Sytuacje psychologicznie trudne w
ginekologii
Jolanta
Banasiewicz
Sytuacje psychologicznie trudne w
ginekologii
Jolanta
Banasiewicz
Zespół stresu pourazowego po porodzie
Zespół stresu pourazowego (PTSD)-
posttraumatic stress disorder
Zespół opóźnionych reakcji stresowych,
który nawraca wielokrotnie, nawet po
upływie długiego czasu od doświadczenia
traumatycznego
Zespół stresu pourazowego( Post Traumatic
Stress Disorder,PTSD)
Zespół stresu pourazowego (PTSD)
może powstać
po przeżyciu traumatycznej sytuacji (np.
klęski żywiołowej, wypadku, wojny czy
gwałtu, czy trudnego porodu).
Zespół stresu pourazowego( Post Traumatic
Stress Disorder,PTSD)
Poza silnym urazem psychicznym
Istotną rolę w powstawaniu PTSD
odgrywają czynniki predysponujące,
-cechy osobowości(niedojrzała osobowość,
stosowanie mechanizmów obronnych)
- brak wsparcia ze strony otoczenia
-sytuacja bezpośrednio przed i po urazie
Zespół stresu pourazowego po porodzie
Zespół stresu pourazowego po porodzie
może być spowodowany
- śmiercią, lub dużym urazem dziecka w
czasie porodu
- bardzo trudnym, bolesnym, długotrwałym
porodem,
- poczuciem całkowitego osamotnienia i
braku wsparcia
Zespół stresu pourazowego po porodzie
Częstość występowania PTSD po
porodzie waha się odod 1,5% do 5,6%
([Bailham D, Joseph S.,2003)
Zespół stresu pourazowego po porodzie
Objawy
1.
Ponowne przeżywanie sytuacji
stresowej
2.
Unikanie okoliczności przypominających
sytuację traumatyczną
3.
Pobudzenie ośrodkowego układu
nerwowego z aktywacją układu
wegetatywnego:
Zespół stresu pourazowego po porodzie
1.
Ponowne przeżywanie sytuacji
stresowej
koszmarne sny o treści związanej z
porodem,
słyszenie płaczu dziecka,
odczuwanie przykrości na widok matek
z małymi dziećmi;
Zespół stresu pourazowego po porodzie
2. Unikanie okoliczności przypominających
sytuację traumatyczną
stan odrętwienia psychicznego:
unikanie rozmów związanych z tematem,
unikanie miejsc i ludzi wywołujących
wspomnienie urazu,
niemożność przypomnienia sobie
przebiegu porodu
upośledzona zdolność przeżywania uczuć .
Zespół stresu pourazowego po porodzie
3. Pobudzenie ośrodkowego układu nerwowego
z aktywacją układu wegetatywnego
trudności w zasypianiu,
drażliwość,
zaburzenia koncentracji uwagi,
bezsenność
pobudzenie układu wegetatywnego ,
przyspieszenie
akcji serca, szczególnie w trakcie rozmowy
dotyczącej porodu,
Zespół stresu pourazowego po porodzie
Aby można było rozpoznać zespół stresu
pourazowego, powyższe objawy muszą
się utrzymywać przez co najmniej miesiąc
od czasu przeżycia urazu i powodować
znaczące trudności w życiu społecznym i
zawodowym.
Zespół stresu pourazowego po porodzie
Zespół stresu pourazowego prowadzi
często do uzależnienia od alkoholu, leków
lub innych substancji psychoaktywnych
Zespół stresu pourazowego po porodzie
Aby zapobiec wystąpieniu PTSD stosuje
się debriefing
jest to rodzaj interwencji kryzysowej
opracowany po to, aby umożliwić
odreagowanie emocji i zabezpieczyć
pacjentkę przed negatywnymi skutkami
stresu traumatycznego.
Zespół stresu pourazowego po porodzie
Debriefing składa się z trzech elementów:
umożliwienie odreagowania emocji
normalizacji reakcji towarzyszących
edukacji na temat reakcji post-
traumatycznej
Zespół stresu pourazowego po porodzie-
zapobieganie
1.
umożliwienie odreagowania emocji
-
co się wydarzyło,
-
dlaczego się wydarzyło,
-
jak się czułaś,
-
co myślałaś
-
co było dla ciebie najgorsze
Zespół stresu pourazowego po porodzie-
zapobieganie
2. Normalizacji reakcji
- zapewnienie pacjentki że jej reakcje są
normalnymi reakcjami na „nienormalną”
traumatyczną sytuację
Zespół stresu pourazowego po porodzie-
zapobieganie
3.Edukacji na temat reakcji post-
traumatycznej
-
co może się z tobą dziać,
-
jak radzić sobie ze stresem,
-
gdzie szukać pomocy)
Zespół stresu pourazowego po porodzie
Debriefing powinno się przeprowadzić w
ciągu
72
godzin
od
zdarzenia
traumatycznego
Zespół stresu pourazowego po porodzie
W przypadku gdy pacjentka nie otrzymała
pomocy psychologicznej po
traumatycznym zdarzeniu, lub pomoc nie
była wystarczająca i rozwinął się pełny
zespół stresu pourazowego pozostaje
długie kilku miesięczne leczenie
Zespół stresu pourazowego po porodzie
Leczenie zespołu stresu pourazowego
Farmakoterapia
Psychoterapia
Dziecko wykorzystywane seksualnie
Rodzaje przemocy seksualnej stosowanej
wobec dzieci
1. Bez kontaktu fizycznego
Rozmowy o treści seksualnej
Ekspozycja anatomii i czynności seksualnej
Podglądactwo
Dziecko wykorzystywane seksualnie
2. Kontakty seksualne polegające na
pobudzaniu intymnych części ciała
Dotykanie ciała dziecka
Całowanie intymnych części jego ciała
Ocieractwo
Pobudzanie ręczne narządów płciowych
dziecka
Dziecko wykorzystywane seksualnie
3. Kontakty oralno-genitalne
4. Stosunki udowe
5. Penetracja seksualna (oralno-genitalna)
6. Komercyjne seksualne wykorzystywanie
dzieci (np. dziecięca pornografia czy
prostytucja)
Dziecko wykorzystywane seksualnie
Bardziej drastyczne formy wykorzystania
seksualnego, obejmujące penetrację czy
przemoc fizyczną, mogą wiązać się z
doznaniem przez ofiary obrażeń
fizycznych, w tym uszkodzeń w obrębie
narządów płciowych.
