background image

Bezrobocie – 

ubezpieczenie na 

wypadek bedzrobocia

9.04.21

1

dr Jarosław W. Przybytniowski

background image

Literatura

9.04.21

dr Jarosław W. Przybytniowski

2

1. Kurzynowski A., Polityka społeczna, Oficyna Wydawnicza, 

Warszawa 2006

2. Kwiatkowski E. ,Bezrobocie podstawy teoretyczne,  PWN, 

Warszawa 2007

3. Kabaj  M.,  Program  przeciwdziałania  bezrobociu,  IPiSS, 

Warszawa 1993, 

4. Kabaj  M.,  Zasoby  pracy,  zatrudnienie  i  bezrobocie,  Key 

Text, Warszawa 1997, 

5. Molek K. Bezrobocie w Polsce XX wieku w świetle badań, 

KUP, Warszawa 1999

background image

Wysoka  ranga  problemu  bezrobocia 

wynika z:
1.ekonomicznego, 
2.społecznego 
3.politycznego 

znaczenia  tego  zjawiska.  Bezrobocie 

nie  tylko  wpływa  na  standard  życia 

ludności 

dynamikę 

rozwoju 

gospodarczego,  ale  w  istotnej  mierze 

decyduje  o  nastrojach  społecznych  i 

popularności rządów. 

9.04.21

3

dr Jarosław W. Przybytniowski

background image

Wskaźniki makroekonomiczne

9.04.21

dr Jarosław W. Przybytniowski

4

2003

2004

2005

2006

2007

PKB (%)   

3,9    

5,3

3,6

6,1

7,4

Stopa wzrostu PKB w latach 
2003-2007

Wskaźnik PKB

Produkcja sprzedana

background image

9.04.21

dr Jarosław W. Przybytniowski

5

Zmiany CPI i głównych kategorii cen.

Żywność i napoje bezalkoholowe

Nośniki energii

Usługi

Towary

CIP  -  (indeks  wzrostu  cen  i  usług  konsumpcyjnych)  kształtował  się  na 
poziomie zbliżonym do celu inflacyjnego NBP (2,5%).

Zmiany zachodzące w strukturze wzrostu cen wydają się potwierdzać, że 
wzrost  cen  dóbr  i  usług  konsumpcyjnych  jest  w  coraz  większym,  choć 
umiarkowanym 

stopniu 

związany 

 

z rosnącym popytem zewnętrznym.

 2003                     2004                        2005                          
2006                      2007

background image

Stopa bezrobocia

9.04.21

dr Jarosław W. Przybytniowski

6

2003

2004

2005

2006

2007

Stopa bezrobocia (%)

19,5

18,7

17,3

14,8

11,2

Liczba bezrobotnych 

(mln)

3096,8 2942,6 2722,8 2287,3 17119,

4

background image

Definicje bezrobocia

We 

współczesnej 

literaturze 

ekonomicznej 

podkreśla  się  zazwyczaj  trzy  cechy  osób 
bezrobotnych:

1.Pozostawanie bez pracy,
2.Poszukiwanie pracy,
3.Gotowość do pracy.

9.04.21

7

dr Jarosław W. Przybytniowski

background image

9.04.21

dr Jarosław W. Przybytniowski

8

W  ujęciu  makroekonomicznym  i  makrospołecznym  najczęściej 
stosowanym wyznacznikiem pojęcia bezrobocie  jest:

1.przedmiotowe podejście do problemu,
2.podmiotowe podejście do problemu.

Bezrobocie  w  ujęciu  przedmiotowym  traktowane  jest  jako 
kategoria  analityczna  rynku  pracy  i  oznacza  niezrealizowaną 
podaż  pracy, będącą rezultatem  nierównowagi  między  podażą 
siły  roboczej  (zasoby  pracy)  a  popytem  na  pracę  (miejsca 
pracy). 

