Badania naukowe

Badania naukowe

Badanie metodyczne

Badanie metodyczne

•

Stanowi proces poszukiwania wiedzy 
do osobistego użytku badacza-
nauczyciela.

Elementy procesu 

Elementy procesu 

badawczego:

badawczego:

1)Wybór problemu i postawienie pytań 

badawczych

2)Zebranie trafnych informacji
3)Zinterpretowanie i wykorzystanie 

informacji we własnej pracy

Fazy procesu badawczego:

Fazy procesu badawczego:

1)

Sformułowanie problemu 
badawczego

2)

Sformułowanie pytania badawczego

3)

Zbieranie informacji

4)

Interpretowanie i wykorzystanie 
danych

5 zasad wybierania 

5 zasad wybierania 

problemu:

problemu:

1)

Projekt badawczy nie powinien zakłócać 
pracę nauczyciela w nauczaniu

2)

Techniki zbierania danych nie powinny być 
czasochłonne

3)

Metody badań powinny gwarantować 
uzyskanie rzetelnych i trafnych informacji

4)

Problem badawczy powinien być 
rozwiązalny i objęty zakresem 
odpowiedzialności nauczyciela

5)

Przestrzeganie zasad etycznych

Problem badawczy:

Problem badawczy:

•

Mieć postać pytania

•

Brać pod uwagę związki między 
zmiennymi

•

Stwarzać możliwość empirycznej 
weryfikacji

Kategorie pytań 

Kategorie pytań 

badawczych:

badawczych:

1)

Pytania dotyczące opinii uczniów

2)

Pytanie dotyczące nauczyciela

3)

Pytania dotyczące porównania 
rozmaitych metod w różnym czasie 
lub w różnych grupach

Dobór sposobu zbierania 

Dobór sposobu zbierania 

informacji zależy od:

informacji zależy od:

•

Pytania badawczego

•

Czasu jaki nauczyciel może 
przeznaczyć na zbieranie i analizę 
danych

4 sposoby zbierania danych:

4 sposoby zbierania danych:

1)

Ankiety

-

Gdy nauczyciel chce poznać opinie uczniów o 

pewnych elementach procesu 

dydaktycznego/życia klasy

-

Zwykle ankiety składają się z 

pytania/stwierdzenia z którym respondent może 

się zgodzić lub nie zgodzić

-

Pytania powinny być proste a odpowiedzi 

logiczne

-

Nie pozwalają zgłębić odpowiedzi respondentów

-

Ankiety mogą być „otwarte”

2) Wywiady

-

Przeprowadza się w grupach lub 
indywidualnie

-

Należy wcześniej przygotować 
kwestionariusz wywiadu z 
ukierunkowanymi pytaniami

-

Wymaga zaufania ze strony uczniów

-

Czasochłonna metoda

3) Obserwacja

-

Obserwacja przez osobę „drugą”, 
która potrafi posługiwać się 
narzędziem badawczym

-

Nagranie przebiegu zajęć (video lub 
dyktafon)

-

Nagranie z zastosowaniem video 
oraz dyktafonu

4) Notatki, pamiętniki i dzienniki

- Na podstawie wcześniej 

przygotowanych pytań, nauczyciel 
sporządza krótkie notatki dotyczące 
problemu badawczego

Interpretowanie i 

Interpretowanie i 

wykorzystanie danych:

wykorzystanie danych:

•

Umiejętność odczytywanie wyników 
badania

•

Nauczyciel może zaprezentować 
swoje wyniki innym nauczycielom lub 
uczniom

Zmienna badawcza

Zmienna badawcza

•

To cecha osoby (nauczyciela, ucznia, 
rodzica) lub środowiska (klasa, 
rodzina, szkoła), która przybiera 
rozmaite wartości. Pozwala rozumieć 
związki i zależności między różnymi 
zmiennymi.

Rodzaje zmiennych:

Rodzaje zmiennych:

•

Zmienne zwiastujące – obejmują 
cechy nauczyciela (przebieg pracy 
zawodowej, wykształcenie, 
umiejętności, motywacja…)

•

Zmienne kontekstowe – opisują 
okoliczności, do których nauczyciel musi 
się dostosować (cechy demograficzne 
uczniów, wiedza uczniów, właściwości 
szkoły, społeczności lokalnej…)

c.d. 

c.d. 

•

Zmienne procesowe – dotyczą 
wykonywanych w klasie czynności i 
procesów w niej zachodzących (co 
robi nauczyciel, co robią uczniowie)

•

Zmienne wynikowe – odnoszą się 
do rezultatów nauczania oraz 
interakcji zachodzących w klasie

•

Zmienne niezależne – jest to 
własność odnosząca się do 
„przyczyny” (np. zmienne związane z 
postępowaniem nauczyciela)

•

Zmienne zależne – odnosi się do 
„skutku” (np. osiągnięcia uczniów i 
ich samoocena)

Rodzaje badań 

Rodzaje badań 

pedagogicznych:

pedagogicznych:

1)

Badania opisowe:

-

Przykładem są sondaże, obserwacje

-

Można posługiwać się 
kwestionariuszem wywiadu lub 
ankiety

-

Często wyniki przedstawiane w 
liczbach

2) Badania eksperymentalne

-

Osoba przeprowadzająca „eksperyment” 
sama tworzy warunki , w których można 
manipulować określonymi zmiennymi

-

Np. badania dotyczące modeli i metod 
nauczania

-

Stosuje się testy statystyczne

3) Badania korelacyjne:

-

Stosuje się gdy chcemy zbadać 
zależność miedzy dwiema lub więcej 
zmiennymi w naturalnych dla nich 
środowiskach

-

Np. związek między postępowaniem 
nauczyciela a uczeniem się i jego 
wynikami

4) Badania przyczynowo-porównawcze

-

Celem jest zbadanie związków 
przyczynowych 

-

Badacz porównuje dwie grupy, które 
już występują w populacji

-

Stosuje się testy statystyczne