiotwórczym 

krwiotwórczym 

i we krwi obwodowej

i we krwi obwodowej

Wzrost objętości krwi krążącej:

Wzrost objętości krwi krążącej:

Zwiększenie objętości 

Zwiększenie objętości 

osocza

osocza

 o 40-50% 

 o 40-50% 

(

(

hydraemia

hydraemia

)

)

Wzrost liczby erytrocytów o 15-20%

Wzrost liczby erytrocytów o 15-20%

Spadek stężenia hemoglobiny i 

Spadek stężenia hemoglobiny i 

hematokrytu: 

hematokrytu: 

względna niedokrwistość

względna niedokrwistość

Bezwzględny wzrost liczby Leu

Bezwzględny wzrost liczby Leu

PLT bez zmian

PLT bez zmian

background image

Zmiany w czynności nerek

Zmiany w czynności nerek

i dróg moczowych

i dróg moczowych

Poszerzenie i zwiotczenie dróg 

Poszerzenie i zwiotczenie dróg 

moczowych

moczowych

Wzrost przepływu

Wzrost przepływu

 krwi przez nerki

 krwi przez nerki

o 50%

o 50%

Wzrost przesączania

Wzrost przesączania

 kłębuszkowego

 kłębuszkowego

o 35%

o 35%

Wzrost resorpcji

Wzrost resorpcji

 wtórnej 

 wtórnej 

Spadek

Spadek

 stężenia we krwi: 

 stężenia we krwi: 

mocznika, 

mocznika, 

kreatyniny, kwasu moczowego

kreatyniny, kwasu moczowego

Fizjologiczna glukozuria i proteinuria

Fizjologiczna glukozuria i proteinuria

background image

Zmiany

Zmiany

 w układzie 

 w układzie 

oddechowym

oddechowym

Pobudzenie ośrodka 

Pobudzenie ośrodka 

oddechowego (progesteron) 

oddechowego (progesteron) 

- uczucie duszności

- uczucie duszności

Wzrost minutowej 

Wzrost minutowej 

pojemności oddechowej, 

pojemności oddechowej, 

przy nie zmienionej liczbie 

przy nie zmienionej liczbie 

oddechów

oddechów

Maleje objętość powietrza 

Maleje objętość powietrza 

zalegającego oraz zapasowa 

zalegającego oraz zapasowa 

wdechowa i wydechowa

wdechowa i wydechowa

background image

Zmiany

Zmiany

 w układzie 

 w układzie 

oddechowym

oddechowym

Wzrost wentylacji płuc o 40%

Wzrost wentylacji płuc o 40%

Wzrost wymiany gazowej

Wzrost wymiany gazowej

Obniżenie pCO

Obniżenie pCO

2

2

 do 28-32 mmHg

 do 28-32 mmHg

pO

pO

bez zmian

bez zmian

Nie zmienia się pH krwi!

Nie zmienia się pH krwi!

background image

Zmiany w układzie 

Zmiany w układzie 

pokarmowym

pokarmowym

Spowolnienie motoryki

Spowolnienie motoryki

 

 

przewodu 

przewodu 

pokarmowego: 

pokarmowego: 

wolniejsze opróżnianie 

wolniejsze opróżnianie 

żołądka i przesuwanie 

żołądka i przesuwanie 

treści jelitowej

treści jelitowej

Skuteczniejsze 

Skuteczniejsze 

wchłanianie

wchłanianie

Ale: zaparcia

Ale: zaparcia

background image

Zmiany w układzie 

Zmiany w układzie 

pokarmowym

pokarmowym

Osłabienie napięcia mięśni 

Osłabienie napięcia mięśni 

gładkich w ścianach 

gładkich w ścianach 

przewodu pokarmowego - 

przewodu pokarmowego - 

refluks, zgaga, zaleganie 

refluks, zgaga, zaleganie 

żółci

żółci

Wzrost wydzielania śliny o 

Wzrost wydzielania śliny o 

niższym niż dotąd pH – 

niższym niż dotąd pH – 

próchnica zębów!

próchnica zębów!

Krwawienia z dziąseł, 

Krwawienia z dziąseł, 

epulis

epulis

background image

Zmiany w gruczołach 

Zmiany w gruczołach 

sutkowych

sutkowych

I trymestr:

I trymestr:

 przyrost utkania gruczołowego

 przyrost utkania gruczołowego

II trymestr:

II trymestr:

 rozrost i przekrwienie sutków; 

 rozrost i przekrwienie sutków; 

komórki sześcienne w nabłonku 

komórki sześcienne w nabłonku 

mlekotwórczym; wstępna laktogeneza

mlekotwórczym; wstępna laktogeneza

III trymestr:

III trymestr:

 wydzielanie siary (

 wydzielanie siary (

colostrum

colostrum

)

)

background image

Zmiany w gruczołach 

Zmiany w gruczołach 

sutkowych

sutkowych

Rozpoczęcie 

Rozpoczęcie 

wydzielania 

wydzielania 

pokarmu: 

pokarmu: 

   