Bezrobocie  w  ujęciu  podmiotowym  rozpatrywane  jest  od 
strony  jednostek  dotkniętych  brakiem  pracy  i  oznacza  stan 
bezczynności  zawodowej  osób  zdolnych  do  pracy  i 
zgłaszających  gotowość  do  jej  podjęcia,  dla  których  podstawą 
egzystencji są dochody z pracy. 

background image

9.04.21

dr Jarosław W. Przybytniowski

9

Przyczyny           

Krótki

Długi

Brak popytu

Bezrobocie 

cykliczne

(transformacyjne)

Bezrobocie 

chroniczne lub/i 

masowe

Niedostosowanie 

popytu  do  podaży 

na pracę

Bezrobocie 

fluktuacyjne

(restrukturyzacyjne

)

Bezrobocie 

strukturalne

Klasyfikacja bezrobocia ze względu na przyczyny i 
czas trwania 

        
Czas

Symptomem normalnie funkcjonującego rynku pracy jest bezrobocie 
frykcyjne
  (płynne,  przejściowe),  związane  z  naturalną  ruchliwością 
siły  roboczej,  którą  umożliwiają  mechanizmy  rynku  pracy  i  pełna 
swoboda zmiany miejsca pracy.

Rezultatem  ogólnej  nierównowagi  między  podażą  zasobów  siły 
roboczej  a  popytem  na  pracę  jest  bezrobocie  strukturalne
Nierównowaga  ta  wynika  z  niedostosowania  poziomu  i  struktury 
kształcenia  kadr  do  rzeczywistych  potrzeb  gospodarki  i  kultury 
narodowej,

Wysoka  koniunktura  (szczytowa  faza  cyklu)  sprzyja  maksymalnemu 
wzrostowi  zatrudnienia,  natomiast  spadek  koniunktury  (kryzys, 
recesja)  powoduje  spadek  popytu  na  pracę  i  pojawienie  się 
bezrobocia koniunkturalnego (cyklicznego).

background image

Na  kształtowanie  się  sytuacji  na  rynku  pracy  wpływa 
bezrobocie  sezonowe  (okresowe),  które  ma  charakter 
cykliczny i wynika z sezonowości produkcji bezpośrednio lub 
pośrednio 

uzależnionej 

od 

warunków 

klimatycznych;

Bezrobocie  klasyczne  (płacowe)  pojawia  się  wtedy,  gdy 
płaca  celowo  utrzymana  jest  powyżej  poziomu,  przy  którym 
krzywe  podaży  pracy  i  popytu  na  nią  przecinają  się.  Jego 
źródło  tkwi  w  działalności  związków  zawodowych  albo  w 
ustawodawstwie, które określa wysokość płac minimalnych, a 
przez  to  płace  utrzymane  są  na  poziomie  wyższym  od 
poziomu 

równowagi;

Bezrobocie  ukryte  które  dotyczy  ludzi  nie  ujętych  w 
statystykach  dotyczących  bezrobocia,  ponieważ  nie  są  oni 
zatrudnieni  w  niepełnym  wymiarze  czasu  pracy,  mimo 
wyrażenia  gotowości  do  pracy  w  pełnym  wymiarze,  albo  też 
pracują  na  stanowiskach  nie  wymagających  przez  nich 
posiadanych  kwalifikacji,  lub  też  zostali  zniechęceni  do 
poszukiwania  pracy  po  długim  okresie  bezskutecznych  prób 
podjęcia pracy;

9.04.21

dr Jarosław W. Przybytniowski

10

background image

9.04.21

dr Jarosław W. Przybytniowski

11

Ustawa  o  promocji  zatrudnienia  i  instytucjach  rynku 
pracy  (Dz.U.  z  2004  r.  Nr  99  poz.1001  z  pózn.  Zm.) 
klasyfikuje bezrobotnego jako - osobę lub cudzoziemca 
–  członka  rodziny  obywatela  polskiego,  niezatrudnioną 
i  nie  wykonującą  innej  pracy  zarobkowej,  zdolną  i 
gotową do podjęcia zatrudnienia co najmniej w połowie 
tego  wymiaru  czasu  pracy,  nie  uczącą  się  w  szkole,  z 
wyjątkiem  uczącej  się  w  szkole  dla  dorosłych, 
zarejestrowaną 

we 

właściwym 

dla 

miejsca 

zameldowania  stałego  lub  czasowego  w  powiatowym 
urzędzie pracy oraz poszukującą zatrudnienia lub innej 
pracy zarobkowej,  i spełniają wymogi prawne.

background image

Przyczyny bezrobocia

Przyczyny obiektywne:
1. Przyjęte zasady polityki gospodarczej;
2. Panująca koniunktura gospodarcza,;
3. Niedostosowanie 

kwalifikacji 

siły 

roboczej 

do 

zapotrzebowania rynku pracy;

4. Niedostosowanie  lokalizacji  miejsc  pracy  do  obszarów 

zamieszkania siły roboczej ;

5. Demografia;
6. Sytuacja mieszkaniowa;
7. Wysokie koszty pracy;

Przyczyny subiektywne:
1. poziom przygotowania zawodowego;
2. brak wymaganego doświadczenia .

