PROCES ZMIANY
PROCES ZMIANY
ORGANIZACJI
ORGANIZACJI
Marian DOBRZYŃSKI
Zakład Psychologii Organizacji
Wydział Zarządzania, Uniwersytet Warszawski
PROCES ZMIANY
PROCES ZMIANY
ORGANIZACJI
ORGANIZACJI
Marian DOBRZYŃSKI
Zakład Psychologii Organizacji
Wydział Zarządzania, Uniwersytet Warszawski
Marian DOBRZYŃSKI
Zakład Psychologii Organizacji
2
PROCES ZMIANY
ORGANIZACJI
Plan wykładu:
1. Dynamika procesu zmian,
2. Czynniki zmiany (driving forces),
3. Aktorzy procesu zmian,
4. Analiza strategiczna zmian,
5. Wdrażanie zmian (odrębny plik).
Marian DOBRZYŃSKI
Zakład Psychologii Organizacji
3
1. DYNAMIKA PROCESU
ZMIAN
1. Dlaczego?
Uświadomienie potrzeby zmian.
Wywołanie poczucia
konieczności zmian.
Stworzenie atmosfery aprobaty
zmian przez ważnych aktorów.
Marian DOBRZYŃSKI
Zakład Psychologii Organizacji
4
1. Dynamika procesu
zmian
2. Co? Stworzenie wizji firmy.
Przedstawienie zarysu przedmiotu,
struktury i form funkcjonowania firmy
w wyniku zmian,
uświadomienie aktorom celów i
wymiernych następstw zmian.
masowe informowanie o wizji o
następstwach zmian.
Marian DOBRZYŃSKI
Zakład Psychologii Organizacji
5
1. Dynamika procesu
zmian
3. Kto z nami?
Pozyskanie wsparcia kluczowych aktorów.
Pozyskanie współpracy aktorów, którzy
odniosą korzyści w wyniku zmian.
Jednak należy także wskazać na ryzyko,
Zidentyfikować źródła i formy oporu
wobec zmian.
Marian DOBRZYŃSKI
Zakład Psychologii Organizacji
6
1. Dynamika procesu
zmian
4. Jak? Wprowadzanie zmian
Zdecydowane wprowadzanie nowych
procedur i struktur,
Dobór do współpracy najlepszych ludzi,
Benchmarking – korzystanie z rozwiązań
podobnych problemów w innych firmach.
(Strategie wprowadzania zmian zob. dalej)
Marian DOBRZYŃSKI
Zakład Psychologii Organizacji
7
1. Dynamika procesu
zmian
5. Feedback. Obserwacja procesu
Monitorowanie realnych postępów
procesu zmian,
Reagowanie na niekorzystne
następstwa zmian,
Utrwalanie zmian, m.in. przez własny
przykład kierownictwa.
Marian DOBRZYŃSKI
Zakład Psychologii Organizacji
8
1. Dynamika procesu
zmian
6. Utrwalanie ciągłości
procesu zmian.
Stworzenie organizacji
samouczącej się, która szybko i
adekwatnie reaguje na zmiany
we własnym środowisku i
otoczeniu zewnętrznym.
Marian DOBRZYŃSKI
Zakład Psychologii Organizacji
9
2. CZYNNIKI ZMIANY
ORGANIZACAJI
Czynniki zmiany – driving
forces:
A. Zmiany w otoczeniu organizacji,
B. Naturalna ewolucja –
cykl życia organizacji,
C. Procesy zachodzące wewnątrz
w organizacji.
Marian DOBRZYŃSKI
Zakład Psychologii Organizacji
10
A. Otoczenie organizacji
1.
Zmiany ustrojowe: społeczne,
polityczne i ekonomiczne.
2. Reformy, regulacje prawne.
3. Rynek: klienci, nabywcy,
dostawcy, konkurencja, partnerzy.
Marian DOBRZYŃSKI
Zakład Psychologii Organizacji
11
A. Otoczenie organizacji
4. Nowe możliwości.
5. Nowe technologie.
6. Łączenia, akwizycje innych.
7. Przejęcie przez silnego
gracza.
Marian DOBRZYŃSKI
Zakład Psychologii Organizacji
12
B. Cykl życia organizacji
(
Naturalna ewolucja)
1. Narodziny
ukorzenianie się
2. Bud. tożsamości legitymizacja
3. Szybki wzrost
ekspansja
4. Dojrzałość
stabilizacja
5. Kryzys rewitalizacja
lub upadek
Marian DOBRZYŃSKI
Zakład Psychologii Organizacji
13
B. Cykl życia organizacji
Ad 1. Narodziny:
zdobywanie środków na uruchomienie
działalności,
tworzenie struktur.