   

po wydaleniu 

po wydaleniu 

łożyska – 

łożyska – 

spadek 

spadek 

stężenia estrogenów 

stężenia estrogenów 

i progesteronu

i progesteronu

background image

Zmiany w narządach 

Zmiany w narządach 

płciowych

płciowych

Pochwa:

Pochwa:

 zasinienie, rozpulchnienie, 

 zasinienie, rozpulchnienie, 

wzmożone wydzielanie śluzu, wzrost pH

wzmożone wydzielanie śluzu, wzrost pH

Mięsień macicy

Mięsień macicy

 wzrost masy 30-60 razy 

 wzrost masy 30-60 razy 

(do 1000-1500g) – rozrost miocytów

(do 1000-1500g) – rozrost miocytów

Szkielet włóknisty:

Szkielet włóknisty:

 dno, trzon, szyjka

 dno, trzon, szyjka

Ukrwienie:

Ukrwienie:

 wzrost przepływu ze 100 do 

 wzrost przepływu ze 100 do 

500ml/min; tętnice spiralne

500ml/min; tętnice spiralne

background image

Zmiany w narządach 

Zmiany w narządach 

płciowych

płciowych

Skurcze macicy

Skurcze macicy

 -  rozruszniki w 

 -  rozruszniki w 

rogach

rogach

Połączenia typu 

Połączenia typu 

nexus

nexus

szybkie rozchodzenie się bodźca 

szybkie rozchodzenie się bodźca 

kurczącego

kurczącego

koordynacja czynności skurczowej

koordynacja czynności skurczowej

background image

Zmiany w obrębie skóry

Zmiany w obrębie skóry

Rozstępy i kresy 

Rozstępy i kresy 

skórne:

skórne:

 zwiotczenie 

 zwiotczenie 

powłok – zmiany we 

powłok – zmiany we 

włóknach 

włóknach 

kolagenowych, 

kolagenowych, 

prześwitywanie naczyń 

prześwitywanie naczyń 

skórnych: brzuch, 

skórnych: brzuch, 

sutki, biodra, uda

sutki, biodra, uda

background image

Zmiany w obrębie skóry

Zmiany w obrębie skóry

Przebarwienia

Przebarwienia

 – 

 – 

brodawki sutkowe i 

brodawki sutkowe i 

otoczki, 

otoczki, 

linea fusca,

linea fusca,

 

 

znamiona i blizny, 

znamiona i blizny, 

okolica sromu i krocza

okolica sromu i krocza

Zmiany naczyniowe:

Zmiany naczyniowe:

 

 

rumień dłoni, znamiona 

rumień dłoni, znamiona 

naczyniowe – pajączki

naczyniowe – pajączki

background image

Zmiany w psychice 

Zmiany w psychice 

ciężarnych

ciężarnych

I trymestr:

I trymestr:

Pojawia się psychiczna 

Pojawia się psychiczna 

świadomość nowego 

świadomość nowego 

stanu

stanu

background image

Zmiany w psychice 

Zmiany w psychice 

ciężarnych

ciężarnych

II trymestr:

II trymestr:

 

 

Uświadomiona 

Uświadomiona 

potrzeba dbania o 

potrzeba dbania o 

ochronę rozwijającego 

ochronę rozwijającego 

się płodu

się płodu

Nasilenie przeżywania 

Nasilenie przeżywania 

stanów 

stanów 

emocjonalnych; 

emocjonalnych; 

euforia

euforia

background image

Zmiany w psychice 

Zmiany w psychice 

ciężarnych

ciężarnych

III trymestr:

III trymestr:

Poczucie odpowiedzialności

Poczucie odpowiedzialności

Ale: niepewność, wzrost 

Ale: niepewność, wzrost 

obaw

obaw

Poród

Poród

Macierzyństwo

Macierzyństwo

Zmiana trybu życia

Zmiana trybu życia

Zmiana funkcjonowania 

Zmiana funkcjonowania 

rodziny

rodziny

background image

Kliniczne objawy ciąży:

Kliniczne objawy ciąży:

1. Prawdopodobne:

1. Prawdopodobne:

Zatrzymanie miesiączki

Zatrzymanie miesiączki

Powiększenie i rozpulchnienie macicy

Powiększenie i rozpulchnienie macicy

Powiększenie piersi

Powiększenie piersi

Zasinienie pochwy i przedsionka 

Zasinienie pochwy i przedsionka 

pochwy

pochwy

Rozstępy ciążowe

Rozstępy ciążowe

Linia brunatna

Linia brunatna

background image

Kliniczne objawy ciąży:

Kliniczne objawy ciąży:

2. Pewne:

2. Pewne:

Wysłuchanie 

Wysłuchanie 

tonów serca 

tonów serca 

płodu

płodu

Wysłuchanie, 

Wysłuchanie, 

wyczuwanie i 

wyczuwanie i 

oglądanie 

oglądanie 

ruchów 

ruchów 

płodu

płodu

Wyczuwanie 

Wyczuwanie 

części płodu

części płodu


Document Outline