Dziecko wykorzystywane seksualnie
Objawy somatyczne :
Ciąża
Choroby weneryczne
Wirus HIV
Infekcje dróg moczowo-płciowych
Urazy zewnętrznych narządów płciowych
Urazy odbytu, pochwy
Przerwanie błony dziewiczej
Krwawienie z narządów rodnych
Ból przy oddawaniu moczu czy kału, krwawe stolce
Infekcje jamy ustnej
Dziecko wykorzystywane seksualnie
W przeciwieństwie do innych form
przemocy wykorzystywanie seksualne
dziecka u 50% ofiar nie pozostawia
żadnych fizycznych sladów (Glaser i
Frosh,1995)
Dziecko wykorzystywane seksualnie
Objawy psychologiczne i behawioralne
Nadmierna erotyzacja dziecka: prowokacyjne
i uwodzicielskie zachowania seksualne,
erotyczne rysunki lub zabawy,
nasilona masturbacja dziecięca,
nieadekwatna do fazy rozwoju
psychoseksualnego,
nieadekwatny do poziomu rozwoju dziecka
język dotyczący sfery seksualnej
Dziecko wykorzystywane seksualnie
Obniżony nastrój
Lęk, niepokój (dziecko może bać się iść do
szkoły, boi się kontaktów z ludźmi, boi się spać
samo itd.)
Poczucie winy, niska samoocena
Myśli samobójcze
Koszmary
Lęki nocne
Nadpobudliwość psychoruchowa
Trudności w koncentracji uwagi
Dziecko wykorzystywane seksualnie
Wtórne moczenie nocne
Zachowania regresywne (np. powrót do ssania
palca czy smoczka)
Picie alkoholu, narkotyzowanie się
Prostytucja
Zaburzenia łaknienia - anoreksja, bulimia
Problemy szkolne, złe relacje z rówieśnikami
Dolegliwości psychosomatyczne: bóle brzucha,
głowy, nudności, wymioty
Dziecko wykorzystywane seksualnie
Dziecko było pozbawione pomocy i
wsparcia ze strony swojej najbliższej
rodziny;
Było wielokrotnie przesłuchiwane w
obecności wielu obcych dla siebie osób;
Po zdarzeniu nie uzyskało profesjonalnej
pomocy terapeutycznej
Dziecko wykorzystywane seksualnie
Wytłumacz mu, że całą odpowiedzialność za
to, co się wydarzyło, ponosi sprawca.(sprawcy
swoje czyny usprawiedliwiają prowokacyjnym
zachowaniem ofiar)
Pozwól dziecku odczuwać i wyrażać wszystkie
uczucia, jakie przeżywa w związku z zaistniałą
sytuacją (zarówno pozytywne, jak i
negatywne).
Nie powstrzymuj się od bliskiego, fizycznego
kontaktu z dzieckiem.
Nie bądź wobec niego nadopiekuńcza
Wykorzystanie seksualne w dzieciństwie
a jego wpływ na macierzyństwo
Symptomy mogące sugerować, że pacjentka
doświadczyła przemocy seksualnej w
dzieciństwie
- problemy z pokazywaniem swojego ciała i
nagością
- Unikanie badań ginekologicznych
- Liczne nie planowane ciąże
- Uzależnienia
- Częste choroby weneryczne
- samookaleczenia i autodestrukcyjne
zachowania
-odmowa pewnych zabiegów medycznych (np.
cewnikowania)
-odruch wzdragania się przed dotykiem
- W kwestii opieki upieranie się tylko przy
kobietach
-
obsesyjne mycie się,
-
problemy seksualne
-
lęk przed bliskością
- bulimia, anoreksja
Jak postępować z pacjentką, u której
podejrzewamy wykorzystywanie seksualne
w dzieciństwie
-
Zapewnienie bezpiecznej atmosferę i
otoczenia
-
Informowanie o każdej czynności, którą
zamierzamy wykonać i uzyskiwanie jej zgody
tak żeby opieka położnicza nie była dla
pacjentki dalszym ciągiem nadużyć
-
Zapewnianie że nie musi się zgadzać na to
czego nie chce
-
Zwracanie uwagi na dobór słów:,rozluźnij się,
odpręż się mogą kojarzyć się z traumą i
wzmagać napięcie
Jak postępować z pacjentką, u której
podejrzewamy wykorzystywanie seksualne
w dzieciństwie
- badania wewnętrzne tylko wtedy gdy są
absolutnie konieczne i w takiej pozycji, w
której kobieta czuje się najmniej
zagrożona
- rozwarcie nóg może wywoływać
traumatyczne wspomnienia
ograniczyć rutynowe badania zewnętrzne
Jak postępować z pacjentką, u której
podejrzewamy wykorzystywanie seksualne
w dzieciństwie
Podanie narkotycznych leków
przeciwbólowych może polepszyć
sytuacje poprzez zmniejszenie
odczuwania bólu, ale może także
spowodować u rodzącej atak leku i
paniki, poprzez poczucie utraty kontroli
nad sytuacją
Jak postępować z pacjentką, u której
podejrzewamy wykorzystywanie seksualne
w dzieciństwie
Poświęcenie dużej ilości czasu na
spokojne słuchanie
Pytanie czy czuje się dobrze i co jej
przeszkadza
Ułatwianie odzyskiwania kontaktu z
ciałem poprzez propozycję obserwacji
sygnałów z niego płynących
Jak postępować z pacjentką, u której
podejrzewamy wykorzystywanie seksualne
w dzieciństwie
W czasie porodu pacjentka może doznawać
retrospekcji traumatycznego wydarzenia
i reagować napadami paniki
Jak postępować z pacjentką, u której
podejrzewamy wykorzystywanie seksualne
w dzieciństwie
Przygotowanie swojej reakcji na
ewentualne ujawnienie przez kobietę jej
wykorzystania w dzieciństwie
Ujawnienie lekarzowi informacji o
wcześniejszych przeżyciach, tylko za jej
wyraźną zgodą
Jak postępować z pacjentką, u której
podejrzewamy wykorzystywanie seksualne
w dzieciństwie
Powyższe wskazówki pochodzą z
warsztatu dla położnych „ O wpływie
wykorzystania seksualnego w
dzieciństwie na doświadczenie stawania
się matką” - prowadzaca Andrya Prescott
Gwałt
Gwałt
Gwałty w Polsce średnio są popełniane
co 3,5 godziny. Dwie kobiety na pięć w
Polsce zostało zgwałcone, a co trzecia
miała do czynienia z taka próbą.
Gwałt
posłużenie się groźbą, przemocą fizyczną
lub zastraszaniem w celu uzyskania
seksualnej relacji z drugą osobą wbrew
jej woli.
upokorzenie i zdegradowanie ofiary przez
użycie seksu jako narzędzia dla
wyrażenia przemocy, siły i agresji.
