background image

 

 

Moc 
elektrolitów 

Dysocjację elektrolityczna ilościowo 
charakteryzuje się za pomocą stopnia 
dysocjacji 

Podział 
elektrolitów 

Mocne

substancje które są 

całkowicie zdysocjowane

-Wszystkie sole

-Mocne kwasy : HCl, HNO

3

H

2

SO

4

, HBr, HI, HClO

3

, HClO

4

- Mocne wodorotlenki : NaOH, 
KOH, LiOH, Ba(OH)

2

 = 100 %

HCl → H

+

 + 

Cl

-

Wszystkie cząsteczki 
związku rozpadły się na 
jony

 = 

Liczba cząsteczek 
zdysocjowanych

Liczba cząsteczek przed 
dysocjacją

100
%

Słabe

Substancje, które ulegają dysocjacji tylko 

częściowo 

HF       H

+

 + F

-

 

Nie wszystkie cząsteczki 
związku rozpadły się na 
jony

 

Tzn. jeśli na początku były 4 cząsteczki HF to 
np. 2 cząsteczki uległy rozpadowi na jony a 
dwie nie.

 

Na początku     4            0         0 

Po dysocjacji     2           2        2

HF       H

+

 + F

-

 

Jeśli z jednej cząsteczki powstał jeden H

+

 

i jeden F

-

, to z dwóch cząsteczek które 

uległy dysocjacji powstają  dwa H

+

 i dwa 

F

.

=      

 

100%= 

50%

2

4

 

jest mniejsze od 

100%

background image

 

 

Słabe kwasy :

HCOOH kwas mrówkowy 

CH

3

COOH kwas octowy, 

HNO

2

 – kwas azotowy(III)

H

2

SO

3

 – kwas siarkowy(IV)

HF – kwas fluorowodorowy

H

2

S- kwas siarkowodorowy

                     Słabe wodorotlenki :

NH

3

H

2

O – wodny roztwór 

amoniaku

Cu(OH)

2

 – wodorotlenek miedzi

Zn(OH)

2

 – wodorotlenek cynku

Patrz materiały do wykładu : Tabela. Stałe 
dysocjacji

Miarą mocy elektrolitów słabych jest stała równowagi reakcji 

dysocjacji 

czyli 

stała dysocjacji – która wyraża stan równowagi 

między substratami a produktami 

Do słabych elektrolitów 
należą :

background image

 

 

K

a

 = 

Iloczyn stężeń 
produktów 

stężenie 
substratów

K

a

 

[H

+

[F

-

]

[HF]

a- acid – kwas 

K

a

 

[H

+

]

2

C

HF

Jeśli  : 

[H

+

] = [F

-

]

[HF] = C

HF

 

K

b

 = 

[NH

4

+

[OH

-

]

[NH

3

 

H

2

O]

b- base – 
zasada 

Jeśli :

[NH

4

+

]=[OH

-

]

[NH

3

 H

2

O] = C

NH3H2O

[H

+

] – stężenie molowe jonów 

wodorowy w stanie równowagi

[F

-

] – stężenie molowe jonów 

fluorkowych w stanie 
równowagi

 

[

HF] – stężenie molowe 

niezdysocjowanych cząsteczek HF w 
stanie równowagi

[NH

4

+

] – stężenie molowe jonów 

amonowych w stanie równowagi

[OH

-

] – stężenie molowe jonów 

wodorotlenowych  w stanie 
równowagi

 

[

NH

3

 H

2

O] - stężenie molowe 

niezdysocjowanych cząsteczek amoniaku  
w stanie równowagi

K

b

=  

[OH

-

]

2

C

NH3H2O

K

b

=

Iloczyn stężeń 
produktów 

stężenie 
substratów

NH

H

2

O        NH

4

+

 + 

OH

-

[H

+

]=     K

a

 c

HF

[OH

-

]=   K

b

 

C

NH3H2O

HF       H

+

 

 + 

F

-

background image

 

 

Sole w wodzie- HYDROLIZA 
 

pH  roztworów soli rozpuszczonych w 
wodzie 

1. Sól posiadająca kation od mocnej zasady i mocnego 

kwasu, np.. NaCl, KCl, MgCl

2

 itp..

