Slajd 1

ZESPÓŁ NABYTEGO BRAKU ODPORNOŚCI

Acquired immune deficiency syndrome – AIDS

Czynnik wywołujący

- human immunodeficiency virus HIV1 i

HIV2 należące do rodziny Lentiviridae, grupa Retrovirus.

Rezerwuar

- człowiek

Źródło zakażenia

– zakażony człowiek od 2 tygodnia od

zakażenia do śmierci.

Wrota zakażenia

– naruszona ciągłość skóry lub błony śluzowej

w miejscu kontaktu z HIV.

Wirus HIV zakaża limfocyty T4, a także inne komórki posiadające

receptor umożliwiający wniknięcie wirusa ( receptor ten to cząstka

CD4).

Do komórek zakażonych przez HIV należą: monocyty, makrofagi,

aktywowane limfocyty B, komórki nabłonkowe Langerhansa,

nabłonkowe mózgu, komórki dendrytyczne i wiele innych.

Cechy charakterystyczne wirusa HIV to trofizm do niektórych

rodzajów limfocytów ( tylko ludzkich lub szympansa) i

wywoływane w powolnym i często

wieloletnim przebiegu, zakażenia – spadek odporności przez

niszczenie limfocytów CD4, które są głównymi komórkami

odpowiedzialnymi w organizmie za zjawiska odpornościowe

Drogi zakażenia

kontakt płciowy – hetero i homoseksualny

kontakty z ranami i krwią podczas zabiegów

medycznych

wspólne używanie igieł i strzykawek

poprzez łożysko lub okołoporodowo z matki na

dziecko

krew i produkty krwiopochodne

sztuczne zapłodnienie

mleko kobiece

Charakterystyczna cecha epidemiczna wirusa –

długotrwałe nosicielstwo przedchorobowe – bardzo

niebezpieczne.

Odporność populacji

– wrażliwość na zakażenia HIV

jest dość powszechna. Jednak niektóre osoby AIDS

grupy wysokiego ryzyka nie ulegają zakażeniu – są to

osoby homozygotyczne dla genu kodującego

nieczynną postać koreceptora CCR5. Osoby

heterozygotyczne – ulegają zakażeniu, ale postęp

choroby łagodniejszy.

Epidemiologia zakażenia HIV w roku

1997

Dane światowe:

Nowe zakażenia HIV – 5.8 mln

Osoby żyjące z HIV i AIDS - 30.6 mln

Liczba zmarłych z powodu AIDS - 2.3 mln

Codziennie przybywało 16 000 nowych zakażeń HIV w tym

90%

w krajach rozwijających się.

Dane krajowe:

Nowe zakażenia HIV - 496

Osoby żyjące AIDS HIV – 4990 ( 66% narkomanów )

Szacunek ekspertów – rzeczywista liczba w Polsce

ok. 15000 - 20000

CHARAKTERYSTYKA KLINICZNA

AIDS to późna faza zakażenia HIV

okres wniknięcia wirusa do organizmu

ostry zespół retrowirusowy

- po 2 – 4 tyg. po ekspozycji gorączka, zmęczenie, bóle mięśni AIDS

stawów, powiększenie węzłów chłonnych, zapalenie gardła, biegunka,

ubytek wagi, wymioty, owrzodzenie błon śluzowych i skóry, pleśniawki

spadek liczby komórek CD4, wysoka wiremia

- po 1-4 tyg. kliniczne wyzdrowienie

serokonwersja – po 3-12 tyg. ( 9 ) wykrywalne stają się przeciwciała anty-

HIV u 95% pacjentów

okres klinicznego zacisza bez lub przy trwałym uogólnionym powiększeniu

węzłów chłonnych. W tym okresie duża replikacja HIV w narządach

limfatycznych jest równoważona przez skuteczną odpowiedź

immunologiczną

wczesne objawy zakażenia HIV – niecharakterystyczne, leukoplakia

włochata jamy ustnej, obwodowa neuropatia, idiopatyczna

trombocytopenia

objawy AIDS:

obecność zakażeń oportunistycznych

postępującego zespołu wyniszczenia ( dorośli) lub nieprzybierania na wadze

(niemowlęta)

częste i groźne zakażenia tj. nawracające zapalenie płuc, gruźlica płuc,

nawracające zakażenia bakteryjne

obecność specyficznych chorób nowotworowych np. mięsaka Kaposiego,

chłoniaka nieziarniczego, inwazyjnego raka szyjki macicy

liczba limfocytów CD4+ mniejszej nić 200/mm3

ZAKAŻENIA OPORTUNISTYCZNE ZWIĄZANE Z ZESPOŁEM

AIDS

–

Zapalenie płuc wywołane przez Pneumocystis carini (PCP)

