PASTY DO ZĘBÓW

.

.

.

Krótka historia pasty

• 460-377 p.n.e. Hipokrates zalecał używanie specyficznych produktów do

czyszczenia zębów.

• Pierwsze pasty do zębów:

- drobno sproszkowana ochra (wł. ścierne) + miód (działanie

odświeżające i

łagodzące na podrażnione dziąsła),

- sproszkowany marmur + popiół ze spalonej głowy zająca i trzech

myszy

(Hipokrates),

- mieszanka na bazie soli, sproszkowanych muszli ślimaków, ostryg,

gipsu,

bursztynu oraz grynszpanu, amoniaku i miodu

(Avicenna),

- mieszanka miodu i prażonego cukru z solą (1458 Giovanni Arcoli),
- wprowadzenia pasty do zębów jako termin- 1558,

- pasta jako produkt- XX wiek.

Składniki past do zębów

• SKŁADNIKI ŚCIERAJĄCE DO 50%

(usuwają płytkę

bakteryjną i zewnątrzpochodne przebarwienia,
ale mogą uszkadzać szkliwo i powodować
abrazję), np.:
* węglan wapnia
*dwuwęglany sodu
*pirofosforany wapnia
*krzemiany
*związki organiczne typu polimerów

Krzemionka- ma właściwości stabilizujące

wykorzystywane w pastach o charakterze
galenicznym, o strukturze żelu (pozwala uzyskać
transparentność produktu)

• SUBSTANCJE SPIENIEJĄCE 1-2%

pasty

dodawane są do past aby ułatwić
usuwanie płytki i wypłukiwanie resztek
pokarmowych z trudno dostępnych
miejsc.
Mają właściwości:

zwiżające

emulgujące
spieniające
rozpuszczające

Dodatek detergentów zmniejsza także

ryzyko rozmnażania bakterii na włosiu
szczoteczki do zębów.

• Najczęściej używanym związkiem jest

laurylosiarczan sodu. Związkiem
zastrzeżonym uważanym za
substancję spieniającą i
oczyszczającą jest Olaflur-
aminofluorek (firmy Elmex),

• Laurylosiarczan sodu- ma właściwości

pieniące, przeciwbakteryjne,
przeciwgrzybicze, ale zwiększa
przepuszczalność nabłonka jamy
ustnej (unikać w stanach
chorobowych jamy ustnej)

• do 25% CZYNNIKI NAWILŻAJĄCE

-nadają jej charakter półpłynny i nie
pozwalają stwardnieć w kontakcie z
powietrzem, a wiele z nich niweluje
gorycz środka abrazyjnego

*woda
*sorbitol
*xylitol
*glicerol
*glikol propylenowy

• 0,5 do 2% SUBSTANCJE ZAGĘSZCZAJĄCE

• Alginaty

• pochodne celulozy

• viscaryna

• Związki konserwujące

• Kwasy benzoesowe i ich sole

• Poliaminopropyl (pasty dla dzieci)

• (gdy w pascie jest Olaflur lub dwuglukonian chlorheksydyny,

to pomija się środki konserwujące, ponieważ są one

wystarczająco bakteriobójcze)

• Koloranty

• Dwutlenek tytanu (nadaje biel)

• Chlorofil

• Nierozpuszczalne pigmenty

• Związki aromatyzujące

• Olejki eteryczne z mięty

• Syntetyczne aromaty owocowe, eukaliptusu,

• Związki aktywne

(

dodawane do past substancje nadające

jej przeciwpróchnicowy charakter, kontroluje formowanie płytki
nazębnej, wpływa profilaktycznie i leczniczo na stan zapalny
dziąseł, ogranicza powstawanie kamienia nazębnego i redukuje
nadwrażliwość

)

• Substancje antybakteryjne: związki przeciwpróchnicowe:

*chlorek cynku

*fluorki mineralne:

*cytrynian cynku

-fluorek sodu

*dwuglukonian chlorheksydyny

-monofosforan sodu

*związki fluoru

-fluorek cynawy

*mocznik

-fluorek potasu

*fluorki organiczne:
-Olaflur
-Fluormol

• Substancje wybielające:

*dwuwęglan sodu
*węglan wapnia
*perlit
*fosforan wapnia

Związki znoszące nadwrażliwość zębiny

*chlorek strontu
*chlorek potasu
*cytrynian sodu
*fluorki
*formaldehyd
*azotan potasu
*hydroksyapatyt

Jony K+ hamują przewodnictwo bólu, a fluor mineralizuje
zębinę i powoduje zamykanie otwartych kanalików. Chlorek
strontu w reakcji z wapniem hydroksyapatytów powoduje
wytrącanie się kryształów fosforanu strontu, co mechanicznie
blokuje kanaliki

FLUOR

• Może być w formie zjonizowej lub niezjonizowanej.
• Stężenie fluoru w pascie opisywany jest w

jednostkach ppm
1000ppm odpowiada 1mg F w 1 gramie pasty

(1mgF/g) lub 0,1%F

• Pasty dla dorosłych zawierają 1000-1500ppm,

natomiast pasty dla dzieci od 0,5 do 2 lat 250ppm

• Pasty dla dzieci do 6 roku życia 600ppm
• F a pH

pasty z założenia muszą mieć pH
wyższe od krytycznego 5,5. Rezerwuarem fluoru
zawartym w ślinie odpowiadającym za efekt terapeutyczno
leczniczy jest CaF2, który w większej ilości

powstaje w odczynie lekko kwaśnym

PASTY WYBIELAJĄCE

• Zawierają związki, które dzięki właściwościom

utleniającym mogą usunąć tylko
zewnątrzpochodne przebarwienia (od tytoniu,
kawy,wina, herbaty…).

• Pasty nowej generacji mają ograniczoną do

minimum abrazyjność, co pozwala na uzyskanie
lśniącej powierzchni zęba (uwaga, pasty dla
palaczy mogą mieć podwyższoną abrazyjność!)

PRZYKŁADOWE PASTY DO

ZĘBÓW:

• Lacalut aktiv (przeciw parodontozie)
• Parodontax (przeciw parodontozie)
• GreenOr (żel do znoszenia nadwrażliwości)
• Elmex sensitive (na nadwrażliwość)
• Sensodyne fluoride (na nadwrażliwość)
• Meridol (chroni dziąsła)
• Elmex gel (o zwiększonej zawartości fluoru)
• Colgate Duraphat 5000 (zawartość fluoru

5000ppm)

• Bibliografia:

Wszystko, co warto wiedzieć o pastach do zębów
(Everything you need to know about toothpaste)
dr n. med. Agnieszka A. Pawlik, As STOMATOLOGII