9.04.21

dr Jarosław W. Przybytniowski

12

background image

Ubóstwo – przyczyna bezrobocia

Przyczyny ubóstwa można podzielić na trzy główne grupy: 

1)przyczyny osobowe niezależne od jednostki/grupy; 
2)przyczyny subiektywne zależne od jednostki/grupy; 
3)przyczyny  obiektywne,  w  tym  strukturalne,  istniejące 
niezależnie od woli jednostki/grupy

9.04.21

dr Jarosław W. Przybytniowski

13

background image

Przyczyny 

osobowe 

niezależne 

od 

jednostki/grupy:

1. Kalectwo, 
2. Niepełnosprawność umysłową lub fizyczną, 
3. długotrwałą obłożną chorobę
4. Podeszły  wiek,  kiedy  ludzie  nie  mogą  utrzymać  się 

samodzielnie przy życiu, a inaczej zapewnić sobie minimum 
egzystencji, 

5. Wady wrodzone, 
6. Choroby;
7. Katastrofy; 
8. Wypadki. 

9.04.21

dr Jarosław W. Przybytniowski

14

background image

Przyczyny 

subiektywne 

zależne 

od 

jednostki/grupy; 

Określone postawy i cechy charakterologiczne niektórych 
osób  dotkniętych  ubóstwem  -  lenistwo,  brak  zasad, 
zaprzeczanie  uznawanego  w  danej  społeczności  systemu 
wartości,  brak  chęci  do  pracy  i  do  kształcenia  się, 
nieuczciwość, rozrzutność. 

Wśród  tej  grupy  spotykamy  ,także  osoby  w  znacznej 
części przypadków:

1. samotne młodociane matki z dziećmi;
2. ofiary nałogów - alkoholizmu i narkomanii

9.04.21

dr Jarosław W. Przybytniowski

15

background image

Przyczyny  obiektywne,  w  tym  strukturalne, 
istniejące 

niezależnie 

od 

woli 

jednostki/grupy:

Główne  kontrowersje  wzbudza  ubóstwo  spowodowane 
przyczynami  strukturalnymi.  Liberałowie  z  niechęcią 
przyjmują  do  wiadomości,  że  należy  wspierać  osoby,  które 
znalazły  się  w  trudnej  sytuacji  materialnej  z  powodu  np. 
gwałtownych zmian na ograniczonym, lokalnym rynku pracy. 

Do obiektywnych i niezawinionych przyczyn ubóstwa zalicza 
się m.in.:

masowe 

bezrobocie 

wynikające 

ze 

zmian 

strukturalnych  w  gospodarce,  czego  przykładem  w  skali 
globalnej  jest  zmniejszanie  się  roli  produkcji  przemysłowej 
w  wytwarzaniu  produktu  narodowego  obserwowane  we 
wszystkich krajach gospodarczo rozwiniętych.

9.04.21

dr Jarosław W. Przybytniowski

16

background image

Ewidencja bezrobotnych:

1. Rejestracja;

2. BAEL – badanie aktywności ekonomicznej ludności

9.04.21

dr Jarosław W. Przybytniowski

17

background image

Ubóstwo

9.04.21

dr Jarosław W. Przybytniowski

18

background image

Pojęcie ubóstwa

Ubóstwo  jest  jednym  z  najbardziej  znaczących 
składników 

warunkujących 

patologię 

życia 

społecznego w sensie najbardziej dramatycznym:

1. egzystencjalnym, 
2. instytucjonalnym i 
3. politycznym. 

Ubóstwo jest zjawiskiem powszechnym.

