Służba Kontrwywiadu
Wojskowego
Cele i zadania, uprawnienia,
rola, miejsce i zadania w
systemie bezpieczeństwa
wewnętrznego państwa.
Jolanta Adamska
Służba Kontrwywiadu
Wojskowego
Cele i zadania, uprawnienia,
rola, miejsce i zadania w
systemie bezpieczeństwa
wewnętrznego państwa.
Jolanta Adamska
2
Służba Kontrwywiadu
Wojskowego
Służba Kontrwywiadu Wojskowego
została utworzona 1 października 2006
roku na podstawie ustawy z dnia 9
czerwca 2006 roku (Dz. U. z dnia 23
czerwca 2006 r.) o Służbie Kontrwywiadu
Wojskowego i Służbie Wywiadu
Wojskowego, w wyniku rozwiązania
Wojskowych Służb Informacyjnych.
3
Służba Kontrwywiadu
Wojskowego
Zgodnie z art.1 wyżej wymienionej ustawy
Służba Kontrwywiadu Wojskowego jest służbą
specjalną i służbą ochrony państwa,
odpowiedzialną w kwestiach ochrony Państwa
przed zagrożeniami wewnętrznymi dla
obronności, bezpieczeństwa i zdolności bojowej
Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, a także
innych jednostek organizacyjnych podległych
lub nadzorowanych przez Ministra Obrony
Narodowej.
4
Służba Kontrwywiadu
Wojskowego
Szef Służby Kontrwywiadu Wojskowego
jest centralnym organem administracji
rządowej
i podlega Ministrowi Obrony Narodowej,
z zastrzeżeniem określonych w ustawie
uprawnień Prezesa Rady Ministrów lub
Ministra Koordynatora Służb Specjalnych,
w przypadku jego powołania. Działalność
Szefa SKW podlega kontroli Sejmu.
5
Służba Kontrwywiadu
Wojskowego
W skład kierownictwa Służby
Kontrwywiadu Wojskowego wchodzą:
Szef Służby Kontrwywiadu Wojskowego
- /obecnie/ gen. bryg. Janusz NOSEK
oraz trzech Zastępców - /obecnie/ płk
Dariusz PILARZ, płk Maciej URBAŃSKI i
płk Maciej HERMEL
6
Zarządzenie MON
Zarządzenie Ministra Obrony Narodowej
z dnia 10 stycznia 2011 roku
zmieniające zarządzenie w sprawie
nadania statutu Służbie Kontrwywiadu
Wojskowego, które weszło w życie z
dniem ogłoszenia, z mocą od dnia 1
stycznia 2011 roku, podaje jednostki
organizacyjne wchodzące w skład SKW.
7
W skład SKW wchodzą
następujące jednostki
organizacyjne (1/2):
Zarząd Bezpieczeństwa Informacji Niejawnych
Zarząd Ochrony Ekonomicznych Interesów Sił Zbrojnych
Zarząd Ochrony Sił Zbrojnych
Zarząd Operacyjny
Biuro Ewidencji i Archiwum
Biuro Kadr i Szkolenia
Biuro Logistyki
Biuro Łączności i Informatyki
Biuro Pełnomocnika Ochrony i Bezpieczeństwa
Wewnętrznego
Biuro Prawne
8
W skład SKW wchodzą
następujące jednostki
organizacyjne (2/2):
Biuro Radiokontrwywiadu
Biuro Techniki i Obserwacji
Gabinet Szefa SKW
Inspektorat SKW w Gdyni
Inspektorat SKW w Krakowie
Inspektorat SKW w Lublinie
Inspektorat SKW w Poznaniu
Inspektorat SKW w Warszawie
Zespół Audytu Wewnętrznego
Zespół Nadzoru Finansowego
9
Służba Kontrwywiadu
Wojskowego
Celem Służby Kontrwywiadu Wojskowego
jest ochrona Państwa przed zagrożeniami
wewnętrznymi dla obronności,
bezpieczeństwa i zdolności bojowej Sił
Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej oraz
innych jednostek organizacyjnych
podległych
lub nadzorowanych przez Ministra Obrony
Narodowej.
