Wykłady III r.

 

Miażdżyca i zawał 

Miażdżyca i zawał 

serca

serca

Epidemiologia zawału m. 

serca

• W USA rocznie 1,5 mln osób choruje na 

zawał mięśnia serca, a 0,5 mln umiera

• Ryzyko zawału w USA jest 6 razy 

większe niż w Japonii

• W Polsce zawał mięśnia serca stanowi 

16% przyczyn zgonów i mężczyzn i 
14% u  kobiet

Zawał mięśnia 
sercowego to 
ostra 
ogniskowa 
martwica 
mięśnia serca 
wynikła z 
niedotlenienia. 

Przyczyny zawału mięsnia 

serca

• Zwężenie lub zamknięcie tętnicy 

wieńcowej blaszką miażdżycową

• Wylew krwi do blaszki miażdżycowej
• Niemożność rozszerzenia się stwardniałej 

tętnicy wieńcowej w przypadku wysiłku

• ??? Skrzeplina zamykająca tętnicę 

wieńcową

• Zator materiałem skrzeplinowym (rzadko)

Ze względu na mała liczbę połączeń między tętnicami u ludzi 
młodych zawały w tym wieku są bardzo rozległe.

Miażdżyca jest chorobą zapalno-

zwyrodnieniową tętnic (Atherosclerosis). 

Miażdżyca jest przewlekłym zapaleniem 

ściany tętnicy, zainicjowanym uszkodzeniem 

śródbłonkowej wyściółki naczyniowej

• Najważniejsza zmianą jest 

powstawanie płytek miażdżcowych 
poduszeczkowato i segmentarnie 
zajmujących ścianę tetnic i mających 
włóknista czapę często ze 
zwapnieniami i miękki rdzeń, 
konsystencji pasty do zębów, a 
zawierający masy ateromatyczne 
(kaszowate)- atheromatosis. 

• Płytka miażdżcowa obejmuje intimę i zawiera 

cholesterol i jego estry, piankowate makrofagi, 
miocyty obładowane tłuszczem i ziarninę z 
komórkami nacieku zapalnego. 

• Tuż pod śródbłonkiem znajduje się twarda 

włóknista czapa zbudowana z kolagenowej 
tkanki łącznej, niekiedy z ogniskami zwapnień. 

• Po pęknięciu czapy włóknistej masy kaszowate 

wraz z odsłoniętym kolagenem są inicjatorem 
krzepnięcia krwi nad pęknięciem

Najczęstsze skutki miażdżycy to

• Zawał serca
• Przewlekła niewydolność wieńcowa
• Udar mózgu
• Encefalopatia z niedotlenienia mózgu
• Tętniak aorty

Najczęściej zmiany miażdżycowe 

umiejscawiają się w dużych 

tętnicach elastycznych i średniego 

kalibru tętnicach mięśniowych. 

Najczęściej zmiany miażdżycowe poza 

aortą dotyczą:

• Naczyń wieńcowych serca
• Naczyń mózgu
• Naczyń nerkowych
• Tetnicy krezkowej
• Tętnic kończyn dolnych

Czynniki ryzyka miażdżycy (na 

czerwono wyróżnione czynnki 

niemodyfikowalne)

•

Wiek- choroba narasta z wiekiem, ale swój początek ma w 

dzieciństwie

•

Płeć męska

•

Rodzinne występowanie (skłonność do cukrzycy i 

nadciśnienia)

•

Czynnik genetyczne (hiperlipidemia, mutacja genu receptora 

LDL, mutacja genu apolipoproteiny B, mutacja genu lipazy 

lipoproteinowej, mutacja genu apolipoproteiny E)

•

Nadciśnienie

•

Palenie papierosów

•

Cukrzyca

    Aterogenność cholesterolu zależy od frakcji 

wiążących go lipoprotein. Miażdżycy sprzyjają

lipoproteiny VLDL i LDL (norma <130mg/dl). Przeciwdiałają 

miażdżycy Frakcje HDL (>55mg/dl)

W mniejszym stopniu:
• Otyłość
• Brak aktywności fizycznej
• Typ A osobowości 
• Homocysteina (generowanie aktywnych form 

tlenu w śródbłonkach)

• Spożywanie dużej ilości tłuszczów i 

węglowodanów

• Chlamydia pneumoniae
• Zaburzenia procesów krzepnięcia i fibrinolizy

Powikłania zawału mięśnia serca

• Morfologiczne
• Pęknięcie mięśnia sercowego
• Wysiękowe włóknikowe lub krwotoczne zapalenie 

osierdzia

• Tętniak komory
• Zakrzep przyścienny > zatory obwodowe
• Dorzut zawałowy
• Czynnościowe
• Wstrząs kardiogenny
• Zaburzenia kurczliwości
• Zaburzenia rytmu