Gruźlica

Gruźlica

To choroba zakaźna wywołana przez

prątki

kwasooporne

grupy

prątki

kwasooporne

grupy

Mycobacterium

tuberculosis

Mycobacterium

tuberculosis

przejawiająca się dodatnim odczynem

tuberkulinowym.

Stosujemy uproszczony podział kliniczny

gruźlicę

płuc

oraz

gruźlicę

płuc

oraz

gruźlicę

pozapłucną.

Gruźlica

Gruźlica pozapłucna dotyczy wszystkich innych

miejsc ciała, z izolowana gruźlicą opłucnej oraz

izolowaną gruźlicą węzłów chłonnych śródpiersia

i wnęk włącznie.

Wyróżnia się:

postaci lekkie:

gruźlica węzłów chłonnych

wysiękowe zapalenie opłucnej (jednostronne)

gruźlica

kości

stawów

wyjątkiem

gruźlica

kości

stawów

wyjątkiem

kręgosłupa)

gruźlica układu moczowo-płciowego

Gruźlica

2) postaci ciężkie:

zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych

prosówka gruźlicza (gruźlica rozsiana)

zapalenie osierdzia

zapalenie otrzewnej

obustronne lub masywne zapalenie opłucnej

gruźlica kręgosłupa

gruźlica jelit

gruźlica nadnerczy

Gruźlica

Grupy dużego ryzyka zachorowania na gruźlicę:

osoby zakażone HIV

osoby, które miały kontakt z chorymi wydalającymi

prątki gruźlicy wykrywane metoda rozmazu

osoby ze zmianami „minimalnymi” w płucach

(widocznymi w RTG klatki piersiowej)

osoby nadużywające alkoholu lub zażywające narkotyki

bezdomni

imigranci z obszarów o dużej zapadalności na gruźlicę

chorzy na choroby przewlekłe, takie jak: cukrzyca,

nowotwory złośliwe, niewydolność serca, przewlekła

niewydolność nerek i wątroby, niedobory odporności

(także na skutek leczenia immunosupresyjnego)

Gruźlica

Obraz kliniczny (objawy ogólnoustrojowe

występujące niezależnie od umiejscowienia):

podwyższona temperatura ciała

utrata apetytu i masy ciała

nocne poty

złe samopoczucie

W badaniach pomocniczych można stwierdzić:

leukocytozę, niedokrwistość, wzrost OB,

hiponatremię, niekiedy też hiperglikemię

i hiperkalcemię.

Gruźlica płuc

Objawy podmiotowe i przedmiotowe:

kaszel trwający > 3 tygodnie ,

początkowo suchy, a potem wilgotny z

wykrztuszaniem śluzowej lub ropnej

wydzieliny;

niekiedy

występuje

wydzieliny;

niekiedy

występuje

krwioplucie; duszność pojawia się w

zaawansowanych postaciach gruźlicy,

w których może dojść do niewydolności

oddechowej.

Gruźlica płuc

Wybrane postaci gruźlicy płuc:

gruźlica prosówkowa

serowate zapalenie płuc

gruźlica płuc włóknisto-jamista

Gruźlica pozapłucna

gruźlica opłucnej

gruźlica węzłów chłonnych

gruźlica układu moczowo-płciowego

gruźlica kości i stawów

gruźlica ośrodkowego układu

nerwowego

gruźlica układu pokarmowego

gruźlica skóry

Gruźlica

Rozpoznanie różnicowe:

gorączka o nieznanej etiologii

powiększenie węzłów chłonnych

jałowy ropomocz

przewlekające

się

zapalenie

opon

przewlekające

się

zapalenie

opon

mózgowo-rdzeniowych,

przebiegające

mózgowo-rdzeniowych,

przebiegające

porażeniem nerwów czaszkowych

bezpłodność

choroby zapalne jelit

przewlekające się stany zapalne układu

kostno-stawowego

Gruźlica

Leczenie:

podstawą leczenia gruźlicy jest krótkotrwała,

standardowa

chemioterapia

zapewniająca

standardowa

chemioterapia

zapewniająca

blisko

100%

skuteczności.

