Podstawy
zarządzania
mgr Małgorzata Smolska
Podstawy
zarządzania
mgr Małgorzata Smolska
Literatura:
1.Bąkowski W., Podstawy zarządzania, Wydawnictwo
Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin 2005.
2. Cieślicki M., O zarządzaniu słów kilka, Wyższa Szkoła
Biznesu w Gorzowie, 2004.
3. Czermiński A., Czerska M., Nogalski B., Rutka R.,
Apanowicz J., Zarządzanie organizacjami, TNOiK, Toruń
2002.
4. Griffin R., Podstawy zarządzania organizacjami, PWN,
Warszawa 1996.
5.Stephen P. Robbins, David A. DeCenzo, Podstawy
zarządzania, PWE, Warszawa 2002.
6. Stoner J., Wankel Ch., Kierowanie, PWE, Warszawa 1992.
7. Zarządzanie. Wybrane elementy, red. W. Bąkowski, M.
Cieślicki, W. Downar, Fundacja na rzecz US, Szczecin 2003.
Czasopisma:
Manager
Przegląd organizacji
A. Zarys historyczny
teorii zarządzania
I. Wkład klasyków w teorie zarządzania:
1. F. Taylor
Teoria naukowej organizacji pracy –
zastosowanie metody naukowej do zdefiniowania
„jednego, najlepszego sposobu”
wykonywania danej pracy. Autor eksperymentu
przez obserwację.
I. Wkład klasyków w teorie zarządzania:
2. H. Fayol
Jako pierwszy zdefiniował funkcje kierownicze:
planowanie, organizowanie, motywowanie,
kontrolowanie.
I. Wkład klasyków w teorie zarządzania:
3. M. Weber
Określił idealny typ organizacji, wg niego to
biurokracja, charakteryzująca się podziałem
pracy, wyraźnie zdefiniowaną strukturą
hierarchiczną, szczegółowymi regulaminami i
przepisami oraz bezosobowymi stosunkami.
II. Kierunek zasoby ludzkie:
1. R. Owen
Ludzie- najlepsza inwestycja.
2. H. Munsterberg
Zwolennik naukowego badania zachowań ludzkich.
Proponował stosowanie testów psychologicznych w doborze na
stanowiska pracy.
3. M. Parker Follett
Organizacje powinny się opierać na etyce grupowej, nie na
indywidualiźmie. Zadanie kierownika: harmonizowanie i
koordynowanie wysiłków grupowych.
4. Ch. Barnard
Główna funkcja kierownika to komunikowanie się z
pracownikiem i pobudzanie go do zwiększenia wysiłków
5. E. Mayo
Rola człowieka w zarządzaniu. Eksperymenty Hawthorne.
III. Kierunek ilościowy
Zwany także badaniami operacyjnymi albo
ilościową teorią zarządzania.
Wywodzi się z matematycznych i statystycznych
metod rozwiązywania problemów militarnych,
stosowanych w czasie II wojny światowej.
Obejmuje zastosowania statystyki, modele
optymalizacyjne, modele informacyjne i
symulacje komputerowe.
Na przykład programowanie liniowe jest techniką,
którą kierownicy mogą stosować do
skuteczniejszego podziału zasobów.
IV. Współczesność
1.
P. Drucker
2.
2. M. Hammer
B. Organizacja
Organizacja ma dwa znaczenia:
1. Organizacja w ujęciu rzeczowym
-
zespół ludzi, wyposażonych w środki, którzy
dążą do określonego celu;
-
mamy do czynienia z przedsiębiorstwem, czyli
zespołem rzeczy materialnych i
niematerialnych.
2. Organizacja w ujęciu czynnościowym
- wiąże się z wykonywanymi czynnościami,
działaniami.
