Zanim powstała
Zanim powstała
książka
książka
Kilka słów na temat historii pisma i
Kilka słów na temat historii pisma i
książki
książki
Opracowała: Aneta Pyrgiel
Opracowała: Aneta Pyrgiel
Zanim powstała
Zanim powstała
książka
książka
Kilka słów na temat historii pisma i
Kilka słów na temat historii pisma i
książki
książki
Opracowała: Aneta Pyrgiel
Opracowała: Aneta Pyrgiel
TO POWINIENEŚ WIEDZIEĆ
TO POWINIENEŚ WIEDZIEĆ
Biblioteki
Biblioteki
Ciekawostki
Ciekawostki
ZAKOŃCZ
Najstarsze sposoby zapisu
Najstarsze sposoby zapisu
Rysunki na skałach, kłach morsów,
Rysunki na skałach, kłach morsów,
kościach i skórach zwierząt.
kościach i skórach zwierząt.
Różnorodnego kształtu i różnej
Różnorodnego kształtu i różnej
wielkości supełki na sznurkach.
wielkości supełki na sznurkach.
Karbowane znaki i nacięcia na kijach.
Karbowane znaki i nacięcia na kijach.
POWRÓT
EGIPT
EGIPT
były pismem starożytnych Egipcjan,
były pismem starożytnych Egipcjan,
znakami niezrozumiałymi poza ich krajem, ale
znakami niezrozumiałymi poza ich krajem, ale
i dla większości jego ludności. Sztuka pisania
i dla większości jego ludności. Sztuka pisania
stanowiła tajemnicze, ekskluzywne narzędzie,
stanowiła tajemnicze, ekskluzywne narzędzie,
jej znajomością mogli się szczycić tylko
jej znajomością mogli się szczycić tylko
nieliczni spośród mieszkańców Egiptu. Z
nieliczni spośród mieszkańców Egiptu. Z
upływem czasu, w związku z przemianami
upływem czasu, w związku z przemianami
kulturowymi, nastaniem ery chrześcijańskiej,
kulturowymi, nastaniem ery chrześcijańskiej,
księgi zapisane hieroglifami stawały się
księgi zapisane hieroglifami stawały się
jeszcze mniej zrozumiałe, a wiele z nich
jeszcze mniej zrozumiałe, a wiele z nich
uległo zniszczeniu.
uległo zniszczeniu.
MALOWIDŁO NA DREWNIANEJ TRUMNIE
MALOWIDŁO NA DREWNIANEJ TRUMNIE
OKRESU ŚREDNIEGO PAŃSTWA.
OKRESU ŚREDNIEGO PAŃSTWA.
INSKRYPCJA HIEROGLIFICZNA.
INSKRYPCJA HIEROGLIFICZNA.
TABLICZKI GLINIANE, NA KTÓRYCH NAPISY
WYKONYWANO SPECJALNYM RYLCEM
PROSTE PISMO OBRAZKOWE (PIKTOGRAFICZNE)
PISMO KLINOWE, CIĄG KRESEK RÓŻNEJ
DŁUGOŚCI I O RÓŻNYM KĄCIE NACHYLENIA
PISMO LITEROWE FONETYCZNE
PISMO SUMERYJSKIE
PISMO SUMERYJSKIE
POWRÓT
PIERWSZE KSIĄŻKI W GRECJI
PIERWSZE KSIĄŻKI W GRECJI
Najbardziej typową postacią książki w Grecji był
Najbardziej typową postacią książki w Grecji był
zwój papirusu
zwój papirusu
, który używano przynajmniej od
, który używano przynajmniej od
VI w. p. Chr. do IV w. n.e., a w kancelarii papieskiej
VI w. p. Chr. do IV w. n.e., a w kancelarii papieskiej
jeszcze w XI w
jeszcze w XI w
.
.
Popularności tego materiału
Popularności tego materiału
należy upatrywać
należy upatrywać
w stosunkach
w stosunkach
z Egiptem, które
z Egiptem, które
zapewniały ciągły napływ papirusu do Grecji.
zapewniały ciągły napływ papirusu do Grecji.
