Slajd 1

Narodziny i rozwój systemu

politycznego Białorusi

• Początki upatruje się w czasach

późnej „pierestrojki”

• Czynniki opóźniające ten proces:

a) intensywna urbanizacja po II WŚ
b) dobre „zaopatrzenie”
c) migracja ludności
d) pozostanie byłych urzędników ZSRR
e) polityka rusyfikacji

Etapy rozwoju system

partyjnego

1989 – 1991

•

Pojawienie się zorganizowanej opozycji

•

Usunięcie art. 6 Konstytucji ZSRR

•

Rozpad ZSRR i niepodległość dla Białorusi

1991 – 1995

•

Uchwała o partiach politycznych (1994)

•

Konstytucja Republiki Białoruś (zakładająca

prezydencką formę rządów)

•

A. Łukaszenka zostaje prezydentem

1995 - …

•

Delegalizacja opozycji

•

Ponowne uchwalenie ustawy o partiach politycznych

•

Reintegracja z Federacją Rosyjską

Cechy charakterystyczne

systemu partyjnego

• Tendecja poparcia dla skrajnych partii

politycznych

• Brak ugrupowania lewocentrowego (na

bazie bylej partii komunistycznej)

• Niewielka liczba członków partii
• Brak realnego wpływ na władzę
• Personifikacja
• Fundamentalizm partyjno „klikowy”

Typologia partii

• Żywiołowo

powstałe nowe
ugrupowania
lewicowe

 Odbiegające od

tradycyjnych
doktryn lewicowych

 Sięgające po tezy

konserwatywne

• Nielewicowa

opozycja

 Wszystkie pozostałe

partie o orientacji
demokratycznej

 Opozycja wobec

Łukaszenki

Polityka zagraniczna jako czynnik

rozróżnienia partii politycznych

Polityka zagraniczna

ATLANTYŚCI

• współpraca z

USA i NATO

• Zjednoczona Partia

Socjal

Demokratyczna

ATLANTYŚCI

• współpraca z

USA i NATO

• Zjednoczona Partia

Socjal

Demokratyczna

EUROPEJCZYCY

•oparcie w UE

• Białoruska Partia

Socjal

Demokratyczna

EUROPEJCZYCY

•oparcie w UE

• Białoruska Partia

Socjal

Demokratyczna

RUSOFILE

•strategiczny sojusz

z Rosją

•Zjednoczona Partia

Obywatelska

•Partia Komunistów

Białorusi

RUSOFILE

•strategiczny sojusz

z Rosją

•Zjednoczona Partia

Obywatelska

•Partia Komunistów

Białorusi

Pozostałe ugrupowania

SAMOWYSTARCZAL

• Ultraprawica
• Idea

samowystarczalności

• Konserwatywno

Chłopska Partia
Białoruski Front Ludowy

• Białoruska Partia

Wolności

„V KOLUMNA”

• Białoruś oraz naród

białoruski nie ma
prawa do
niezależności

• Rosyjska Jedność

Narodowa

• Komunistyczna Partia

Białorusi

Ważniejsze partie polityczne:

• Powstała w V 1993r. wyniku zjednoczenia Komunistycznej Partii

Białorusi (1918r.,zdelegalizowana w latach 1991-1993) z Partią
Komunistów Białorusi (utworzona po delegalizacji KPB)

• Postrzegana jako kontynuatorka KPZR-KPB, choć odcina się od

tego

• W 2003r przyjęto. nowy program polityczny, ruch w kierunku

socjaldemokracji

• Opozycyjna wobec reżimu Łukaszenki
• Liderem – Siarhej Kaliakin

Partia Komunistów Białorusi

•utworzona w XI 1996r. w wyniku rozłamu w Partii
Komunistów Białorusi

• proprezydencka, nie jest jednak poważną siłą polityczną
• postulaty wprowadzenia gospodarki socjalistycznej, jednak
w rzeczywistości poparcie dla Łukaszenkowskiej polityki
„socjalizmu rynkowego”

• antagonistyczna w stosunku do nierosyjskich kultur
• elektorat: emeryci, renciści, głównie byli urzędnicy
,wojskowi, lecz również pewna część inteligencji

• I sekretarz – Wiktor Czykin

Komunistyczna Partia Białorusi

• VI 1996r. w wyniku połączenia Białoruskiej Socjalistycznej
Gromady (1991) i Partii Porozumienia Obywatelskiego (1992)

• fundament programowy: idea „państwowego patriotyzmu”,
zachowanie niezależności państwowości białoruskiej,
odrzucającej nacjonalizm i jakikolwiek sojusz z Rosją

• opozycyjna wobec reżimu Łukaszenki
• Lider – Aleksandr Kazulin

Białoruska Partia Socjaldemokratyczna
(Narodowa Gromada)

• utworzona we IX 1995r. z połączenia Zjednoczonej
Demokratycznej Partii Białorusi z Partią Obywatelską

• postulaty budowy państwa prawa, reform rynkowych
• dobre zaplecze intelektualne: ekonomiści, prawnicy,
działacze opozycyjni

• przeciwko Łukaszence
• Honorowy przewodniczący – Stanislau Bahdanowicz
• Przewodniczący – Anatolij Lebiedźka

Zjednoczona Partia Obywatelska

• utworzony w 1989r.
• początkowo był ruchem społeczno- politycznym
obywateli, partii i organizacji, które domagały się
wolności i przemian politycznych

• największe sukcesy w latach 1989 – 92, wówczas
największe ugrupowanie polityczno – społeczne

• V 1993r. przekształcenie w partię polityczną
• 1999r. – rozłam – oddziela się Konserwatywno-
Chrześcijańska Partia Białoruskiego Frontu Narodowego,
na czele z byłym liderem BFN Zianonem Paźniakiem

• cele: ochrona białoruskiej niezależności, integracja z
UE, współpraca z USA i NATO

• partia opozycyjna
• na czele Wincuk Wiaczorek

Białoruski Front Narodowy

Partia Agrarna – 1994r.,lider- Siamon Szarecki

• Liberalno-Demokratyczna Partia Białorusi – 1994r., lider-
Siergiej Hajdukiewicz

• Białoruska Partia Zielonych – 1992r., lider – Mikołaj
Karawajczyk

•Polskie Zjednoczenie Demokratyczne – 1993r., lider-
Edward Ochrem

Inne partie polityczne:

Document Outline