1

1

W. PODSTAWY

W. PODSTAWY

WIEDZY O

WIEDZY O

BEZPIECZEŃSTWIE.

BEZPIECZEŃSTWIE.

1.

1.

PODSTAWOWE POJĘCIA.

PODSTAWOWE POJĘCIA.

2.

2.

ISTOTA BEZPIECZEŃSTWA.

ISTOTA BEZPIECZEŃSTWA.

3.

3.

UWARUNKOWANIA

UWARUNKOWANIA

BEZPIECZEŃSTWA POLSKI U

BEZPIECZEŃSTWA POLSKI U

PROGU XXI WIEKU.

PROGU XXI WIEKU.

4.

4.

BEZPIECZEŃSTWO. ROLA

BEZPIECZEŃSTWO. ROLA

PAŃSTWA I OBYWATELI.

PAŃSTWA I OBYWATELI.

2

2

BEZPIECZEŃSTWO

BEZPIECZEŃSTWO

-

-

STAN, KTÓRY DAJE POCZUCIE PEWNOŚCI, I GWARANCJE

STAN, KTÓRY DAJE POCZUCIE PEWNOŚCI, I GWARANCJE

JEGO ZACHOWANIA ORAZ SZANSĘ NA DOSKONALENIE.

JEGO ZACHOWANIA ORAZ SZANSĘ NA DOSKONALENIE.

JEDNA Z PODSTAWOWYCH POTRZEB CZŁOWIEKA TO

JEDNA Z PODSTAWOWYCH POTRZEB CZŁOWIEKA TO

SYTUACJA OZNACZAJĄCA SIĘ BRAKIEM RYZYKA CZEGOŚ

SYTUACJA OZNACZAJĄCA SIĘ BRAKIEM RYZYKA CZEGOŚ

CO CZŁOWIEK SZCZEGÓLNIE CENI. NA PRZYKŁAD

CO CZŁOWIEK SZCZEGÓLNIE CENI. NA PRZYKŁAD

ZDROWIA, PRACY, SZACUNKU, UCZUĆ, DÓBR

ZDROWIA, PRACY, SZACUNKU, UCZUĆ, DÓBR

MATERIALNYCH. WYRÓŻNIA SIĘ M.IN.

MATERIALNYCH. WYRÓŻNIA SIĘ M.IN.



BEZPIECZEŃSTWO GLOBALNE REGIONALNE,

BEZPIECZEŃSTWO GLOBALNE REGIONALNE,

NARODOWE;

NARODOWE;



BEZPIECZEŃSTWO MILITARNE, POLITYCZNE,

BEZPIECZEŃSTWO MILITARNE, POLITYCZNE,

SPOŁECZNE;

SPOŁECZNE;



BEZPIECZEŃSTWO FIZYCZNE, PSYCHICZNE, SOCJALNE;

BEZPIECZEŃSTWO FIZYCZNE, PSYCHICZNE, SOCJALNE;



BEZPIECZEŃSTWO STRUKTURALNE I PERSONALNE.

BEZPIECZEŃSTWO STRUKTURALNE I PERSONALNE.

Na podstawie :Słownika terminów z zakresu psychologii

Na podstawie :Słownika terminów z zakresu psychologii

dowodzenia i zarząadzania, Warszawa 2000, s.17

dowodzenia i zarząadzania, Warszawa 2000, s.17

3

PO PIERWSZE

PO PIERWSZE

BEZPIECZEŃSTWO

BEZPIECZEŃSTWO

W powodzi haseł w rodzaju ,,po pierwsze gospodarka”

W powodzi haseł w rodzaju ,,po pierwsze gospodarka”

lub ,,po pierwsze człowiek”, szybko zapominamy, że

lub ,,po pierwsze człowiek”, szybko zapominamy, że

fundamentem tego wszystkiego, co ,,po pierwsze” jest

fundamentem tego wszystkiego, co ,,po pierwsze” jest

bezpieczeństwo. Jest ono pierwotną, egzystencjalną

bezpieczeństwo. Jest ono pierwotną, egzystencjalną

potrzebą, grup społecznych, wreszcie państw. Idzie

potrzebą, grup społecznych, wreszcie państw. Idzie

przy tym nie tylko o przetrwanie integralności czy

przy tym nie tylko o przetrwanie integralności czy

niezawisłości, lecz także o bezpieczeństwo rozwoju,

niezawisłości, lecz także o bezpieczeństwo rozwoju,

który zapewnia ochronę i wzbogacenie tożsamości

który zapewnia ochronę i wzbogacenie tożsamości

jednostki czy narodu. Owo bezpieczeństwo zależy od

jednostki czy narodu. Owo bezpieczeństwo zależy od

tego, co dzieje się wokół nas, od środowiska

tego, co dzieje się wokół nas, od środowiska

zewnętrznego, z którego mogą pochodzić ewentualne

zewnętrznego, z którego mogą pochodzić ewentualne

zagrożenia, zależy także od nas samych – naszego

zagrożenia, zależy także od nas samych – naszego

zdrowia i gotowości sprostowania takim zagrożeniom

zdrowia i gotowości sprostowania takim zagrożeniom

prof. R. Kuźniar, Po pierwsze bezpieczeństwo,

prof. R. Kuźniar, Po pierwsze bezpieczeństwo,

Rzeczpospolita z 9.01.1996 r.

Rzeczpospolita z 9.01.1996 r.

4

4

,,Bezpieczeństwo nie

,,Bezpieczeństwo nie

jest wszystkim, lecz bez

jest wszystkim, lecz bez

bezpieczeństwa

bezpieczeństwa

wszystko jest niczym”

wszystko jest niczym”

Klaus Nauman

Klaus Nauman

5

RODZAJE

RODZAJE

BEZPIECZEŃSTWA

BEZPIECZEŃSTWA



indywidualne

indywidualne

(osobowe,

(osobowe,

personalne);

personalne);



grupowe

grupowe

(rodowe, plemienne, grup

(rodowe, plemienne, grup

zawodowych);

zawodowych);



narodowe

narodowe

(państwowe);

(państwowe);



międzynarodowe

międzynarodowe

(regionalne,

(regionalne,

globalne).

globalne).

6

PODMIOTOWY WYMIAR

PODMIOTOWY WYMIAR

BEZPIECZEŃSTWA

BEZPIECZEŃSTWA

BEZPIECZEŃSTWO

BEZPIECZEŃSTWO

BEZPIECZEŃSTWO

GLOBALNE

BEZPIECZEŃSTWO

NARODOWE

BEZPIECZEŃSTWO

REGIONALNE

BEZPIECZEŃSTWO

ZEWNĘTRZNE

BEZPIECZEŃSTWO

WEWNĘTRZNE

Zapewnienie

porządku publicznego

Ochrona ludności

Przeciwdziałanie

przestępczości

Ochrona granicy

państwowej

Wg kryterium skali (zasięgu)

W

g

k

ry

te

ri

u

m

s

k

a

li

(z

a

s

ię

g

u

)

Zadania bezpieczeństwa wewnętrznego

*

* Wg. Strategii bezpieczeństwa narodowego Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2003, s. 10.

7

BEZPIECZEŃSTWO

K R Y T E R I A

PODMIOTOWE

PRZEDMIOTOWE

PRZESTRZENNE

CELE

- jednostkowe

- lokalne

- narodowe

- międzynarodowe

- globalne

- militarne

- polityczne

- ekonomiczne

- ekologiczne

- kulturowe

- społeczne

- ...