9.04.21

dr Jarosław W. Przybytniowski

19

background image

Definicja

Ubóstwo - to termin, który funkcjonuje w świadomości 
społecznej 

jako 

brak 

dostatecznych 

środków 

materialnych do życia, jako bieda, niedostatek. 
Idąc  dalej  -  ubóstwo  można  zdefiniować  także  jako 
stan  poniżej  pewnego  zmiennego  w  czasie  progu 
dochodowego  lub  progu  realizacji  potrzeb  w 
odniesieniu  do  jednostki,  rodziny  lub  grupy 
społecznej.

T. Pilch, I. Lepalczyk, Pedagogika społeczna.

9.04.21

dr Jarosław W. Przybytniowski

20

background image

Klasyfikacja ubóstwa

Pedagogika społeczna wyróżnia dwa rodzaje ubóstwa: 

absolutne  (bezwzględne)  -  rozpatrywane  jest  w 

znaczeniu węższym i szerszym. 

W ujęciu węższym  - ubóstwo absolutne oznacza stan 
niezaspokojenia minimalnych potrzeb biologicznych, 
W  ujęciu  szerszym  -  jest  określane  jako  stan 
niezaspokojenia 

potrzeb 

uznanych 

danym 

społeczeństwie i w danym czasie za minimalne;

względne    -  ma  zmienną  wartość  i  odnosi  się  do 

przeciętnego poziomu życia w danym kraju, mierzonego 
na ogół wysokością przeciętnych dochodów (wydatków). 
Przyczyny ubóstwa przede wszystkim w funkcjonowaniu 
systemu  społeczno-ekonomicznego.  (bezrobocie  jako 
zjawisko niezależne od ubogich; niskie płace.

9.04.21

dr Jarosław W. Przybytniowski

21

background image

Ze  względu  na  etiologię,  pochodzenie,  podłoże 
ubóstwo dzieli się na:

1. zawinione  -  jest  udziałem  m.in.  ludzi  z  tzw. 

marginesu  społecznego,  czyli  alkoholików, 
narkomanów, 

osoby, 

które 

nigdy 

nie 

pracowały,  bo  odznaczają  się  chroniczną 
niechęcią do pracy

2. niezawinione,  to:  emeryci,  renciści,  osoby  z 

rodzin 

niepełnych, 

rolnicy 

niskich 

dochodach. 

9.04.21

dr Jarosław W. Przybytniowski

22

background image

Co składa się na ubóstwo:

• wielodzietność; 
• uzależnienia (zwłaszcza narkomania i alkoholizm); 
• niepełnosprawność  wszelkiego  rodzaju,  fizyczna, 

psychiczna, umysłowa; 

• samotność  (zjawisko  szczególnie  częste  wśród 

emerytów 

rencistów 

posiadających 

niskie 

uposażenia finansowe); 

• wychowywanie  się  w  rodzinach  niepełnych  i 

rozbitych; 

• niski status wykształcenia prowadzący do bezrobocia; 
• przewlekła choroba; 
• inne  przeżycia  (np.  śmierć  kogoś  bliskiego) 

utrudniające aktywne i prawidłowe funkcjonowanie; 

9.04.21

dr Jarosław W. Przybytniowski

23

background image

Ustawowa granica ubóstwa

Kwota  dochodów,  która  zgodnie  z  obowiązującą 
ustawą  o  pomocy  społecznej  uprawnia  do 
ubiegania 

się 

przyznanie 

świadczenia 

pieniężnego.

9.04.21

dr Jarosław W. Przybytniowski

24

background image

Subiektywna granica ubóstwa 

Odpowiada  w  przybliżeniu  poziomowi  dochodów 
deklarowanych  przez  społeczeństwo  jako  ledwie 
wystarczające.

9.04.21

dr Jarosław W. Przybytniowski

25

background image

9.04.21

dr Jarosław W. Przybytniowski

26

Luka  dochodowa  -  różnica  między  kwotą, 
stanowiącą  granice  ubóstwa  a  otrzymywanym 
dochodem.

