PowerPoint Presentation

MONITOROWANIE

ŚRÓDOPERACYJNE

Katarzyna Piotrowska

kurs podstawowy

Znieczulenie i zabieg

operacyjny mogą naruszyć

równowagę organizmu, a

nawet zagrozić życiu

chorego.

Dlatego w tym okresie

potrzebny jest szczególny

NADZÓR nad pacjentem.

Nadzór obejmuje :

obserwację, pomiary i

rejestrację zmieniających się
funkcji organizmu.

Nadzór prowadzi :

1.anestezjolog
2.aparatura monitorująca

Monitorowanie podstawowe:

prowadzone podczas każdego
znieczulenia

Obejmuje wskaźniki :
głębokość znieczulenia,
oddychanie, czynność serca i
układu krążenia, stopień
zwiotczenia mięśni, temperatura
ciała

Wyposażenie : stetoskop, aparat do
pomiaru ciśnienia krwi metodą
nieinwazyjną, monitor EKG,
pulsoksymetr, kapnograf,
termometr

Monitorowanie specjalne:

Stosuje się podczas dużych zabiegów,
którym towarzyszy umiarkowany uraz i
większa utrata krwi. Monitorowanie
podstawowe uzupełnia się metodami
inwazyjnymi.

OCŻ- wkłucie centralne,
krwawy pomiar ciśnienia krwi,
gazometria – linia tętnicza,
kontrola diurezy – cewnik w pęcherzu
moczowym

Monitorowanie wszechstronne:

Stosowane podczas specjalistycznych
zabiegów, do operacji po rozległych
urazach z dużą utratą krwi.

Cewnik Swan-Ganza (PCWP),
echokardiografia przezprzełykowa,
pomiar ciśnienia śródczaszkowego,
ciągłe widmowe EEG,
szerokie badania laboratoryjne
(gazometria,morf, elektrolity,
ukł.krzepnięcia).

Rozporządzenie ministra zdrowia i opieki

społecznej z dnia 27.02.98r.

W sprawie wymagań, jakim powinny

odpowiadać pod względem fachowym i

sanitarnym pomieszczenia i urządzenia

ZOZ.

p.9.Stanowisko znieczulenia powinno
być wyposażone w :
13) Stetoskop
14) Aparat do pomiaru ciśnienia krwi
15) Termometr
16) Pulsoksymetr

p.10. Aparatura anestezjologiczna

stanowiska znieczulenia ogólnego z
zastosowaniem sztucznej wentylacji
płuc powinna być

wyposażona ponadto w :
1) Alarm nadmiernego ciśnienia w

układzie oddechowym

2) Alarm rozłączenia w układzie

oddechowym

3) Urządzenie ciągłego pomiaru

częstości oddychania

4) Urządzenie ciągłego pomiaru

objętości oddechowych

Monitorowanie głębokości

znieczulenia

Polega przede wszystkim na ocenie
reakcji pacjenta na bodźce
anestezjologiczne (intubacja) i
chirurgiczne (cięcie). Oceniamy
wskaźniki :
•

Oddech

Oddech – spontaniczny ma ogran.

znaczenie
•

BP – wzrost to płytkie znieczulenie

•

HR – zależy od wielu czynników

•

Oczy

Oczy – źrenice, ruchy, odruchy,

łzawienie
•

Skóra

Skóra – kolor, potliwość

•

Mięśnie

Mięśnie – poruszanie się chorego

Monitorowanie układu

oddechowego

Wentylacja i wymiana gazowa ma
podstawowe znaczenie dla życia
chorego dlatego nadzór nad czynnością
układu oddechowego musi być ciągły,
dokładny i szeroki. Nie rozpoznane i
nie usunięte szybko zaburzenia
funkcjonowania układu oddechowego
prowadzą do hipoksji i/lub hiperkapnii
a nawet zgonu chorego.

Monitorowanie układu

oddechowego

Metody :

1.Obserwacja

1.Obserwacja – zabarwienie

skór

y,śluzówek, krwi, ruchy

kl.piersiowej, brzucha, worka

oddechowego,rytm oddechów,odczytów

aparatury monitorującej

2.Osłuchiwanie

2.Osłuchiwanie – rodzaj szmeru

oddechowego, symetria

Monitorowanie układu

oddechowego

3.Spirometria

3.Spirometria
• VT, Vmin,f –

mierzone za pomocą spirometru

lub

elektronicznych przepływomierzy

• ciśnienia w drogach oddechowych
(średnie, szczytowe, plateau) –

mierzone

mechanicznie

lub elektronicznie.W

respiratorach nowej

generacji jest

czujnik

spadku ciśnienia,

który włącza się gdy

dochodzi do rozłączenia pacjenta z aparatem lub

nieszczelności w układzie

oddechowym

Alarm nadmiernego ciśnienia

układzie – niedrożność układu, zabepieczenie
przed barotraumą.