- miejscowe

- lokalne

- subregionalne

- regionalne

- globalne

- negatywne
(tylko
przetrwanie)

- pozytywne
(przetrwanie
i swoboda
rozwoju)

OGÓLNA TYPOLOGIA POJĘCIA BEZPIECZEŃSTWA

OGÓLNA TYPOLOGIA POJĘCIA BEZPIECZEŃSTWA

Opracowano na podstawie: J. Stańczyk, Współczesne pojmowanie bezpieczeństwa, Warszawa 1996.

8

PODMIOTY

PODMIOTY

BEZPIECZEŃSTWA

BEZPIECZEŃSTWA



POJEDYNCZE OSOBY

POJEDYNCZE OSOBY



GRUPY SPOŁECZNE

GRUPY SPOŁECZNE



NARODY

NARODY



SPOŁECZNOŚCI

SPOŁECZNOŚCI

MIĘDZYNARODOWE

MIĘDZYNARODOWE



CAŁA LUDZKOŚĆ

CAŁA LUDZKOŚĆ

9

PRZEDMIOTOWY WYMIAR

PRZEDMIOTOWY WYMIAR

BEZPIECZEŃSTWA

BEZPIECZEŃSTWA



Polityczny

Polityczny



Militarny

Militarny



Ekonomiczny

Ekonomiczny



Demograficzny

Demograficzny



Społeczny

Społeczny



Etniczny

Etniczny



Ekologiczny

Ekologiczny



Strukturalny

Strukturalny



Zasobów surowcowych

Zasobów surowcowych



Humanistyczny

Humanistyczny



Kulturowy

Kulturowy



Żywnościowy

Żywnościowy



Energetyczny

Energetyczny



In.

In.

10

ISTOTA

ISTOTA

BEZPIECZEŃSTWA

BEZPIECZEŃSTWA

,,ISTOTĄ BEZPIECZEŃSTWA JEST

,,ISTOTĄ BEZPIECZEŃSTWA JEST

ZAPEWNIENIE

ZAPEWNIENIE

NIENARUSZALNEGO

NIENARUSZALNEGO

PRZETRWANIA PODMIOTU

PRZETRWANIA PODMIOTU

STANOWIĄC WARUNEK

STANOWIĄC WARUNEK

SWOBODNEGO ROZWOJU”

SWOBODNEGO ROZWOJU”

11

PAŃSTWO

PAŃSTWO

JEST ORGANIZACJĄ POLITYCZNĄ

JEST ORGANIZACJĄ POLITYCZNĄ

GRUPY SPOŁECZNEJ,

GRUPY SPOŁECZNEJ,

OBEJMUJĄCĄ OKREŚLONE

OBEJMUJĄCĄ OKREŚLONE

TERYTORIUM, NA KTÓRYM

TERYTORIUM, NA KTÓRYM

ROZCIĄGA SIĘ JEGO WŁADZA I

ROZCIĄGA SIĘ JEGO WŁADZA I

OBOWIĄZUJĄ PRAWA PRZEZ NIĄ

OBOWIĄZUJĄ PRAWA PRZEZ NIĄ

STANOWIONE.

STANOWIONE.

Słownik terminów z zakresu bezpieczeństwa narodowego,
AON, Warszawa 1996.

12

FUNKCJE PAŃSTWA

FUNKCJE PAŃSTWA

Najpowszechniejszy podział funkcji państwa pozwala wyróżnić:

Najpowszechniejszy podział funkcji państwa pozwala wyróżnić:

1.

1.

funkcję wewnętrzną

funkcję wewnętrzną

,

,

2.

2.

funkcję zewnętrzną

funkcję zewnętrzną

.

.

Funkcja wewnętrzna

Funkcja wewnętrzna

wiąże się z zapewnieniem bezpieczeństwa i

wiąże się z zapewnieniem bezpieczeństwa i

porządku publicznego, ochroną mienia i zdrowia społeczeństwa oraz

porządku publicznego, ochroną mienia i zdrowia społeczeństwa oraz

zabezpieczeniem trwałości systemu własności w wewnętrznej

zabezpieczeniem trwałości systemu własności w wewnętrznej

strukturze stosunków społecznych. Funkcję tę Cz. Znamierowski

strukturze stosunków społecznych. Funkcję tę Cz. Znamierowski

nazywa

nazywa

,,[..] najważniejszym zadaniem państwa, które daje

,,[..] najważniejszym zadaniem państwa, które daje

bezpieczeństwo poddanym, a władcy pozwala zabezpieczyć państwo

bezpieczeństwo poddanym, a władcy pozwala zabezpieczyć państwo

od sąsiadów i osiągać swoje cele […]

od sąsiadów i osiągać swoje cele […]

”.

”.

W ramach funkcji wewnętrznej można wyróżnić:

W ramach funkcji wewnętrznej można wyróżnić:



Funkcję gospodarczo-organizatorska

Funkcję gospodarczo-organizatorska

prowadzi do organizowania

prowadzi do organizowania

życia gospodarczego i stwarzania warunków rozwijania działalności

życia gospodarczego i stwarzania warunków rozwijania działalności

gospodarczej.

gospodarczej.



Funkcję socjalna

Funkcję socjalna

to działania na rzecz ubezpieczeń społecznych,

to działania na rzecz ubezpieczeń społecznych,

ochrony zdrowia, pomocy społecznej oraz rozwiązywania problemów

ochrony zdrowia, pomocy społecznej oraz rozwiązywania problemów

na rynku pracy i wykorzystania zasobów ludzkich.

na rynku pracy i wykorzystania zasobów ludzkich.



Funkcję kulturalno-wychowawcza

Funkcję kulturalno-wychowawcza

, to działania na

, to działania na

rzecz wpajania

rzecz wpajania

wiedzy i zdobyczy cywilizacyjnych, rozpowszechniania dóbr

wiedzy i zdobyczy cywilizacyjnych, rozpowszechniania dóbr

kulturowych, upowszechniania idei i wartości ideologicznych oraz

kulturowych, upowszechniania idei i wartości ideologicznych oraz

kształtowania postaw i zachowań obywatelskich.

kształtowania postaw i zachowań obywatelskich.

Funkcję zewnętrzna

Funkcję zewnętrzna

to zapewnienie bezpieczeństwa państwa na

to zapewnienie bezpieczeństwa państwa na

zewnątrz, rozwijanie stosunków politycznych, gospodarczych i

zewnątrz, rozwijanie stosunków politycznych, gospodarczych i

kulturalnych z innymi państwami, a także rozwijanie przepływu

kulturalnych z innymi państwami, a także rozwijanie przepływu

informacji i kontaktów międzyludzkich.

informacji i kontaktów międzyludzkich.

13

WSPÓŁCZESNE PAŃSTWA

WSPÓŁCZESNE PAŃSTWA

SPEŁNIAJĄ SIEDEM ZASADNICZYCH

SPEŁNIAJĄ SIEDEM ZASADNICZYCH

FUNKCJI:

FUNKCJI:

1.

1.

WEWNĘTRZNĄ

WEWNĘTRZNĄ

(ZAPEWNIANIE PORZĄDKU I

(ZAPEWNIANIE PORZĄDKU I

BEZPIECZEŃSTWA WEWNĄTRZ KRAJU),

BEZPIECZEŃSTWA WEWNĄTRZ KRAJU),

2.

2.