Wskaźnik  luki  dochodowej  (wydatkowej)  – 
relacja  wysokości  luki  dochodowej  do  wysokości 
granicy ubóstwa wyrażona w %. Inaczej mówiąc, 
jest  to  wskaźnik  ukazujący,  o  ile  procent 
przeciętne  wydatki  gospodarstw  domowych  z 
danej grupy są niższe od danej granicy ubóstwa. 
Wskaźnik 

luki 

dochodowej 

informuje 

głębokości ubóstwa.

background image

Bieda - definicje i cytaty

Bieda  (ubóstwo)  -  to  pojęcie  ekonomiczne  i  socjologiczne 
opisujące  brak  dostatecznych  środków  materialnych  dla 
zaspokojenia  potrzeb  jednostki,  w  szczególności  w  zakresie: 
jedzenia,  schronienia,  ubrania,  transportu  i  podstawowych 
potrzeb kulturalnych i społecznych.

Webster`s New Encyclopedic Dictionary 

ubóstwo  to  niemożność  osiągnięcia  minimalnego  standardu 
życiowego 

H. Zandler 

ubóstwo  to  specyficzna  indywidualna  sytuacja  niedoboru  lub 
swoisty  fenomen,  wprawdzie  relatywnie  jednorodnych,  ale 
zarazem zmarginalizowanych grup społecznych 

G. Simmel

ktoś  staje  się  biedny  w  sensie  społecznym  dopiero  wtedy  gdy 
udziela mu się pomocy. Bieda to nie wynik niedostatku, lecz wynik 
otrzymywania  wsparcia  lub  zgodnie  z  normami  społecznymi 
uprawnienie do otrzymywania wsparcia. 

9.04.21

dr Jarosław W. Przybytniowski

27

background image

Minimum egzystencji 

Koszyk dóbr, niezbędnych do podtrzymania funkcji 
życiowych człowieka i sprawności psychofizycznej. 

Uwzględnia  on  jedynie  te  potrzeby,  których 
zaspokojenie  nie  może  być  odłożone  w  czasie,  a 
konsumpcja  niższa  od  tego  poziomu  prowadzi  do 
biologicznego wyniszczenia i zagrożenia życia. 

W  skład  koszyka  minimum  egzystencji  wchodzą 
potrzeby  mieszkaniowe  i  artykuły  żywnościowe. 
Łączny  koszt  nabycia  (zużycia)  tych  dóbr  określa 
wartość  koszyka,  która  stanowi  granicę  ubóstwa 
skrajnego.

9.04.21

dr Jarosław W. Przybytniowski

28

background image

Minimum socjalne 

Wskaźnik 

określający 

koszty 

utrzymania 

gospodarstw  domowych  na  podstawie  „koszyka 
dóbr” służących do zaspokojenia potrzeb bytowo-
konsumpcyjnych na niskim poziomie. 

Przyjęte  składniki  koszyka  wystarczają  nie  tylko 
dla  podtrzymania  życia  (porównaj:  minimum 
egzystencji),  lecz  dla  posiadania  i  wychowania 
dzieci,  a  także  dla  utrzymania  minimum  więzi 
społecznych.

9.04.21

dr Jarosław W. Przybytniowski

29

background image

Koszyk dóbr:

Do  pierwszej  grupy  składników  koszyka  dóbr 
zaliczają  się  wydatki  na  mieszkanie,  żywność, 
odzież, obuwie, ochronę zdrowia i higienę; 

Do  drugiej  grupy:  koszty  komunikacji  i  łączności 
(np.  dojazdy  do  pracy),  wydatki  na  kształcenie  i 
wychowanie  dzieci,  na  kontakty  rodzinne  i 
towarzyskie oraz skromne uczestnictwo w kulturze. 
Jest  to  model  zaspokajania  potrzeb  na  poziomie 
„minimalnego  dobrobytu”.  Minimum  socjalne 
nazywane jest też „granicą wydatków gospodarstw 
domowych, mierzącą godziwy poziom życia.

9.04.21

dr Jarosław W. Przybytniowski

30

background image

Głód

Odczucie stanu organizmów wyższych związanego 

niedoborem 

pożywienia, 

składników 

pokarmowych  (takich  jak  np.  białka,  tłuszcze, 
cukry, witaminy czy sole mineralne) lub wody. 

Jest  on  także  popędem  przyczyniającym  się  do 
zachowań  skierowanych  na  pobieranie  pokarmu  i 
jego zdobywanie.