Monitorowanie układu

oddechowego

4.Analiza gazów

4.Analiza gazów
FiO

monitorowane jest w sposób ciągły

oksymetrem – pomiar procentowej
zawartości tlenu w mieszaninie
oddechowej.
Czujnik tlenowy. Alarm – min. FiO

30%
Automatyczne zablokowanie możliwości
zamknięcia dopływu tlenu w przypadku
obecności N

Monitorowanie układu

oddechowego

5. Kapnometria

Analiza CO

w wydechowej

mieszaninie gazów
Metoda : absorpcja promieniowania w
podczerwieni, spektrometria masowa.
In line, off line
Otrzymujemy wynik liczbowy lub zapis
krzywej – kapnogram

EtCO

Czas

Kapnogram prawidłowy

Monitorowanie układu

oddechowego

•Obniżenie koń-wydech. CO

zbyt duża wentylacja, zator, zaburzenia
rytmu, spadek rzutu,wstrząs

•Wzrost koń-wydech. CO

hipertermia, posocznica, nadcieplność
złośliwa, aktywność mm. szkieletowych,
oddech zwrotny

Monitorowanie układu

oddechowego

•Nagły spadek koń-wydech. CO

stan najwyższego zagrożenia :

przerwanie układu oddechowego,
awaria aparatu,
niedrożność rurki intubacyjnej,
intubacja przełyku,
zator t.płucnej,
NZK,
nagły spadek ciśnienia – mały rzut
(krwotok)

Monitorowanie układu

oddechowego

•Kapnografia umożliwia ocenę
skuteczności resuscytacji – przepływ
krwi przez płuca to pojawia się CO

•Zależność między PaCO

i PCO

pęcherzykowym, które jest ok. 3-8
mmHg niższe niż tętnicze

Monitorowanie układu

oddechowego

Zalety kapnografii :

Szybkie wykrycie

zagrożeń

Kontrola dwóch układów
Niewrażliwy na wstrząsy
Niewrażliwy na

zakłócenia elektryczne

Niewrażliwy na

hypowolemię

Wady kapnografii :

Tylko po intubacji
Drogi aparat

Monitorowanie układu

oddechowego

6. Pulsoksymetria

Monitorowanie wysycenia krwi
tętniczej tlenem, analiza
spektrofotometryczna, pulsacyjne
zmiany.

PaO

70-500 mmHg – takie same

wskazanie Sat

Monitorowanie układu

oddechowego

Zalety : proste w użyciu,
Ograniczenia : COHb, MetHb

       brak przepływu tętniącego
       poruszanie się pacjenta
       zewnętrzne źródło światła
       barwniki we krwi

lakier do paznokci

Monitorowanie układu

krążenia

Wpływ na ukł.krążenia w trakcie

znieczulenia

•Wszystkie anestetyki
•Czynności chirurgiczne
•Czynności anestezjologiczne
•Utrata krwi i płynów
•Zaburzenia elektrolitowe
•Choroby ukł.krążenia
•Inne leki

Monitorowanie układu

krążenia

Obejmuje:
Rytm i częstość serca
Tętno
Tony serca
Ciśnienie tętnicze
OCŻ
PAP
PCWP
CO

Monitorowanie układu

krążenia

1.Monitor EKG :
Licznik częstości pobudzeń ( R )
Krzywa EKG ( zamrożenie, rejestracja )
Systemy alarmowe
Elektrody naskórne (3,5)
Umożliwia śledzenie częstości
pobudzeń, rytmu, zaburzeń w.w i
przewodnictwa, niedotlenienia,
działania leków

Monitorowanie układu

krążenia

Zalety :
prosta, ciągła kontrola pracy serca

Ograniczenia :
tylko jedno odprowadzenie
ocena jedynie czynności elektrycznej
serca
łatwo dochodzi do zakłóceń

Monitorowanie układu

krążenia

2.Ciśnienie tętnicze

MAP = CO x TPR

MAP = ciś.rozkur.+ 1/3 amplitudy

Różnice w metodzie pośredniej i
bezpośredniej będą znaczne u chorych
we wstrząsie, hipotonii, hipertonii,
otyłych

Monitorowanie czynności

nerwowo-mięśniowej

Subiektywna ocena – objawy kliniczne
:
W trakcie : spontaniczne ruchy,
napięcie mięśni
Po : otwieranie oczu, uścisnięcie
dłoni, podnoszenie głowy

Obiektywna ocena : stymulator
nerwów

Monitorowanie czynności

nerwowo-mięśniowej

Stymulator nerwów umożliwia :

Określenie początku działania śr.zwiot.
Indywidualizowanie dawek
Rodzaj blokady
Ocena skuteczności odwracania
zwiotczenia

Monitorowanie czynności

nerwowo-mięśniowej

Sposoby stymulacji :
1. Pojedyńczym bodźcem o niskiej

częstotliwości

2. Bodźcem tężcowym (5-s, 50 Hz)
3. Bodźcem poczwórnym- sekwencja

„train-of-four” – 4 bodźce
supramaxymalne o cz.2 Hz co 0,5s

Monitorowanie czynności

nerwowo-mięśniowej

Stymulacja bodźcem poczwórnym
Stopień blokady określa się na
podstawie stosunku odpowiedzi
czwartej do pierwszej – zanikanie

4:1 – iloraz

serii

poczwórnej

Monitorowanie czynności

nerwowo-mięśniowej

Blok niedepolaryzacyjny

Blok depolaryzacyjny

Temperatura

Zmiany temperatury ciała podczas
zabiegu są często spotykane,
szczególnie narażeni :
małe dzieci, starsi, oparzeni, po
urazie rdzenia kręgowego
Hipotermia jest wynikiem :sam
zabieg, niska temp. otoczenia,
zahamowanie przez anestetyki
termoregulacji
Hipertermia : nadcieplność złośliwa,
endogenne pirogeny, tyreotoksykoza,
guz chromochłonny

Zaburzenia obserwuje się poniżej
36°C :
drżenia,zwiększenie zapotrzebowania
na tlen,zwolnienie i spłycenie
oddechu,kurcz naczyń, centralizacja
krążenia, zaburzenia rytmu, spadek
ukrwienia mózgu, spadek rzutu serca,
wzrost oporu obwodowego, spadek
metabolizmu

Temperaturę śródoperacyjnie
mierzymy ciągłym urządzeniem
elektronicznym ( j.ustna, przełyk,
odbyt, przewód słuchowy zew.)

Document Outline