background image

Podstawowe 

Podstawowe 

reguły, zasady i 

reguły, zasady i 

prawa organizacji

prawa organizacji

background image

Reguła cyklu działań 

Reguła cyklu działań 

zorganizowanych

zorganizowanych

• Efektywność każdego rodzaju działalności 

zależy od zakresu i sposobu przestrzegania 
cyklu działań zorganizowanych – logicznego 
toku postępowania:

– Określenie celu działania
– Analiza warunków oraz dysponowanych 

zasobów, planowanie

– Projektowanie realizacji oraz przygotowanie 

działania do realizacji

– Wykonania działania
– Kontrola wyników i wnioskowanie

background image

1. Określenie celu działania

1. Określenie celu działania

• Należy określić / sprecyzować:

– Efekt działania (co chcemy osiągnąć)
– Zakres robót
– Sposoby działania
– Czas realizacji
– Niezbędne zasoby
– Koszt realizacji

Projekt budowlany, projekty wykonawcze, 

specyfikacje techniczne wykonania i 

odbioru robót budowlanych, kosztorys 

inwestorski, harmonogram dyrektywny

background image

2. Analiza warunków i 

2. Analiza warunków i 

dysponowanych zasobów, 

dysponowanych zasobów, 

planowanie

planowanie

• Ustalenie wszelkich okoliczności, które będą 

oddziaływać na przebieg działania, np.:

– Kwalifikacje wykonawców, stosowany sprzęt

– Jakość materiałów, warunki dostaw, dostępność 

materiałów miejscowych

– Topografia placu budowy, istniejące obiekty, warunki 

hydrologiczne, geologiczne, istniejące zaplecze, 

możliwość zaopatrzenia w media

– Terminy dyrektywne zakończenia i odbiorów częściowych

– Dostępne brygady, maszyny, środki transportowe

• Ustalenie stopnia ważności poszczególnych 

czynników

• Dobór jakościowy i ilościowy zasobów, które 

zapewniają najbardziej ekonomiczne 

wykonanie zadań

• Ustalenie sposobu realizacji

background image

3. Projektowanie realizacji oraz 

3. Projektowanie realizacji oraz 

przygotowanie działań

przygotowanie działań

• Przygotowanie zasobów i zapewnienie 

warunków do realizacji działań

• Wybór technologii, ustalenie organizacji, 

skoordynowanie przebiegu działań w 
czasie, pozyskanie niezbędnych zasobów

Wynik etapu 2 i 3: Dokumentacja

technologiczno-organizacyjna 

(harmonogramy)

background image

4. Wykonanie działania

4. Wykonanie działania

• Przebieg zgodny z planami (należy unikać 

rewizji planów)

• Odchyłki od planów należy wykrywać jak 

najwcześniej i skutecznie im przeciwdziałać

• Dążenie do osiągnięcia celu zgodnie z 

planem w założonych terminach 
(przeciwdziałanie odchyłkom; 
przezwyciężanie trudności) jest 
podstawowym zadaniem kierowania 
i planowania operatywnego

background image

5. Kontrola wyników 

5. Kontrola wyników 

i

i

 

 

wnioskowanie

wnioskowanie

• Kontrola powinna być procesem ciągłym
• Powinna dotyczyć aspektów 

ilościowych, jakościowych oraz kosztów i 
terminów realizacji

• Powinna wykrywać źródła 

nieprawidłowości

• Wnioski z kontroli należy wykorzystywać 

przy planowaniu następnych działań

background image

Reguła zorganizowanych sił 

Reguła zorganizowanych sił 

i

i

 

 

środków

środków

• Racjonalne połączenie sił i środków 

działania ma większą wartość 
użytkową od ich sumy arytmetycznej

• Efekt synergiczny pracy zespołowej na 

skutek specjalizacji i podziału pracy 
oraz zjawiska facylitacji społecznej

• Zasadę stosuje się przy projektowaniu 

zespołów i brygad roboczych oraz 
zestawów maszyn

background image

Zasada badań i 

Zasada badań i 

doświadczeń

doświadczeń

• Ustalenie faktów i podejmowanie 

decyzji związanych z działaniami 
organizacyjnymi wymaga stosowania 
badań i doświadczeń (F. Taylor)

• Zasady organizacji opracowano 

stosując metodę indukcji – 
precyzowania ogólnych wniosków na 
podstawie szczegółowych przesłanek

background image

Zasada podziału pracy i 

Zasada podziału pracy i 

specjalizacji

specjalizacji

• Większą wydajność uzyskuje się dzieląc 

proces na elementy składowe i powierzając 
ich wykonanie wyspecjalizowanym 
wykonawcom – pojedynczym lub zespołom 
roboczym

• Podział procesu wg kryterium 

przedmiotowego (wykonywanie 
określonego asortymentu robót lub 
określonych produktów) lub 
czynnościowego (wykonywanie określonych 
funkcji, np. deskowanie, zbrojenie itd.)

