Zapalenie trzustki 

Zapalenie trzustki 

 

 

 

 

Ostre zapalenie trzustki

Ostre zapalenie trzustki

Istota – ostry proces zapalny gruczołu z zajęciem 

Istota – ostry proces zapalny gruczołu z zajęciem 

tkanek sąsiadujących i niekiedy odległych narządów

tkanek sąsiadujących i niekiedy odległych narządów

Etiologia:

Etiologia:



Kamica pęcherzyka i dróg żółciowych – 40%

Kamica pęcherzyka i dróg żółciowych – 40%



Spożycie alkoholu – 40 %

Spożycie alkoholu – 40 %



Zabiegi endoskopowe (ECPW, manometria 

Zabiegi endoskopowe (ECPW, manometria 

zwieracza Odiego)

zwieracza Odiego)



Urazy trzustki

Urazy trzustki



Zabiegi operacyjne

Zabiegi operacyjne



Rzadziej infekcje wirusowe lub bakteryjne

Rzadziej infekcje wirusowe lub bakteryjne

  

  

 

 

 

 

Objawy OZT

Objawy OZT



Uporczywe, silne bóle brzucha w nadbrzuszu 

Uporczywe, silne bóle brzucha w nadbrzuszu 

środkowym lub lewym, promieniujące do pleców

środkowym lub lewym, promieniujące do pleców



Nudności

Nudności



Wymioty

Wymioty



Wzdęcie brzucha

Wzdęcie brzucha



Gorączka

Gorączka



W ciężkiej postaci (tachykardia, hipotonia, 

W ciężkiej postaci (tachykardia, hipotonia, 

błękitnoczerwone zabarwienie wokół pępka 

błękitnoczerwone zabarwienie wokół pępka 

(objaw Cullena) lub w okolicy ledźwiowej (objaw 

(objaw Cullena) lub w okolicy ledźwiowej (objaw 

Grey- Turnera),encefalopatia trzustkowa  

Grey- Turnera),encefalopatia trzustkowa  

 

 

 

 

Rozpoznanie OZT

Rozpoznanie OZT



Badania biochemiczne 

Badania biochemiczne 

     

     

- amylaza w surowicy i moczu

- amylaza w surowicy i moczu

     

     

- lipaza w surowicy krwi

- lipaza w surowicy krwi

Za typowe wartości dla OZW przyjmuje się 3-4 krotne wartości 

Za typowe wartości dla OZW przyjmuje się 3-4 krotne wartości 

powyżej normy

powyżej normy

     

     

- morfologia, elektrolity, mocznik, kreatynina, glikemia, 

- morfologia, elektrolity, mocznik, kreatynina, glikemia, 

parametry układu krzepnięcia

parametry układu krzepnięcia



USG jamy brzusznej (powiększenie części lub całej trzustki, 

USG jamy brzusznej (powiększenie części lub całej trzustki, 

śledzenie zmian w przebiegu choroby)

śledzenie zmian w przebiegu choroby)



Tomografia komputerowa

Tomografia komputerowa



Rezonans magnetyczny (taka sama wartość jak TK, ale 

Rezonans magnetyczny (taka sama wartość jak TK, ale 

uniknięcie dodatkowego napromieniowania)

uniknięcie dodatkowego napromieniowania)



RTG przeglądowe jamy brzusznej i klatki piersiowej 

RTG przeglądowe jamy brzusznej i klatki piersiowej 

 

 

 

 

Leczenie 

Leczenie 

Postać lekka:

Postać lekka:


Dożylne uzupełnianie płynów (krystaloidy, 

Dożylne uzupełnianie płynów (krystaloidy, 

koloidy)

koloidy)



Leki przeciwbólowe (lignokaina, pyralgina)

Leki przeciwbólowe (lignokaina, pyralgina)



Przez 3-4 dni głodówka a później 

Przez 3-4 dni głodówka a później 

wprowadzenie diety ubogotłuszczowej

wprowadzenie diety ubogotłuszczowej



Jeżeli objawy chorobowe przedłużają się – 

Jeżeli objawy chorobowe przedłużają się – 

żywienie dojelitowe

żywienie dojelitowe



Nie zaleca się odsysania treści żołądkowej

Nie zaleca się odsysania treści żołądkowej

 

 

 

 

Leczenie

Leczenie

 

 

Postać ciężka ( w OIT)

Postać ciężka ( w OIT)



Kaniulacja naczyń obwodowych i centralnych 

Kaniulacja naczyń obwodowych i centralnych 

(wypełnienie łożyska naczyniowego, pomiar OCŻ)

(wypełnienie łożyska naczyniowego, pomiar OCŻ)



Szczególnie zwracać uwagę na przestrzeganie zasad 

Szczególnie zwracać uwagę na przestrzeganie zasad 

aseptyki

aseptyki



Monitorowanie stanu pacjenta – co godzinę

Monitorowanie stanu pacjenta – co godzinę



Monitorowanie 1-2 razy w ciągu doby glikemii, 

Monitorowanie 1-2 razy w ciągu doby glikemii, 

elektrolitów, parametrów nerkowych, układu 

elektrolitów, parametrów nerkowych, układu 

krzepnięcia, enzymów, morfologii, albumin, CRP

krzepnięcia, enzymów, morfologii, albumin, CRP



Utrzymanie równowagi płynowej

Utrzymanie równowagi płynowej



Leczenie p/ bólowe

Leczenie p/ bólowe



Głodówka

Głodówka



Żywienie dojelitowe, rzadziej pozajelitowe

Żywienie dojelitowe, rzadziej pozajelitowe

 

 

 

 

Powikłania OZT- postaci 

Powikłania OZT- postaci 

ciężkiej 

ciężkiej 

Narządowe:

Narządowe:



Płucne

Płucne



Krążeniowe

Krążeniowe



Nerkowe

Nerkowe



DIC

DIC



Sepsa

Sepsa



Encefalopatia

Encefalopatia

Miejscowe:

Miejscowe:



Ostre zbiorniki płynu

Ostre zbiorniki płynu



Torbiele

Torbiele



Ropnie,

Ropnie,



Przetoki

Przetoki

 

 

 

 

Przewlekłe zapalenie trzustki

Przewlekłe zapalenie trzustki

Istota – przewlekły proces zapalny, powodujący 

Istota – przewlekły proces zapalny, powodujący 

postępujące, nieodwracalne zmiany miąższu 

postępujące, nieodwracalne zmiany miąższu 

(zanik, zwłóknienie). Doprowadza on do rozwoju 

(zanik, zwłóknienie). Doprowadza on do rozwoju 

niewydolności trzustki zewnątrz i 

niewydolności trzustki zewnątrz i 

wewnątrzwydzielniczej

wewnątrzwydzielniczej

Przyczyny:

Przyczyny:



Nadmierne spożywanie alkoholu

Nadmierne spożywanie alkoholu



Palenie tytoniu

Palenie tytoniu



Idiopatyczne

Idiopatyczne



Zaporowe- utrudniony odpływ soku trzustkowego

Zaporowe- utrudniony odpływ soku trzustkowego



Autoimmunologiczne PZT 

Autoimmunologiczne PZT