1
0
Do podstawowych zadań SKW
zalicza się (1/3):
rozpoznawanie, zapobieganie oraz wykrywanie popełnianych
przez żołnierzy pełniących czynną służbę wojskową w tym
również żołnierzy SKW i SWW oraz pracowników SZ RP i
innych jednostek organizacyjnych MON, przestępstw:
–
przeciwko pokojowi, ludzkości oraz przestępstw wojennych
określonych w rozdziale XVI ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r.
–
przeciwko Rzeczypospolitej Polskiej określonych w rozdziale XVII
ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r.
–
określonych w art. 140 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r.
–
określonych w art. 228-230 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r., jeżeli
mogą one zagrażać bezpieczeństwu lub zdolności bojowej SZ RP
–
przeciwko ujawnianiu poufnych informacji
–
związanych z obrotem z zagranicą towarami, technologiami i
usługami o znaczeniu strategicznym dla bezpieczeństwa państwa
1
1
Do podstawowych zadań SKW
zalicza się (2/3):
związanych z działalnością terrorystyczną oraz innych
niż wymienione we współdziałaniu z
Żandarmerią Wojskową i innymi organami
uprawnionymi do ścigania przestępstw wymienionych w
pkt 1;
realizowanie zadań dotyczących ochrony państwa
uzyskiwanie, gromadzenie, analizowanie, przetwarzanie
informacji mogących mieć znaczenie dla obronności,
bezpieczeństwa lub zdolności bojowej SZ RP;
prowadzenie kontrwywiadu radioelektronicznego oraz
przedsięwzięć z zakresu ochrony kryptograficznej i
kryptoanalizy;
1
2
Do podstawowych zadań SKW
zalicza się (3/3):
prowadzenie kontrwywiadu radioelektronicznego oraz
przedsięwzięć z zakresu ochrony kryptograficznej i
kryptoanalizy;
uczestniczenie w planowaniu i przeprowadzaniu kontroli
realizacji umów międzynarodowych dotyczących rozbrojenia;
ochrona bezpieczeństwa jednostek wojskowych oraz żołnierzy
wykonujących zadania służbowe poza granicami państwa;
ochrona bezpieczeństwa badań naukowych i prac
rozwojowych zleconych przez SZ RP oraz produkcji i obrotu
towarami, technologiami i usługami o przeznaczeniu
wojskowym zamówionymi przez SZ RP;
podejmowanie działań, przewidzianych dla SKW, w innych
ustawach, a także umowach międzynarodowych, którymi
Rzeczpospolita Polska jest związana.
1
3
Służba Kontrwywiadu
Wojskowego
Zadania SKW obejmują również
rozpoznawanie oraz wykrywanie
przestępstw, popełnionych we
współdziałaniu z żołnierzami pełniącymi
czynną służbę wojskową,
funkcjonariuszami SKW i SWW lub
pracownikami SZ RP i innych jednostek
organizacyjnych MON.
1
4
Analiza i zwalczanie zagrożeń:
Służba Kontrwywiadu Wojskowego
uzyskuje
gromadzi
analizuje
przetwarza
przekazuje właściwym organom (np. Prezydent RP,
Prezes Rady Ministrów, Minister Obrony Narodowej)
informacje mogące mieć znaczenie dla obronności
państwa, bezpieczeństwa lub zdolności bojowej SZ RP
lub MON, w zakresie swoich ustawowych kompetencji
oraz podejmuje działania w celu eliminowania ustalonych
zagrożeń.
1
5
Aspekty prawne działalności
SKW:
Szef Służby Kontrwywiadu Wojskowego jako
centralny organ administracji rządowej,
działający przy pomocy SKW, podlega:
Ministrowi Obrony Narodowej, z zastrzeżeniem
uprawnień Prezesa Rady Ministrów,
kontroli Sejmu.
Służba Kontrwywiadu Wojskowego jest
urzędem administracji rządowej.
1
6
Aspekty cywilnej kontroli nad
działalnością SKW:
Minister Obrony Narodowej
określa kierunki działania SKW w drodze wytycznych,
w przypadku powołania Ministra Koordynatora Służb
Specjalnych określenie kierunków działania następuje w
uzgodnieniu z tym ministrem.
Wytyczne
opiniuje Kolegium do Spraw Służb Specjalnych – organ
opiniodawczo-doradczy Rady Ministrów,
opiniuje sejmowa Komisja do Spraw Służb Specjalnych,
zatwierdza Prezes Rady Ministrów,
przekazuje Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej wraz
z opiniami MON.