Zasoby organizacji:
Ludzkie – uzdolnienia kierownicze, siła robocza
Informacyjne – dane niezbędne do skutecznego
podejmowania decyzji
Rzeczowe – surowce, pomieszczenia biurowe,
sprzęt
Finansowe – kapitał własny, kapitał obcy
ZASOBY ORGANIZACJI – NA
PRZYKŁADZIE UCZELNI
WYŻSZEJ
ORGANIZACJA
ZASOBY
LUDZKIE
ZASOBY
FINANSOWE
ZASOBY
RZECZOWE
ZASOBY
INFORMACYJN
E
UCZELNIA
WYŻSZA
kadra
naukowa;
Personel
pomocniczy;
studenci
czesne;
dotacje,
środki
wypracowane
przez
uczelnię,
np.kursy
budynki;
sprzęt
audiowizualny
;
komputery
publikacje
naukowe;
ekspertyzy
wykonane dla
instytucji i
przedsiębiorst
w
PYTANIE 1
Który z zasobów jest
Waszym zdaniem
najważniejszy?
Zarządzanie (kierowanie) - to zestaw
działań skierowanych na zasoby
organizacji i wykonywanych z zamiarem
osiągnięcia celów w sposób sprawny i
skuteczny.
Działanie to świadome i celowe zachowanie
ludzi.
Jest:
Skuteczne – gdy zamierzony cel zostaje osiągnięty.
Sprawne (ekonomiczne, efektywne) – gdy
efekty są wyższe od nakładów lub kosztów
Cel – świadomie lub nieświadomie określony
stan przyszły, który jest uważany za
pożądany i do którego zmierzamy w naszym
działaniu.
Treść pracy kierownika:
1. funkcje kierownicze
2. zbieranie informacji oraz podejmowanie decyzji
Funkcje kierownicze:
1.Planowanie
2.Organizowanie
3.Motywowanie
4.Kontrolowanie
C. Organizacja w otoczeniu
D. Tendencje we współczesnym
zarządzaniu
1.
Globalizacja
2.
Dekompozycja (podział i dalszy rozwój)
3.
Destabilizacja (niestałość)
4.
Przyspieszenie
5.
Decentralizacja zarządzania
6.
Tendencja do turbulencji
7.
Zmiany w podejściu do zasobów ludzkich
E. Nowe narzędzia
zarządzania
II. Strategia działalności
przedsiębiorstwa
Wizja…
…jest podróżą, w którą wyrusza nasz
umysł, zaczynającą się od spraw znanych,
a kończącą na nieznanym, tworząc
przyszłość na podstawie składania
bieżących faktów, nadziei, marzeń,
niebiezpieczeństw i możliwości.
DOKĄD ZMIERZA FIRMA???
Wizja powinna dawać odpowiedzi na następujące
pytania:
• Jakie jest największe nasze marzenie?
• Jaka jest nasza wizja przyszłości?
• Dokąd zamierzamy dotrzeć?
• Jakie są nasze długookresowe cele?
• Jakie zmiany czekają nas w przyszłości?
• Co ma decydujące znaczenie dla naszego
sukcesu?
• Jakie czynniki odróżniają nas od innych?
• Co reprezentujemy, co nas łączy?
• Kim chcemy być i co jest najważniejsze w naszej
postawie?
• W co wierzymy?
Misja…
… jest zbiorem celów jakościowych, które
są najistotniejsze z punktu widzenia
istnienia organizacji.
DLACZEGO ISTNIEJE FIRMA???
Odpowiedzi na podane poniżej pytania pomogą
poprawnie sformułować misję:
• Kim jesteśmy?
• Czym się zajmujemy?
• Gdzie jesteśmy w obecnej chwili?
• Po co istniejemy?
• Jaka jest nasza tożsamość?
• Jaka jest nasza podstawowa funkcja?
• Jaki jest nasz ostateczny cel?
• Dla kogo istniejemy?
• Kim są nasi najważniejsi akcjonariusze?
• Dlaczego robimy, to co robimy?
• Jakie potrzeby zaspokajamy?
• Dlaczego klienci będą woleli kupować u nas niż u
konkurencji?
THE BRITISH AIRWAYS
THE BRITISH AIRWAYS
MISSION
MISSION
„
„
Być najlepszym, odnoszącym
Być najlepszym, odnoszącym
największe sukcesy
największe sukcesy
przewoźnikiem”
przewoźnikiem”
•
Pewność i bezpieczeństwo
. Być bezpiecznym i solidnym
przewoźnikiem.