Głód jest także używany w znaczeniu przenośnym 
(np. głód wiedzy) lub w znaczeniu klęski głodu.

9.04.21

dr Jarosław W. Przybytniowski

31

background image

Zasiłek dla bezrobotnych

Podstawa prawna:
1. Ustawa  z  dn.  20  kwietnia  2004  r.  o  promocji 

zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 
2004 r., Nr 99, poz. 1001 z późn. zm.),

2. Ustawa  z  dn.  30  kwietnia  2004  r.  o 

świadczeniach przedemerytalnych (Dz. U. z 2004 
r., Nr 120, poz. 1252),

3. Rozporządzenie  Ministra  Gospodarki  i  Pracy  z 

dn.  26  listopada  2004  r.,  w  sprawie  rejestracji 
bezrobotnych  i  poszukujących  pracy  (Dz.  U.  z 
2004 r., Nr 262, poz. 2607 z późn. zm.).

9.04.21

dr Jarosław W. Przybytniowski

32

background image

Status  osoby  bezrobotnej,  status  osoby 
poszukującej pracy

Uzyskanie  statusu  osoby  bezrobotnej  oraz 
statusu  osoby  poszukującej  pracy  wiąże  się  z 
rejestracją. Prowadzą ją powiatowe urzędy pracy. 
Rejestracja następuje na podstawie dokumentów 
niezbędnych do ustalenia statusu i uprawnień. 

Od  1  czerwca  2007  r.  podstawowa  wysokość 
zasiłku dla bezrobotnych wynosi 538,30 zł. 

9.04.21

dr Jarosław W. Przybytniowski

33

background image

Wysokość zasiłku dla bezrobotnych

Zwiększany jest co roku.
Mechanizm  waloryzacji  i  ogłaszania  nowych  kwot  opisuje 
artykuł  72  ust.  6-9  ustawy  o  promocji  zatrudnienia  i 
instytucjach rynku pracy (Dz.U.2004.99.1001). 
Podstawowa  kwota  zasiłku  określa  jaką  pomoc  otrzymają 
osoby o większym bądź mniejszym stażu pracy. 
Bezrobotnemu, którego okres uprawniający do zasiłku jest 
niższy  niż  5  lat,  zasiłek  wypłacony  zostanie  w  wysokości 
80%  podstawowej  kwoty  zasiłku.  Bezrobotny,  którego 
okres  uprawniający  do  zasiłku  wynosi  co  najmniej  20  lat, 
otrzyma  120%  podstawowej  kwoty  zasiłku.  Bezrobotni 
legitymujący  się  okresem  od  5  do  20  lat  otrzymują  100% 
podstawowej kwoty zasiłku.

9.04.21

dr Jarosław W. Przybytniowski

34

background image

Prawo 

do 

zasiłku 

przysługuje 

każdemu 

zarejestrowanemu  we  właściwym  Urzędzie 
Pracy

1. nie  ma  dla  niego  propozycji  odpowiedniej  pracy,  szkolenia  lub 

przygotowania zawodowego;

2. w  okresie  18  miesięcy  przed  dniem  rejestracji  udokumentował  co 

najmniej 365 dni:

a)

zatrudnienia  z  wynagrodzeniem  w  kwocie  co  najmniej  minimalnego,  od 
którego istnieje obowiązek opłacania składki na Fundusz Pracy

b)

prowadzenia działalności gospodarczej i opłacał składkę ZUS,

c)

wykonywania  pracy  w  okresie  tymczasowego  aresztowania,  jeżeli 
podstawę  wymiaru  składek  stanowiła  kwota  co  najmniej  połowy 
minimalnego wynagrodzenia 

d)

został  zwolniony  po  odbyciu  zasadniczej  służby  wojskowej,  jeśli  jej  okres 
odbywania wynosił 240 dni

e)

opłacał  składkę  na  Fundusz  Pracy  w  związku  z  zatrudnieniem  lub 
wykonywaniem  innej  pracy  zarobkowej  za  granicą  u  pracodawcy 
zagranicznego

f)

był  zatrudniony  za  granicą  i  przybył  do  Rzeczpospolitej  Polskiej  jako 
repatriant

g)

był zatrudniony w państwach członkowskich Unii Europejskiej.

