BOROWINA – jej działanie biologiczne i fizyczne

BOROWINA

– jej

działanie

biologiczne i

fizyczne

Borowinę

zalicza się do peloidów, czyli występujących

w przyrodzie tworzyw powstałych w wyniku naturalnych

procesów geologicznych , które po rozdrobnieniu i

zmieszaniu z wodą stosowane są do celów leczniczych w

postaci kąpieli i okładów.

Nazwa „peloid” pochodzi od greckiego słowa

„pełos” czyli błoto

Borowinę

cechuje duża pojemność cieplna oraz złe

przewodnictwo ciepła. Borowina używana do zabiegów

leczniczych wymaga uprzedniego przygotowania. Musi

być ona oczyszczona, dobrze rozdrobniona, przesiana

przez sito, a następnie poddana procesowi pęcznienia.

Tolerancja skóry na gęstą papkę borowinową jest wysoka i

wynosi 45-55 stopni Celciusza.

Peloidy dzieli się na:

1.Osady podwodne :

*abiolity, czyli osady mineralne

*biolity, bedące tworztwami

powstałymi z substancji organicznej

(tory, muły, sapropel)

2. Ziemie lecznicze

, czyli produkty

wietrzenia minerałów (glinka, margle,

less)

MECHANIZM DZIAŁANIA

LECZNICZEGO

BOROWINY

Mechanizm ten polega na

oddziaływaniu ciepłym,

mechanicznym- powstałym w

wyniku ucisku na skórę oraz

wpływie zawartych w niej

związków chemicznych i ciał o

charakterze hormonów.

SKŁAD CHEMICZNY

BOROWIN

1. Składniki organiczne

*Bituminy (woski, żywice, asfalty, tłuszcze)

*Pektyny (np. garbniki)

*Celuloza, hemiceluloza

*kwasy huminowe (fulwokwasy, kwasy

humusowe)

*Liginy, huminy

*związki biologicznie czynne

2.Składniki nieorganiczne – sole mineralne

3. Składniki mikrobiologiczne

*bakterie tlenowe i beztlenowe

*grzyby

Borowina

ma wiele szczególnych

właściwości fizycznych, które sprawiają, że

jest ona doskonałym tworzywem

zabiegowym, mogącym zależnie od wskazań

lekarskich i sposobu przygotowania,

dostarczać lub odbierać organizmowi ciepło.

Im bardziej rozrzedzona jest papka

borowinowa, tym bardziej jej właściwości

fizyczne zbliżają się do tych, które cechują

wodę. Dzięki tym właściwościom fizycznym

tylko borowina odpowiednio przygotowana i

zastosowana do zabiegu wywiera na

organizm większe, a zarazem łagodniejsze

działanie ogrzewające lub ochładzające.

DZIAŁANIE FIZJOLOGICZNE

ZABIEGÓW

BOROWINOWYCH

Jest to działanie kompleksowe, w którym na pierwszy

plan wysuwa się działanie cieplne. Biorąc pod uwagę

składniki chemiczne borowin, należ również brać pod

uwagę ich działanie na organizm.

Temperatura masy borowinowej powoduje zwiększenie

częstości skurczów serca, zwiększenie objętości

wyrzutowej i pojemności minutowej serca, spadek

oporówo bwodowych i obniżenie ciśnienia

rozkurczowego.

Szczególną cechą gorących zabiegów borowinowych

jest to, że dzięki słabemu przewodnictwu ciepła przez

borowinę następuje bardzo powolne ogrzanie tkanek,

dzięki czemu pacjenci doskonale znoszą wysoką

temperaturę zabiegu.

Zabiegi borowinowe

wywołują przekrwienie również

głęboko położonych mięśni, powodując ich

rozluznienie. Usuwają ból powstały wskutek

wzmożonego napęcia mięsni. Zwiększają rozciągliwość

kolagenu, a więc poprawiają rozciągliwość więzadeł i

ścięgien.Przeciwbólowe działanie zabiegów

borowinowych jest wynikiem złożonego działania

ciepła, czynników fizycznych i chemicznych. Pewną

rolę może odgrywać, odprężające działanie ciepła

wywierane na psychikę, jak również jego działanie

rozkurczowe na mięśnie gładkie. Przy rozpatrywaniu

działania leczniczego zabiegów borowinowych należy

również brać pod uwagę odruchowe działanie na

narządy wewnętrzne przez strefy Heda. Dowodem

takiego działania może być m.in. Zmniejszenie

nadkwaśności soku żołądkowego przez stosowanie

okładów peloidowych na okolicę żołądka czy

zwiększenie wydzielania żółci pod wpływem

miejscowych okładów borowinowych.

ZABIEGI LECZNICZE Z

ZASTOSOWANIEM

BOROWINY

* Kąpiele całkowite i częściowe

*Zawijania całkowite i częściowe

*Okłady

*Brodzenie

*Gniecenie rękami

*Tampony

*Kąpiele w zawiesinie

*Jonoforeza

*Fonoforeza

Borowinę

używa się do

kąpieli, zawijań oraz

okładów. Najczęściej

wykonuje się okłady

borowinowe. Ogrzaną papkę

borowinową nakłada się

bezpośrednio na skórę, po

czym owija tkaniną, a

następnie kocem. Czas

trwania zabiegu wynosi 20-

30 min.