Ad 2. Budowanie tożsamości:
tworzenie sieci relacji z otoczeniem,
walka o autonomię i wpływy,
kształtowanie ideologii organizacji.
Marian DOBRZYŃSKI
Zakład Psychologii Organizacji
14
B. Cykl życia organizacji
Ad 3. Szybki wzrost
ekspansja na wyznaczonych
obszarach sektora działalności,
ewolucja struktur i systemów
działania,
kształtowanie się kultury
organizacyjnej.
Marian DOBRZYŃSKI
Zakład Psychologii Organizacji
15
B. Cykl życia organizacji
Ad 4. Dojrzałość
utrwalenie przedmiotów i
obszarów działania,
zapewnienie stałego dopływu
środków,
stabilizacja relacji z otoczeniem,
utrwalenie struktur i systemów.
Marian DOBRZYŃSKI
Zakład Psychologii Organizacji
16
B. Cykl życia organizacji
Ad 5. Kryzys – konieczność zmiany
spadek efektywności i dopływu środków,
utrata znaczenia politycznego i prestiżu,
konflikty społeczne, spadek morale,
autonomizacja części organizacji,
upadek lub/i utrata samodzielności, albo…
rewitalizacja i wyjście z kryzysu.
Marian DOBRZYŃSKI
Zakład Psychologii Organizacji
17
C. Procesy wewnętrzne
wywołujące zmiany
organizacji
1. Kryzys wewnętrzny (zob. str.9),
2. Walka o wpływy i o zasoby,
3. Marnotrawstwo zasobów,
4. Nowe wyposażenie, technologia…
5. Nieadekwatne zarządzanie,
6. Nowe kierownictwo.
Marian DOBRZYŃSKI
Zakład Psychologii Organizacji
18
3. AKTORZY PROCESU
ZMIAN
A. Inicjator (sponsor)
•
rozpoczyna, nadzoruje i wspiera proces,
interweniuje w sytuacjach trudnych.
B. Lider zmian
•
kieruje operacyjnie procesem zmian.
C. Agenci zmian
•
zapewniają obsługę organizacyjną,
prawną, kadrową, PR, audytorską,
logistyczną…
Marian DOBRZYŃSKI
Zakład Psychologii Organizacji
19
3. Aktorzy procesu zmian
C. Koalicje - grupy nacisku, które starają
się o korzystny dla siebie wynik
zmian,
D. Kibice – żywotnie zainteresowani
obserwatorzy, nie mający
bezpośrednio wpływu na proces zmian,
E. Podmioty zewnętrzne zainteresowane
wynikiem zmian: inwestorzy, ośrodki
władzy politycznej
, banki, dostawcy,
klienci.
Marian DOBRZYŃSKI
Zakład Psychologii Organizacji
20
3. Aktorzy procesu zmian
Identyfikacja interesów głównych
aktorów zmian,
Identyfikacja atutów aktorów,
Identyfikacja wpływów aktorów,
•
Na kogo mogą wpływać?
•
Jakie mają narzędzia wpływu?
Marian DOBRZYŃSKI
Zakład Psychologii Organizacji
21
4. ANALIZA
STRATEGICZNA
Uwaga redakcyjna:
Równolegle do przedmiotu Zmiana
organizacji wykładany jest obszernie
przedmiot na temat strategii. Toteż w
niniejszym materiale rezygnuję z
przedstawiania analizy strategicznej,
poprzestając na jej zaznaczeniu na
paru slajdach.
Marian DOBRZYŃSKI
Zakład Psychologii Organizacji
22
Zwięzła ocena
naszych możliwości
A) analiza i ocena otoczenia:
szanse
zagrożenia
B) analiza i ocena naszego potencjału:
atuty
słabości
C) Konkluzje:
Jaką wartość dodaną dostarczamy klientom?
Na czym polega nasza przewaga
konkurencyjna?
Marian DOBRZYŃSKI
Zakład Psychologii Organizacji
23
Co zmieniać?
Obszary zmian i cele
kierunkowe
Obszary zmian wewnątrz firmy
Ludzie
Ideologia i kultura
Struktury
Procesy i wyposażenie
Przedmiot działalności.
Marian DOBRZYŃSKI
Zakład Psychologii Organizacji
24
Co zmieniać?
Zmiany skierowane na otoczenie:
Oferta, klientela, kontrahenci,
Wizerunek i marka firmy
Środowisko społeczne /
polityczne,
Akwizycja.