1

 Anna Grabowska: 1

Wykład 6 a

Systemy komputerowe - sprzęt

 

 

2

 Anna Grabowska: 2

Czym jest komputer?

Układ

 przetwarzający

Dane wejściowe

Wyniki

Algorytm

Komputer jest urządzeniem elektronicznym 

służącym do automatycznego przetwarzania 

danych wg zadanych algorytmów

 

 

3

 Anna Grabowska: 3

Czym jest algorytm ?

Algorytm jest zbiorem reguł postępowania,

 które w skończonej liczbie kroków 

przetwarzają

 informację wejściową.

Algorytm zapisany w języku zrozumiałym dla 

komputera nosi nazwę programu.

 

 

4

 Anna Grabowska: 4

Kiedy komputer rozumie 

algorytm?

Aby komputer zrozumiał algorytm musi on

 zaistnieć w postaci listy rozkazów 

określających

 wykonanie pewnych elementarnych 

operacji,

 które muszą być zapisane w języku 

maszynowym

(wewnętrznym komputera).

 

 

5

 Anna Grabowska: 5

Czym jest bit?

• W technice komputerowej stosowane są 

sygnały dwustanowe - binarne.

• Są to sygnały dyskretne, które przyjmują 

dwie
wartości 0 lub 1.

• Sygnały binarne są niewrażliwe na 

zakłócenia, co gwarantuje prawidłowy 

proces przetwarzania danych.

• Elementarną jednostką informacji jest bit, 

czyli
cyfra w zapisie dwójkowym.

 

 

6

 Anna Grabowska: 6

Czym jest bajt?

• Bajt zawiera 8 bitów i jest najmniejszą 

adresowaną 
jednostką pamięci komputera.

• Jego wielokrotności to

1kB - kilobajt (1024 bajty) 
1mB - megabajt
1 GB - gigabajt

• Kombinacje 0 i 1 umożliwiają reprezentację 

2

8 

czyli 256 różnych liczb

 

 

7

 Anna Grabowska: 7

Jak zapisać liczbę 147 w kodzie 

dwójkowym?

1*2

7 

+ 0*2

6

+ 0*2

5

+ 1*2

4

+ 0*2

3

+ 0*2

2

+ 1*2

1

+ 1*2

0 

=147

128*1+16*1+2*1+1= 147

128

1

64

0

32

0

16

1

8
0

4
0

2
1

1
1

 

 

8

 Anna Grabowska: 8

Schemat logiczny budowy 

komputera

Arytmometr

Jednostka sterująca

Rejestry

Procesor centralny

Pamięć stała ROM

Pamięć operacyjna

 RAM

Pamięć 
wewnętrzna

Kanał (magistrala)

Monitor

Dysk

Klawiatura

Drukarka

 

 

9

 Anna Grabowska: 9

Do czego służą poszczególne 

podzespoły? (1)

• Procesor centralny - nadzoruje cykle 

rozkazowe.

• Arytmometr - realizuje obliczenia (wykonuje 

podstawowe operacje arytmetyczne i 

logiczne).

• Jednostka sterująca 

– dostarcza arytmometrowi danych do 

obliczeń z RAM,

– przekazuje wyniki do RAM,
– odpowiada za właściwą kolejność 

przetwarzania.

 

 

10

 Anna Grabowska: 10

Do czego służą poszczególne 

podzespoły? (2)

• Rejestry - przechowują adresy wybranych 

miejsc RAM oraz dane i wyniki obliczeń.

• Licznik rozkazów - wyróżniony rejestr, 

zawiera adres miejsca w RAM 

zawierającego zakodowane polecenie dla 

procesora.

• Pamięć wewnętrzna typu ROM - pamięć 

tylko do odczytu (read only memory), 

zapisana w procesie produkcji, 

przechowuje programy uruchamiane po 

włączeniu zasilania.