ZEWNĘTRZNĄ

ZEWNĘTRZNĄ

(DZIAŁALNOŚĆ W RAMACH STOSUNKÓW

(DZIAŁALNOŚĆ W RAMACH STOSUNKÓW

Z INNYMI KRAJAMI I ORGANIZACJAMI

Z INNYMI KRAJAMI I ORGANIZACJAMI

MIĘDZYNARODOWYMI),

MIĘDZYNARODOWYMI),

3.

3.

GOSPODARCZO-ORGANIZATORSKĄ

GOSPODARCZO-ORGANIZATORSKĄ

(ORGANIZOWANIE

(ORGANIZOWANIE

GOSPODARKI ORAZ WPŁYWANIE NA PROCESY

GOSPODARKI ORAZ WPŁYWANIE NA PROCESY

GOSPODARCZE),

GOSPODARCZE),

4.

4.

SOCJALNĄ

SOCJALNĄ

(ZAPEWNIENIE MINIMUM SOCJALNEGO

(ZAPEWNIENIE MINIMUM SOCJALNEGO

OBYWATELOM),

OBYWATELOM),

5.

5.

ADAPTACYJNĄ

ADAPTACYJNĄ

(PRZYSTOSOWYWANIE PAŃSTWA DO

(PRZYSTOSOWYWANIE PAŃSTWA DO

ZMIENIAJĄCYCH SIĘ WARUNKÓW CYWILIZACYJNYCH),

ZMIENIAJĄCYCH SIĘ WARUNKÓW CYWILIZACYJNYCH),

6.

6.

REGULACYJNĄ

REGULACYJNĄ

(WPŁYWANIE NA ZACHODZĄCE PROCESY

(WPŁYWANIE NA ZACHODZĄCE PROCESY

SPOŁECZNE),

SPOŁECZNE),

7.

7.

INNOWACYJNĄ

INNOWACYJNĄ

(WDRAŻANIE NOWYCH PROCESÓW I

(WDRAŻANIE NOWYCH PROCESÓW I

PRZEOBRAŻEŃ SPOŁECZNYCH).

PRZEOBRAŻEŃ SPOŁECZNYCH).

K. Wojtaszek: Kompendium wiedzy o państwie, PWN, Warszawa 1993, s.22-24.

14

BEZPIECZEŃSTWO NARODOWE

BEZPIECZEŃSTWO NARODOWE



BEZPIECZEŃSTWO NARODOWE –

BEZPIECZEŃSTWO NARODOWE –

stan równowagi między zagrożeniem

stan równowagi między zagrożeniem

wywołanym możliwością zaistnienia konfliktu a potencjałem obronnym.

wywołanym możliwością zaistnienia konfliktu a potencjałem obronnym.

W. Stankiewicz, Bezpieczeństwo narodowe a walki niezbrojne, Studium,

W. Stankiewicz, Bezpieczeństwo narodowe a walki niezbrojne, Studium,

Warszawa 1991, s. 73.

Warszawa 1991, s. 73.



BEZPIECZEŃSTWO NARODOWE –

BEZPIECZEŃSTWO NARODOWE –

jest nie tylko ochroną narodu i

jest nie tylko ochroną narodu i

terytorium przed fizyczną napaścią lecz również ochroną – za pomocą

terytorium przed fizyczną napaścią lecz również ochroną – za pomocą

różnych środków – żywotnych interesów ekonomicznych i politycznych,

różnych środków – żywotnych interesów ekonomicznych i politycznych,

których utrata zagroziłaby żywotności i podstawowym wartościom państwa.

których utrata zagroziłaby żywotności i podstawowym wartościom państwa.

M. T. Taylor w pracy zbiorowej pod redakcją W.J. Taylora Jr. pt.: American

M. T. Taylor w pracy zbiorowej pod redakcją W.J. Taylora Jr. pt.: American

National Security: Policy and Process, Baltimore 1981, s. VII.

National Security: Policy and Process, Baltimore 1981, s. VII.



BEZPIECZEŃSTWO NARODOWE –

BEZPIECZEŃSTWO NARODOWE –

stan świadomości społecznej, w którym

stan świadomości społecznej, w którym

istniejący poziom zagrożeń, dzięki posiadanym zdolnościom obronnym, nie

istniejący poziom zagrożeń, dzięki posiadanym zdolnościom obronnym, nie

budzi obaw, lęku o zachowanie (osiągnięcie) uznanych wartości.

budzi obaw, lęku o zachowanie (osiągnięcie) uznanych wartości.

C.

C.

Rutkowski, Bezpieczeństwo i obronność: strategie-koncepcje-doktryny,

Rutkowski, Bezpieczeństwo i obronność: strategie-koncepcje-doktryny,

Warszawa 1995, s. 30.

Warszawa 1995, s. 30.



BEZPIECZEŃSTWO NARODOWE –

BEZPIECZEŃSTWO NARODOWE –

stan społeczeństwa określony

stan społeczeństwa określony

stosunkiem wielkości potencjału obronnego jakim ono dysponuje do skali

stosunkiem wielkości potencjału obronnego jakim ono dysponuje do skali

zagrożeń.

zagrożeń.

Słownik podstawowych terminów dotyczących bezpieczeństwa państwa,

Słownik podstawowych terminów dotyczących bezpieczeństwa państwa,

Warszawa 1994, s. 6..

Warszawa 1994, s. 6..



BEZPIECZEŃSTWO NARODOWE –

BEZPIECZEŃSTWO NARODOWE –

zdolność narodu do ochrony jego

zdolność narodu do ochrony jego

wartości wewnętrznych przed zagrożeniami zewnętrznymi.

wartości wewnętrznych przed zagrożeniami zewnętrznymi.

Polityka zagraniczna państwa, Warszawa 1992, s. 66.

Polityka zagraniczna państwa, Warszawa 1992, s. 66.

15

BEZPIECZEŃSTWO NARODOWE

BEZPIECZEŃSTWO NARODOWE



BEZPIECZEŃSTWO NARODOWE –

BEZPIECZEŃSTWO NARODOWE –

wspólne określenie obejmujące zarówno obronę

wspólne określenie obejmujące zarówno obronę

narodową, jak i stosunki zagraniczne USA, a w szczególności stosunki związane z:

narodową, jak i stosunki zagraniczne USA, a w szczególności stosunki związane z:

a) militarną lub obronną przewagą nad jakimkolwiek obcym państwem lub grupą

a) militarną lub obronną przewagą nad jakimkolwiek obcym państwem lub grupą

państw:

państw:

b) korzystnymi wzajemnymi relacjami zagranicznymi;

b) korzystnymi wzajemnymi relacjami zagranicznymi;

c) ze stanem obrony, dającym możliwość stawienia skutecznego oporu wrogim i

c) ze stanem obrony, dającym możliwość stawienia skutecznego oporu wrogim i

destrukcyjnym działaniom wewnętrznym lub zewnętrznym, jawnym lub skrytym.

destrukcyjnym działaniom wewnętrznym lub zewnętrznym, jawnym lub skrytym.

Dictionary of Military and Associated Terms, Washington 1987, s. 242.

Dictionary of Military and Associated Terms, Washington 1987, s. 242.