9.04.21

dr Jarosław W. Przybytniowski

35

background image

Utrata prawa do zasiłku 

1. Upłynie okres, na który został on przyznany;
2. Osoba 

bezrobotna 

odmówi 

bez 

uzasadnionej 

przyczyny 

przyjęcia 

propozycji 

odpowiedniego 

zatrudnienia,  szkolenia,  czy  też  podjęcia  prac 
interwencyjnych lub robót publicznych;

3. W  okresie  do  30  dni  osoba  bezrobotna  przebywa  za 

granicą  lub  pozostaje  w  innej  sytuacji  powodującej 
brak  gotowości  do  podjęcia  zatrudnienia  (za  ten 
okres zasiłek nie przysługuje).

9.04.21

dr Jarosław W. Przybytniowski

36

background image

Ubezpieczenie na wypadek 

bezrobocia

9.04.21

dr Jarosław W. Przybytniowski

37

background image

Cel ubezpieczenia

Ubezpieczenie  to  ma  na celu  ochronę  od ryzyka 
pozbawienia  stałego  źródła  dochodu  wskutek 
utraty  pracy  lub  likwidacji  (bądź  upadłości) 
działalności  gospodarczej, a wykorzystywane  jest 
przez  banki  jako  pewnego  rodzaju  gwarancja 
spłaty zaciągniętego kredytu. 

9.04.21

dr Jarosław W. Przybytniowski

38

background image

Umowa  ubezpieczenia  jest  zazwyczaj  zawierana 
na okres  roku  (12  miesięcy),  z możliwością 
kontynuacji 

ochrony 

na kolejne 

lata. 

Ubezpieczyciel  przez  ten  okres  zapewnia,  że 
będzie  spłacał  raty  kredytu  za ubezpieczonego 
przez  okres  do 12  miesięcy,  w przypadku,  gdy 
ubezpieczony utraci swoje stałe źródło dochodów. 

Osoba  pozbawiona  stałego  źródła  dochodów, 
oprócz  uzyskania  statusu  osoby  bezrobotnej, 
musi często spełniać inne warunki, np.:  musi być 
zwolniona  na skutek  wypowiedzenia  umowy 
o pracę  z winy  pracodawcy  i uzyskać  prawo 
do zasiłku dla bezrobotnych. 

9.04.21

dr Jarosław W. Przybytniowski

39

background image

Umowa 

jest 

przeznaczony 

dla 

osób 

zamieszkałych,  zatrudnionych  lub  prowadzących 
działalność gospodarczą na obszarze Polski (albo 
Unii 

Europejskiej, 

w zależności 

od ubezpieczyciela),  które  ukończyły  18  lat  i nie 
przekroczą  65  lat  w okresie  obowiązywania 
umowy ubezpieczenia. 
Ochrona ubezpieczeniowa może trwać przez cały 
okres aktywności zawodowej. 

9.04.21

dr Jarosław W. Przybytniowski

40

background image

Ubezpieczenie  od bezrobocia  może  być  elementem 
o charakterze 

obowiązkowym 

umowy 

o kredyt 

(w omawianym przypadku - hipoteczny). 
Kredytobiorca  musi  podpisać  umowę  o ubezpieczenie 
na okres jednego roku, po upływie tego czasu jest ona 
automatycznie  odnawiana,  o ile  ubezpieczony  nie 
zgłosi swojej rezygnacji z tego ubezpieczenia. 

Gdy  kredytobiorca  stanie  się  bezrobotnym,  to 
ubezpieczyciel  wypłaca  mu  świadczenie  miesięczne, 
którego  wysokość  uzależniona  jest  od osiąganych 
przez niego wcześniej dochodów. Wypłacana kwota nie 
może być niższa niż rata kredytu. Suma ubezpieczenia 
wynosi 12-krotność świadczenia miesięcznego. 

9.04.21

dr Jarosław W. Przybytniowski

41

background image

W  przypadku  gdy  ubezpieczony  podejmie  pracę 
lub rozpocznie działalność gospodarczą i wskutek 
niepowodzenia ponownie utraci źródło dochodów, 
będzie mógł skorzystać z kolejnych 12 świadczeń 
miesięcznych, pod pewnymi warunkami. 