 

 

11

 Anna Grabowska: 11

Do czego służą poszczególne 

podzespoły? (3)

• Pamięć wewnętrzna RAM - pamięć o 

dostępie swobodnym (random access 

memory), służy do przechowywania 

systemu operacyjnego oraz programów i 

danych (wyników) podczas wykonywania 

tych programów, przy wyłączeniu zasilania 

informacja w niej zapisana znika.

• Klawiatura + monitor = konsola, która 

służy do komunikacji z komputerem.

 

 

12

 Anna Grabowska: 12

Jak działa klawiatura?

• Naciśnięcie klawisza powoduje wysłanie 

sygnału elektrycznego tworzącego pewien 

kod, który posiada jednoznaczną 

reprezentację liczbową.

• Sygnał składa się z 7 impulsów 

dwustanowych (0,1).

• Można wygenerować 2

7 

czyli 128 różnych 

znaków.

• Znaki te stanowią kod ASCII (American 

Standard Code for Information Interchange).

• Są to znaki widoczne na klawiaturze oraz 

znaki sterujące.

 

 

13

 Anna Grabowska: 13

Jak działa monitor?

• Obraz zapisany w pamięci operacyjnej 

komputera wyświetlany jest na monitorze.

• Ekran monitora może być traktowany jako 

prostokąt i jest dzielony na punkty 

(piksele), które posiadają atrybuty takie 

jak kolor, stopień jasności, migotanie, 

kolor tła.

• Rozdzielczość, czyli gęstość punktów na 

ekranie jest ważnym parametrem 

technicznym.

 

 

14

 Anna Grabowska: 14

Jak działa monitor?

• Monitor może pracować w trybie 

tekstowym lub graficznym.

• W trybie tekstowym ekran dzielony jest 

na znaki np. 25 wierszy po 80 znaków, a 

każdemu znakowi odpowiada matryca np. 

 9*16 punktów.

• Matryca znajduje się w pamięci EPROM, 

umieszczonej na karcie graficznej 

sterującej pracą monitora. 

 

 

15

 Anna Grabowska: 15

Jakie są rodzaje kart 

graficznych?

• CGA (640 * 200)
• HERCULES (720 * 348)
• EGA (640 * 350)
• VGA (640 *480, 16 barw, wymaga 256 kB 

RAM)

• SVGA (1024 * 768, 16 barw dla 256 Kb RAM, 

256 barw dla 512 kB RAM)

• inne karty dedykowane...

 

 

16

 Anna Grabowska: 16

Pamięci pomocnicze

• Służą do przechowywania informacji 

(systemów operacyjnych, programów, 

danych, wyników, tekstów, obrazów, 

dźwięków) w sposób trwały.

• Rodzaje: dyski, dyskietki, pamięci taśmowe, 

dyski laserowe.

• Jednostką pamięci jest jest kbajt czyli 2

10 

= 

1024 bajty

• Pojemność 1 MB to 10

3 

*1024 bajty (2

20 

bajtów)

• Pojemność 1 GB to 2

30 

bajtów

 

 

 

17

 Anna Grabowska: 17

Drukarki

• Służą do wyprowadzania informacji na 

papier.

• Parametry: szybkość i jakość druku, 

możliwość pracy w trybie graficznym, 

głośność pracy, szerokość wałka (140 lub 

200 znaków, czyli 10 lub 15 cali), trwałość 

głowicy drukującej.

• Rodzaje drukarek: igłowe, termiczne, 

laserowe, atramentowe.

• Polskie litery (wymiana ROM drukarki, 

praca w trybie graficznym).

 

 

18

 Anna Grabowska: 18

Inne urządzenia 

wejścia/wyjścia

• Mysz komputerowa - służy do zmiany 

położenia kursora na ekranie, zwykle ma 

zdefiniowane przyciski służące do 

realizacji funkcji programowych.

• Plotery - wyprowadzają informację 

graficzną linią ciągłą.

• Skanery - umożliwiają wprowadzania 

obrazów do pamięci komputera.

• Czytniki pozycji (dygitizery)
• Czytniki CD ROM, nagrywarki