Wodne roztwory soli posiadają pH = 7 , czyli są 

obojętne 

2. SOLE pochodzące od słabych kwasów i słabych zasad- jeśli anion lub 
kation pochodzi od słabego kwasu i słabej zasady. 

Etap I – dysocjacja soli               

    KNO

2

 → K

+

 + NO

2

-

Etap II – hydroliza kationu lub anionu   

 czyli reakcja odpowiedniego jonu z wodą 

   NO

2

-

 + H

2

O        

HNO

2

 + OH

-

Przeniesienie 
protonu z wody do 
jonu NO

2

-

W wyniku reakcji powstaje kwas 
azotowy(III) i jony OH

, które są 

powodem zasadowego odczynu 
roztworu wodnego roztworu soli 
KNO

2

Jon NO

2

-

 pochodzi z kwasu HNO

2

 

który jest słabym kwasem. 

2a. Sole zawierające aniony od słabych 
kwasów

K

h

 = 

[HNO

2

[OH

-

]

[NO

2

-

]

Stała 
hydrolizy 

Gdzie : [HNO

2

] = 

[OH

-

]

            [NO

2

-

] = C

soli

K

h

=

  = 

K

w

K

a

[OH

-

]

2

C

soli

background image

 

 

Przykład 2. sól kwasu mrówkowego   HCOOK  (od kwasu mrówkowego 
HCOOH- który jest słabym kwasem  i KOH – mocna zasada

1 etap   dysocjacja soli             HCOOK  HCOO

-

 + K

+

2 etap hydroliza jonu              HCOO

-  

+ H

2

O           HCOOH  + 

OH

-  

Przeniesienie 
protonu z wody do 
jonu HCOO

-

Powstał kwas mrówkowy i jony OH

-

 , które są powodem 

zasadowego odczynu roztworu wodnego roztworu soli 
HCOOK

2b. Sole zawierające kation pochodzący od słabych zasad   - NH

4

Cl

1 etap dysocjacja soli

 NH

4

Cl    NH

4

+

 + Cl

-

2 etap hydroliza jonu pochodzącego 

       od słabej zasady

NH

4

+

 

 + H

2

O             NH

3

    + H

3

O

+

Przeniesienie 
protonu z jonu 
NH

4

+

  do wody

Powstał amoniak oraz jon H

3

O

+

 czyli H

+

 

który jest powodem kwaśnego 
odczynu wodnego roztworu soli 

K

h

=          

K

w

K

b

[H

+

]

2

C

soli

background image

 

 

Reakcje strącania, iloczyn rozpuszczalności – równowagi rozpuszczania 

Zapis cząsteczkowy

AgNO

3

 + NaCl → AgCl ↓ +NaNO

3

Zapis jonowy pełny :

Ag

+

 + NO

3

-

 + Na

+ Cl

-

 → AgCl ↓ + Na

NO

3

-

Zapis jonowy 
skrócony :

Ag

+

 + Cl

-

 → AgCl ↓

Z powstałego osadu kilka jonów 
zostaje uwolnionych. 

AgCl       Ag

+

 + 

Cl

-

Ustaliła się równowaga 
między 
nierozpuszczoną solą i 
jej jonami.

K

s

 = [Ag

+

[Cl

-

]

K

s

-stała równowagi reakcji 

rozpuszczania zwana iloczynem 
rozpuszczalności

[Ag

+

] [Cl

-

] oznaczają wartości 

liczbowe molowych stężeń jonów 
w nasyconym roztworze

Przykład 1. otrzymywanie AgCl

background image

 

 

2AgNO

3

 + K

2

CrO

4

 → Ag

2

CrO

4

↓ + 2KNO

3

Przykład 2. Ag

2

CrO

4

Zapis jonowy skrócony :

2Ag

+

 + CrO

4

2-

 → Ag

2

CrO

4

 

Ag

2

CrO

4            

2Ag

+

 + 

CrO

4

2-

 

Powstały osad Ag

2

CrO

4

  zaczyna się w 

bardzo małym stopniu rozpuszczać (od 

osadu oddysocjował jony które go 

tworzą)

K

s

 = [Ag

+

]

2

 

[CrO

4

2-


Document Outline