1
7
Planowanie działalności SKW
Szef Służby Kontrwywiadu Wojskowego:
na podstawie wytycznych MON, opracowuje
plan działania SKW na rok następny,
przedstawia do zatwierdzenia roczny plan
działania Ministrowi Obrony Narodowej
(najpóźniej na 3 miesiące przed końcem roku
kalendarzowego),
plan działania opiniuje Kolegium do Spraw
Służb Specjalnych
1
8
Sprawozdawczość z działalności
SKW
Szef Służby Kontrwywiadu Wojskowego
przedstawia corocznie do dnia 31 marca
Prezesowi Rady Ministrów oraz do
zatwierdzenia Ministrowi Obrony Narodowej
sprawozdanie z działalności i wykonania
budżetu SKW za poprzedni rok kalendarzowy,
sprawozdanie opiniuje Kolegium do Spraw
Służb Specjalnych – organ opiniodawczo-
doradczy Rady Ministrów,
sprawozdanie opiniuje Kolegium do Spraw
Służb Specjalnych.
1
9
Służba Kontrwywiadu
Wojskowego
Minister Obrony Narodowej przekazuje
Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej
wytyczne określające kierunki działania
SKW, zatwierdzone plany działania SKW
na rok następny oraz sprawozdania z
działalności oraz wykonania budżetu
SKW za poprzedni rok kalendarzowy,
wraz z ich opiniami dokonanymi przez
Kolegium do Spraw Służb Specjalnych.
2
0
Służba Kontrwywiadu
Wojskowego
Szef SKW niezwłocznie przekazuje Prezydentowi
Rzeczypospolitej Polskiej i Prezesowi Rady
Ministrów informacje mogące mieć istotne
znaczenie dla bezpieczeństwa
i międzynarodowej pozycji Rzeczypospolitej
Polskiej.
Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy o Służbie
Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służbie Wywiadu
Wojskowego z dnia 9 czerwca 2006 roku działalność
Służby Kontrwywiadu Wojskowego jest finansowana
z budżetu państwa z części - obrona narodowa.
2
1
SKW przy realizacji swoich
działań współdziała z:
Sztabem Generalnym Wojska Polskiego i innymi komórkami
organizacyjnymi Ministerstwa Obrony Narodowej oraz
dowódcami rodzajów SZ RP, okręgów wojskowych,
garnizonów wojskowych i jednostek wojskowych;
odpowiednimi organami, służbami i instytucjami podległymi
ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych;
odpowiednimi organami i jednostkami organizacyjnymi
podległymi ministrowi właściwemu do spraw finansów
publicznych;
odpowiednimi organami, służbami i instytucjami podległymi
ministrowi właściwemu do spraw zagranicznych;
innymi organami, służbami i instytucjami uprawnionymi do
wykonywania czynności operacyjno-rozpoznawczych.
2
2
Zwalczanie przestępstw :
SKW rozpoznaje, zapobiega oraz wykrywa popełniane przez żołnierzy
pełniących czynną służbę wojskową, funkcjonariuszy SKW i SWW oraz
pracowników SZ RP i innych jednostek organizacyjnych MON, przestępstwa:
1) przeciwko pokojowi, ludzkości oraz przestępstwa wojenne / Rozdz. XVI
ustawy z dnia 6 czerwca 1997r. - Kodeks karny (Dz.U. Nr 88, poz. 553, z późn.
zm./ takie jak np.:
wszczynanie, prowadzenie, nawoływanie do wszczęcia wojny napastniczej,
popełnienie zabójstwa lub spowodowanie uszczerbku na zdrowiu na tle
rasowym, etnicznym, politycznym wyznaniowym itp.,
udział w zamachu skierowanym przeciwko grupie ludności w celu wsparcia
polityki państwa lub organizacji, a przy tym dopuszczenie się zabójstwa,
spowodowanie uszczerbku na zdrowiu, stworzenie warunków zagrożenia życia,
stosowanie przemocy lub groźby bezprawnej wobec ludności z powodu
przynależności narodowej, etnicznej, rasowej, politycznej, wyznaniowej,
stosowanie środków masowej zagłady zakazanych przez prawo
międzynarodowe,
atakowanie miejscowości lub obiektów niebronionych, stref sanitarnych,
zdemilitaryzowanych lub zneutralizowanych bądź stosowanie innych sposobów
walki zakazanych przez prawo międzynarodowe, w czasie działań zbrojnych.