WHO

zaleca

blisko

100%

skuteczności.

WHO

zaleca

bezpośrednie

nadzorowane

leczenie

bezpośrednie

nadzorowane

leczenie

krótkoterminowe – DOTS (Directly Observed

Treatment Short-course). Strategia DOTS polega

na bezpośredniej obserwacji przyjmowania

przez chorego leków, prowadzonej przez

pielęgniarkę lub przeszkoloną osobę.

(leki

dzielimy

bakteriobójcze

(leki

dzielimy

bakteriobójcze

bakteriostatyczne)

Gruźlica

Powikłania gruźlicy płuc:

choroby opłucnej: odma opłucnowa,

ropniak

opłucnej,

zwłóknienie

ropniak

opłucnej,

zwłóknienie

opłucnej

krwotok płucny

skrobiawica

Zapalenie płuc

łac. p

neumonia

dzielimy na:

pozaszpitalne zapalenie płuc

szpitalne zapalenie płuc

Pozaszpitalne zapalenie płuc

(PZP)

PZP rozpoznawane w lecznictwie otwartym:

objawy ostrego zakażenia dolnych dróg

oddechowych (kaszel + duszność lub ból

opłucnowy lub krwioplucie)

nowe zlokalizowane objawy w badaniu

przedmiotowym klatki piersiowej

przynajmniej jeden z objawów

ogólnoustrojowych (poty, dreszcze, bóle

mięśniowe, temperatura ciała > 38

nie ma innego wyjaśnienia stwierdzanych

objawów

Pozaszpitalne zapalenie płuc

(PZP)

PZP rozpoznawane w szpitalu:

objawy podmiotowe i przedmiotowe wskazujące

na ostre zapalenie dolnych dróg oddechowych

obecność na RTG klatki piersiowej

niestwierdzanego wcześniej zacienienia,

którego nie można wytłumaczyć w inny sposób

(zawał płuca, obrzęk płuc)

(chory nie jest pensjonariuszem domu opieki ani

nie był hospitalizowany w ciągu ostatnich 14

dni)

Pozaszpitalne zapalenie płuc

(PZP)

Drobnoustroje będące najczęstszym

patogenem to:

Streptococcus pneumoniae

Haemophilus influenzae

Mycoplasma pneumoniae

Pozaszpitalne zapalenie płuc

(PZP)

Czynniki ryzyka:

podeszły wiek

palenie tytoniu

przewlekła niewydolność serca

POChP

cukrzyca

leczenie glikokortykosteroidami

praca w warunkach narażenia na wziewne pyły metali

choroby przyzębia, rozległa próchnica

stany sprzyjające zachłyśnięciu: upojenie alkoholowe,

zatrucia lekami, zaburzenia świadomości, choroby

przełyku

Pozaszpitalne zapalenie płuc

(PZP)

Objawy podmiotowe:

gorączka

dreszcze i poty

bóle w klatce piersiowej o

charakterze opłucnowym

kaszel (niekiedy z ropną plwociną)

duszność i przyśpieszony oddech

Pozaszpitalne zapalenie płuc

(PZP)

Objawy przedmiotowe:

lokalne stłumienie odgłosu

opukowego

rzężenia drobnobańkowe

wzmożone drżenie głosowe nad

obszarem nacieku zapalnego

czasami szmer oskrzelowy

Pozaszpitalne zapalenie płuc

(PZP)

Badania pomocnicze:

badania laboratoryjne

ocena utlenowania krwi

RTG klatki piersiowej

badania mikrobiologiczne

bronchoskopia

Pozaszpitalne zapalenie płuc

(PZP)

Rozpoznanie różnicowe:

rak płuca

gruźlica

zatorowość płucna

eozynofilowe zapalenie płuc

zmiany płucne w przebiegu chorób

tkanki łącznej i układowych zapaleń

naczyń

Pozaszpitalne zapalenie płuc

(PZP)

Leczenie:

niepalenie tytoniu

odpoczynek

picie dużej ilości płynów

antybiotykoterapia

Pozaszpitalne zapalenie płuc

(PZP)

