PROCES  WYBORU  

METOD

STRATEGIA 

POSTĘPOWANIA

Strategia postępowania 

rehabilitacyjnego

to „most łączący dwa brzegi rzeki”:
- Brzeg aktualnego stanu;
- Brzeg oczekiwany (brzeg nadziei).
Brzeg aktualnego stanu to stan 

zawarty w diagnozie ujętej w dwóch 
aspektach nazwanych jako diagnoza 
pozytywna i diagnoza negatywna.  

STRATEGIA 

POSTĘPOWANIA

• DIAGNOZA NEGATYWNA – określa 

defekty i dysfunkcje;

• DIAGNOZA POZYTYWNA –  

określa pozytywne dla rozwoju 
jednostki właściwości jej samej 
oraz środowiska

c.d.

Drugi brzeg rzeki -  to ten, do którego zmierzamy, 

to w praktyce cele postępowania 

rehabilitacyjnego, czyli to, co zamierzamy 

osiągnąć.

W ramach celów pożyteczne jest określenie, w 

jakim stopniu osoba niepełnosprawna 

intelektualnie lub z inną niepełnosprawnością 

ma wykonać daną czynność: na polecenie i z 

pomocą, na polecenie bez pomocy, samodzielnie 

w sytuacji rehabilitacji, samodzielnie i 

spontanicznie w sytuacjach innych.

Może to być takie lub inne stopniowanie tego, CO 

MA BYĆ, ale zawsze jest potrzebne, aby 

następował rozwój .

c.d.

Mosty mogą być krótkie i długie

Mosty to: 

ustalanie strategii, która łączy to, 

co stwierdzamy, z tym do czego 

zmierzamy, czyli ustalenie 

warunków do realizacji tego, ku 

czemu zmierzamy.

PLAN  POSTĘPOWANIA  

REHABILITACYJNEGO 

Ustalając plan, kierujemy się zazwyczaj  

sferami funkcjonowania, które ujmuje 
się najczęściej w następujące kategorie:

• Psychomotoryka
• Percepcja
• Procesy poznawcze
• Mowa 
• Emocje
• Zachowania społeczne

c.d.

Najprostszy i najczęściej 

realizowany plan postępowania 
obejmuje:

• Określenie konkretnego celu 

postępowania;

• Sformułowanie zadań;
• Dobór metod i środków.

c.d.

Plan postępowania może być 

realizowany na podstawie 
różnych modeli metodycznych:

1. MODEL SPIRALI  
2. MODEL OPART NA STOPNIACH

MODEL  SPIRALI

ETAP I – ORIENTACYJNY obejmuje:
• Wzbudzenie uwagi i motywu;
• Postawienie dziecku zadania;
• Demonstrowanie sposobu 

rozwiązania zadania oraz wyjaśnienie 

trudności.

• Wspólne rozwiązanie zadania, ocena, 

korekcja.

Jeżeli dziecko zawodzi – następuje 

powrót do kroku pierwszego.

c.d.

ETAP II – DZIAŁANIOWY:

• Samodzielne rozwiązanie zadania, 

ocena, korekcja,

• Powtórzenie sposobu rozwiązania przy 

takim samym zadaniu,

• Powtórzenie sposobu rozwiązania przy 

innych zadaniach.

Według takiego schematu ćwiczy się 

rozwiązywanie nowych zadań, 

rozpoczynając od pierwszego kroku. 

Każde nowe zadanie znajduje się na 

wyższym poziomie spirali.

MODEL OPARTY NA

 

STOPNIACH  

„ZABAWA UCZĄCA”

I.

Obejmuje znane dziecku czynności i 

przedmioty, a jej celem jest wzbudzenie 

motywacji, uwagi oraz pozbycie się 

zahamowań. Zabawa powinna być 

stymulująca i wzbudzać radość.

II.

Skoncentrowanie się dziecka na 

ćwiczeniach, przy uwzględnieniu na 

przemian napięcia i odprężenia się dziecka. 

Zadania powinny być coraz trudniejsze.

III.

Uogólnianie wyćwiczonych czynności oraz 

pełne odprężenie dziecka i kończyć się 

powinna wzbudzeniem oczekiwania na 

kolejną zabawę.

c.d.

• KAŻDY  PLAN  WYMAGA 

INDYWIDUALIZACJI, UWZGLĘDNIAJĄCEJ 
NIE TYLKO OSOBĘ NIEPEŁNOSPRAWNĄ, 
ALE TAKŻE WARUNKI, W JAKICH 
REHABILITACJA PRZEBIEGA.

• KAŻDY PLAN POWINIEN BYĆ OTWARTY, 

TJ. NA TYLE PLASTYCZNY, ABY W 
TRAKCIE JEGO REALIZACJI MOGŁY BYĆ 
WPROWADZANE POŻĄDANE ZMIANY.

SPOSOBY POSTĘPOWANIA 

REHABILITACYJNEO

• RODZAJ POSTĘPOWANIA 

REHABILITACYJNEGO ZALEŻY OD 

RODZAJU NIEŁNOSPRAWNOŚCI

• POSTĘPOWANIE REHABILITACYJNE 

UKIERUNKOWANE WINNO BYĆ NIE 

TYLKO NA USPRAWNIANIE 

ZABURZONYCH  CZY OPÓŹNIONYCH 

 PROCESÓW  LECZ TAKŻE NA CAŁĄ 

OSOBOWOŚĆ  DZIECKA.

C.D.

• Wzbudzając, podtrzymując czy modyfikując aktywność 

dziecka ważne jest odczytywanie jego komunikatów 

niewerbalnych typu : „nie chcę, bo i tak mi się nie uda”, 

 „chciałbym, ale nie wiem czy potrafię”, „zostawcie 

mnie w spokoju” itp..

• Czasami trzeba stworzyć sytuację, w której świadomie 

wywołuje się u niego niezadowolenie, jeśli nie ma 

innego sposobu, by wzbudzić chęć komunikowania się, 

czy stosować sugestię, by wzmóc wiarę we własne siły, 

wzbudzać motywację tak, by ważne stało się „ja chcę i 

potrafię”, a nie -  „muszę”

• Wymiana uczuć między dzieckiem niepełnosprawnym a 

nauczycielem, w której ważna rolę odgrywa komunikacja 

językowa, jak przede wszystkim wyraz twarzy i głos, 

jest jednym z istotnych warunków terapii.