UML

WSM dr Marek Szepski

Diagram klas

Diagram klas to graficzne

przedstawienie statycznych,
deklaratywnych elementów
dziedziny przedmiotowej oraz
związków miedzy nimi.

WSM dr Marek Szepski

Klasy

A-nazwa
B-nazwa

+atrybuty

C-nazwa+

operacje

D-n+a+o

WSM dr Marek Szepski

Klasa



Klasa jest pojęciem ogólnym i składa się z

pewnej liczny obiektów.



Przykładami klas są: projekty, zespoły, produkty

pracy, wymagania, systemy.



Klasa definiuje typ obiektu i jego właściwości,

w tym cechy strukturalne oraz behawioralne.



Cechy strukturalne definiują, co obiekty z danej

klasy „wiedzą” (

atrybuty

i asocjacje).



Cechy behawioralne określają co obiekty mogą

robić (

operacje

metody



Klasy mogą być aktywne.



Klasy zawierające zero obiektów nazywamy

klasami abstrakcyjnymi.



Graficznie klasy są reprezentowane jak na

schemacie.

WSM dr Marek Szepski

Asocjacje

Związek klas:



Nazwa



Role



Nawigacja



Liczebność



Agregacja

WSM dr Marek Szepski



Nazwa



Role



Nawigacja

WSM dr Marek Szepski

Diagram klas:



Konceptualny (analityczny, poziom

koncepcyjny)



Implementacyjny – zawiera

szczegóły atrybutów, operacji,

zobowiązań



Do diagramu implementacyjnego

dochodzi się w kolejnych krokach

dodając szczegóły

WSM dr Marek Szepski

Widoczność

Określa dostępność atrybutów i operacji
+, publiczny, obiekty wszystkich klas

maja dostęp

-, prywatny, tylko obiekty danej klasy

mają dostęp do atrybutów i operacji

#, chroniony, dostęp maja obiekty z

klas dziedziczących

WSM dr Marek Szepski



Jeśli nie ma istotnego powodu do
atrybuty powinny być prywatne.



Wartości atrybutów są wtedy
zmieniane przez operacje, które są
publiczne.



Aby klasa potomna miała dostęp
do atrybutów klasy nadrzędnej
musza one być chronione.

WSM dr Marek Szepski

Składnia atrybutu



widoczność nazwa_atrybutu

[liczebność uporządkowanie] : typ [=

wartość początkowa]



widoczność (+ publiczna, - prywatna, # chroniona)



nazwa_atrybutu nazwa opisywanego atrybutu



liczebność (domyślna = 1; granica_dolna

granica_górna)



uporządkowanie (unordered, ordered)



typ (może być każda klasa; Boolean; Integer; Real;

String)



wartość początkowa jest opcjonalna i oznacza

wartość początkową atrybutu

WSM dr Marek Szepski

Składnia operacji



widoczność nazwa_operacji (lista_

parametrów) : typ_zwracany



widoczność (+ publiczna, - prywatna, # chroniona)



nazwa_operacji (nazwa opisywanej operacji)



lista_parametrów według składni:

rodzaj nazwa : typ = wartość_początkowa



rodzaj jest opcjonalny, ma wartość domyślną in. Rodzaj może

przyjmować wartości in, out, inout



typ – jest opcjonalny, nie ma wartości domyślnej – wskazuje typ

danych które może zawierać parametr. Typem parametru może

być inna klasa lub Boolean, Integer, Real, String



wartość_początkowa – jest opcjonalna i oznacza wartość

początkową parametru



typ_zwracany jest opcjonalny, nie ma wartości

domyślnej – wskazuje typ danych zwracanych przez

operację.

WSM dr Marek Szepski



Operacje są publiczne



Szczególnymi operacjami są
konstruktor i destruktor

WSM dr Marek Szepski

Nazwy:

Poziom implementacyjny



NazwaKlasyJakoRzeczownikwLPoj



nazwaAtrybutu



nazwaCzynnosciCzasownik

Na poziomie koncepcyjnym – nazwy

naturalne: liczba sztuk.....

WSM dr Marek Szepski

Klasa asocjacyjna



Opisuje związek między klasami.



Związek może być złożony mieć
atrybuty i operacje
np..

Pracownik – pracodawca: umowa o

pracę

Osoba – projekt: harmonogram

WSM dr Marek Szepski

Klasa abstrakcyjna



Klasa która nie posiada obiektów

nazywana jest

klasą abstrakcyjną



Przykładem klasy abstrakcyjnej

jest Interfejs (Interface).

WSM dr Marek Szepski

Dziedziczenie



Uogólnienie

(generalization) to związek

pomiędzy dwoma bytami:



Ogólnym (przodek)



Szczegółowym (potomek)



Obiekt bytu szczegółowego może być

używany w zastępstwie bytu ogólnego.



Jeżeli bytami są klasy to byt ogólny

nazywamy nadklasą czyli przodkiem a byt

szczegółowy klasą czyli potomkiem.



Potomek dziedziczy wszystkie

właściwości przodka, a w szczególności

jego atrybuty i operacje.

WSM dr Marek Szepski

Polimorfizm



Operacja potomka mająca tą samą
sygnaturę co operacja przodka jest
ważniejsza (ma pierwszeństwo) od
operacji zdefiniowanej dla
przodka.



Zjawisko to nazywane jest

polimorfizmem

WSM dr Marek Szepski

Tabela <-> Klasa



Pasywna



Jest wzorcem oraz
zbiorem obiektów



Trwała



Musi zawierać
atrybuty



Atrybuty
elementarne



Musi posiadać
unikalny
identyfikator- klucz



Aktywna



Jest tylko wzorcem
obiektów



Trwała lub ulotna



Są klasy nie
posiadające atrybutów



Atrybuty elementarne
lub złażone



Obiekty danej klasy są
zawsze rozróżnialne
niezależnie od
wartości atrybutów

WSM dr Marek Szepski

Diagram klas -> ERD

łatwe przekształcenie:

Zastąp złożone atrybuty
dodatkowymi tabelami i pomiń
operacje

Dodaj klucze główne

Dodaj tabele łączące, które
zlikwidują związki wiele do wielu

Określ klucze obce i związki

Przeprowadź normalizację tabel

WSM dr Marek Szepski

Tworzenie diagramu klas



Analiza obiektowa



Karty CRC (class-responsibility-

collaboration)



Arkusz analizy obiektowej



RebeccaWirfs-Brock, Allan

McKean:

Projektowanie obiektowe

Helion



Edward Yourdon, Carl Argila:

Analiza

obiektowa i projektowanie,

WNT

WSM dr Marek Szepski

Wzorce projektowe



Korzystaj z gotowych rozwiązań



Gamma, Helm, Johnson, Vlissides:

Wzorce projektowe

, WNT- IO



Shalloway, Trott:

Projektowanie

zorientowane obiektowo, wzorce
projektowe.

Helion

Document Outline