•
Silna pozycja finansowa
.
Konsekwentnie dbać o dobry wynik
finansowy.
•
Światowy lider
. Dążyć do pierwszeństwa wśród światowych linii
na świecie i skutecznie zaznaczać swoją obecność na ważniejszych
kierunkach.
•
Obsługa i jakość
. Zapewnić najwyższą jakość wszystkich usług
oraz oferować produkt warty jego ceny dla wszystkich segmentów
rynku na których firma jest obecna.
•
Dbałość o klienta
. Przewyższać innych w przewidywaniu
potrzeb klienta i zamiarów konkurentów oraz szybko na nie
reagować.
•
Dobry pracodawca
. Nieprzerwanie dbać p. wizerunek
atrakcyjnego pracodawcy oferującego dobrą pracę i zapewniającego
pracownikom możliwość rozwoju.
•
Dobry sąsiad
. Być dobrym sąsiadem, troszczącym się o innych
oraz o środowisko naturalne.
Misja
Misja
p.p.u.p Poczta Polska
p.p.u.p Poczta Polska
Misja p.p.u.p Poczta Polska polega
Misja p.p.u.p Poczta Polska polega
na wypełnianiu swych zadań
na wypełnianiu swych zadań
statutowych, tzn, bieżącym i
statutowych, tzn, bieżącym i
nieprzerwanym zaspakajaniu potrzeb
nieprzerwanym zaspakajaniu potrzeb
ludności, gospodarki narodowej,
ludności, gospodarki narodowej,
organów władzy i administracji
organów władzy i administracji
państwowej w zakresie usług
państwowej w zakresie usług
powszechnych , przy zachowaniu
powszechnych , przy zachowaniu
zasady obligatoryjności świadczenia
zasady obligatoryjności świadczenia
usług o charakterze powszechnym na
usług o charakterze powszechnym na
terenie całego kraju i w obrocie
terenie całego kraju i w obrocie
zagranicznym i równoczesnym
zagranicznym i równoczesnym
dostosowaniu zakresu i standardu
dostosowaniu zakresu i standardu
świadczonych usług do potrzeb
świadczonych usług do potrzeb
nabywców.
nabywców.
Artur Andersen Consulting :
„ Pomagać naszym klientom
zmieniać się w lepiej
prosperujących”
Ford :
„Ford Motor Company jest światowym
liderem w automatyzacji produktów i
usług jak również w nowszych
gałęziach takich jak astronautyka,
komunikacja, finanse. Naszą misją jest
ciągła poprawa produktów i usług aby
zaspokoić potrzeby naszych klientów,
pozwalając nam prowadzić działalność
gospodarczą i zapewnić rozsądne zyski
naszym udziałowcom”.
McKinsey & Co. Inc. :
„Pomagać naszym klientom w
stworzeniu dodatnich, trwałych
i istotnych usprawnień w ich
działalności oraz budować dużą
firmę która potrafi przyciągać,
rozwijać, stymulować i
zatrzymywać wyjątkowych
ludzi.”
Strategia…
… jest to zespół decyzji w zakresie:
-
wyboru kierunku działania w zakresie
produktu, rynku, technologii;
-
określenia ilościowych celów
ekonomicznych;
-
rozmieszczenia zasobów organizacji dla
realizacji założonych celów.
Strategia…
… to wielkie plany tworzone w celu
pokonania przeciwnika.
Strategia to plan ogólny
Rodzaje strategii
Strategia na poziomie
przedsiębiorstwa
Strategia na poziomie
autonomicznej
jednostki gospodarczej
Strategia na poziomie
funkcjonalnym
np. strategia dywersyfikacji
Handel
artykułami
spożywczymi
Produkcja
materiałów
budowlanych
Produkcja
maszyn
rolniczych
F
I
N
A
N
S
E
P
E
R
S
O
N
E
L
M
A
R
K
E
T
I
N
G
P
R
O
D
U
K
C
J
A
Analiza SWOT
Analiza otoczenia
Analiza organizacji
Szanse (możliwości)
Zagrożenia
Słabe strony (słabości)
Mocne strony (atuty firmy)
Podstawowe strategie:
Strategia wiodącej pozycji kosztowej
Strategia zróżnicowania
Strategia koncentracji
Strategia wiodącej pozycji
kosztowej
Strategia wiodącej pozycji
kosztowej
Celem strategii
wiodącej pozycji
kosztowej jest
osiągnięcie
uprzywilejowanej
pozycji kosztowej w
stosunku do
konkurentów i
przyciągnięcie
klientów niższą ceną.