2
3
Zwalczanie przestępstw :
2. szpiegostwa przeciwko RP oraz
przeciwko państwom obcym, które
zapewniają wzajemność / Rozdz.
XVII ustawy z dnia 6 czerwca 1997r./:
działalność zmierzającą bezpośrednio
do pozbawienie niepodległości,
oderwania części obszaru lub zmianę
przemocą konstytucyjnego ustroju
Rzeczypospolitej Polskiej.
2
4
Zwalczanie przestępstw :
3. zamachu lub sabotażu wobec SZ
RP /Art. 140 ustawy z dnia 6 czerwca
1997r./:
dopuszczenie się zamachu na
jednostkę Sił Zbrojnych
Rzeczypospolitej Polskiej,
niszczenie lub uszkadzanie obiektów
albo urządzeń o znaczeniu obronnym.
2
5
Zwalczanie przestępstw :
4.
przeciwko bezpieczeństwu lub zdolności bojowej SZ RP lub
innych jednostek organizacyjnych MON /korupcja/ /Art. 228-230
ustawy z dnia 6 czerwca 1997r./:
przyjmowanie korzyści majątkowej lub osobistej bądź też obietnicę w
związku z pełnieniem funkcji publicznej,
przyjmowanie korzyści majątkowej lub osobistej w związku z
pełnieniem funkcji publicznej, za zachowanie stanowiące naruszenie
przepisów prawa,
uzależnienie wykonania czynności służbowej w związku z pełnieniem
funkcji publicznej, od otrzymania korzyści majątkowej lub osobistej
bądź jej obietnicę lub żądanie takiej korzyści.
uzależnienie wykonania czynności służbowej w związku z pełnieniem
funkcji publicznej w państwie obcym lub w organizacji
międzynarodowej, od otrzymania korzyści majątkowej lub osobistej
bądź jej obietnicę lub żądanie takiej korzyści.
udzielanie albo obiecanie udzielenia korzyści majątkowej lub osobistej
osobie pełniącej funkcję publiczną w związku z pełnieniem tej funkcji,
2
6
Zwalczanie przestępstw :
skłonienie osobę pełniącą funkcję publiczną do naruszenia przepisów prawa lub
udzielanie albo obiecanie udzielenia takiej osobie korzyści majątkowej lub
osobistej za naruszenie przepisów prawa,
udzielanie albo obiecanie udzielenia korzyści majątkowej lub osobistej znacznej
wartości osobie pełniącej funkcję publiczną w związku z pełnieniem tej funkcji,
udzielanie albo obiecanie udzielenia korzyści majątkowej lub osobistej znacznej
wartości osobie pełniącej funkcję publiczną w państwie obcym lub w organizacji
międzynarodowej, w związku z pełnieniem tej funkcji.
przyjmowanie korzyści majątkowej lub osobistej za pośrednictwo w załatwieniu
sprawy, opartej na wpływach w instytucji państwowej, samorządowej,
organizacji międzynarodowej albo krajowej lub w zagranicznej jednostce
organizacyjnej dysponującej środkami publicznymi albo wywołując przekonanie
innej osoby lub utwierdzając ją w przekonaniu o istnieniu takich wpływów,
udzielanie bądź obiecanie udzielenia korzyści majątkowej lub osobistej w
zamian za pośrednictwo w załatwieniu sprawy w instytucji państwowej,
samorządowej, organizacji międzynarodowej albo krajowej lub w zagranicznej
jednostce organizacyjnej dysponującej środkami publicznymi, polegające na
bezprawnym wywarciu wpływu na decyzję, działanie lub zaniechanie osoby
pełniącej funkcję publiczną, w związku z pełnieniem tej funkcji
2
7
Zwalczanie przestępstw :
5.
