Niepełnosprawność i jego
następstwa psychologiczne
Niepełnosprawność i jego
następstwa psychologiczne
Czym jest
Niepełnosprawność?
Niepełnosprawność - ograniczenia w
prawidłowym funkcjonowaniu
człowieka, które wynikają z uszkodzenia
wykonywania czynności na takim
poziomie, który jest uważany za
normalny dla człowieka.
Podział niepełnosprawności:
niepełnosprawność fizyczna (odnosi się do
organizmu- uszkodzenia narządów ruchu oraz
przewlekłe choroby narządów wewnętrznych)
niepełnosprawność psychiczna (upośledzenie
umysłowe z niesprawnością intelektualną)
niepełnosprawność społeczna (osoby nie są w
stanie prawidłowo funkcjonować w społeczeństwie)
niepełnosprawność sensoryczna (uszkodzenie
narządów zmysłów)
Przyczyny niepełnosprawności,
bariery w integracji osób
niepełnosprawnych
W wymiarze społecznym:
zagrożenia komunikacyjne
złe warunki pracy
niewłaściwy tryb życia
alkoholizm i narkomania
ubóstwo
degradacja środowiska
W wymiarze
indywidualnym:
niepełnosprawność
wrodzona(wady
wrodzone)
niepełnosprawność
nabyta( na skutek
przewlekłych chorób lub
wypadków)
Niepełnosprawność
wrodzona
Przyczyny niepełnosprawności
wrodzonej:
choroba matki w ciąży,
czynniki toksyczne, które uszkadzają
płód
konflikt serologiczny
zaburzenia hormonalne
Niepełnosprawność nabyta
Zdobywana podczas urazów, wypadków
komunikacyjnych, wypadków w pracy itp.
Choroby – o charakterze nagłym (zatory, wylewy
mózgowe), przewlekłe – choroba Buergera
(przewlekłe zapalenie zatorowo-zakrzepowe),
choroby nowotworowe np. kości, choroby z
zakresu chorób reumatycznych, cukrzyca –
Retinopatia
Stereotyp osoby
niepełnosprawnej
Stereotypów osoby niepełnosprawnej jest wiele, niektóre z
tych stereotypów się wzajemnie wykluczają.
Przykładowe stereotypy:
osoba niepełnosprawna dotknięta chorobą i nieszczęściem oraz
wymagająca pomocy
osoba niepełnosprawna będąca ofiarą przemocy i dyskryminacji
osoba niepełnosprawna złośliwa, niezadowolona z życia, która
wini innych za swoje nieszczęście
osoba niepełnosprawna powiązana z geniuszem lub dobrocią
serca
Takie myślenie stereotypowe może być spowodowane
kreowaniem wizerunku osoby niepełnosprawnej przez media
czy działania różnych fundacji.
Potrzeby osób
niepełnosprawnych
Osoby niepełnosprawne
szczególnie potrzebują od innych:
zrozumienia,
wyrozumiałości,
odpowiedzialności,
szacunku.
Osiem rodzajów
niepełnosprawności:
głusi oraz niedosłyszący
głuchoniewidomi
niewidomi i niedowidzący
oligofrenicy
osoby z uszkodzeniem narządów ruchu
przewlekle chorzy
osoby z trudnościami w uczeniu się
społecznie niedostosowani
Zespół Downa
Choroba ta wiąże się z upośledzeniem
umysłowym. Ma nadmierną ilość materiału
genetycznego, posiada dodatkowy chromosom 21.
Cechy
charakterystyczne dla
tej choroby:
skośnie ustawione oczy
krótki grzbiet nosa
małe, nisko położone
małżowiny uszne
krótkie dłonie oraz stopy
wiotkość mięśni całego
ciała
Zespół Downa
Autyzm
Choroba ta wiąże się z
uszkodzeniem różnych
struktur mózgu. Najczęściej
ujawnia się ona do 3 roku
życia jako rezultat zaburzenia
neurologicznego, co
oddziałuje na funkcje pracy
mózgu.
Autyzm ma wpływ na
porozumiewanie się oraz
rozumowanie. Choroba ta
utrudnia porozumiewanie się
z innymi
.
Autyzm
Cechy charakterystyczne dla tej choroby:
mowa rozwija się słabo lub wcale, używanie słów bez
znaczenia, problemy ze skupieniem uwagi, częste
używanie gestów zamiast słów
osoba autystyczna mało się uśmiecha i woli spędzać czas
sama, ciężko jej nawiązać jakąkolwiek przyjaźń
nadwrażliwość między innymi na dotyk czy ból, może być
upośledzenie smaku
brak spontaniczności w zabawach, nie wymyślanie zabaw
wybuchy złego humoru bez powodu
Często dzieci z tą chorobą mają uzdolnienia np.
plastyczne, matematyczne lub muzyczne. Z autyzmu
można się wyleczyć.
Kilka słów więcej o
niepełnosprawności
niska waga u noworodków po urodzenia zwiększa ryzyko
zagrożenia upośledzeniem (np niedorozwój umysłowy,
głuchota, ślepota). Przyczyną tego może być
niesystematyczna opieka lekarza nad kobieta w ciąży i w
konsekwencji nie wykrycie nieprawidłowości w rozwoju płodu
dzieci mogą być w pewien sposób niepełnosprawne w
związku z tym, że jedzą skażone ołowiem barwione chipsy lub
dlatego, że urodziły je matki zażywające nałogowo kokainę
tysiące dzieci jest maltretowanych seksualnie,
niedożywionych, co może prowadzić do niepełnosprawności
psychicznej lub społecznej
częste próby zastępowania słów "osoba niepełnosprawna"
słowami "osoba sprawna inaczej ",czyli taka która może
osiągnąć to samo, co ludzie w pełni sprawni ale w inny
sposób.
Podział osób
niepełnosprawnych
Osoby niepełnosprawne dzieli się
według różnych kryteriów:
kategorii niepełnosprawności
okresu życia, w którym wystąpiła
niepełnosprawność
stopnia niepełnosprawności
Stopnie niepełnosprawności:
znaczny stopień niepełnosprawności-posiada go osoba,
która ma naruszoną sprawność organizmu, jest niezdolna
do pracy lub zdolna tylko w warunkach chronionych.
Wymaga stałej lub długoterminowej opieki.
umiarkowany stopień niepełnosprawności-posiada go
osoba, która ma naruszoną sprawność organizmu, jest
niezdolna do pracy lub zdolna do pracy tylko w warunkach
chronionych. Wymaga czasowej lub częściowej pomocy od
innych osób.
lekki stopień niepełnosprawności-posiada go osoba, która
ma naruszoną sprawność organizmu, ma obniżoną
zdolność do wykonywania pracy, może mieć ograniczenia
w pełnieniu ról społecznych
Pamiętaj!
Niepełnosprawność to nie jest kara za
grzechy!
To, że ktoś jest niepełnosprawny nie
znaczy, że jest głupi!
Gdy ktoś jeździ na wózku nie oznacza,
że jest nieporadny życiowo!
Bibliografia
Prof. Janusz Kirenko, Nie jesteś sam (rozdział
pierwszy). Wydawnictwo Regionalny Ośrodek
Polityki Społecznej, Lublin 2002.
Garrind Richard J., Zimbardo Philip G.,
Psychologia i życie. Wydawnictwo PWN,
Warszawa 2009.
Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji
zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób
niepełnosprawnych, Dz. U. Nr 123, poz.776 z
późn. zm.