1. Składki  na ubezpieczenie  muszą  być  opłacane 

nieprzerwanie.

2. Raty  kredytu  muszą  być  spłacane  regularnie 

przez okres co najmniej 6 miesięcy. 

3. Przez  taki  sam  czas  ubezpieczony  musiał  być 

nieprzerwanie 

zatrudniony 

lub 

prowadzić 

działalność gospodarczą. 

9.04.21

dr Jarosław W. Przybytniowski

42

background image

Są 

towarzystwa 

ubezpieczeniowe 

oferujące, 

za pośrednictwem 

banków 

lub 

pośredników 

finansowych, bardziej uniwersalny produkt. 
W tym przypadku ubezpieczenie od bezrobocia dotyczy 
większości  oferowanych  na rynku  kredytów  -  kredyt 
hipoteczny, 

budowlano-hipoteczny, 

samochodowy, 

konsumpcyjny,  bądź  jako  limit  kredytowy  na rachunku 
osobistym  lub  na karcie  kredytowej.  Ubezpieczeniem 
może  także  zostać  objęta  spłata  kredytu  zaciągniętego 
przez kredytobiorcę w innym banku. 

W  przypadku  rat  kredytowych,  np.  na zakup  domu  czy 
samochodu, 

ubezpieczyciel 

spłaca 

je 

w pełnej 

wysokości.
Natomiast  w przypadku  np. karty  kredytowej,  gdzie 
spłacana  jest  jedynie  należność  minimalna  wymagana 
przez bank. 

9.04.21

dr Jarosław W. Przybytniowski

43

background image

Konstrukcja  klasycznego  ubezpieczenia  na 
wypadek bezrobocia

Kryteria brane pod uwagę:
1. Podmiotowy -  osoby ubezpieczone przez ustalenie górnej 

i  dolnej  granicy  wieku  osób,  które  temu  ubezpieczeniu 
podlegają;

2.   Definicja  bezrobotnego  –  zalicza  się  osoby  pozostające 

bez pracy wbrew własnej woli, zdolnym do pracy i gotowe 
do  jej  podjęcia  oraz  zarejestrowane  we  właściwej 
instytucji;

3. Definicja  bezrobotnego  uprawnionego  do  świadczenia  – 

warunek – uprzednie ubezpieczenie (opłacenie składki);

4. Okres  wypłaty  świadczeń  –  (okres  zamknięty),  zwykle 

obejmuje 12 m-cy podzielone na podokresy: 3 m-ce; 6 m-
cy i ponownie 3 – m-ce;

5. Wysokość świadczenia – (dolna i górna granica wysokości 

świadczenia) 

– 

dolna 

wynosi 

1/3 

przeciętnego 

wynagrodzenia,  a  górna  –  równa  wysokości  przeciętnego 
wynagrodzenia;
W  razie  częściowego  utracenia  dochodów  –  stosuje  się 
zasadę  wypłaty  świadczenia  proporcjonalnie  do  wartości 
utraconych części dochodów.

9.04.21

dr Jarosław W. Przybytniowski

44

background image

Konstrukcja 

ubezpieczenia 

na 

wypadek 

bezrobocia

9.04.21

dr Jarosław W. Przybytniowski

45

70%

50%

40%

Okres odszkodowawczy = 12 m-cy

Górna 1/1

Dolna 
1/3

Granica pokrycia 
straty przez 
świadczenie

3 m-
ce

6 m-
cy

3 m-
ce

background image

Przykład wyliczeń świadczeń ubezpieczeniowych dla 
bezrobotnego;

9.04.21

dr Jarosław W. Przybytniowski

46

1. średnie wynagrodzenie – 2000 zł;
2. wynagrodzenie poszczególnych osób – 1000 zł; 2000zł; 
5000 zł; 6000 zł;

Wynagrodzenie

1000

2000

5000

6000

3 m-ce

700

1400

2000

2000

6 m-cy

667

1000

2000

2000

3 m-ce

667

800

2000

2000

Przeciętne miesięczne świadczenie

675

1050

2000

2000

Wskaźnik zastąpienia wynagrodzenia 

przez świadczenie

67,5

%

52,5

%

40%

33%


Document Outline