Współdziałanie jednostek 

PSP i Ratownictwa 

Medycznego

podczas zdarzeń masowych

Podział zdarzeń wg możliwości 

działań ratowniczych

1. Zdarzenia jednostkowe – poszkodowany 

może uzyskać pomoc w pełnym zakresie.

2. Zdarzenia mnogie – większość 

poszkodowanych może uzyskać pomoc w 

pełnym zakresie (duże problemy 

organizacyjne)

3. Zdarzenia masowe – zapotrzebowanie na 

medyczne działania ratunkowe przekracza 

możliwości dostępnych służb ratunkowych 

(konieczność segregacji tj. określenia 

priorytetów w działaniach ratunkowych)

Zdarzenie masowe

• Ilość poszkodowanych nie jest 

jedynym kryterium masowości

• Decyduje stosunek sił i środków do 

zapotrzebowania

• Natura zdarzenia może ulec zmianie 

podczas akcji ratowniczej 
(masowe→mnogie)

W zdarzeniu masowym ok. 

20% poszkodowanych wymaga 

pilnych działań ratowniczych:

1. Podtrzymania podstawowych 

czynności życiowych

2. Niezwłocznego wdrożenia leczenia
3. Przygotowania do pilnego 

transportu

4. Leczenia w czasie transportu
5. Pilnej interwencji w szpitalu.

Plan działań ratunkowych

• Zbiór procedur uruchamianych w 

zależności od rodzaju i skali 
zdarzenia.

Działania ratunkowe

• Pozamedyczne – realizowane głównie 

na miejscu zdarzenia

• Medyczne – proces, rozpoczynający 

się na miejscu zdarzenia, trwający w 
czasie transportu, osiągający 
kulminację w szpitalnym oddziale 
ratunkowym.

Problemy prowadzenia działań 

ratowniczych

• Różne podmioty powołane do działań 

ratowniczych

• Brak jednolitej podległości 

merytorycznej

• Brak standaryzacji procedur, sprzętu, 

dokumentacji

• Różne systemy finansowania
• Brak jednolitego systemu kontroli 

jakości działań

Dowodzenie – oficer PSP

kompetencje:

1. Ocena rozmiarów zdarzenia i 

prognozowanie jego rozwoju

2. Dostosowanie sprzętu i wdrożenie 

technik poszukiwania, uwalniania i 
ewakuacji poszkodowanych w 
zależności od rodzaju zdarzenia

3. Ratowanie życia ludzi i zwierząt 

zagrożonych awarią techniczną

4.

Oznakowanie i wydzielenie strefy bezpośrednich 

działań ratowniczych oraz strefy zagrożenia

5.

Przewietrzanie lub wentylowanie stref zagrożenia 

oraz stref bezpośrednich działań ratowniczych

6.

Oświetlenie oraz zabezpieczenie miejsca 

zdarzenia przed osobami postronnymi

7.

Wykonywanie przejść i dojść do poszkodowanych 

lub zagrożonych ludzi i zwierząt

8.

Usuwanie przeszkód naturalnych i sztucznych 

utrudniających niesienie pomocy oraz ratowanie 

środowiska

9.

Wypompowywanie, obwałowywanie lub 

uszczelnianie miejsc wycieku substancji 

stwarzającej zagrożenie

W celu możliwego 

usprawnienia akcji kierujący 

wyznacza:

• Miejsce zgrupowania poszkodowanych z grupy 

„zielonej”

• Obszary segregacji i pomocy medycznej w 

przypadku wyznaczenia strefy zagrożenia

• Miejsce składowania zwłok

• Punkt przyjęcia sił i środków

• Obszar postoju pojazdów zespołów 

ratownictwa

• Miejsce lądowania śmigłowca

• Miejsce ustawienia namiotów ewakuacyjnych

• Obszar dekontaminacji poszkodowanych (w 

razie skażeń)

Założenia taktyczne PSP 

• Przybycie na miejsce zdarzenia i jego 

rozpoznanie

• Zabezpieczenie miejsca zdarzenia
• Dotarcie do poszkodowanego
• Udzielenie pierwszej pomocy lub 

ewakuacja poszkodowanego

• Wykonanie dostępu do poszkodowanego 

dla zespołu ratownictwa medycznego.

Segregacja w strefie 

zagrożenia

• Segregacja pierwotna – tylko kolorami (bez 

wypełnienie kart ewakuacyjnych, co pozostawiamy 

do segregacji wtórnej, poza strefą zagrożenia

• W razie konieczności segregacji pierwotnej w 

strefie zagrożenia wykonuje ją ratownik PSP (nie 

ma prawa stwierdzać zgonu!)

• Osoby bez tętna i oddechu oznaczają kolorem 

żółtym (wtórny priorytet transportowy)

• Osoby z oznakami życia, niezdolne do chodzenia – 

ewakuacja na desce

• Osoby chodzące – wyprowadzane poza strefę 

zagrożenia

Ale w miarę możliwości przed 

rozpoczęciem ewakuacji:

• Tamowanie krwotoków zewnętrznych
• Udrożnienie dróg oddechowych
• Stabilizacja kręgosłupa szyjnego
• Odizolowanie dróg oddechowych 

poszkodowanego od atmosfery 
toksycznej

Zaniechanie tych działań może zniweczyć 

wszystkie wysiłki ratowników!

By umożliwić wykonanie tych zadań
ratownicy PSP wyposażeni są w sprzęt
ratownictwa madycznegp (zestaw  PSP 

R-1)

Po przybyciu zespołu 

ratownictwa medycznego

• Lekarz tego zespołu obejmuje 

obowiązki Koordynatora Medycznych 
Działań Ratunkowych

• Koordynator współpracuje stale z 

kierującym akcją oficerem PSP, 
przejmując odpowiedzialność za 
medyczne działania ratownicze na 
miejscu zdarzenia

Krajowa Baza Sprzętu 

Specjalistycznego PSP

• Do wykorzystania w razie potrzeby w 

wypadkach masowych

• Dysponuje noszami (100), kocami (120), 

butlami tlenowymi z reduktorami i zestawami 
do tlenoterapii (40 kpl), zestawami szyn do 
unieruchomień (40), opatrunkowymi(40), 
namiotami ewakuacyjnymi z 
osprzętem(6x35m2, ogrzewanie, oświetlenie, 
wentylacja, zasilanie elektryczne), środkami 
transportu, sprzętem do segregacji i 
dokumentacji.