BEZPIECZEŃSTWO NARODOWE –

BEZPIECZEŃSTWO NARODOWE –

STAN UZYSKANY W WYNIKU ODPOWIEDNIO

STAN UZYSKANY W WYNIKU ODPOWIEDNIO

ZORGANIZOWANEJ OBRONY I OCHRONY PRZED

ZORGANIZOWANEJ OBRONY I OCHRONY PRZED

→ ZAGROŻENIAMI ZEWNĘTRZNYMI

→ ZAGROŻENIAMI ZEWNĘTRZNYMI

I

I

→ WEWNĘTRZNYMI OKREŚLANY STOSUNKIEM

→ WEWNĘTRZNYMI OKREŚLANY STOSUNKIEM

→POTENCJAŁU OBRONNEGO DO

→POTENCJAŁU OBRONNEGO DO

SKALI ZAGROŻEŃ.

SKALI ZAGROŻEŃ.

BEZPIECZEŃSTWO PAŃSTWA

BEZPIECZEŃSTWO PAŃSTWA

BEZPIECZEŃSTWO PAŃSTWA – to taki rzeczywisty stan

BEZPIECZEŃSTWO PAŃSTWA – to taki rzeczywisty stan

stabilności wewnętrznej i suwerenności państwa, który

stabilności wewnętrznej i suwerenności państwa, który

odzwierciedla brak lub występowanie jakichkolwiek zagrożeń

odzwierciedla brak lub występowanie jakichkolwiek zagrożeń

(w sensie zaspokajania podstawowych potrzeb

(w sensie zaspokajania podstawowych potrzeb

egzystencjalnych i behawiorystycznych społeczeństwa oraz

egzystencjalnych i behawiorystycznych społeczeństwa oraz

traktowania państwa jako suwerennego podmiotu w

traktowania państwa jako suwerennego podmiotu w

stosunkach międzynarodowych).

stosunkach międzynarodowych).

S. Dworecki, Zagrożenia bezpieczeństwa państwa, Warszawa 1994, s.

16.

16

BEZPIECZEŃSTWO MIĘDZYNARODOWE

BEZPIECZEŃSTWO MIĘDZYNARODOWE



BEZPIECZEŃSTWO MIĘDZYNARODOWE –

BEZPIECZEŃSTWO MIĘDZYNARODOWE –

w zakresie przedmiotowym

w zakresie przedmiotowym

obejmuje zespół uwarunkowań, w których państwa nie czują się zagrożone

obejmuje zespół uwarunkowań, w których państwa nie czują się zagrożone

atakiem militarnym oraz presją polityczną lub gospodarczą, mając

atakiem militarnym oraz presją polityczną lub gospodarczą, mając

możliwości swobodnej realizacji własnego rozwoju i postępu.

możliwości swobodnej realizacji własnego rozwoju i postępu.

D. Fischer, Non-military aspects of security, New York, 1993, s.10

D. Fischer, Non-military aspects of security, New York, 1993, s.10

.

.



BEZPIECZEŃSTWO MIĘDZYNARODOWE –

BEZPIECZEŃSTWO MIĘDZYNARODOWE –

wartość chroniona w ramach

wartość chroniona w ramach

polityki bezpieczeństwa. Obejmuje integralność terytorialną oraz

polityki bezpieczeństwa. Obejmuje integralność terytorialną oraz

zachowanie instytucji państwa.

zachowanie instytucji państwa.

H.J. Morgenthau, Politics Among Nations, wyd. Viii, New York 1993, s. 562

H.J. Morgenthau, Politics Among Nations, wyd. Viii, New York 1993, s. 562

.

.



BEZPIECZEŃSTWO MIĘDZYNARODOWE –

BEZPIECZEŃSTWO MIĘDZYNARODOWE –

obejmuje przetrwanie

obejmuje przetrwanie

(państwa, narodu, grupy etnicznej), integralność terytorialną, niezależność

(państwa, narodu, grupy etnicznej), integralność terytorialną, niezależność

polityczną oraz jakość życia.

polityczną oraz jakość życia.

J. Kukułka, Bezpieczeństwo a współpraca europejska: współzależność i

J. Kukułka, Bezpieczeństwo a współpraca europejska: współzależność i

sprzeczności interesów, Sprawy Międzynarodowe 1982, nr 7, s. 34.

sprzeczności interesów, Sprawy Międzynarodowe 1982, nr 7, s. 34.



BEZPIECZEŃSTWO MIĘDZYNARODOWE –

BEZPIECZEŃSTWO MIĘDZYNARODOWE –

to układ stosunków

to układ stosunków

międzynarodowych zapewniający wspólne bezpieczeństwa państw

międzynarodowych zapewniający wspólne bezpieczeństwa państw

tworzących system międzynarodowy.

tworzących system międzynarodowy.

Leksykon współczesnych stosunków politycznych, praca zbiór pod red. Cz.

Leksykon współczesnych stosunków politycznych, praca zbiór pod red. Cz.

Mojsiewicza, Wrocław 1997, s. 45.

Mojsiewicza, Wrocław 1997, s. 45.



BEZPIECZEŃSTWO MIĘDZYNARODOWE –

BEZPIECZEŃSTWO MIĘDZYNARODOWE –

BRAK OBIEKTYWNIE

BRAK OBIEKTYWNIE

ISTNIEJĄCYCH ZAGROŻEŃ I SUBIEKTYWNYCH OBAW ORAZ ZGODNE

ISTNIEJĄCYCH ZAGROŻEŃ I SUBIEKTYWNYCH OBAW ORAZ ZGODNE

DĄŻENIE I DZIAŁANIE SPOŁECZNOŚCI MIĘDZYNARODOWEJ NA RZECZ

DĄŻENIE I DZIAŁANIE SPOŁECZNOŚCI MIĘDZYNARODOWEJ NA RZECZ

OKREŚLONYCH WARTOŚCI PAŃSTWOWYCH I POZAPAŃSTWOWYCH

OKREŚLONYCH WARTOŚCI PAŃSTWOWYCH I POZAPAŃSTWOWYCH

(SPOŁECZNYCH) ZA POMOCĄ NORM, INSTYTUCJI I INSTRUMENTÓW

(SPOŁECZNYCH) ZA POMOCĄ NORM, INSTYTUCJI I INSTRUMENTÓW

ZAPEWNIAJĄCYCH POKOJOWE ROZSTRZYGANIE SPORÓW ORAZ

ZAPEWNIAJĄCYCH POKOJOWE ROZSTRZYGANIE SPORÓW ORAZ

TWORZENIE GOSPODARCZYCH, SPOŁECZNYCH, EKOLOGICZNYCH I INNYCH

TWORZENIE GOSPODARCZYCH, SPOŁECZNYCH, EKOLOGICZNYCH I INNYCH

PRZESŁANEK DYNAMICZNEJ STABILNOSCI I ELIMINOWANIA ZAGROŻEŃ.

PRZESŁANEK DYNAMICZNEJ STABILNOSCI I ELIMINOWANIA ZAGROŻEŃ.