przeciwko ochronie informacji jeżeli mogą one zagrażać
bezpieczeństwu lub zdolności bojowej SZ RP lub innych
jednostek organizacyjnych MON, a także takie czyny
skierowane przeciwko państwom obcym, które zapewniają
wzajemność /Rozdz.XXXIII ustawy z dnia 6 czerwca 1997r -
Kodeks karny/:
ujawnienie lub wbrew przepisom ustawy wykorzystanie informacji
niejawnej o klauzuli „tajne” lub „ściśle tajne”,
ujawnienie lub wbrew przepisom ustawy wykorzystanie
informacji, z którą znanych w związku z pełnioną funkcją,
wykonywaną pracą, działalnością publiczną, społeczną,
gospodarczą lub naukową,
pozyskanie bez uprawnień dostępu do informacji przez otwieranie
zamkniętego pisma, podłączenie się do sieci telekomunikacyjnej
lub przełamując bądź omijając elektroniczne, magnetyczne,
informatyczne lub inne szczególne jej zabezpieczenie,
2
8
Zwalczanie przestępstw :
niszczenie, uszkadzanie, usuwanie lub zmienianie zapisu
istotnej informacji albo w inny sposób udaremnianie lub
znaczne utrudnianie zapoznanie się z tą informacją osobie
uprawnionej przez osobę nie posiadającą do tego uprawnień,
niszczenie, uszkadzanie, usuwanie lub zmienianie danych
informatycznych o szczególnym znaczeniu dla obronności
kraju, bezpieczeństwa w komunikacji, funkcjonowania
administracji rządowej, innego organu państwowego lub
instytucji państwowej albo samorządu terytorialnego bądź
zakłócanie lub uniemożliwianie automatycznego
przetwarzania, gromadzenia lub przekazywania takich danych,
zniszczenie, usunięcie, utrudnienie dostępu lub zmianę danych
informatycznych, w istotnym stopniu zakłócenie pracy
systemu komputerowego lub sieci teleinformatycznej, przez
transmisję nie posiadając uprawnienia,
2
9
Zwalczanie przestępstw :
6. nielegalnego obrotu z zagranicą towarami,
technologiami i usługami o znaczeniu strategicznym
dla bezpieczeństwa państwa, a także dla utrzymania
międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa /art. 33
ustawy z dnia 29 listopada 2000r. - Dz. U. z 2004 r. Nr 229,
poz. 2315/.
7. związanych z działalnością terrorystyczną godzących
w bezpieczeństwo potencjału obronnego państwa, SZ
RP oraz jednostek organizacyjnych MON, a także
państw, które zapewniają wzajemność.
8. inne godzące w bezpieczeństwo potencjału
obronnego państwa, SZ RP oraz jednostek
organizacyjnych MON, a także państw, które
zapewniają wzajemność.
3
0
Ochrona informacji
niejawnych:
Od dnia 1 stycznia 2011r., w związku ze zmianą
statutu SKW (Zarządzenie nr 66/MON z dnia 20
grudnia 2010 r.) jednostką organizacyjną SKW
odpowiedzialną za realizację, wynikających z
ustawy z dnia 5 sierpnia 2010r. o ochronie
informacji niejawnych (Dz.U. nr 182 poz. 1228)
jest Zarząd Bezpieczeństwa Informacji
Niejawnych SKW (ZBIN SKW) w zakresie:
bezpieczeństwa osobowego,
bezpieczeństwa teleinformatycznego,
bezpieczeństwa przemysłowego.
3
1
Ochrona informacji
niejawnych:
Zgodnie z art. 10. pkt 1. Ustawy z dnia 20 sierpnia 2010r. o
ochronie informacji niejawnych, Służba Kontrwywiadu
Wojskowego, nadzorując funkcjonowanie systemu ochrony
informacji niejawnych w jednostkach organizacyjnych
pozostających w ich właściwości:
–
prowadzi kontrolę ochrony informacji niejawnych i przestrzegania
przepisów obowiązujących w tym zakresie;
–
realizuje zadania w zakresie bezpieczeństwa systemów
teleinformatycznych;
–
prowadzi postępowania sprawdzające, kontrolne postępowania
sprawdzające oraz postępowania bezpieczeństwa przemysłowego;
–
zapewnia ochronę informacji niejawnych wymienianych między
Rzeczpospolitą Polską a innymi państwami lub organizacjami
międzynarodowymi;
–
prowadzi doradztwo i szkolenia w zakresie ochrony informacji
niejawnych.
3
2
Służba Kontrwywiadu
Wojskowego
Ponadto Służba Kontrwywiadu Wojskowego,
zgodnie z art. 10 ust. 2 ustawy, realizuje
zadania w odniesieniu do:
Ministerstwa Obrony Narodowej oraz jednostek
organizacyjnych podległych Ministrowi Obrony
Narodowej lub przez niego nadzorowanych,
ataszatów obrony w placówkach zagranicznych,
żołnierzy w służbie czynnej wyznaczonych na
stanowiska służbowe w innych jednostkach
organizacyjnych niż wymienione w pkt. 1 i 2.