Gwałt
Najczęściej do gwałtów dochodzi
w domu (pijany mąż lub konkubent)
w pracy (szef)
na dyskotece
w odludnych miejscach
Trójfazowy model reakcji na sytuację
gwałtu.
1.
Szok i odrętwienie
2.
Dezorientacja
3.
Reorganizacja
Szok i odrętwienie
Ofiara gwałtu
- jest przerażona,
- nie może uwierzyć w to, co się stało,
- odczuwa strach przed sprawcą
- obawia się reakcji ze strony otoczenia
- obwinia się za zaistniałą sytuację,
- odczuwa wstyd, głębokie upokorzenie.
Niektóre kobiety w tym okresie zachowują się
tak, jakby nic się nie stało mechanizmy
obronne
Może trwać od kilku godzin do dwóch tygodni.
Dezorientacja
W tym okresie mogą pojawić się
- stany lękowe, depresyjne,
- narasta niepewność,
-
pojawiają się pytania:
-
Co dalej, jak żyć z czymś takim,
czy można zaufać drugiemu człowiekowi?
- unikanie kontaktów z ludźmi,
-
zwiększone ryzyko samobójstwa,
-
nadużywania alkoholu albo leków
Faza ta może trwać kilka miesięcy
Reorganizacja
stopniowy powrotu do równowagi
- próby powrotu do swojego normalnego
rytmu życia
- powrót planów, marzeń o bliskości
drugiego człowieka
Reakcje rodziny
- frustracja ból i złość
- skrępowanie, wstyd, nieumiejętność
rozmawiania
- obwinianie siebie lub kobiety o to co się
stało
- zaprzeczanie faktowi zgwałcenia
Mity dotyczące gwałtu:
Kobiety nie można zgwałcić bez jej woli
(brak zadrapań i siniaków nie oznacza że
kobieta zgodziła się na gwałt)
Każda kobieta pragnie być zgwałcona
(uwalnia sprawcę od poczucia winy)
Pierwsza pomoc po gwałcie
Powszechna reakcja na gwałt to regresja
w której kobieta powraca jak gdyby do
dzieciństwa i gdy poszukuje kogoś, kto
mógłby jej pomóc a kto spostrzegany jest
jako osoba o pewnym autorytecie - np
policjant, lekarz, położna.
Pierwsza pomoc po gwałcie
przeprowadzenie badania lekarskiego -
dobrze, jeśli robi to kobieta;
badanie musi być wykonane w kierunku
wykluczenia ciąży oraz zakażeń
przenoszonych drogą płciową,
a także zabezpieczenia ewentualnych
śladów dokonanego czynu,
Pierwsza pomoc po gwałcie
cierpliwe, pełne empatii wysłuchanie
przedstawionej przez ofiarę wersji
zdarzeń,
zapewnienie, że ofiara znajduje się w
bezpiecznym miejscu i że nic jej nie grozi,
dawanie jasnych poleceń i spokojne
wyjaśnienie procedury postępowania,
Pierwsza pomoc po gwałcie
pozostawanie razem z ofiarą, gdy przejawia ona
silny lęk i niepokój,
zachęcanie do podzielenia się swoimi uczuciami,
myślami i okazanie pełnej akceptacji,
pozostawienie możliwości podejmowania
prostych decyzji (dotyczących tego, co w danej
chwili ofiara chce zrobić),
Pierwsza pomoc po gwałcie
pomoc w zrozumieniu i akceptacji faktu,
że kobieta nie jest winna temu, co się
wydarzyło, utwierdzenie jej w tym, że
gwałt jest przestępstwem i że to sprawca
ponosi całą odpowiedzialność za swój
czyn,
Pierwsza pomoc po gwałcie
Nie mów:
- miała Pani szczęście, że
- po jakimś czasie dojdzie Pani do siebie
- mogę sobie wyobrazić co Pani czuje
- proszę się nie martwić, jeszcze będzie
lepiej
- niech się Pani stara być silną, proszę
pomyśleć o dzieciach
- proszę się uspokoić i odprężyć
Pierwsza pomoc po gwałcie
Możesz mówić:
- teraz jest pani bezpieczna
- przykro mi, że to się stało
- to nie Pani wina
- pani reakcja nie jest niczym niezwykłym w
obliczu tak strasznego zdarzenia.
- nie zwariowała Pani
- nigdy nie będzie już tak samo jak przedtem, ale
może być lepiej niż teraz
- rozmawiając z kobietą unikaj takich słów jak
uczucie, emocje. Poproś by opowiedziała o swoich
doświadczeniach
Pierwsza pomoc po gwałcie
Bardzo ważne jest wczesne rozpoczęcie
interwencji kryzysowej
Chroni ofiarę gwałtu przed:
zespołem stresu pourazowego
zmniejsza prawdopodobieństwo prób
samobójczych
Objawy zespołu stresu pourazowego
(PTSD)
natarczywe wspomnienia,
powracające koszmarne sny o
wydarzeniu,
nagłe uczucie, jakby wydarzenie znów
miało miejsce,
silne napięcie wywołane każdym
wspomnieniem o wydarzeniu, czy też
przedmiotem, który się z tym
wydarzeniem kojarzy
Objawy zespołu stresu pourazowego
(PTSD
unikanie myśli lub uczuć związanych z
gwałtem,
unikanie działań lub sytuacji, które mogłyby
wywołać dramatyczne wspomnienie,
niepamięć wydarzenia,
utrata zainteresowań ważnymi
czynnościami, np. pracą, szkołą,
uczucie obojętności lub chłodu,
poczucie braku perspektyw na przyszłość.
Objawy zespołu stresu pourazowego
(PTSD
trudności z zasypianiem lub snem,
drażliwość lub wybuchy gniewu,
trudności w koncentrowaniu się,
nadmierna czujność,
przesadne reakcje na bodźce
Objawy stresu pourazowego mogą
pojawić się w czasie kilku tygodni,
lub miesięcy od przeżytego zdarzenia
Rak piersi
Rak piersi
Co roku notuje się w Polsce około 12
tysięcy nowych zachorowań
Rak piersi
„Spokojna i bezkonfliktowa potencjalna ofiara
raka piersi”
(badanie Magdaleny Marszał-Wiśniewskiej i dr
TeresyZakrzewskiej,2006).
W badaniach uczestniczyły 323 kobiety- 100
było całkowicie zdrowych, natomiast u
pozostałych wykryto nieokreślony guzek w
piersi.