17

ISTOTA

ISTOTA

BEZPIECZEŃSTWA

BEZPIECZEŃSTWA

NARODOWEGO

NARODOWEGO



,,WĄSKIE”

,,WĄSKIE”

POJMOWANIE BEZPIECZEŃSTWA

POJMOWANIE BEZPIECZEŃSTWA

NARODOWEGO:

NARODOWEGO:

BEZPIECZEŃSTWO NARODOWE TO TAKI STAN WEWNĘTRZNY I

BEZPIECZEŃSTWO NARODOWE TO TAKI STAN WEWNĘTRZNY I

SYTUACJA MIĘDZYNARODOWA KRAJU, KTÓRE SKUTECZNIE

SYTUACJA MIĘDZYNARODOWA KRAJU, KTÓRE SKUTECZNIE

ZABEZPIECZAJĄ JEGO NIEPODLEGŁOŚĆ, JEDNOLITOŚĆ I

ZABEZPIECZAJĄ JEGO NIEPODLEGŁOŚĆ, JEDNOLITOŚĆ I

INTERESY ORAZ WYKLUCZAJĄ REALNĄ GROŹBĘ DESTABILIZACJI

INTERESY ORAZ WYKLUCZAJĄ REALNĄ GROŹBĘ DESTABILIZACJI

WEWNĘTRZNEJ I NAPŁYWU ZAGROŻEŃ Z ZEWNĄTRZ.

WEWNĘTRZNEJ I NAPŁYWU ZAGROŻEŃ Z ZEWNĄTRZ.



,,SZEROKIE”

,,SZEROKIE”

POJMOWANIE BEZPIECZEŃSTWA

POJMOWANIE BEZPIECZEŃSTWA

NARODOWEGO

NARODOWEGO

:

:

BEZPIECZEŃSTWO NARODOWE TO OGÓŁ WARUNKÓW

BEZPIECZEŃSTWO NARODOWE TO OGÓŁ WARUNKÓW

WEWNĘTRZNYCH I ZEWNĘTRZNYCH, KTÓRE GWARANTUJĄ

WEWNĘTRZNYCH I ZEWNĘTRZNYCH, KTÓRE GWARANTUJĄ

STABILNY ROZWÓJ SPOŁECZEŃSTWA, OCHRONĘ TERYTORIUM

STABILNY ROZWÓJ SPOŁECZEŃSTWA, OCHRONĘ TERYTORIUM

PAŃSTWA PRZED ZAGROŻENIAMI ZEWNĘTRZNYMI I

PAŃSTWA PRZED ZAGROŻENIAMI ZEWNĘTRZNYMI I

WEWNĘTRZNYMI ORAZ ZAPEWNIAJĄMOŻLIWOŚC

WEWNĘTRZNYMI ORAZ ZAPEWNIAJĄMOŻLIWOŚC

PROWADZENIA PRZEZ PAŃSTWO SAMODZIELNEJ POLITYKI

PROWADZENIA PRZEZ PAŃSTWO SAMODZIELNEJ POLITYKI

ZEWNĘTRZNEJ I WEWNĘTRZNEJ.

ZEWNĘTRZNEJ I WEWNĘTRZNEJ.

18

WSPÓŁCZESNE

WSPÓŁCZESNE

,,SZEROKIE”

,,SZEROKIE”

ROZUMIENIE BEZPIECZEŃSTWA

ROZUMIENIE BEZPIECZEŃSTWA

NARODOWEGO

NARODOWEGO

PROCES TWORZENIA I UTRZYMYWANIA

PROCES TWORZENIA I UTRZYMYWANIA

KONIECZNEGO POZIOMU ZABEZPIECZENIA

KONIECZNEGO POZIOMU ZABEZPIECZENIA

ŻYWOTNYCH INTERESÓW JEDNOSTKI,

ŻYWOTNYCH INTERESÓW JEDNOSTKI,

SPOŁECZEŃSTWA I PAŃSTWA WE

SPOŁECZEŃSTWA I PAŃSTWA WE

WSZYSTKICH SFERACH ICH

WSZYSTKICH SFERACH ICH

FUNKCJONOWANIA PRZED ZAGROŻENIAMI

FUNKCJONOWANIA PRZED ZAGROŻENIAMI

WEWNĘTRZNYMI I ZEWNĘTRZNYMI,

WEWNĘTRZNYMI I ZEWNĘTRZNYMI,

ZAPEWNIAJĄC TRWAŁY ROZWÓJ

ZAPEWNIAJĄC TRWAŁY ROZWÓJ

CHRONIONYCH PODMIOTÓW I WARTOŚCI, W

CHRONIONYCH PODMIOTÓW I WARTOŚCI, W

KTÓRYM WYSTĘPUJE MAŁE

KTÓRYM WYSTĘPUJE MAŁE

PRAWDOPODOBIEŃSTWO NIEPOŻĄDANYCH

PRAWDOPODOBIEŃSTWO NIEPOŻĄDANYCH

ZMIAN CHARAKTERU I PARAMETRÓW

ZMIAN CHARAKTERU I PARAMETRÓW

WARUNKÓW ROZWOJU, ZABEZPIECZONE SĄ

WARUNKÓW ROZWOJU, ZABEZPIECZONE SĄ

CAŁOŚCI, WEWNĘTRZNA STABILNOŚC I

CAŁOŚCI, WEWNĘTRZNA STABILNOŚC I

SUWERENNOŚĆ ORAZ MOŻLIWOŚĆ

SUWERENNOŚĆ ORAZ MOŻLIWOŚĆ

WYSTĘPOWANIA JAKO SAMODZIELNY I

WYSTĘPOWANIA JAKO SAMODZIELNY I

PEŁNOPRAWNY PODMIOT STOSUNKÓW

PEŁNOPRAWNY PODMIOT STOSUNKÓW

MIĘDZYNARODOWYCH.

MIĘDZYNARODOWYCH.

19

INTERES

INTERES

-

-

STAN RZECZY LUB PRZEDMIOTY

STAN RZECZY LUB PRZEDMIOTY

(OBIEKTY), KTÓRYCH OSIĄGNIĘCIE

(OBIEKTY), KTÓRYCH OSIĄGNIĘCIE

JEDNOSTKI LUB GRUPY UWAŻAJĄ ZA

JEDNOSTKI LUB GRUPY UWAŻAJĄ ZA

PORZĄDANE LUB KONIECZNE

PORZĄDANE LUB KONIECZNE

(POTRZEBNE) I DLA ICH UZYSKANIA

(POTRZEBNE) I DLA ICH UZYSKANIA

MOBILIZUJĄ SWOJĄ AKTYWNOŚĆ

MOBILIZUJĄ SWOJĄ AKTYWNOŚĆ

ORAZ ŚRODKI BĘDĄCE W ICH

ORAZ ŚRODKI BĘDĄCE W ICH

DYSPOZYCJI.

DYSPOZYCJI.

20

INTERES NARODOWY

INTERES NARODOWY



INTERES NARODOWY

INTERES NARODOWY

– ZESPÓŁ OGÓLNYCH I

– ZESPÓŁ OGÓLNYCH I

STAŁYCH CELÓW NA RZECZ KTÓRYCH DZIAŁA NARÓD.

STAŁYCH CELÓW NA RZECZ KTÓRYCH DZIAŁA NARÓD.

Major Problems of U.S. Foreing Policy 1950-1951,

Major Problems of U.S. Foreing Policy 1950-1951,

Prepared by the Staff of the International Studies

Prepared by the Staff of the International Studies

Group of the Brookings Institution, Washington D.C.

Group of the Brookings Institution, Washington D.C.

1950, s.384.

1950, s.384.



INTERES NARODOWY

INTERES NARODOWY

– TO OGOLNE,

– TO OGOLNE,

DŁUGOOKTRSOWE I KONTYNUOWANE CELE

DŁUGOOKTRSOWE I KONTYNUOWANE CELE

FUNKCJONALNE W STOSUNKU DO CELU

FUNKCJONALNE W STOSUNKU DO CELU

OSTATECZNEGO, KTÓREMU SŁUŻY PAŃSTWO, NARÓD

OSTATECZNEGO, KTÓREMU SŁUŻY PAŃSTWO, NARÓD

I WŁADZA.