3
3
Bezpieczeństwo osobowe:
Zagadnienie bezpieczeństwa osobowego zostało
uregulowane ustawą z dnia 5 sierpnia 2010r. o ochronie
informacji niejawnych. Zgodnie z w/w ustawą, Służba
Kontrwywiadu Wojskowego jest upoważniona do
przeprowadzenia postępowania sprawdzającego wobec
osoby uprawnionej ubiegającej się o stanowisko lub zlecenie
prac związanych z dostępem do informacji niejawnych
Podstawą wszczęcia postępowania jest pisemny wniosek
kierownika jednostki organizacyjnej lub osoby sprawdzanej
wraz z dołączoną wypełnioną ankietą bezpieczeństwa
osobowego. Podpisując ankietę, osoba sprawdzana wyraża
zgodę na prowadzenie wobec niej czynności przewidzianych
w ustawie.
3
4
Bezpieczeństwo osobowe:
W kompetencjach Służby Kontrwywiadu Wojskowego znajduje
się prowadzenie postępowań sprawdzających wobec osób
ubiegających się o przyjęcie w SKW oraz wobec: Szefa ABW,
Szefa SWW, Komendanta Głównego ŻW a także osób
przewidzianych na te stanowiska, pełnomocników ochrony
i ich zastępców a także osób przewidzianych na te stanowiska
w ABW, SWW i ŻW. Ponadto SKW prowadzi poszerzone
postępowania sprawdzające wobec żołnierzy i pracowników
cywilnych Ministerstwa Obrony Narodowej oraz jednostek
organizacyjnych podległych Ministrowi Obrony Narodowej lub
przez niego nadzorowanych, ataszatów obrony w palcówkach
zagranicznych i żołnierzy w służbie czynnej wyznaczonych na
stanowiska służbowe w innych jednostkach organizacyjnych.
3
5
Bezpieczeństwo osobowe:
SKW przeprowadza także postępowania sprawdzające przed
wydaniem poświadczeń bezpieczeństwa upoważniających do
dostępu do informacji niejawnych organizacji
międzynarodowych, przede wszystkim NATO Unii
Europejskiej dla osób pełniących służbę lub zatrudnionych w
wyżej wymienionych instytucjach jednostkach
organizacyjnych.
Poświadczenia bezpieczeństwa NATO i UE są jedynymi
dokumentami upoważniającymi do dostępu do informacji
niejawnych wymienionych organizacji na terenie
Rzeczpospolitej Polskiej oraz stanowią podstawę do
uzyskania zaświadczeń bezpieczeństwa tychże organizacji
wystawianych w języku angielskim (Personnel Security
Clearance).
3
6
SKW w zakresie niezbędnym do kontroli
stanu zabezpieczenia informacji
niejawnych, /upoważnienie pisemne/ ma
prawo do (1/2):
1) wstępu do obiektów i pomieszczeń jednostki
kontrolowanej, gdzie informacje takie są przetwarzane;
2) wglądu do dokumentów związanych z organizacją
ochrony tych informacji w kontrolowanej jednostce
organizacyjnej;
3) żądania udostępnienia do kontroli systemów
teleinformatycznych służących do przetwarzania tych
informacji;
4) przeprowadzania oględzin obiektów, składników
majątkowych i sprawdzania przebiegu określonych
czynności związanych z ochroną tych informacji;
3
7
SKW w zakresie niezbędnym do kontroli
stanu zabezpieczenia informacji
niejawnych, /upoważnienie pisemne/ ma
prawo do (2/2):
5) żądania od kierowników i pracowników kontrolowanych jednostek
organizacyjnych udzielania ustnych i pisemnych wyjaśnień;
6) zasięgania w związku z przeprowadzaną kontrolą informacji w
jednostkach niekontrolowanych, jeżeli ich działalność pozostaje w
związku z przetwarzaniem lub ochroną informacji niejawnych,
oraz żądania wyjaśnień od kierowników i pracowników tych
jednostek;
7) powoływania oraz korzystania z pomocy biegłych i specjalistów,
jeżeli stwierdzenie okoliczności ujawnionych w czasie
przeprowadzania kontroli wymaga wiadomości specjalnych;
8) uczestniczenia w posiedzeniach kierownictwa, organów
zarządzających lub nadzorczych, a także organów opiniodawczo-
doradczych w sprawach dotyczących problematyki ochrony tych
informacji w kontrolowanej jednostce organizacyjnej.