Rak piersi
Badania psychologiczne przeprowadzono
w czasie, gdy kobiety nie znały jeszcze
ostatecznej diagnozy zmian w piersiach.
Badania histopatologiczne wykazały
nowotwór u 63 kobiet, natomiast u
pozostałych mniej poważne schorzenia,
jak włókniaki, czy tłuszczaki
Rak piersi
Wyniki:
Kobiety chorujące na raka piersi
mają odmienną konstrukcję
psychiczną od pozostałych
badanych.
kobiety chore na raka
wykazywały pozornie niską lękliwość
miały skłonność do tłumienia i wypierania
negatywnych emocji
wykazywały nadmierną skłonność do
kompromisów, cierpliwość
lekceważyły sygnały o psychicznym i
fizycznym wyczerpaniu.
Rak piersi
Tłumione długo emocje mogą stać się
czynnikiem zachorowania na raka.
Reakcje na chorobę nowotworową
Faza zaprzeczenia i izolacji
-
szok, odrętwienie
-
zaprzeczenie realności diagnozy
Reakcje na chorobę nowotworową
Faza gniewu i izolacji
-
uwierzenie w istnienie diagnozy
-
trudności w pogodzeniu się z nią
-
Poczucie niesprawiedliwości, gniew, złość
Reakcje na chorobę nowotworową
Faza negocjacji
-
próby targowania się z Bogiem, losem o
przedłużenie życia
Reakcje na chorobę nowotworową
Faza depresji
-pacjent przeżywa żałobę po sobie samym
-
przygotowuje się do odejścia
-
smutek, ból, rozpacz
Reakcje na chorobę nowotworową
Faza akceptacji
-
stan spokoju i wyciszenia
-
zmniejszenie zainteresowania otoczeniem
-
akceptacja śmierci
Problemy psychologiczne w trakcie leczenia
raka piersi
Lek o ogólny stan zdrowia
Problemy i lęk związany z rodzajem
terapii, który kobieta przechodzi
- leczeniem chirurgicznym
- radioterapią
-chemioterapią
Zmiany w życiu partnerskim i spadek
aktywności seksualnej
Problemy psychologiczne w trakcie leczenia
raka piersi
Badania psychologiczne wskazują na
podwyższony poziom lęku we wszystkich
fazach i rodzajach leczenia
lęk przed bólem
lęk przed śmiercią
lęk przed utratą własnej kobiecości i
seksualności
-
poczucie bycia gorszą kobietą
Problemy psychologiczne w trakcie leczenia
raka piersi
Badanie Buddenberga
4 krotne badanie poziomu lęku u pacjentek
z rakiem piersi i ich mężów
-przed operacją
-
po3,6,12 po operacji
Problemy psychologiczne w trakcie leczenia
raka piersi
Wyniki
pacjentki ukrywają przed mężami przykre
przeżycia i obawy
zakres zwierzania się pacjentek mężom
malał w miarę upływu czasu po zabiegu
ograniczenie aktywności seksualnej
prowadziło do seksualnego i
emocjonalnego odsunięcia od mężów
satysfakcja czerpana z życia małżeńskiego
zmniejszała się
Problemy psychologiczne w trakcie leczenia
raka piersi
U kobiet występowało:
obniżenie szacunku do samych siebie
poczucie utraty atrakcyjności
niemożność wzbudzenia pożądania
Problemy psychologiczne w trakcie leczenia
raka piersi
Leczenie chirurgiczne
Mastektomia radykalna polegająca na
usunięciu całej piersi i węzłów chłonnych,
Mastektomia częściowa, mamy z nią do
czynienia wtedy, kiedy usunięty zostaje
guzek wraz z częścią otaczającej go
tkanki.
Problemy psychologiczne w trakcie leczenia
raka piersi
Do szpitala coraz częściej trafiają chore z
wczesnym rozpoznaniem. Oznacza to, że
można u nich stosować leczenie oszczędzające.
Unika się w ten sposób okaleczającego
zabiegu, jakim jest amputacja całej piersi
(mastektomia).
Wiele kobiet trafia do leczenia zbyt późno
dlatego mastektomia jest nadal wykonywana
częściej, niż zabiegi oszczędzające.
Masektomia
deformuje sylwetkę kobiety
wpływa na świadomość okaleczenia
powoduje zaburzenia obrazu własnego ciała
utratę zaufania do własnego ciała
wpływa na wzrost przygnębienia, niepokoju
zwiększa prawdopodobieństwo depresji
Masektomia
Inne badania kobiet po masektomi
wskazują na występowanie
lęku przed niepełnosprawnością
przeżywanie wstydu i poczucia niższości
izolację społeczną
Masektomia
Badania psychologiczne wskazują na dużo
lepszy stan psychiczny kobiet po
oszczędzającym zabiegu operacyjnym niż
po zabiegu radykalnym
Pacjentki po zabiegu oszczędzającym
wykazywały częściej :
pozytywny obraz własnej osoby
niezaburzone funkcjonowanie seksualne
lepszą jakość życia
Problemy psychologiczne w trakcie leczenia
raka piersi
Wśród pacjentek po operacji oszczędzającej
(tumorektomii )jest także wiele pacjentek
niezadowolonych z efektu kosmetycznego
- piersi nie zawsze są symetryczne z powodu
szerokiego wycięcia miejscowego
I- uważają że zostały wprowadzone w błąd, nie
do końca wyobrażały sobie efekt operacji
-powrót do normalnego stanu psychicznego u
pacjentek po operacji oszczędzającej jest
krótszy niż po masektomi ale także trwa kilka
miesięcy
Problemy psychologiczne w trakcie leczenia
raka piersi
Radioterapia
Obawy kobiet podlegających radioterapii:
-
naświetlanie może pozbawić je
możliwości zajścia w ciążę
-
niepokój czy w ten sposób nowotwór
zostanie całkowicie usunięty
Ubocznym skutkiem radioterapii może
być także utrata wrażliwości na dotyk
Problemy psychologiczne w trakcie leczenia
raka piersi
Zespół kastracyjny, -
przejściowa lub trwała utrata płodności
-
dotyka ok. 40% kobiet i 12-35% mężczyzn
poddanych chemioterapii.