Postać książki w formie zwoju związana była
Postać książki w formie zwoju związana była
prawdopodobnie z najwcześniejszym materiałem
prawdopodobnie z najwcześniejszym materiałem
pisarskim -
pisarskim -
skórą
skórą
. Książkę jako przedmiot
. Książkę jako przedmiot
utrwalający i rozpowszechniający treści literackie
utrwalający i rozpowszechniający treści literackie
stworzyli Grecy
stworzyli Grecy
ok. V w. p. Chr.
ok. V w. p. Chr.
PIERWSZE KSIĄŻKI W EGIPCIE
PIERWSZE KSIĄŻKI W EGIPCIE
ZWÓJ PAPIRUSOWY
ZWÓJ PAPIRUSOWY
- była to charakterystyczna
- była to charakterystyczna
postać książki w starożytności. Zwój wywodził się
postać książki w starożytności. Zwój wywodził się
z Egiptu
z Egiptu
, a Rzymianie nazywali go volumen albo
, a Rzymianie nazywali go volumen albo
rotulus. Tekst rozpoczynał się na lewym krańcu
rotulus. Tekst rozpoczynał się na lewym krańcu
zwoju i biegł równymi kolumnami ku prawemu
zwoju i biegł równymi kolumnami ku prawemu
krańcowi. Na jedną kartę papirusu przypadały
krańcowi. Na jedną kartę papirusu przypadały
dwie kolumny tekstu; miejsca sklejeń kart ze sobą
dwie kolumny tekstu; miejsca sklejeń kart ze sobą
wypadały na przestrzeniach między kolumnami.
wypadały na przestrzeniach między kolumnami.
Ponieważ początek zwoju był najbardziej podatny
Ponieważ początek zwoju był najbardziej podatny
na zniszczenie, pierwszej jego karty nie
na zniszczenie, pierwszej jego karty nie
zapisywano.
zapisywano.
PIERWSZE KSIĄŻKI
PIERWSZE KSIĄŻKI
W MEZOPOTAMII
W MEZOPOTAMII
Tabliczki gliniane
Tabliczki gliniane
pochodzące z pałacu w
pochodzące z pałacu w
Niniwie mają kształt prostokątny o różnych
Niniwie mają kształt prostokątny o różnych
rozmiarach. Przed zapisaniem tabliczki najpierw
rozmiarach. Przed zapisaniem tabliczki najpierw
ją liniowano za pomocą napiętego sznurka dla
ją liniowano za pomocą napiętego sznurka dla
uzyskania równości wierszy
uzyskania równości wierszy
i odpowiedniego
i odpowiedniego
układu kolumn pisma, błędy zamazywano
układu kolumn pisma, błędy zamazywano
spłaszczonym końcem rylca.
spłaszczonym końcem rylca.
SŁYNNE BIBLIOTEKI
SŁYNNE BIBLIOTEKI
Świątynia w Nippur (Babilon) – ogromne archiwum
Świątynia w Nippur (Babilon) – ogromne archiwum
z tabliczkami
z tabliczkami
klinowymi.
klinowymi.
Niniwa – pierwsza skatalogowana biblioteka na
Niniwa – pierwsza skatalogowana biblioteka na
Bliskim Wschodzie.
Bliskim Wschodzie.
Aleksandria – najsłynniejsza i największa
Aleksandria – najsłynniejsza i największa
starożytna biblioteka.
starożytna biblioteka.
Biblioteka Łaskiego – księgozbiór zgromadzony
Biblioteka Łaskiego – księgozbiór zgromadzony
przez Erazma z Rotterdamu.
przez Erazma z Rotterdamu.
Biblioteka Jagiellońska – pierwsza polska biblioteka
Biblioteka Jagiellońska – pierwsza polska biblioteka
uniwersytecka.
uniwersytecka.
Biblioteka Narodowa – pierwsza biblioteka
Biblioteka Narodowa – pierwsza biblioteka
publiczna.
publiczna.