3
8
Bezpieczeństwo
teleinformatyczne:
Zgodnie z ustawą z dnia 5 sierpnia 2010 r. o ochronie
informacji niejawnych, na potrzeby resortu obrony
narodowej SKW realizuje szereg procesów mających
zapewnić bezpieczeństwo informacjom niejawnym
przetwarzanym w systemach teleinformatycznych i są to:
akredytacja bezpieczeństwa teleinformatycznego
systemów teleinformatycznych przetwarzających
informacje niejawne o klauzuli "poufne" lub wyższej (art.
48 ust. 3). Akredytacja bezpieczeństwa
teleinformatycznego jest dopuszczeniem systemu
teleinformatycznego do przetwarzania informacji
niejawnych i ma na celu zapewnienie, że w systemie
teleinformatycznym zostały wdrożone mechanizmy
i procedury gwarantujące bezpieczne przetwarzanie
informacji niejawnych o określonej klauzuli tajności,
3
9
Bezpieczeństwo
teleinformatyczne:
certyfikacja środków ochrony elektromagnetycznej
przeznaczonych do ochrony informacji niejawnych o klauzuli
"poufne" lub wyższej (art. 50 ust. 1),
certyfikacja urządzeń i narzędzi kryptograficznych
przeznaczonych do ochrony informacji niejawnych (art. 50 ust.
2),
certyfikacja urządzeń i narzędzi realizujących zabezpieczenia
teleinformatyczne przeznaczonego do ochrony informacji
niejawnych (art. 50 ust. 3),
dopuszczanie do pracy, bez konieczności przeprowadzania badań
i oceny, w systemie teleinformatycznym urządzeń narzędzi
kryptograficznych przeznaczonych do ochrony informacji
niejawnych o klauzuli "zastrzeżone", jeżeli otrzymały stosowny
certyfikat wydany przez krajową władzę bezpieczeństwa państwa
będącego członkiem NATO lub Unii Europejskiej lub inny
uprawniony organ w NATO lub w Unii Europejskiej (art. 50 ust. 7).
4
0
Bezpieczeństwo
teleinformatyczne:
Działając z upoważnienia Szefa SKW, Dyrektor
ZBIN SKW wystawia następujące rodzaje
świadectw oraz certyfikatów:
Świadectwo Akredytacji Bezpieczeństwa
Systemu Teleinformatycznego
Certyfikat Ochrony Elektromagnetycznej
Certyfikat Ochrony Kryptograficznej
Certyfikat Bezpieczeństwa
Teleinformatycznego
4
1
Bezpieczeństwo
przemysłowe:
W związku z wejściem styczniu 2011 roku życie ustawy z
dnia 5 sierpnia 2010 r. o ochronie informacji niejawnych
m.in. zmieniła się klauzula tajności od jakiej
przedsiębiorca, który chce realizować umowy lub zadania
związane z dostępem do informacji niejawnych,
zobowiązany jest uzyskać świadectwo bezpieczeństwa
przemysłowego. Obecnie przedsiębiorca realizujący
umowę lub zadanie związane z dostępem do informacji
oznaczonych klauzulą "poufne" lub wyższą zobligowany
jest posiadać takie świadectwo.
Zgodnie z art. 65 ustawy, SKW w okresie ważności
świadectwa, może przeprowadzić z urzędu wybrane
elementy sprawdzenia przedsiębiorcy, w celu ustalenia,
czy nie utracił on zdolności do ochrony informacji
niejawnych przed nieuprawnionym ujawnieniem.
4
2
Bezpieczeństwo
przemysłowe:
Sprawdzenie przedsiębiorcy, w tym na podstawie danych
zawartych w rejestrach, ewidencjach, kartotekach, także
niedostępnych powszechnie, obejmuje:
1) strukturę kapitału oraz powiązania kapitałowe przedsiębiorcy,
źródła pochodzenia środków finansowych i sytuację
finansową;
2) strukturę organizacyjną;
3) system ochrony informacji niejawnych, w tym środki
bezpieczeństwa fizycznego;
4) wszystkie osoby wchodzące w skład organów zarządzających,
kontrolnych oraz osoby działające z ich upoważnienia;
5) w szczególnie uzasadnionych przypadkach osoby posiadające
poświadczenia bezpieczeństwa.