-
Zaburzenia zgłaszane przez chorych dotyczą
zaburzeń
na tle psychogennym (zespoły nerwicowe i
depresyjne w przebiegu leczenia),
na tle organicznym (po operacyjnym narządu
rodnego)
Problemy psychologiczne w trakcie leczenia
raka piersi
Problemy kobiet leczonych chemioterapią:
-
nudności, wymioty
-
utrata włosów
-
osłabienie układu odpornościowego
-
przygnębienie
-
niepokój czy w ten sposób nowotwór zostanie
całkowicie usunięty
Czasem przy braku objawów ubocznych
poczucie że terapia może by nieskuteczna
skoro nie ma objawów w ubocznych
Problemy psychologiczne w trakcie leczenia
raka piersi
Łysienie
- zwykle jest przejściowe i odwracalne (włosy
zwykle nie wypadają z cebulkami, dzięki
czemu mogą odrastać, tylko łamią się nad
powierzchnią skóry).
- wypadanie włosów dotyczy głowy ale także
brwi, rzęs i włosów łonowych
- wypadanie włosów rozpoczyna się po tygodniu
lub dwóch od rozpoczęcia chemioterapii
Problemy psychologiczne w trakcie leczenia
raka piersi
Spadek aktywności seksualnej
Niezależnie od rodzaju operacji u ponad
25% kobiet aktywnych seksualnie przed
rozpoznaniem choroby zainteresowanie
sferą seksualną zmniejsza się.
Czynniki psychiczne a okres przeżycia po
masektomi
Dłuższy czas przeżycia po masektomi
występował u kobiet które
charakteryzowały się
wyższym poziomem lęku
większa agresją
większa jawną wrogością
Czas przeżycia u operacji okazał się
dłuższy w przypadku pacjentek gorzej
przystosowanych do choroby
Problemy psychologiczne w trakcie leczenia
raka piersi
Inne badania potwierdzają że
stoicka akceptacja nowotworu
współwystępuje z krótszym okresem
przeżycia po operacji
Problemy psychologiczne w trakcie leczenia
raka piersi
Chorym na raka piersi proponuje się:
bardziej otwartą komunikację i ekspresję
emocji
wyrażanie agresji
wyrażanie lęku
ujawnienie odczuwanej wrogości
Wpływa to nie tylko na poprawę stanu
psychicznego, lepszą adaptację do sytuacji i
dłuższy okres przeżycia(Magarey,1988)
Rak szyjki macicy
Rak szyjki macicy
W Polsce codziennie rak szyjki macicy
jest diagnozowany u 10 kobiet, 5 Polek
dziennie umiera z tego powodu
(Wojciechowska,2004)
Psychologiczne aspekty rozpoznania raka
szyjki macicy
-
lęk, poczucie zagrożenia,
-
niepewność losu
-
obniżenie progu tolerancji na stres
Psychologiczne aspekty rozpoznania raka
szyjki macicy
świadomość możliwości zakażenia się od
partnera( infekcja HPV)
agresywne nastawienie do partnera
związane z możliwością zarażenia się od
niego
poczucie winy
Psychologiczne aspekty rozpoznania raka
szyjki macicy
-
spadek aktywności życiowej
-
izolacja od otoczenia
-
poczucie małowartościowości i piętna
choroby (Chojnacka, Szawłowska,1994)
Usunięcie macicy
Operacja usunięcia macicy –powody:
- rak
-
zaawansowane mięśniaki
-
wypadanie macicy
Usunięcie macicy
Każda operacja ginekologiczna jest
ingerencją w narząd utożsamiany z
kobiecością i macierzyństwem.
Obawa przed utratą cech kobiecości,
atrakcyjności seksualnej, przed
odrzuceniem przez partnera jest
zrozumiała, ale rzadko uzasadniona.
Usunięcie macicy
40% kobiet przyrównuje wycięcie macicy
do kastracji
Usunięcie macicy
Ważne aby pacjentka otrzymała informacje
mówiące co może się zmienić w jej życiu:
Brak miesiączkowania
Problemy z nawilżeniem pochwy( efekt
zniszczenia niektórych zakończeń
nerwowych podczas operacji)
Konieczność zachowania abstynencji przez
około 2 miesiące lub dłużej
Zakaz ciężkiej pracy fizycznej przez pól roku
Usunięcie macicy
Badania psychologiczne kobiet po
usunięciu macicy wskazują na
pogorszenie współżycia seksualnego
obniżenie atrakcyjności
obniżenie satysfakcji seksualnej (Choi i
Chang,1989)
Usunięcie macicy
Bardzo duża rolę w przebiegu powrotu do
równowagi
psychicznej
i
fizycznej
odgrywa
wyobraźnia
Ważne aby uświadamia kobietom że
- nie są pustymi, gorszymi kobietami
-
operacja leczy chorobę a nie niszczy kobiecości
-
zaburzenia seksualne po niej występujące są
spowodowane stresem, a nie są bezpośrednim
następstwem usunięcia macicy
-
Nie powoduje zmiany roli życiowej kobiety nadal jest
żoną i matką
.
Usunięcie macicy
Nie mówi mężowi o rodzaju zabiegu
Dla wielu kobiet i mężczyzn kobiecość kojarzy
się między innymi z macicą. Stwierdzono, że
czasami nawet najbliższe osoby mimowolnie
zmieniają swój stosunek do kobiet bez
narządu rodnego.
Należy zakomunikować mężowi że operacja
polegała na usunięciu mięśniaka lub guza
przydatków z pozostawieniem macicy i
jajników.
Zapewnić pacjentkę, że podczas
współżycia mąż nie może zauważyć,
że nie ma ona macicy
Podczas usuwania macicy nie ulegają
uszkodzeniu elementy odpowiedzialne za
odczuwanie doznań seksualnych.
Jeżeli wystąpią zaburzenia satysfakcji
seksualnej po operacji, ma to tylko
związek z czynnikami psychicznymi.
Usunięcie macicy
Z przeprowadzonych badań kobiet po
zabiegu usunięcia macicy wynika, że
po 6 - 12 miesiącach po operacji we
wszystkich prawie przypadkach częstość
stosunków płciowych powracała do stanu
przedoperacyjnego i nie odnotowano
istotnego wzrostu zaburzeń
emocjonalnych u kobiet.(Pabich,1999)
Modele relacji pacjenta śmiertelnie chorego
z otoczeniem z otoczeniem, w zależności
świadomości śmierci
1. Zamknięta świadomość
pacjent nie zdaje sobie sprawy z tego, że
umiera.
rodzina utrzymuje go w nieświadomości sama
posiadając informacje.
gdy chory zaczyna podejrzewać, że cos się
dzieje, rodzina rozprasza wątpliwości,
zmieniając temat rozmowy, nakłaniając do
snucia planów.
podtrzymywana jest „zmowa milczenia”.