Najwyższą w Polsce cenę antykwaryczną (103
Najwyższą w Polsce cenę antykwaryczną (103
tysiące złotych) uzyskało na aukcji w Krakowie
tysiące złotych) uzyskało na aukcji w Krakowie
drugie wydanie dzieła Mikołaja Kopernika „O
drugie wydanie dzieła Mikołaja Kopernika „O
obrotach sfer niebieskich”, które zostało
obrotach sfer niebieskich”, które zostało
wydrukowane w roku 1566 w Bazylei.
wydrukowane w roku 1566 w Bazylei.
Najwyższy nakład w pierwszym wydaniu – 120
Najwyższy nakład w pierwszym wydaniu – 120
milionów egzemplarzy – osiągnęła powieść
milionów egzemplarzy – osiągnęła powieść
Nicholasa Monserrata „Okrutne morze”.
Nicholasa Monserrata „Okrutne morze”.
Najwięcej, bo ponad 600 powieści, w dobie „ery
Najwięcej, bo ponad 600 powieści, w dobie „ery
gęsiego pióra” napisał Polak – Józef Ignacy
gęsiego pióra” napisał Polak – Józef Ignacy
Kraszewski (1812 – 1887).
Kraszewski (1812 – 1887).
Najmłodszym noblistą w dziedzinie literatury był
Najmłodszym noblistą w dziedzinie literatury był
Rudyard Kipling (1865 – 1936). W dniu
Rudyard Kipling (1865 – 1936). W dniu
otrzymania nagrody (1907 r.) miał 41 lat.
otrzymania nagrody (1907 r.) miał 41 lat.
Największa książka - „Super Book” - mierząca 2,74 m x 3,07
Największa książka - „Super Book” - mierząca 2,74 m x 3,07
m została wydana w Denver w stanie Colorado w roku 1976.
m została wydana w Denver w stanie Colorado w roku 1976.
Składa się ona z 300 stron i waży 252,6 kg.
Składa się ona z 300 stron i waży 252,6 kg.
Najmniejszą książkę dla dzieci – „Stary król Cole” –
Najmniejszą książkę dla dzieci – „Stary król Cole” –
wydrukowaną na papierze o gramaturze 22 gramów,
wydrukowaną na papierze o gramaturze 22 gramów,
mierzącą 1mm na 1mm, wydało w 85 egzemplarzach w roku
mierzącą 1mm na 1mm, wydało w 85 egzemplarzach w roku
1985 wydawnictwo Gleniffer Press z Paisley w Szkocji. Kartki
1985 wydawnictwo Gleniffer Press z Paisley w Szkocji. Kartki
można przewracać (ostrożnie!) tylko za pomocą igły.
można przewracać (ostrożnie!) tylko za pomocą igły.
Najpopularniejszą książką na świecie jest BIBLIA.
Najpopularniejszą książką na świecie jest BIBLIA.
Przetłumaczono ją na 310 języków, a fragmenty – na dalsze
Przetłumaczono ją na 310 języków, a fragmenty – na dalsze
597 języków. Szacuje się, że pomiędzy rokiem 1815 a 1975
597 języków. Szacuje się, że pomiędzy rokiem 1815 a 1975
wydrukowano około 2,5 miliarda egzemplarzy Biblii.
wydrukowano około 2,5 miliarda egzemplarzy Biblii.
Najdroższą na świecie książką jest czterotomowe dzieło „The
Najdroższą na świecie książką jest czterotomowe dzieło „The
Birds of America” („Ptaki Ameryki”) Jahna Jamesa Audubona,
Birds of America” („Ptaki Ameryki”) Jahna Jamesa Audubona,
wybitnego ornitologa amerykańskiego. Na aukcji Christies
wybitnego ornitologa amerykańskiego. Na aukcji Christies
w Nowym
w Nowym
Jorku zostało ono sprzedane za 8802500 dolarów.
Jorku zostało ono sprzedane za 8802500 dolarów.
POWRÓT