Powikłania:

wysięk w jamie opłucnowej

ropniak opłucnej

ropień płuca

Szpitalne zapalenie płuc

Jest to zapalenie płuc, które wystąpiło

po 48h od przyjęcia do szpitala, u

chorego niezaintubowanego w chwili

przyjęcia.

zapalenie

płuc

związane

zapalenie

płuc

związane

mechaniczną wentylacją

zapalenie płuc związane z kontaktem

ze służbą zdrowia

Szpitalne zapalenie płuc

Etiologia:

S. pneumoniae

H. influenze

S. aureus

Szpitalne zapalenie płuc

- profilaktyka nieswoista:

edukacja personelu

przestrzeganie odkażania rąk środkami

na podłożu alkoholowym

właściwa dekontaminacja sprzętu

medycznego

izolacja chorych

zapobieganie aspiracji

żywienie enteralne

Odma opłucnowa

Odma opłucnowa - jest to nagromadzenie

powietrza w jamie opłucnej.

Odma opłucnowa zamknięta, gdy nie ma

kontaktu z powietrzem atmosferycznym.

Odma opłucnowa otwarta, gdy istnieje

bezpośredni

kontakt

pomiędzy

jamą

bezpośredni

kontakt

pomiędzy

jamą

opłucnej a powietrzem atmosferycznym.

Wyróżniamy odmę otwarta na zewnątrz,

czyli poprzez ścianę klatki piersiowej oraz

odmę otwartą do wewnątrz czyli poprzez

układ oskrzelowy.

Odma opłucnowa

ETIOLOGIA:

1) odma samoistna:

- idiopatyczna

- wtórna

2) odma urazowa

3) odma jatrogenna

Odma opłucnowa

OBRAZ KLINICZNY:

- kłujące bóle po chorej stronie klatki

piersiowej

- duszność, czasami przyspieszenie

oddechu, suchy kaszel

- niesymetryczna ruchomość klatki

piersiowej

-objawy odmy podskórnej w miejscu

uszkodzenia

Odma opłucnowa

- BADANIE FIZYKALNE: nasilony odgłos

opukowy

oraz

osłabiony

szmer

opukowy

oraz

osłabiony

szmer

pęcherzykowy po stronie chorej

- RTG klatki piersiowej: obecność

powietrza w jamie opłucnej

Odma opłucnowa

RÓŻNICOWANIE:

- zapalenie opłucnej

- zator płuca

- zawał serca

- zapalenie osierdzia

Odma opłucnowa

LECZENIE:

zachowawcze

z użyciem metod inwazyjnych:

- drenaż jamy opłucnej

- zaopatrzenie za pomocą torakoskopu

Płyn w jamie opłucnej:

1) wysięk nowotworowy:

rak oskrzela

przerzuty raka sutka

chłoniak złośliwy

2) wysięk spowodowany zakażeniem:

gruźlica

zapalenie oskrzeli lub płuc

zakażenie jatrogenne po nakłuciu lub drenażu

opłucnej

3) niewyrównana niewydolność lewokomorowa,

zator płuc

Płyn w jamie opłucnej:

4) rzadsze przyczyny:

uraz

ropień podprzeponowy, zapalenie trzustki

choroby autoimmunologiczne (RZS, SLE)

zespól pozawałowy (Dresslera)

przesięki spowodowane zmniejszonym

ciśnieniem kolooidoosmotycznym:

dystrofia, zespól nerczycowy, mocznica,

marskość wątroby,

Płyn w jamie opłucnej:

DIAGNOSTYKA :

duszność

powłóczenie chorą stroną klatki piersiowej w

czasie oddychania

opukiwanie - stłumienie bezwzględne nad

płynem (więcej niż 300ml)

osłuchiwanie - osłabione szmery oddechowe

USG wykrywa już 50ml płynu

RTG klatki piersiowej

Płyn w jamie opłucnej:

LECZENIE:

przyczynowe

objawowe

punkcja opłucnej

stały drenaż

pleurodeza

Document Outline