Modele relacji pacjenta śmiertelnie chorego
z otoczeniem z otoczeniem, w zależności
świadomości śmierci
2. Podejrzewanie
pacjent przeczuwa, że jest umierający.
rodzina to neguje a on udaje, że wierzy.
stara się pytać najczęściej nie wprost
członków personelu.
W zależności od tego, czy podejrzenia
zostaną potwierdzone, czy nie, wraca do
modelu zamkniętej świadomości,
wzajemnego udawania lub otwartej
świadomości.
Modele relacji pacjenta śmiertelnie chorego
z otoczeniem z otoczeniem, w zależności
świadomości śmierci
3.
Wzajemne udawanie.
pacjent jest świadom swego stanu, rodzina również,
ale zaprzecza.
rozmowy dotyczą spraw związanych z
teraźniejszością w szpitalu – diety, spania, drobnych
wydarzeń.
pacjent nie chce smucić rodziny, a rodzina pacjenta.
obawa,że druga strona nie udźwignie porażającej
prawdy – umierania,
Rezygnacja z udawania ze strony pacjenta może być
spowodowana niemożnością znoszenia dłużej myśli o
śmierci w samotności.
Modele relacji pacjenta śmiertelnie chorego
z otoczeniem z otoczeniem, w zależności
świadomości śmierci
4. Otwarta świadomość
pacjent wie, że umiera,
rodzina stara się, aby zaakceptował na
tyle na ile to możliwe swój stan,
uspokaja go,
redukuje cierpienie fizyczne.
( Glasser i Strauss)
Praca z pacjentką w stanie terminalnym
Praca z pacjentką w stanie terminalnym
jest bardzo wyczerpująca.
Rodzina, lekarze położne stosują
mechanizmy obronne,
Mechanizmy obronne są sygnałem, że
trudno im funkcjonować zgodnie z
wymaganiami sytuacji.
Mechanizmy obronne
1.Unikanie pacjentki, które tłumaczy się
zapracowaniem
2. Projekcja - „to okropna, złośliwy
pacjentka, dręczy mnie”
3. Racjonalizacja – wymijające odpowiedzi
uzasadniające własne zmieszanie,
niepokój
4. Pomniejszanie, bagatelizowanie stanu
pacjentki
Praca z pacjentką w stanie terminalnym
5.Dystansowanie się
– ze strachu przed oskarżeniem, że nie
umie pomóc,
- ze strachu przed spotkaniem z nieznanym
(każdy choruje inaczej),
- ze strachu przed niekontrolowaną reakcją
pacjenta, bojąc się własnych emocji.
Pacjent, który dowiaduje się że jego choroba
jest nieuleczalna przechodzi trzy fazy :
1. ostra faza kryzysu,
2. przewlekła faza życia-umierania,
3. faza terminalna.
(E. M. Pattison)
Ostra faza kryzysu
przyjęcie przez pacjenta do wiadomości
terminalnej diagnozy.
-
niepokój
-
paniczny lęk
-
bezradność
Aby sobie poradzić pacjent uruchamia
mechanizmy obronne, od których
efektywności zależy przebieg procesu
umierania.
Przewlekła faza życia-umierania.
-
słabnięcie sił fizycznych
-
nasilenie dolegliwości
-
uzależnienie od innych osób
-
rezygnacja przeplatająca się z nadzieją
-
zaakceptowanie faktu umierania
Faza terminalna
zamknięcie się w sobie
wsłuchiwanie się w sygnały dochodzące z
wnętrza organizmu
odwrócenie się psychicznie i fizycznie od
świata zewnętrznego w kierunku swego
świata wewnętrznego.
Menopauza, klimakterium
Menopauza
Do końca XIX wieku kobiety nie
wyolbrzymiały problemu menopauzy.
Mit piekła jakie niesie ze sobą
klimakterium rozwijał się wraz z
postępem medycyny.
Pod koniec XIX wieku zjawisko nazwano,
uznano za patologię i zaczęto leczyć
Menopauza
Sto lat temu co trzecia Europejka
dożywała pięćdziesiątki, dziś dwie trzecie
dożywa 80 urodzin.
Menopauza
W społecznościach szanujących przeszłość i
ciągłość kulturową stare kobiety nadal
cieszą się szacunkiem.
opiekują się grobami,
przekazują młodszym pokoleniom pamięć
o przodkach,
są szamankami, wiedźmami, babkami
Menopauza
Pod koniec XIX w. uznano że klimakterium
jest wiekiem niebezpiecznym.
Panowało przeświadczenie, że kobiety
przemieniają się w psychiczne potwory,
wpadają w obłęd.
Menopauza
Wszelkie niewygodne zachowania kobiet
w średnim wieku odczytywane były jako
objawy klimakterium, humory,
irracjonalny gniew.
Menopauza
Mit XIX-wiecznej klimakterycznej histerii
zmiany zachodzące w menopauzie
oceniane przez pryzmat 50-letnie
dziewic.
Menopauza, klimakterium
Około 6 milionów kobiet w Polsce znajduje
się w okresie przekwitania. Ostatnia
miesiączka pojawia się u kobiet w wieku
45-50 lat, podczas gdy przeciętny okres
życia kobiet sięga 80 lat.
Menopauza
trwałe zakończenie miesiączkowania
Najczęściej występuje pomiędzy 45 a 55
rokiem życia.
Występuje w wyniku wygaszania
czynności jajników.
- przestają w nich dojrzewać komórki
jajowe spada - cykliczna produkcja
hormonów płciowych - estrogenów i
progesteronu.
Objawia się to początkowo zaburzeniami
miesiączkowania a następnie ich
całkowitym zanikiem.
Objawy menopauzy
objawy wazomotoryczne
-
uderzenia gorąca (wary) - to nagłe uczucie
ciepła, obejmującego głowę, szyję, czasami
tułów
-
napadowe poty nocne
-
zwykle występują razem z uderzeniami
gorąca.
-
napadowe kołatania serca
Objawy menopauzy
Objawy ze strony tkanki łącznej
-
zmiany w skórze, która staje się bardziej
sucha i pomarszczona
-
osteoporoza
-
bolesność stawów, kości
Objawy menopauzy
objawy związane z atrofią urogenitalną
- zmiany zanikowe w obrębie układu
moczowo-płciowego.
