Badanie podmiotowe

 i przedmiotowe w pediatrii

 

Anna Pieczonka

 

Klinika Onkologii, Hematologii i Transplantologii 

Pediatrycznej

 

 

Rozpoznawanie choroby – 
diagnoza kliniczna

-

Poprawne zebranie wywiadu 
(badanie podmiotowe)

-

Poprawne zbadanie pacjenta 
(badanie przedmiotowe)

- Właściwy wybór i poprawna 

interpretacja badań dodatkowych 
(laboratoryjnych, obrazowych) 

 

 

Badanie podmiotowe



Pierwsza lub kolejna rozmowa z 
rodzicami



Ogólna ocena stanu zdrowia (choroby)



Warunki w jakich przebywa, rozwija się i 
wychowuje dziecko

 

 

Badanie podmiotowe 
-struktura



Dane personalne



Dane o rodzinie



Dolegliwości główne dotyczące obecnego 

zachorowania 



Informacje dotyczące stanu zdrowia dziecka:



choroby przebyte



choroby przewlekłe



rodzaj i/lub miejsce leczenia



szczepienia



uczulenia (w tym również na leki)



Informacje o warunkach higieniczno-

bytowych, sposobie życia i żywienia

 

 

Badanie podmiotowe – 
odrębności wywiadu 
pediatrycznego



Odpowiednie warunki, atmosfera 
przyjazna dla pacjenta i jego opiekunów



Dziecko przebywa razem z rodzicami



Informacje o stanie zdrowia dziecka 
mają charakter pośredni –relacja 
rodziców



Badanie podmiotowe bez obecności 
pacjenta: stany nagłe, trudności 
wychowawcze, próby samobójcze

 

 

Badanie podmiotowe - 
odstępstwa



W stanach wyjątkowych – zagrożenie 
życia –odkładamy zbieranie wywiadu

 

 

Badanie przedmiotowe - 
fizykalne



Cel badania:



Określenie prawidłowości rozwoju 
fizycznego i psychoruchowego – dziecko 
zdrowe



Wykrycie nieprawidłowości 
narządowych lub układowych –dziecko 
chore

 

 

Badanie przedmiotowe - 
fizykalne



Oglądanie



Badanie dotykiem (palpacja)



Opukiwanie



Osłuchiwanie



Pomiary antropometryczne
„Instrumentarium lekarskie”



Stetoskop, 



aparat do mierzenia ciśnienia, 



latarka, 



termometr, 



taśma pomiarowa, 



waga

 

 

Badanie przedmiotowe

- ocena stanu ogólnego (wrażenie 
ogólne)

- wynik badania poszczególnych 
narządów lub układów

 

 

Badanie przedmiotowe –stan 
ogólny



Odchylenia spostrzegane przy pierwszym 
kontakcie z pacjentem



Subiektywne wrażenie 



Ocena stanu: dobry, ciężki, bardzo ciężki:



Świadomość (przytomność)



Stopień cierpienia (wygląd twarzy, wyraz oczu, kolor skóry)



Pozycja oraz ruchomość (ułożenie dowolne, przymusowe, chód)



Wygląd ogólny, zachowanie: aktywność samoistna, stopień 
niewydolności narządowej



stopień odżywienia



proporcje ciała



Inne cechy szczególne (np. drgawki, zlewne poty, szczególny zapach 
ciała)



ciepłota ciała

 

 

Badanie przedmiotowe 

–wygląd i zachowanie dziecka



Baczna obserwacja!



Zainteresowanie otoczeniem



aktywność ruchowa 

(apatia, zabawa)



reakcje na bodźce zewnętrzne

 

 

Badanie przedmiotowe 

– wygląd i zachowanie 

dziecka



Świadomość- kontrolowana zdolność 
reakcji chorego na bodźce zewnętrzne i 
wewnętrzne



Zamroczenie 



Nieprzytomność



Śpiączka

 

 

Badanie przedmiotowe 

–wygląd i zachowanie 

dziecka



Wyraz twarzy 

(strach , protest, ból, cierpienie)



Ułożenie ( pozycja dowolna, pozycja 
wymuszona



Zaburzenia chodu 

(do 2 rż  na szerokiej podstawie)



Odżywienie 



Odwodnienie 

(zapadnięte gałki oczne, apatia, brak łez)



Zapach 

(aceton głód/infekcja, zaburzenia metaboliczne)



Charakter głosu

 

 

Badanie przedmiotowe - 
głowa



Czaszka – 

obwód, asymetria. Ciemiączka: wymiary, zarośnięte, 

stopień napięcia



Oczy:



Źrenice: 

wielkość, kształt, reakcja na światło



Spojówki



Uszy:



Kształt,



Słuchowy test orientacji



Jama ustna: 



Zęby –liczba, stan higieny



Język



Migdałki



Śluzówka 

 

 

Badanie przedmiotowe - 
głowa



Węzły chłonne: 

liczba, wielkość, bolesność, 

spoistość

 

Prawidłowe węzły chłonne –wielkość do 3mm 



Tarczyca – 

niepowiększona nie jest widoczna przy 

oglądaniu szyi od przodu i boku



Powiększony gruczoł tarczowy- wole (klasyfikacja wg WHO)



Objawy oczne stwierdzane w chorobach tarczycy:



Objaw Grafego



Objaw Stelwaga



Objaw Moebiusa

 

 

Badanie przedmiotowe

 – klatka piersiowa



Kształt:

 kurza, szewska, objawy krzywicy, skolioza, garb 

sercowy, wciąganie międzyżebrzy



Tor oddechowy, częstość oddechów, zaburzenia oddychania



Brodawki sutkowe: 

stadium dojrzewania, szerokie 

rozstawienie zespół Turnera



Serce:



Osłuchiwanie



Tętno



Ciśnienie



Płuca:



Szmery oddechowe (symetryczne, osłabione, dodatkowe)



Częstość oddechów



Opukiwanie (odgłos bębenkowy –odma, stłumiony – zapalenie płuc, 

wysięk)

 

 

Badanie przedmiotowe – brzuch



Kształt:

 wzdęty, zapadnięty, przepukliny



Palpacja: 



bolesność uciskowa, 



objawy otrzewnowe, 



Objaw Blumberga



Objaw Jaworskiego



Objaw Rowsinga



Objaw Chełmońskiego



opory patologiczne, 



powiększenie narządów miąższowych



Osłuchiwanie:



Charakter perystaltyki – brak, obecna, żywa



Narządy płciowe:



Wady, Stadium dojrzewania

 

 

Badanie przedmiotowe

 - 

Ocena stanu 

neurologicznego



:

 

hipo-, hiperkineza, apatia, drażliwość 



Odruchy fizjologiczne:



płaczu



ssania, 



szukania pokarmu



chwytny górny 



chwytny dolny



obejmowania Moro



skręcania tułowia



podparcia



Objaw Babińskiego



Objaw Chwostka



Objawy oponowe: 



sztywności karku, 



objaw Kerniga, 



objaw Brudzińskiego górny i dolny

 

 

Badanie przedmiotowe 



Kończyny: 



kształt, 



obrzęki, 



zakres ruchów, 



napięcie mięśniowe 



niedowłady, porażenia,

 



Skóra: 



grubość tkanki podskórnej,



sprężystość, 



wysypki, 



znamiona, 



petocje, krwiaki

 

 

Badanie przedmiotowe – Biologiczne 
układy odniesienia



Tabele liczbowe



Siatki centylowe



BMI