Niewydolność

Niewydolność

krążenia-problemy

krążenia-problemy

pielęgnacyjne

pielęgnacyjne

Magdalena Kądziołka

Magdalena Kądziołka

Definicja

Definicja

Niewydolność serca jest to niezdolność serca

Niewydolność serca jest to niezdolność serca

do zapewnienia organizmowi odpowiedniej

do zapewnienia organizmowi odpowiedniej

objętości minutowej krwi mimo

objętości minutowej krwi mimo

prawidłowego komorowego ciśnienia

prawidłowego komorowego ciśnienia

późnorozkurczowego.

późnorozkurczowego.

Wg WHO: zmniejszenie fizycznej wydolności

Wg WHO: zmniejszenie fizycznej wydolności

wysiłkowej spowodowane upośledzeniem

wysiłkowej spowodowane upośledzeniem

czynności komór.

czynności komór.

Wyróżnia się:

Wyróżnia się:

1.

1.

Ostrą niewydolność krążenia

Ostrą niewydolność krążenia

-

rozwija się w ciągu godzin lub dni,

rozwija się w ciągu godzin lub dni,

jej

jej

przyczyny mogą być:

przyczyny mogą być:

a)

a)

niewydolność mięśnia sercowego

niewydolność mięśnia sercowego

jako pompy

jako pompy

b)

b)

nagle występująca niedomykalność

nagle występująca niedomykalność

zastawek

zastawek

c)

c)

mechaniczna przeszkoda w

mechaniczna przeszkoda w

napełnianiu komór

napełnianiu komór

d)

d)

zaburzenia rytmu serca

zaburzenia rytmu serca

2.

2.

Przewlekła niewydolność krążenia

Przewlekła niewydolność krążenia

-

-

rozwija się w ciągu miesięcy lub lat,

rozwija się w ciągu miesięcy lub lat,

może być:

może być:

a)

a)

wyrównana

wyrównana

b)

b)

niewyrównana

niewyrównana

Występowanie

Występowanie

Niewydolność krążenia stwierdza się:

Niewydolność krążenia stwierdza się:

-

u 3% populacji

u 3% populacji

-

częstość występowania wzrasta z

częstość występowania wzrasta z

wiekiem

wiekiem

-

u 70% chorych przyczyną jest

u 70% chorych przyczyną jest

nadciśnienie tętnicze krwi

nadciśnienie tętnicze krwi

Etiologia

Etiologia

Przyczyny NK z małą frakcją

Przyczyny NK z małą frakcją

wyrzutową:

wyrzutową:

-

zaburzenia skurczu komór

zaburzenia skurczu komór

-

zaburzenia rozkurczu komór

zaburzenia rozkurczu komór

-

mieszane zaburzenia rozkurczu i

mieszane zaburzenia rozkurczu i

skurczu komór

skurczu komór

Podział niewydolność serca

Podział niewydolność serca

Niewydolność serca (krążenia) dzieli

Niewydolność serca (krążenia) dzieli

się na:

się na:

-

niewydolność lewokomorową

niewydolność lewokomorową

-

niewydolność prawokomorową

niewydolność prawokomorową

Niewydolność

Niewydolność

lewokomorowa

lewokomorowa

1)

1)

Z niewydolnością zastoinową i

Z niewydolnością zastoinową i

zastojem w płucach:

zastojem w płucach:

-

duszność (początkowo wysiłkowa,

duszność (początkowo wysiłkowa,

potem spoczynkowa), tachypnoe

potem spoczynkowa), tachypnoe

-

orthopnoe (duszność w pozycji

orthopnoe (duszność w pozycji

leżącej, która zmniejsza się po

leżącej, która zmniejsza się po

posadzeniu)

posadzeniu)

-

astma sercowa (kaszel nocny)

astma sercowa (kaszel nocny)

-

obrzęk płuc z orthopnoe, rzężenie

obrzęk płuc z orthopnoe, rzężenie

nad płucami, pienista wydzielina

nad płucami, pienista wydzielina

-

sinica (zaburzenia czynności płuc

sinica (zaburzenia czynności płuc

oraz wzmożone wykorzystywanie O2

oraz wzmożone wykorzystywanie O2

na obwodzie)

na obwodzie)

2.