I WŁADZA.

Lerche Ch. Jr., Said A., Consept of International

Lerche Ch. Jr., Said A., Consept of International

Polities, Englewood Cliffs 1963, s.6.

Polities, Englewood Cliffs 1963, s.6.



INTERES NARODOWY

INTERES NARODOWY

– ZESPÓŁ WARTOŚCI, NA

– ZESPÓŁ WARTOŚCI, NA

RZECZ KTÓRYCH DZIAŁA DANY NARÓD

RZECZ KTÓRYCH DZIAŁA DANY NARÓD

.

.

21

RACJA STANU

RACJA STANU



RACJA STANU – pierwszeństwo interesów państwa

RACJA STANU – pierwszeństwo interesów państwa

nad innymi normami.

nad innymi normami.

E. Osmańczyk, Encyklopedia ONZ i stosunków międzynarodowych,

E. Osmańczyk, Encyklopedia ONZ i stosunków międzynarodowych,

Warszawa 1986.

Warszawa 1986.



RACJA STANU – to system podstawowych

RACJA STANU – to system podstawowych

wewnętrznych i zewnętrznych interesów państwa

wewnętrznych i zewnętrznych interesów państwa

realizowanych w sposób bezkompromisowych.

realizowanych w sposób bezkompromisowych.

Z.J. Pietraś, Podstawy teorii stosunków międzynarodowych, Lublin

Z.J. Pietraś, Podstawy teorii stosunków międzynarodowych, Lublin

1986.

1986.



RACJA STANU

RACJA STANU

– USTALENIA UZNAJĄCE POTRZEBY

– USTALENIA UZNAJĄCE POTRZEBY

PAŃSTWA ZA NAJWYŻSZE DOBRO ORAZ

PAŃSTWA ZA NAJWYŻSZE DOBRO ORAZ

DZIAŁANIA DLA ZESPOLENIA INTERESÓW

DZIAŁANIA DLA ZESPOLENIA INTERESÓW

GRUPOWYCH I OSOBISTYCH TAK ABY NIE

GRUPOWYCH I OSOBISTYCH TAK ABY NIE

OSŁABIŁY PAŃSTWA I NIE ROZBIJAŁY JEGO

OSŁABIŁY PAŃSTWA I NIE ROZBIJAŁY JEGO

JEDNOŚCI.

JEDNOŚCI.

22

BEZPIECZEŃSTWO NARODOWE- SYSTEM

BEZPIECZEŃSTWO NARODOWE- SYSTEM

ZALEŻNOŚCI

ZALEŻNOŚCI

WYZWANIA, ZAGROŻENIA
(PRZEDMIOTY BEZPIECZEŃSTWA)

DZIAŁANIA NA
RZECZ
BEZPIECZEŃSTW
A

PRZEDMIOT
BEZPIECZEŃSTWA

INTERESY (CELE)

23

POSTRZEGANIE

POSTRZEGANIE

BEZPIECZEŃSTWA

BEZPIECZEŃSTWA

1.

1.

STAN BRAKU BEZPIECZEŃSTWA

STAN BRAKU BEZPIECZEŃSTWA

-WÓWCZAS

-WÓWCZAS

GDY WYSTĘPUJE DUŻE RZECZYWISTE ZAGROŻENIE,

GDY WYSTĘPUJE DUŻE RZECZYWISTE ZAGROŻENIE,

A POSTRZEGANIE TEGO ZAGROŻENIA JEST

A POSTRZEGANIE TEGO ZAGROŻENIA JEST

PRAWIDŁOWE;

PRAWIDŁOWE;

1.

1.

STAN OBSESJI

STAN OBSESJI

– WYSTĘPUJE WTEDY, GDY

– WYSTĘPUJE WTEDY, GDY

NIEZNACZNE ZAGROŻENIE JEST POSTRZEGANE

NIEZNACZNE ZAGROŻENIE JEST POSTRZEGANE

JAKO DUŻE;

JAKO DUŻE;

1.

1.

STAN FAŁSZYWEGO BEZPIECZEŃSTWA

STAN FAŁSZYWEGO BEZPIECZEŃSTWA

– MA

– MA

MIEJSCE WÓWCZAS, GDY ZAGROŻENIE JEST

MIEJSCE WÓWCZAS, GDY ZAGROŻENIE JEST

POWAŻNE, A POSTRZEGANE BYWA JAKO

POWAŻNE, A POSTRZEGANE BYWA JAKO

NIEWIELKIE;

NIEWIELKIE;

1.

1.

STAN BEZPIECZEŃSTWA

STAN BEZPIECZEŃSTWA

– WYSTĘPUJE WTEDY,

– WYSTĘPUJE WTEDY,

GDY ZAGROŻENIE JEST NIEZNACZNE, A

GDY ZAGROŻENIE JEST NIEZNACZNE, A

POSTRZEGANIE PRAWIDŁOWE.

POSTRZEGANIE PRAWIDŁOWE.

Źródło: D. Frei

Źródło: D. Frei

24

PODSTAWY BEZPIECZEŃSTW POLSKI

BEZPIECZEŃSTWA POLSKI NIE MOŻNA PLANOWAĆ NA

MIARĘ

SZCZĘŚLIWYCH PRZYPADKÓW.

NIE MOŻNA GO UZALEZNIAĆ OD ZMIENNYCH DOKTRYN,

ANI CHWILOWYCH POROZUMIEŃ LUB NIEPOROZUMIEŃ,

ANI PRZEJŚCIOWEJ KONIUNKTURY.

MUSI ONO POD KAŻDYM WZGLĘDEM SPOCZYWAĆ

MUSI ONO POD KAŻDYM WZGLĘDEM SPOCZYWAĆ

NA TRWAŁYCH PODSTAWACH”

NA TRWAŁYCH PODSTAWACH”

St. Pstrokoński 1944

25

UWARUNKOWANIA BEZPIECZEŃSTWA

UWARUNKOWANIA BEZPIECZEŃSTWA

NARODOWEGO POLSKI U PROGU XXI WIEKU

NARODOWEGO POLSKI U PROGU XXI WIEKU

SĄ TO:

SĄ TO:

1.

1.

OPÓŹNIENIA W ROZWOJU SPOŁECZNO-GOSPODARCZYM W

OPÓŹNIENIA W ROZWOJU SPOŁECZNO-GOSPODARCZYM W

STOSUNKU DO PAŃSTW EUROPY ZACHODNIEJ SZACOWANE

STOSUNKU DO PAŃSTW EUROPY ZACHODNIEJ SZACOWANE

NA 30-50 LAT.

NA 30-50 LAT.

2.

2.

OPÓŹNIENIA W ORGANIZACJI I FUNKCJONOWANIU

OPÓŹNIENIA W ORGANIZACJI I FUNKCJONOWANIU

INSTYTUCJI PAŃSTWA PO OKRESIE PAŃSTWA

INSTYTUCJI PAŃSTWA PO OKRESIE PAŃSTWA

TOTALITARNEGO.

TOTALITARNEGO.

3.

3.

ZNACZNY POTENCJAŁ LICZBOWY I AKTYWNOŚCIOWY,

ZNACZNY POTENCJAŁ LICZBOWY I AKTYWNOŚCIOWY,

MŁODEGO POKOLENIA POLAKÓW.