- suchość śluzówek, co może być jedną z
przyczyn bolesnego współżycia,
-zwiększona podatność dróg rodnych i
układu moczowego na zakażenia
- zaburzenia statyki narządów płciowych i
nietrzymanie moczu
Objawy menopauzy
Objawy psychologiczne
stany niepokoju, tzw. nerwowości,
pobudliwości,
zaburzenia snu,
napady lęku,
trudności w koncentracji,
zmiany nastroju, stany depresyjne
wybuchy płaczu
Objawy menopauzy
zmęczenie,
zawroty i bóle głowy,
utrata zainteresowania seksem i brak
satysfakcji ze współżycia
uczucie „początku końca”
lęk przed śmiercią
zespół „pustego gniazda”- poczucie
wewnętrznej pustki, może powstać w
okresie kiedy dzieci usamodzielniają się i
odchodzą z domu.
Objawy menopauzy
Na zaburzenia depresyjne( wg klasyfikcji
ICD-10) w okresie menopauzy cierpi
około 20-30% kobiet (Krogulski,2004)
Depresja maskowana
Typowe objawy depresji są mniej
widoczne niż dolegliwości somatyczne
Objawy menopauzy
Teorie wyjaśniające pojawienie się
zaburzeń depresyjnych w okresie
menopauzy
Hipoteza biochemiczna
Hipoteza psychospołeczna
Hipoteza psychospołecznej podatności
Objawy menopauzy
Hipoteza biochemiczna
Efekt domina
obniżenie poziomu estrogenów powoduje
objawy wazomotoryczne
trudności ze snem i ciągłe budzenie się w nocy
drażliwość za dnia
obniżenie nastroju
poczucie braku kontroli nad sytuacją
stres.
(Avis,2003)
Objawy menopauzy
Hipoteza psychospołeczna
Depresja w okresie menopauzy nie jest
związana z obniżeniem poziomu hormonow
ale z m.in
-
negatywną postawą wobec starzenia się
-
złą subiektywną oceną stanu zdrowia
-
złymi relacjami z partnerem, lub samotnością
-
przerwaniem pracy zawodowej
-
(Dennnerstein,1999)
Objawy menopauzy
Hipoteza psychospołecznej podatności
Kobiety w okresie menopauzy są bardziej
podatne na wystąpienie objawów
depresji, ponieważ zmiany hormonalne
„destabilizują” ośrodkowy układ nerwowy
(Green,2000)
Objawy menopauzy
Wg tej hipotezy depresja nie pojawi się
gdy nie wystąpią :
-
negatywne wydarzenia życiowe,np. utrata
pracy,czy śmierć partnera
-
negatywne postawy wobec menopauzy
Objawy menopauzy
Na nasilone objawy związane z
menopauzą częściej uskarżają się kobiety
z niższym wykształceniem (Avis,2001)
niepracujące zawodowo (Gold,2000)
w trudnej sytuacji materialnej (Avis,2001
przejawiające niski poziom aktywności
fizycznej(Gold,2000)
palące papierosy
Objawy menopauzy
W okresie menopauzy następuje obniżenie
aktywności seksualnej, oraz częstości
współżycia.
Główne przyczyny:
spadek zainteresowania współżyciem,
odczucie obniżenia własnej atrakcyjności,
dyspareunia
oziębłość seksualna partnera.
Aktywność seksualna w okresie
okolomenopauzalnym
Kilkadziesiąt lat temu przejście
menopauzy oznaczało zakończenie
aktywności seksualnej
( Bielawska Batorowicz,2006)
W 1920 roku Helen Deutsch powiedziała,
że po menopauzie kobieta przestaje być
kobietą i staje się czymś w rodzaju
"trzeciej płci".
Aktywność seksualna w okresie
okolomenopauzalnym
27% Polaków w wieku 15-49 lat, którzy
zgadzają się ze zdaniem,że „w wieku 50-
54 lat u kobiet wyraźnie spada
zainteresowanie seksem” (Izdebski,
Ostrowska,2003)
Aktywność seksualna w okresie
okolomenopauzalnym
Obecny wzrost zainteresowania seksem
w okresie około menopauzalnym jest
spowodowany:
-
zmianą obyczajowości,
-
emancypacją kobiet,
-
wydłużeniem średniego czasu trwania
życia,
-
wzrostem poziomu lecznictwa
Aktywność seksualna w okresie
okolomenopauzalnym
Badania seksualności kobiet po menopauzie
wskazują na utrzymywanie regularnej
aktywności seksualnej (Gannon,1999)
W Polsce aktywnych seksualnie jest 64,2
proc. kobiet w wieku 50–54 lat (Lew-
Starowicz, 1992)
w Anglii 78,4 proc. kobiet w wieku 45–59
lat – jest aktywnych seksualnie (Johnson
1994)
Aktywność seksualna w okresie
okołomenopauzalnym
Aktywności seksualnej sprzyjają
następujące czynniki:
- wysoki poziom uświadomienia
seksualnego,
-
odczuwanie satysfakcji we współżyciu,
-
udany związek partnerski
Leczenie
Początkowo klimakterium leczono dość
łagodnie: wyjazdami do wód
puszczaniem krwi,
bańkami,
lewatywą.
Z czasem menopauzę zaczęto leczyć prądem
Potem promieniami Roentgena,( potężne
dawki promieniowania X miały zniszczyć
jajniki i wywołać kontrolowaną menopauzę).
Książka Roberta A. Wilsona „Wieczna
kobiecość" i (1964 )r.
menopauza jako „gnicie za życia", w
czasie którego kobiety popadają w
stan „krowiego otępienia".
od „tragedii menopauzy" może
kobiety uchronić terapia
estrogenowa.
W 2002 r.opublikowano wyniki
amerykańskich badań prowadzonych
przez organizację WHI (Inicjatywa na
rzecz Zdrowia Kobiet), z których wynikało,
że hormonalna terapia zastępcza
zwiększa ryzyko raka sutka, udaru mózgu,
zawału serca i chorób zakrzepowych.
Profilaktyka menopauzy
edukacja kobiet co do przemian
fizycznych i psychicznych, które staną się
ich udziałem
dobre satysfakcjonujące związki
emocjonalne
rozwijanie zainteresowań
HTZ
Jak rozmawiać o menopauzie
- unikać podkreślania związku menopauzy
ze starzeniem się.
- ujmować menopauzę jako jedną
z istotnych życiowych zmian, gdyż w tym
kontekście jest ona spostrzegana
najbardziej pozytywnie.
Jak rozmawiać o menopauzie
Polscy mężczyźni stosunkowo mało wiedzą
o menopauzie.
Kobiety nie informują partnerów, a oni
sami nie poszukują informacji, w
konsekwencji mogą mieć bardziej
pozytywne postawy niż kobiety.
