Metody oparte o skurcz 

izotoniczny

 

 

Ćwiczenia kształtujące siłę i 

wytrzymałość mięśniową należą do 

jednych z najczęściej stosowanych w 

kinezyterapii. Jak wiadomo, o sile mięśni 

decyduje cały szereg czynników, 

związanych m.in. z samym mięśniem, 

dopływem bodźców do jego pracy oraz 

warunkami biomechanicznymi czynności 

mięśniowej. 

 

 

Siła mięśniowa jest cechą, która wykazuje 

ścisły związek z wytrzymałością, a także z 

szybkością ruchów, co ma zresztą duże 

znaczenie praktyczne. Dla zaspokojenia 

potrzeb życia codziennego niezbędne jest, 

bowiem pewne minimum siły mięśniowej, ale 

poparte też określoną wytrzymałością 

(wyrażoną m.in. zdolnością powtarzania ruchów 

w czasie), przy czym znane jest zjawisko 

kompensowania ubytków siły szybkością ruchu. 

 

 

Mówiąc o metodach treningu siły 

mięśniowej, można najpierw ogólnie 

wskazać na metody oparte o skurcz 

izometryczny lub izotoniczny. Można też 

wyróżnić postępowanie bazujące na:
• krótkotrwałych wysiłkach maksymalnych 
(lub submaksymalnych) z niewielką liczbą 
powtórzeń;
• wysiłkach powtarzanych do granic 
zmęczenia;
• wysiłkach powtarzanych według 
określonych zasad (np. trening obwodowy czy 
interwałowy).

 

 

Spośród metod opartych o skurcz 

izotoniczny, w kinezyterapii najczęściej 

wykorzystuje się trzy podstawowe metody, 

bazujące na tzw. maksymalnym oporze 

(ciężarze) do dziesięciokrotnego 

dźwignięcia.

 

 

Trening oporowy według Mc Queena, 

który polega na 40 dźwignięciach wyżej 

wymienionego ciężaru maksymalnego, 

rozłożonych na 4 sety po 10 dźwignięć. Po 

każdym secie następuje dwuminutowa 

przerwa. Ćwiczy się 3 razy w tygodniu, a 

opór dobiera się co 1-2 tygodnie. 

 

 

Znane są też inne odmiany tego treningu. 

Powyższy sposób jest tzw. odmianą 

„hipertoficzną" tego treningu. Istnieje też 

tzw. odmiana „siłowa", w której ćwiczy się 1 

set z maksymalnym ciężarem do 

dziesięciokrotnego dźwignięcia, a następnie 

zwiększa się obciążenie i ćwiczy z 

maksymalnym ciężarem do 8-6 krotnego 

dźwignięcia, wykonując tylko 8 powtórzeń - 

itd., zależnie od kondycji pacjenta.

 

 

Trening z progresywnie wzrastającym 

oporem (wg De Lorme'a i Watkinsa), który 

polega na 30 dźwignięciach odpowiedniego 

ciężaru, rozłożonych na 3 sety po 10 

dźwignięć. W każdym secie jednak stosuje się 

odmienny opór. W pierwszym z nich 

wykorzystuje się tylko 50% maksymalnego 

ciężaru do dziesięciokrotnego dźwignięcia, w 

drugim 75% tego ciężaru, a w trzecim - cały 

(100%). 

 

 

Po każdym secie następuje dwuminutowa 

przerwa. Ćwiczy się 4 razy w tygodniu, a 

opór dobiera się także co 1-2 tygodnie.

 

 

Program Oxfordzki (wg Zinovieff)

jest  treningiem z progresywnie malejącym 

obciążeniem. 

Ćwiczy się 5 razy w tygodniu po dziesięć 

setów. 

Tylko w pierwszym secie wykorzystuje się 

maksymalny ciężar do dziesięciokrotnego 
dźwignięcia, a w każdym następnym 
odejmuje się po pół kilograma. 

 

 

Siła mięśniowa jest cechą plastyczną, bardzo 

podatną na wszelkie oddziaływania - zarówno 

te o charakterze kształtującym (ćwiczenia 

kształtujące, treningi siłowe), jak i czynniki 

degradujące, takie jak bezczynność i 

unieruchomienie. 

 

 

Pomijając oczywiste wskazania do 

wykonywania ćwiczeń opartych o skurcz 

izometryczny mięśnia (zwykłe, krótkie i 

długie ćwiczenia izometryczne) warto zwrócić 

uwagę na fakt, że w ćwiczeniach tych zakres 

przyrostu siły i masy mięśniowej jest 

ograniczony i uwarunkowany nie tylko 

zadanym obciążeniem i intensywnością 

treningu.

 

 

ĆWICZENIA IZOMETRYCZNE

Cel ćwiczeń:
Podniesienie siły mięśniowej
Uzyskanie przyrostu masy mięśniowej
Wspomaganie pompy mięśniowej
Przeciwdziałanie zanikom mięśniowym
Utrzymanie aktywności mięśni w obrębie 
unieruchomionych odcinków ciała

 

 

Wskazania:
Osłabienie siły mięśniowej na 1
Zaniki mięśniowe
Unieruchomienia (gips, wyciąg, leżenie)
W sytuacji kiedy ruch jest przeciwwskazany

 

 

Metodyka wykonania ćwiczeń
 należy dokładnie nauczyć chorego napięć  
izometrycznych
 pokazać pacjentowi mięsień, który ma 
ćwiczyć
 zaczynamy od nauki na kończynie zdrowej
 następnie ćwiczymy na kończynie zdrowej i 
chorej jednocześnie
 na końcu ćwiczymy tylko chorą kończyną

 

 

W przypadku zamierzonego 

unieruchomienia kończyny należ starać się 

nauczyć chorego napinania mięśni przed 

unieruchomieniem.

Przerywamy ćwiczenie w momencie 

zmęczenia mięśnia – drżenie, brak 

rozkurczu.

Ćwiczenie ma być wykonane spokojnie.

Skurcz trwa od 3 do 5 sekund.

 

 

Odpoczynek musi trwać co najmniej tyle co 

faza skurczu, czyli 3 do 5s. (można dłużej), 

aby zapewnić zwiększone jego ukrwienie, 

które jest znacznie upośledzone w czasie 

skurczu statycznego.

Ćwiczenie wykonujemy w 3 seriach po 10 

powtórzeń

Przerwa między seriami 10 minut.