MŁODEGO POKOLENIA POLAKÓW.

4.

4.

SZANSE WSPARCIA I ZWIELOKROTNIENIA WYSIŁKU

SZANSE WSPARCIA I ZWIELOKROTNIENIA WYSIŁKU

NARODOWEGO PRZEZ CZŁONKOSTWO W NATO I UE.

NARODOWEGO PRZEZ CZŁONKOSTWO W NATO I UE.

5.

5.

NIEPEWNOŚĆ I NIESTABILNOŚĆ WARUNKÓW I ORGANIZACJI

NIEPEWNOŚĆ I NIESTABILNOŚĆ WARUNKÓW I ORGANIZACJI

BEZPIECZEŃSTWA W OTOCZENIU POLSKI.

BEZPIECZEŃSTWA W OTOCZENIU POLSKI.

6.

6.

ZAGROŻENIE ZNIWECZENIA POTENCJAŁU I SZANS

ZAGROŻENIE ZNIWECZENIA POTENCJAŁU I SZANS

ROZWOJU NA SKUTEK WEWNĘTRZNYCH ANIMOZJI I

ROZWOJU NA SKUTEK WEWNĘTRZNYCH ANIMOZJI I

SPORÓW PARTYJNYCH.

SPORÓW PARTYJNYCH.

7.

7.

ŻYWIOŁOWE PROCESY GLOBALIZACJI.

ŻYWIOŁOWE PROCESY GLOBALIZACJI.

8.

8.

NOWE ZAGROŻENIA BEZPIECZEŃSTWA, TERRORYZMU,

NOWE ZAGROŻENIA BEZPIECZEŃSTWA, TERRORYZMU,

DEGRADACJA ŚRODOWISKA NATURALNEGO, NIELEGALNA

DEGRADACJA ŚRODOWISKA NATURALNEGO, NIELEGALNA

MIGRACJA, EPIDEMIE.

MIGRACJA, EPIDEMIE.

26

26

WARUNKI ZAPEWNIENIA

WARUNKI ZAPEWNIENIA

BEZPIECZEŃSTWA

BEZPIECZEŃSTWA

NARODOWEGO:

NARODOWEGO:

SPRAWNY SYSTEM ŚRODKÓW O

SPRAWNY SYSTEM ŚRODKÓW O

CHARAKTERZE EKONOMICZNYM,

CHARAKTERZE EKONOMICZNYM,

POLITYCZNYM, PRAWNYM, ORGANIZACYJNYM

POLITYCZNYM, PRAWNYM, ORGANIZACYJNYM

(I IN. CHARAKTERU), ADEKWATNYCH DO

(I IN. CHARAKTERU), ADEKWATNYCH DO

ZAGROŻEŃ ŻYWOTNYCH INTERESÓW

ZAGROŻEŃ ŻYWOTNYCH INTERESÓW

CZŁOWIEKA, SPOŁECZEŃSTWA I PAŃSTWA.

CZŁOWIEKA, SPOŁECZEŃSTWA I PAŃSTWA.

NARODOWA POLITYKA BEZPIECZEŃSTWA

NARODOWA STRATEGIA BEZPIECZEŃSTWA

27

POLITYKA BEZPIECZEŃSTWA

POLITYKA BEZPIECZEŃSTWA

NARODOWEGO

NARODOWEGO

(BEZPIECZEŃSTWA PAŃSTWA

(BEZPIECZEŃSTWA PAŃSTWA

)

)



POLITYKA BEZPIECZEŃSTWA PAŃSTWA

POLITYKA BEZPIECZEŃSTWA PAŃSTWA

–

–

element

element

polityki państwa w zakresie praktycznej działalności władzy

polityki państwa w zakresie praktycznej działalności władzy

wykonawczej w sferze tworzenia i wykorzystania potencjału

wykonawczej w sferze tworzenia i wykorzystania potencjału

obronnego dla realizacji celów i zadań wynikających z założeń

obronnego dla realizacji celów i zadań wynikających z założeń

polityki bezpieczeństwa.

polityki bezpieczeństwa.

J. Zubek, Doktryny bezpieczeństwa, Warszawa 1992, s. 11.

J. Zubek, Doktryny bezpieczeństwa, Warszawa 1992, s. 11.



POLITYKA BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO –

POLITYKA BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO –

ELEMENT

ELEMENT

POLITYKI PAŃSTWA DOTYCZĄCY PRZEDSIĘWZIĘĆ ZWIĄZANYCH Z

POLITYKI PAŃSTWA DOTYCZĄCY PRZEDSIĘWZIĘĆ ZWIĄZANYCH Z

TWORZENIEM I WYKORZYSTANIEM

TWORZENIEM I WYKORZYSTANIEM

→ POTENCJAŁU OBRONNEGO W

→ POTENCJAŁU OBRONNEGO W

CELU ZAPOBIEGANIA I PRZECIWDZIAŁANIA RÓŻNEGO RODZAJU

CELU ZAPOBIEGANIA I PRZECIWDZIAŁANIA RÓŻNEGO RODZAJU

ZAGROŻENIOM. W POLITYCE BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO

ZAGROŻENIOM. W POLITYCE BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO

WYODRĘBNIA SIĘ:

WYODRĘBNIA SIĘ:

→POLITYĘ GOSPODARCZĄ

→POLITYĘ GOSPODARCZĄ

→POLITYKĘ

→POLITYKĘ

WOJSKOWĄ,

WOJSKOWĄ,

→POLITYKĘ ZAGRANICZNĄ

→POLITYKĘ ZAGRANICZNĄ

I INNE. DZIAŁALNOŚĆ ZMIERZAJĄCA DO REALIZACJI ZASADNICZYCH

I INNE. DZIAŁALNOŚĆ ZMIERZAJĄCA DO REALIZACJI ZASADNICZYCH

DŁUGOFALOWYCH PRZEDSIĘWZIĘĆ POLITYKI BEZPIECZEŃSTWA

DŁUGOFALOWYCH PRZEDSIĘWZIĘĆ POLITYKI BEZPIECZEŃSTWA

NARODOWEGO TO

NARODOWEGO TO

→STRATEGIA BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO.

→STRATEGIA BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO.

28

PODSTAWY POLITYKI

PODSTAWY POLITYKI

BEZPIECZEŃSTWA

BEZPIECZEŃSTWA

PRZYJMUJE SIĘ, ŻE U PODSTAW POLITYKI BEZPIECZEŃSTWA LEŻĄ

NASTĘPUJĄCE WARTOŚCI:

a)

a)

PRZETRWANIE

PRZETRWANIE

(PAŃSTWA JAKO NIEZALEŻNEGO PODMIOTU

STOSUNKÓW MIĘDZYNARODOWYCH, NARODU JAKO
WYRÓŻNIONEJ GRUPY ETNICZNEJ, BIOLOGICZNE PRZEŻYCIE
LUDNOŚCI),

b)

b)

INTEGRALNOŚĆ TERYTORIALNA

INTEGRALNOŚĆ TERYTORIALNA

, KTÓRA NADAL I CZĘSTO

STANOWI RÓWNOWAŻNIK BEZPIECZEŃSTWA,

c)

c)

NIEZALEŻNOŚĆ POLITYCZNA

NIEZALEŻNOŚĆ POLITYCZNA

,

d)

d)

JAKOŚĆ ŻYCIA

JAKOŚĆ ŻYCIA

(STANDARD ŻYCIA, POZIOM ROZWOJU

SPOŁECZNO-GOSPODARCZEGO, ZAKRES PRAW I SWOBÓD
OBYWATELSKICH, DOROBEK KULTURALNY, STYL

I

JAKOŚĆ ŻYCIA, PRZYJAZNE I BEZPIECZNE ŚRODOWISKO
NATURALNE, BEZPIECZEŃSTWO ŻYCIA, ZDROWIA I MIENIA –
MINIMALIZACJA ZAGROŻEŃ ŻYCIA, ZDROWIA I MIENIA
WYNIKAJĄCYCH Z DZIAŁALNOŚCI

CZŁOWIEKA I DZIAŁANIA SIŁ

NATURY, PERSPEKTYWY ROZWOJU)

29

CELE POLITYKI BEZPIECZEŃSTWA

CELE POLITYKI BEZPIECZEŃSTWA

NARODOWEGO POLSKI

NARODOWEGO POLSKI

1.