Jak rozmawiać o menopauzie
Kobiety coraz więcej rozmawiają o
menopauzie
Dla mężczyzn i dla młodych ludzi
menopauza jest tematem tabu
Jadłowstręt psychiczny
(anoreksja)
Odzieżowa firma Nolita, która we
współpracy z fotografem Olivierem
Toscanim zrealizowała kampanię
reklamową przeciwko z anoreksji.
Zdjęcia pojawiły się w 2006 roku w
zachodniej prasie tuż przed rozpoczęciem
Tygodnia Mody w Mediolanie
Modelką występującą w tej reklamie jest
23-letnia (!!!) Isabelle Caro, która
choruje na anoreksję od trzynastego roku
życia i która obecnie waży zaledwie 30
kilogramów
Jadłowstręt psychiczny
(anoreksja)
Co setna kobieta w Polsce choruje na
anoreksję
(od 7 do 10 procent chorych umiera).
Liczba
chorych
rośnie
wraz
z
dobrobytem.
Objawy anoreksji
brak apetytu i wręcz niepohamowany wstręt do
jedzenia,
skrajnie szczupłe ciało, zaostrzają się rysy twarzy,
skóra jest sucha, tkanka tłuszczowa prawie całkiem
zanika,
ogólne osłabienie, odwodnienie, czasem
dolegliwości ze strony układu krążenia,
u kobiet często następuje zatrzymanie miesiączki,
wraz z rozwojem choroby charakterystyczna jest
coraz większa drażliwość,
odsuwanie się od innych, tracenie przyjaciół.
- radykalne ograniczenie ilości
spożywanego pokarmu połączone z
okresowymi głodówkami,
- stosowanie środków przeczyszczających
i moczopędnych,
- prowokowanie wymiotów po każdym
posiłku,
- duży wysiłek fizyczny w celu zużycia
kalorii.
Przyczyny anoreksji
- zaburzone postrzeganie obrazu
własnego ciała.
- niezadowolenie z figury
- przekonanie, że szczupła sylwetka jest
pomocą w życiu
- negatywny stosunek do dojrzewania
Lęk przed "dorosłością
- niska samoocena i brak wiary w siebie,
- duża potrzeba sukcesu
Cechy osobowości osoby chorej na
anoreksję.
- brak gotowości do nawiązywania kontaktów z innymi
ludźmi,
-
odsuwanie się od innych, utrata przyjaciół.
-
perfekcjonizm - osoby chore są solidne, koncentrują
się na nauce i pracy, cechuje je duża potrzeba
sukcesu.
-
cechuje je także niepewność, lęk przed
niepowodzeniami,
-
nadmierny krytycyzm wobec siebie.
Charakterystyczna jest niska samoocena i brak wiary
w siebie. Stan depresji, niepokoju i społecznego
wycofania często poprzedza pojawienie się choroby.
Leczenie anoreksji
psychoterapia
farmakoterapia (leczenie
przeciwdepresyjne)
dieta
W większości przypadków konieczne jest
leczenie szpitalne
Leczenie anoreksji
Podstawową metodą leczenia anoreksji
jest psychoterapia.
Im później podejmowane jest leczenie,
tym szanse na wyleczenie są mniejsze
Leczenie anoreksji
Psychoterapia najczęściej metodą
behawioralną
Modyfikowanie nieprawidłowych
przyzwyczajeń związanych z odżywianiem
Eliminowanie obsesyjnych myśli
dotyczących własnej wagi
Współpraca z rodzicami
Anoreksja a cykl miesiączkowy
Anoreksja
Prowadzi do zmian hormonalnych i zaniku
miesiączki.
Cyklem kierują estrogeny, które są
produkowane w tkance tłuszczowej
Przyjmuje się, że do właściwego
miesiączkowania zawartość tkanki
tłuszczowej w naszym organizmie nie może
spaść poniżej 16% masy ciała (waga ciała
około 48 kg)
Bulimia
Bulimia (żarłoczność psychiczna)
-
okresowe napady obżarstwa
-
nadmierną koncentracja na kontroli masy
ciała.
-
stosowanie skrajnych metody
przeciwdziałania przybieraniu na wadze
Bulimia (żarłoczność psychiczna)
Do rozpoznania bulimii konieczne jest
stwierdzenie wszystkich wymienionych objawów:
stałe zaabsorbowanie jedzeniem i
niepowstrzymane pragnienie lub poczucie
przymusu jedzenia
nawracające epizody przejadania się, polegające
na pochłanianiu olbrzymich ilości jedzenia w
krótkich odstępach (co najmniej 2 razy
tygodniowo w ciągu trzech miesięcy);
Bulimia (żarłoczność psychiczna)
przeciwdziałanie przybieraniu na
wadze; :
- prowokowanie wymiotów,
- nadużywanie środków
przeczyszczających,
-
okresowe głodówki,
-
przyjmowanie leków tłumiących
łaknienie, lub środków moczopędnych;
Bulimia (żarłoczność psychiczna)
chorobliwa obawa przed otyłością; chora
określa nieprzekraczalne granice masy
ciała, znacznie poniżej wagi
przedchorobowej czy optymalnej według
lekarza;
Bulimia (żarłoczność psychiczna)
Skutki psychologiczne :
zły nastrój
niechęć do samej siebie
napięcie
stany depresyjne
niepokój
poczucie wstydu, upokorzenia, poczucie braku
kontroli nad własnym życiem
psychiczne uzależnienie się od wymiotowania,
leków przeczyszczających czy odwadniających
Bulimia (żarłoczność psychiczna)
Częste wymiotowanie może powodować
schorzenia dziąseł i ubytki zębów,
odwodnienie,
zaburzenia równowagi elektrolitowej,
zaburzenia pracy serca,
uszkodzenie nerek,
odwrócenie perystaltyki jelit,
osłabienia mięśni,
do znacznego spadku masy ciała.
Przyczyny występowania bulimi
słaby kontakt z matką we wczesnym
dzieciństwie,
emocjonalne zaniedbanie dziecka,
konflikty rodzinne,
uszkodzenie ośrodka sytości w mózgu,
brak samoakceptacji,
potrzeba bliskości drugiej osoby, której
chora nie potrafi wypełnić
Bulimia (żarłoczność psychiczna)
Wykrycie bulimii jest bardzo trudne.
Jedyną dostępną wskazówką jest często
dochodzący odgłos wymiotów z toalety,
poza tym brak jest wyraźnych objawów.
Leczenie bulimii
stosowanie odpowiednich technik
psychoterapeutycznych.
W terapię zaangażowana powinna być nie
tylko chora ale również pozostali
domownicy
Terapia opiera się
-na wzmocnieniu relacji,
-
uzyskiwaniu kompromisów
-
wzajemnym wspieraniu się.