2.

Z niedostateczną objętością

Z niedostateczną objętością

wyrzutową

wyrzutową

-

zmniejszenie sprawności fizycznej

zmniejszenie sprawności fizycznej

-

zaburzenia czynności mózgu,

zaburzenia czynności mózgu,

zwłaszcza u osób starszych

zwłaszcza u osób starszych

Niewydolność

Niewydolność

prawokomorowa

prawokomorowa

1)

1)

Prawokomorowa zastoinowa

Prawokomorowa zastoinowa

niewydolność krążenia systemowego

niewydolność krążenia systemowego

-

wyraźnie widoczny zastój żylny (żyły

wyraźnie widoczny zastój żylny (żyły

szyjne)

szyjne)

-

przyrost masy ciała i obrzęki

przyrost masy ciała i obrzęki

-

zastoinowa wątroba (powiększona,

zastoinowa wątroba (powiększona,

ew bolesna, żyła głowna i żyły

ew bolesna, żyła głowna i żyły

wątrobowe poszeżone w obrazie USG)

wątrobowe poszeżone w obrazie USG)

Objawy wspólne dla

Objawy wspólne dla

niewydolności prawo- i

niewydolności prawo- i

lewokomorowej

lewokomorowej

-

nykturia

nykturia

-

nadczynność układu współczulnego:

nadczynność układu współczulnego:

tachykardia, zaburzenia rytmu serca,

tachykardia, zaburzenia rytmu serca,

wilgotna, chłodna skóra

wilgotna, chłodna skóra

-

ew. 3 ton serca (rytm cwałowy), tętno

ew. 3 ton serca (rytm cwałowy), tętno

naprzemienne- wskutek

naprzemienne- wskutek

zróżnicowania objętości wyrzutowej

zróżnicowania objętości wyrzutowej

serca

serca

-

powiększenie serca

powiększenie serca

-

płyn w opłucnej (przesięki

płyn w opłucnej (przesięki

zastoinowe), występujące częściej po

zastoinowe), występujące częściej po

stronie prawej niż po lewej, ponieważ

stronie prawej niż po lewej, ponieważ

ujemne ciśnienie

ujemne ciśnienie

wewnątrzopłucnowe jest większe niż

wewnątrzopłucnowe jest większe niż

po stronie prawej.

po stronie prawej.

Powikłania

Powikłania

-

zaburzenia rytmu

zaburzenia rytmu

-

obrzęk płuc

obrzęk płuc

-

wstrząs sercopochodny

wstrząs sercopochodny

-

zakrzepy (spowodowane zwolnieniem

zakrzepy (spowodowane zwolnieniem

przepływu krwi, unieruchomieniem)

przepływu krwi, unieruchomieniem)