1.

OCHRONA NIEPODLEGŁOŚCI I NIEZAWISŁOŚCI RP,

OCHRONA NIEPODLEGŁOŚCI I NIEZAWISŁOŚCI RP,

UTRZYMANIE NIENARUSZALNOŚCI GRANIC I

UTRZYMANIE NIENARUSZALNOŚCI GRANIC I

INTEGRALNOŚCI TERYTORIALNEJ PAŃSTWA.

INTEGRALNOŚCI TERYTORIALNEJ PAŃSTWA.

1.

1.

OCHRONA DEMOKRATYCZNEGO PORZĄDKU

OCHRONA DEMOKRATYCZNEGO PORZĄDKU

USTROJOWEGO, BEZPIECZEŃSTWA OBYWATELI ORAZ

USTROJOWEGO, BEZPIECZEŃSTWA OBYWATELI ORAZ

PRAW CZŁOWIEKA I OBYWATELA.

PRAW CZŁOWIEKA I OBYWATELA.

1.

1.

OCHRONA DZIEDZICTWA NARODOWEGO

OCHRONA DZIEDZICTWA NARODOWEGO

(MATERIALNEGO I DUCHOWEGO).

(MATERIALNEGO I DUCHOWEGO).

1.

1.

ZAPEWNIENIE WARUNKÓW CYWILIZACYJNEGO I

ZAPEWNIENIE WARUNKÓW CYWILIZACYJNEGO I

GOSPODARCZEGO ROZWOJU POLSKI, DOBROBYTU JEJ

GOSPODARCZEGO ROZWOJU POLSKI, DOBROBYTU JEJ

OBYWATELI, POMYŚLNYCH PERSPEKTYW

OBYWATELI, POMYŚLNYCH PERSPEKTYW

ROZWOJOWYCH.

ROZWOJOWYCH.

2.

2.

OCHRONA ŚRODOWISKA NATURALNEGO.

OCHRONA ŚRODOWISKA NATURALNEGO.

1.

1.

WNOSZENIE WKŁADU W UMACNIANIE POKOJU,

WNOSZENIE WKŁADU W UMACNIANIE POKOJU,

STABILNOŚCI I BEZPIECZEŃSTWA

STABILNOŚCI I BEZPIECZEŃSTWA

MIĘDZYNARODOWEGO.

MIĘDZYNARODOWEGO.

30

ISTOTA BEZPIECZEŃSTWA

ISTOTA BEZPIECZEŃSTWA

NARODOWEGO

NARODOWEGO

CE

CE

L

L

STRATEGIA

BEZPIECZEŃSTWA

NARODOWEGO

Realizacja polskiej racji stanu

(interesu narodowego)

BEZPIECZEŃSTWO NARODOWE = BEZPIECZEŃSTWO PAŃSTWA

STRATEGIA BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO

STRATEGIA BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO: jak użyć siły i
środki
państwa do wykorzystania szans,
podejmowania wyzwań
i przeciwstawienia się wszelkiego rodzaju
zagrożeniom.

Siła i środki
państwa
gospodarcze
ochronne
dyplomatyczne
militarne
informacyjne
….. inne

Szanse, wyzwania,

zagrożenia

gospodarcze

ochronne

dyplomatyczne

militarne

informacyjne

….. inne

31

31

ZASADY

ZASADY

BEZPIECZEŃSTWA

BEZPIECZEŃSTWA

NARODOWEGO

NARODOWEGO

1.

1.

LEGALIZAM

LEGALIZAM

2.

2.

ZAPEWNIENIE RÓWNOWAGI

ZAPEWNIENIE RÓWNOWAGI

ŻYWOTNYCH INTERESÓW JEDNOSTKI,

ŻYWOTNYCH INTERESÓW JEDNOSTKI,

SPOŁECZEŃSTWA I PAŃSTWA

SPOŁECZEŃSTWA I PAŃSTWA

3.

3.

ODPOWIEDZIALNOŚĆ

ODPOWIEDZIALNOŚĆ

4.

4.

INTEGRACJA (UWZGLĘDNIANIE) Z

INTEGRACJA (UWZGLĘDNIANIE) Z

SOJUSZNICZYMI SYSTEMAMI

SOJUSZNICZYMI SYSTEMAMI

BEZPIECZEŃSTWA.

BEZPIECZEŃSTWA.

5.

5.

ADEKWATNOŚC SIŁ, ŚRODKÓW I

ADEKWATNOŚC SIŁ, ŚRODKÓW I

METOD W STOSUNKU DO POTRZEB

METOD W STOSUNKU DO POTRZEB

BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO

BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO

32

WARUNKI TWORZENIA

WARUNKI TWORZENIA

BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO

BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO

JEDNOSTKA

JEDNOSTKA

SPOŁECZEŃSTWO

SPOŁECZEŃSTWO

PAŃSTWO

PAŃSTWO

•WARTOŚCI
NARODOWE

•HISTORIA

•KULTURA

•PRAWO

•MORALNOŚĆ

•TRADYCJA

INTERESY

NARODOWE

CELE

NARODOWE

SIŁY,

ŚRODKI,

ORGANY.

METODY,

ZASADY

ZAPEWNIENIA

BEZPIECZEŃSTWA

33

POKÓJ

POKÓJ



POKÓJ – JEST DOBREM WŁAŚCIWYM

POKÓJ – JEST DOBREM WŁAŚCIWYM

LUDZKIM PODMIOTOM, A WIĘC

LUDZKIM PODMIOTOM, A WIĘC

DAREM NATURY INTELEKTUALNEJ I

DAREM NATURY INTELEKTUALNEJ I

MORALNEJ, OWOCEM PRAWDY I

MORALNEJ, OWOCEM PRAWDY I

CNOTY. JEST ON TAKŻE WYNIKIEM

CNOTY. JEST ON TAKŻE WYNIKIEM

DYNAMIZMU WOLI LUDZKIEJ,

DYNAMIZMU WOLI LUDZKIEJ,

KIERUJĄCE SIĘ ROZUMEM, KU

KIERUJĄCE SIĘ ROZUMEM, KU

DOBRU WSPÓLNEMU, KTÓRE

DOBRU WSPÓLNEMU, KTÓRE

OSIĄGA SIĘ W PRAWDZIE,

OSIĄGA SIĘ W PRAWDZIE,

SPRAWIEDLIWOŚCI I MIŁOŚCI.

SPRAWIEDLIWOŚCI I MIŁOŚCI.

Jan Paweł II

Jan Paweł II