background image

Zasada koncentracji

Zasada koncentracji

•Większą wydajność uzyskuje się łącząc 

czynności, których wykonanie wymaga 
posiadania podobnych umiejętności, 
i powierzając ich wykonanie 
wyspecjalizowanym wykonawcom

•Przykłady: baza maszyn / sprzętu, 

centralny węzeł betoniarski, centra 
logistyczne, działy w strukturze 
organizacyjnej funkcjonalnej

background image

Zasada harmonizacji

Zasada harmonizacji

• Im lepiej są ze sobą skoordynowane 

(uzgodnione) elementy uczestniczące 

w konkretnych procesach oraz 

przebieg w czasie ich działań, tym 

lepiej kształtują się uzyskiwane wyniki

• Harmonizacja obejmuje dobór 

wykonawców i rozmieszczenie ich 

działań w czasie

• Narzędziem wspomagającym są 

harmonogramy

background image

Zasada równomierności 

Zasada równomierności 

i

i

 

 

rytmiczności pracy

rytmiczności pracy

• Większą wydajność uzyskuje się 

w warunkach, gdy wysiłek jest 
rozłożony równomiernie, a rytm 
wykonywanej pracy jest dostosowany 
do fizjologicznych możliwości 
pracownika

• Wydajność zmniejsza się przy 

wprowadzaniu długich i częstych 
przerw w pracy

background image

Zasada normalizacji pracy

Zasada normalizacji pracy

• Wszystkie warunki, czynniki, sposoby 

postępowania, środki oraz elementy 

wpływające na przebieg procesu 

powinny być możliwe ściśle ustalone 

i sprecyzowane.

• Stosuje się metody statystyczne
• Przejawem stosowania tej zasady są 

normy pracy, procedury, karty 

technologiczne, zakresy obowiązków, 

regulaminy wewnętrzne

background image

Zasada optymalnego 

Zasada optymalnego 

wysiłku

wysiłku

• W miarę zwiększania wysiłku (wydajności) 

koszty jednostkowe produkcji zmniejszają 
się, ale tylko do pewnego poziomu. Dalsze 
intensyfikowanie wysiłku w 
niezmienionych warunkach techniczno-
organizacyjnych nie jest uzasadnione 
ekonomicznie.

• Dalszą poprawę wyników można uzyskać 

zmieniając metody organizacji, 
wyposażenie, technologie, warunki 
produkcji

background image

Zasada stosowania rezerw

Zasada stosowania rezerw

• Wskazuje konieczność zapewnienia 

odpowiednich rezerw / zapasów – 

zarówno czasu na realizacje zadań, 

jak również środków finansowych, 

środków produkcji, materiałów

• Gromadzenie rezerw jest niezbędne 

do dotrzymania zaplanowanych 

terminów w przypadku 

nierównomierności produkcji i 

zakłóceń losowych

background image

Zasada intensyfikacji pracy 

Zasada intensyfikacji pracy 

i

i

 

 

ekonomizacji działania

ekonomizacji działania

• Konieczność stałego zwiększania 

wyników ilościowych i jakościowych 
oraz podnoszenia efektywności 
prowadzonej działalności

• Działania usprawniające często 

związane są z właściwym 
planowaniem, przygotowaniem, 
zabezpieczeniem, kontrolą – nie 
wymagają dużych nakładów

background image

Zasada elastyczności 

Zasada elastyczności 

działań

działań

• Konieczność dostosowania 

planowanych i podejmowanych 
działań i rozwiązań organizacyjnych 
do zmieniających się warunków

• Skutecznym sposobem 

przeciwdziałania zmianom 
(zjawiskom losowym) jest bieżąca 
kontrola i operatywne kierowanie 
oraz planowanie

background image

Zasada kontroli

Zasada kontroli

• Konieczność prowadzenia bieżącej 

kontroli w celu wykrywania 

nieprawidłowości i przeciwdziałania im

• Kontrola musi być ciągła, dokładna, 

obiektywna

• Powinna dotyczyć aspektów 

technicznych i jakościowych oraz 

organizacyjnych (terminów, kosztów, 

rezerw)

• Wyniki należy wykorzystywać przy 

planowaniu kolejnych prac

background image

Zasada racjonalnego 

Zasada racjonalnego 

gospodarowania

gospodarowania

• Należy działać tak, aby:

– Danym nakładem zasobów osiągnąć 

najwyższy stopień realizacji celu lub

– Osiągnąć określony stopień realizacji 

celu najmniejszym nakładem środków

Działanie zgodne z zasadą racjonalnego 

gospodarowania jest optymalne

W każdym działaniu gospodarczym 

istnieje optymalny sposób działania 

przynoszący najlepszy efekt (prawo 

optymalnego sposobu działania)


Document Outline