zwiększające się niebezpieczeństwo

zwiększające się niebezpieczeństwo

zatorów płucnych

zatorów płucnych

Kliniczna klasyfikacja

Kliniczna klasyfikacja

niewydolności krążenia

niewydolności krążenia

Stopnie niewydolności serca wg NYHA

Stopnie niewydolności serca wg NYHA



I - nie występują zmiany przy

I - nie występują zmiany przy

normalnym obciążeniu

normalnym obciążeniu



II - niewielkie zmiany przy normalnym

II - niewielkie zmiany przy normalnym

obciążeniu, wydolność fizyczna jest

obciążeniu, wydolność fizyczna jest

zmniejszona

zmniejszona



III - znacznie osłabiona wydolność

III - znacznie osłabiona wydolność

przy niedużym obciążeniu

przy niedużym obciążeniu



IV - duszność spoczynkowa

IV - duszność spoczynkowa

Problemy pielęgnacyjne

Problemy pielęgnacyjne

chorego

chorego



Duszność przy wysiłku

Duszność przy wysiłku

(subiektywne

(subiektywne

uczucie braku tchu)- często również

uczucie braku tchu)- często również

w spoczynku, w pozycji

w spoczynku, w pozycji

siedzącej,leżącej na wznak

siedzącej,leżącej na wznak



Uczucie kołatania serca

Uczucie kołatania serca

, jego

, jego

przyspieszonej pracy, nierytmiczne

przyspieszonej pracy, nierytmiczne

bicie serca

bicie serca



Ból, ucisk w klatce piersiowej,

Ból, ucisk w klatce piersiowej,

szczególnie przy wysiłku, z czasem

szczególnie przy wysiłku, z czasem

postępowania choroby również w

postępowania choroby również w

spoczynku

spoczynku

Działania:

Działania:

- przewietrzenie pomieszczenia (sali,

- przewietrzenie pomieszczenia (sali,

pokoju) w którym znajduje się

pokoju) w którym znajduje się

pacjent

pacjent

- podanie pacjentowi tlenu

- podanie pacjentowi tlenu

- ułożenie pacjenta w odpowiedniej

- ułożenie pacjenta w odpowiedniej

pozycji- półpionowej lub siedzącej

pozycji- półpionowej lub siedzącej



Szybkie

Szybkie

pocenie

pocenie

się chorego

się chorego

Działanie:

Działanie:

-

-

poinformowanie chorego o konieczności

poinformowanie chorego o konieczności

noszenia przewiewnej bielizny i ubrań

noszenia przewiewnej bielizny i ubrań

- częstej zmiany bielizny i ubrań

- częstej zmiany bielizny i ubrań

- noszenia bielizny najlepiej z bawełny,

- noszenia bielizny najlepiej z bawełny,

- unikanie przegrzewania się

- unikanie przegrzewania się

-

-

wietrzenie pomieszczeń jeżeli zachodzi

wietrzenie pomieszczeń jeżeli zachodzi

taka potrzeba

taka potrzeba



osłabienie chorego

osłabienie chorego



szybkie męczenie się

szybkie męczenie się



zmniejszenie tolerancji wysiłku

zmniejszenie tolerancji wysiłku

Działanie:

Działanie:

-

zapewnienie pacjentowi ciszy,

zapewnienie pacjentowi ciszy,

spokoju oraz wygody

spokoju oraz wygody

-

wywietrzenie sali w której pacjent się

wywietrzenie sali w której pacjent się

znajduje

znajduje

-

punktualne i planowe wykonywanie

punktualne i planowe wykonywanie

zabiegów przy chorym

zabiegów przy chorym

-

pomoc pacjentowi w czasie

pomoc pacjentowi w czasie

transportu na badania

transportu na badania



Obrzęki kończyn

Obrzęki kończyn

Działanie:

Działanie:

-

stosowanie środków farmakologicznych

stosowanie środków farmakologicznych

moczopędnych w celu zmniejszenia

moczopędnych w celu zmniejszenia

obrzęków (na zlecenie lekarza)

obrzęków (na zlecenie lekarza)

-

natłuszczanie skóry pacjenta (wazelina,

natłuszczanie skóry pacjenta (wazelina,

oliwka, linomag)

oliwka, linomag)



Suchy męczący kaszel

Suchy męczący kaszel

Działanie:

Działanie:

-

zastosowanie na sali nawilżacza

zastosowanie na sali nawilżacza

powietrza

powietrza

-

zastosowanie inhalacji przed snem

zastosowanie inhalacji przed snem

-

podanie przed snem odpowiedniego leku

podanie przed snem odpowiedniego leku

(Thiocodin, Codeina)- na zlecenie lekarza

(Thiocodin, Codeina)- na zlecenie lekarza



Skąpomocz

Skąpomocz

Działanie:

Działanie:

-

zastosowanie odpowiedniej diety z

zastosowanie odpowiedniej diety z

niską zawartością sodu

niską zawartością sodu

-

zastosowanie leków moczopędnych –

zastosowanie leków moczopędnych –

na zlecenie lekarza

na zlecenie lekarza

Zalecenia dla pacjenta

Zalecenia dla pacjenta

Głównymi zaleceniami przy przewlekłej

Głównymi zaleceniami przy przewlekłej

niewydolności krążenia, to:

niewydolności krążenia, to:

-

modyfikacja stylu życia

modyfikacja stylu życia

-

eliminacja czynników które sprzyjają

eliminacja czynników które sprzyjają

chorobie

chorobie

Powodzenie w leczeniu można uzyskać

Powodzenie w leczeniu można uzyskać

tylko wtedy, gdy:

tylko wtedy, gdy:

-

leczenie jest systematyczne

leczenie jest systematyczne

-

pacjent jest zdyscyplinowany

pacjent jest zdyscyplinowany

-

istnieje dobra współpraca pomiędzy

istnieje dobra współpraca pomiędzy

pacjentem a personelem

pacjentem a personelem

pielęgniarskim i lekarski

pielęgniarskim i lekarski

-

stosowanie się do zaleceń lekarskich

stosowanie się do zaleceń lekarskich

(compliance)

(compliance)

Profilaktyka

Profilaktyka



zmniejszenie podaży sodu

zmniejszenie podaży sodu

(<3g/doba)

(<3g/doba)



redukcja masy ciała u pacjentów z

redukcja masy ciała u pacjentów z

otyłością (BMI<25)

otyłością (BMI<25)



poprawa odżywienia u pacjentów

poprawa odżywienia u pacjentów

niedożywionych

niedożywionych



ograniczenie spożycia alkoholu

ograniczenie spożycia alkoholu



bezwzględny zakaz palenia tytoniu

bezwzględny zakaz palenia tytoniu



unikanie leków nasilających

unikanie leków nasilających

przewlekłą niewydolność serca

przewlekłą niewydolność serca

(NLPZ, leki p/depresyjne,

(NLPZ, leki p/depresyjne,

kortykosteroidy, leki antyarytmiczne

kortykosteroidy, leki antyarytmiczne

gr. I

gr. I



coroczne szczepienia przeciwko

coroczne szczepienia przeciwko

grypie i zakażeniom pneumokokami

grypie i zakażeniom pneumokokami



odpowiednia ilość spożywania

odpowiednia ilość spożywania

płynów (1,5 – 2 litrów)

płynów (1,5 – 2 litrów)



aktywność fizyczna (spacery-

aktywność fizyczna (spacery-

codziennie po godzinie, jazda na

codziennie po godzinie, jazda na

rowerze, proste ćwiczenia, min.2 razy

rowerze, proste ćwiczenia, min.2 razy

w tygodniu)

w tygodniu)

Podsumowanie

Podsumowanie

Opieka pielęgniarska powinna być

Opieka pielęgniarska powinna być

wielopłaszczyznowa, powinna

wielopłaszczyznowa, powinna

zawierać:

zawierać:

-

edukację pacjenta i jego opiekunów

edukację pacjenta i jego opiekunów

-

częste monitorowanie stanu zdrowia

częste monitorowanie stanu zdrowia

pacjenta

pacjenta

-

uważną ocenę stosowania się

uważną ocenę stosowania się

pacjenta do zaleceń

pacjenta do zaleceń

Całościowa opieka pielęgniarska

Całościowa opieka pielęgniarska

prowadzi do zmniejszenia

prowadzi do zmniejszenia

hospitalizacji chorego, poprawy

hospitalizacji chorego, poprawy

jego jakości życia, oraz obniża

jego jakości życia, oraz obniża

wystąpienie śmierci chorego!!!

wystąpienie śmierci chorego!!!

Koniec

Koniec