–

Przewlekła kryptosporydioza lub izosporoza wywołujące

utrzymującą się długo biegunkę

–

Toksoplazmoza

–

Pozajelitowa strongyloidoza

–

Kandydoza ( kandydoza jamy ustnej uznawana jest za marker

rozwoju AIDS; kandydoza przełyku, oskrzeli i płuc są

patognomoniczne dla AIDS )

–

Kryptokokoza

–

Histoplazmoza

–

Zakażenia wywołane przez atypowe prątki, takie jak M. avium-

intracellulare

–

Płucna i pozapłucna postać gruźlicy ( często oporna na

leczenie)

–

Rozsiana postać zakażenia wirusem cytomegalii ( może objąć

siatkówkę i spowodować ślepotę)

–

Rozsiana postać zakażenia wirusem opryszczki pospolitej

–

Półpasiec obejmujący kilka dermatomów

–

Nawracająca bakteriemia wywołana przez Salmonella

–

Postępująca wieloogniskowa leukoencefalopatia

–

Inwazyjna nokardioza

Diagnostyka laboratoryjna.

Izolacja wirusa

– hodowla na liniach komórkowych

pochodzących z limfocytów i monocytów

mała czułość 40 – 97%

Reakcja łańcuchowej polimerazy PCR

– wykazanie

obecności sekwencji kwasów nukleinowych genomu

HIV

Standardowy test

– oznaczenie przeciwciał anty-HIV

metodą enzymoimmunologiczną ELISA – dodatni wynik

należy powtórzyć ( ujemnych się nie powtarza), po

drugim dodatnim wyniku wykonuje się bardziej swoiste

testy np. Western blot

Leczenie przeciwretrowirusowe.

nukloeotydowe i nukleozydowi inhibitory odwrotnej

transkryptazy np. azydotymidyna, lamiwudyna i inne

nie nukloeotydowe i nukleozydowi inhibitory odwrotnej

transkryptazy np. ewirapina, efawirenz

inhibitory protezy np. indinawir i inne

Leki te przedłużają życie, ale nie eradykują

wirusa.

Profilaktyka w przypadku ekspozycji na

zarażenie wirusem HIV.

Jak najszybsze umycie skóry wodą z mydłem oraz

spłukanie błon śluzowych wodą

Profilaktyczne podanie terapii przeciw retrowirusowej

przez 28 dni dwoma lub trzema lekami np.

azydotymidyna+lamiwidyna+indinawir 1-2 godz po

ekspozycji, nie później niż po 48 godzinach

Przed i po 6 tygodniach wykonanie badania na

obecność anty-HIV, HBsAg i anty-HCV

Szczepionka anty-HIV obecnie na etapie badań u

ludzi

Zapobieganie zakażeniom wirusami HIV

W warunkach życia codziennego:

abstynencja seksualna

jeden partner seksualny

unikanie kontaktów bezpośrednich ( pocałunki,

stosunki płciowe) z osobami obcymi, nieznanymi lub

pochodzącymi z tzw. grup wysokiego ryzyka

( zagrożenia zakażeniem)

stosowanie prezerwatyw w razie „ryzykownego

zachowania się” – nie w pełni skuteczne

W warunkach zawodowych:

szczególna ostrożność w kontaktach z ranami, krwią

i w czasie zabiegów oraz udzielania pomocy rannym

Wywiady z pacjentami z grup wysokiego ryzyka,

wykrywanie nosicieli wirusów HIV

Stosowanie środków ochrony osobistej, jak

rękawiczki, maski, okulary i inne

Praktycznie, w aktualnej sytuacji epidemicznej i

prawnej w zakresie nosicielstwa wirusów HIV,

każdego pacjenta należy traktować jak nosiciela i

stosować odpowiednie sposoby postępowania

lekarskiego i sanitarnego w kontaktach

zawodowych.

Sytuacje nie powodujące zakażenia:

Wspólne mieszkanie, wspólne posiłki, a także podróże

publicznymi środkami lokomocji,

Podanie ręki, głaskanie, pieszczoty przez dotykanie, jeśli

skóra jest nieuszkodzona,

Normalne pocałunki bez penetracji głębokiej

Spożywanie posiłków w restauracjach i stołówkach

Kichnięcie lub kaszel osoby zakażonej

Korzystanie z ubikacji publicznych, basenów kąpielowych,

pralni – warunkiem jest jednak utrzymanie tych urządzeń

we właściwym stanie sanitarnym. Wirus HIV jest wyjątkowo

wrażliwy na wyższą temperaturę ( w 56ºC ginie po 30

minutach) oraz środki dezynfekcyjne ( utleniające lub

chlorowe)

Usługi w zakładach fryzjerskich i kosmetycznych, pod

warunkiem przestrzegania zasad higieny przez zakład oraz

bieżącej dezynfekcji ostrych narzędzi ( nożyczki, brzytwy,

cążki - po każdorazowym użyciu),

Badania wykazały, ze komary nie mogą przenieść zakażenia

ze względu na sposób, w jaki przekłuwają skórę i wysysają

krew.

Document Outline