Istota strategii
przywództwa
kosztowego
NISKIE
KOSZTY
DUŻE
ZYSKI
DUŻA SKALA
DZIAŁANIA
INWESTYCJE
W BAZĘ I
TECHNOLOGIĘ
Strategia zróżnicowania
Celem strategii
zróżnicowania jest
stworzenie produktu
lub usługi unikalnych
dla całej branży lub
danego sektora
rynkowego
ZRÓŻNICOWANIE
ZAPEWNIA
FIRMIE:
WYŻSZE MARŻE
ZYSKU
LEPSZĄ POZYCJĘ
WOBEC WYROBÓW
SUBSTYTUCYJNYCH
NIŻ
JEJ KONKURENCI
Strategia koncentracji
Celem strategii koncentracji jest
podjęcie decyzji przez
przedsiębiorstwo co do ścisłego
określenia grupy nabywców lub
asortymentu wyrobów lub rynku
geograficznego
Przykład
Procter&Gamble jako jedno z największych przedsiębiorstw
amerykańskich wytwarza ponad 20 mld światowego dochodu
sprzedaży ponad 80 głównych produktów. Razem z firmą Unilever
Procter&Gamble jest dominującą siłą w skali globalnej w produkcji
środków piorących, czyszczących i kosmetyków. P&G rozpoczęło
ekspansję zagraniczną po II wojnie światowej przenosząc swą
działalność ze Stanów Zjednoczonych do Europy Zachodniej,
początkowo ze znacznym sukcesem. Po ponad 30 latach takiej polityki,
gdzie rozwój nowego produktu i strategie marketingowe były testowane
na terenie USA, a później przenoszone do innych krajów pojawiły się
pierwsze oznaki słabości tej strategii.
Graniczną datą był rok 1970, kiedy P&G reagowało na straty ponoszone
w Japonii. W 1985, po 13 latach funkcjonowania na rynku japońskim,
P&G wciąż traciło 40 mln USD rocznie. W segmencie rynkowym P&B
zaczęły dominować trzy japońskie firmy produkujące podobne wyroby.
Problem stanowiły zbyt masywne pieluchy, które spełniały swą rolę na
rynku amerykańskim, natomiast dla Japończyków były nie do przyjęcia.
Bardzo szybko sytuację wykorzystała firma Kao, która oferując
odpowiedni wyrób opanowała 30% rynku. Doświadczenie P&G z
niewłaściwą ofertą pieluch w Japonii zmusiło kierownictwo firmy do
przeorientowania swojej strategii i filozofii marketingowej.
Przykład
Pomimo widocznych zmian w sposobie działania P&G
wciąż potrzebuje nowego podejścia do działań
długofalowych, o czym świadczy wejście z szamponem na
rynek Polski.
W lecie 1991 P&G weszło na polski rynek z szamponem
z odżywką Vidal Sassoon Wash&Go, który bił rekordy
sprzedaży w Europie i USA. Promocja tego produktu odbyła
się z niespotykaną dotąd w Polsce siłą. Pierwsze wrażenie z
kampanii reklamowej wskazywało na opanowanie przez
P&G 30% rynku szamponów w Polsce, ale na początku 1992
roku sprzedaż nagle spadła. Później rozeszły się pogłoski o
tym, że szampon Wash&Go powoduje łupież i wypadanie
włosów, czemu koncern kategorycznie zaprzeczał.
PYTANIE:
JAKIE BŁĘDY POPEŁNIŁ P&G NA POLSKIM RYNKU???