OKŁADY BOROWINOWE-

WSKAZANIA

*Przewlekły gościec stawowy

*Zapalenia okołostawowe

*Nerwobóle

*Zespoły bólowe w przebiegu

choroby zwyrodnieniowej

kręgosłupa

*Stany po przebytym miąższowym

zapaleniu wątroby

PRZECIWWSKAZANI

*Niewydolność krążenia

*Zaawansowana miażdzyca

*Uszkodzenia mm. Sercowego

*Tętniaki

*Skłonność do krwawień z przewodu

pokarmowego

*Ciąża powyżej 3 miesięcy

*Przypadki podejrzane o tło nowotworowe

*Dzieci do lat 7

Ostatnio wprowadzono do

lecznictwa

PASTĘ

BOROWINOWĄ.

Jest to bardzo

rozdrobniona borowina. Pastę

stosuje się w postaci cienko –

warstwowych okładów lub

smarowań o temp. 35 st.C.

Może być ona używana w

postaci zawiesiny wodnej.

KĄPIEKE

BOROWINOWE

Wykonuje się je w specjalnych

wannach. Trwa on przy pierwszym

zabiegu, zależnie od wskazań 10

min. Następnie stopniowo

wydłużając czas dochodzi się do 20

min. Do jednej całkowitej kąpieli w

200 litrowej wannie zużywa się 75-

150 kg. Złożonej borowiny.

ZABIEGI BOROWINOWE

W CHOROBACH

KOBIECYCH

Najczęściej ze wskazań

ginekologicznych wykonuje

się półkąpiele borowinowe i

tampony borowinowe.

PÓŁKĄPIELE

BOROWINOWE

Zabieg trwa od 12 min, i stopniowo się

wydłuża do 24 min. Temp.

Pierwszego zabiegu wynosi na ogół

od 39,41,42st.C i jest stopniowo

zwiększana, odpowiednio do

42,44,45,46st.C. Konieczny jest

wypoczynek w pozycji leżącej przez

45-60 min.

WSKAZANIA

*Bezpłodność

*Przewlekłe zapalenie

narządów rodnych

*Nacieki pooperacyjne

*Zmiany starcze

PRZECIWWSKAZANI

*Ostre i podostre choroby kobiece,

*Endometrioza,

*Krwawienia młodzięńcze i pokwitaniowe,

*Ciąża,

*Grużlica narządów płciowych,

*Żylaki,

*Nowotwory łagodne i złośliwe,

*Zaburzenia neurowegetatywne w

obębie miednicy małej.

TAMPONY

BOROWINOWE

Wykonuje się dopochwowe.

Zabieg ten wykonuje

fachowy personel pod

ścisłą kontrolą lekarza.

WSKAZANIA DO GORĄCYCH

ZABIEGÓW

BOROWINOWYCH

*Utrwalone procesy zwyrodnieniowe stawów i

chrząstek stawowych,

*Stany pourazowe stawów, kości, okostnej, mięśni,

*Reumatyzm tkanki miękkej,

*Przykurcze,

*Przewlekłe choroby zapalne kręgosłupa- choroba

Bechterewa,

*Bóle towarzyszące osteoporozie trzonów

kręgowych,

*Niektóre choroby ginekologiczne,

OKŁADY LUB

ZAWIJANIA -

WSKAZANIA

* Poszczególne części kręgosłupa

np. zespół bolesnego barku ze

zwapnieniem przyczepów

mięśniowych, bolesne artrozy

stawów biodrowych,

kolanowych, skokowych.

OKŁADY LUB CZĘSCIOWE

ZAWIJANIA - WSKAZANIA

*Przewlekłe choroby

przewodu pokarmowego,

wątroby, dróg żółciowych,

dróg oddechowych.

PRZECIWWSKAZANI

*Ostre i podostre stany zapalne,

*Choroby przebiegające z gorączką,

*Choroby ze skłonnością do krwawień,

*Niewydolność oddechowa,

*Grużlica,

*Cięższe postacie nadciśnienia krwi,

*Zaburzenia czucia,

*Ciąża,

*Choroby naczyń krwionośnych,

*Rany,

*Zapalenia troficzne,

*Zapalenia skóry,

*Podeszły wiek,

*Cukrzyca,

*Miażdzyca tętnic,

*Skłonność do zakrzepowego zapalenia

żył,

*Zaburzenia rytmu serca,

*Stan po świeżym zawale serca,

*Niedokrwistość,

*Choroby zapalne oczu,

*Niskie ciśnienie krwi

TORFEM

nazywa się

masę organiczną powstałą z

roślin pod wpływem bakterii w

środowisku bogatym w wodę

SKŁADNIKI ORGANUCZNE

TORFU MOŻNA PODZIEKIĆ

NA DWIE GRUPY:

1. Nie rozłożone składniki roślin

(lignina, celuloza, pektyny i

inne)

2. Bituminy i lurasy humusowe

Nie wszystkie torfy nadają do zabiegów

leczniczych. Zaliczenie torfu z jakiegoś złoża

do tworzyw leczniczych –borowin- następuje

na podstawie oceny m.in..takich kryteriów,

jak stopień rozkładu i uwodnienia oraz

zawartość i rodzaju substancji organicznych i

nieorganicznych. Dojrzała borowina,

odpowiadająca ustalonym kryteriom,

wymaga przed użyciem odpowiedniego

przygotowania, polegającego na

oczyszczeniu z kamieni i grubszych cząstek

roślinnych i przemiału w specjalnych

młynach. Musi też napęcznieć w środowisku

wodnym.

DZIĘKUJE ZA

UWAGĘ !

Grzyb Marzena

Document Outline