4
3
Bezpieczeństwo
przemysłowe:
Na podstawie art. 66 ust. 3 pkt 2, SKW może cofnąć świadectwo
bezpieczeństwa przemysłowego z powodu nie poinformowania przez
przedsiębiorcę w terminie 30 dni SKW o:
1) zmianach danych zawartych w kwestionariuszu, ogłoszeniu
upadłości, likwidacji lub rozwiązaniu jednostki organizacyjnej albo
innej formie zakończenia przez nią działalności, wypowiedzeniu
umowy oraz zakończeniu wykonywania umowy;
2) zawarciu umowy związanej z dostępem do informacji niejawnych
o klauzuli "poufne" lub wyższej, ze szczególnym uwzględnieniem
nazwy i adresu jednostki organizacyjnej zawierającej umowę,
przedmiotu umowy oraz najwyższej klauzuli tajności informacji
niejawnych, do których dostęp będzie wiązał się z wykonaniem
umowy, wypowiedzeniu tej umowy oraz zakończeniu jej wykonywania;
3) zawarciu umowy z podwykonawcą, związanej z dostępem do
informacji niejawnych o klauzuli "poufne" lub wyższej, wypowiedzeniu
tej umowy oraz zakończeniu jej wykonywania.
4
4
Kancelarie kryptograficzne
Art. 10 ust. 1 oraz art. 11 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 5 sierpnia 2010
r. o ochronie informacji niejawnych (Dz. U. Nr 182, poz. 1228)
powierza Służbie Kontrwywiadu Wojskowego nadzór nad
funkcjonowaniem systemu ochrony informacji niejawnych w
jednostkach organizacyjnych pozostających w jej właściwości, a
Szefowi Służby Kontrwywiadu Wojskowego także nadzór nad
systemem ochrony informacji niejawnych w stosunkach
Rzeczypospolitej Polskiej z innymi państwami lub organizacjami
międzynarodowymi i wydawania dokumentów upoważniających
do dostępu do informacji niejawnych Organizacji Traktatu
Północnoatlantyckiego, Unii Europejskiej lub innych organizacji
międzynarodowych. W związku z koniecznością zapewnienia
merytorycznego wsparcia dla jednostek organizacyjnych
pozostających we właściwości Służby Kontrwywiadu Wojskowego,
zostały wprowadzone "Wytyczne Służby Kontrwywiadu
Wojskowego w sprawie powoływania i odwoływania kancelarii
kryptograficznych".
4
5
Kontrwywiad radioelektroniczny,
kryptografia i kryptoanaliza:
Służba Kontrwywiadu Wojskowego
prowadzi:
kontrwywiad radioelektroniczny,
przedsięwzięcia z zakresu ochrony
kryptograficznej i kryptoanalizy.
4
6
Ochrona badań naukowych:
Służba Kontrwywiadu Wojskowego zapewnia
bezpieczeństwo badań naukowych i prac
rozwojowych zleconych przez SZ RP i inne
jednostki organizacyjne MON oraz zapewnia
bezpieczeństwo produkcji i obrotu towarami,
technologiami i usługami o przeznaczeniu
wojskowym zamówionymi przez SZ RP i inne
jednostki organizacyjne MON, w zakresie
swoich ustawowych zadań dotyczących
wykrywania przestępstw.
4
7
Uprawnienia żołnierzy i
funkcjonariuszy SKW:
Funkcjonariusze SKW wykonując czynności operacyjno-rozpoznawcze
mają prawo :
żądania niezbędnej, nieodpłatnej pomocy od instytucji państwowych,
organów administracji rządowej i samorządu terytorialnego oraz
przedsiębiorców prowadzących działalność w zakresie użyteczności
publicznej;
zwracania się o niezbędną pomoc do innych przedsiębiorców,
jednostek organizacyjnych i organizacji społecznych, jak również
zwracania się w nagłych wypadkach do każdej osoby o udzielenie
doraźnej pomocy;
posługiwania się dokumentami, które uniemożliwiają ustalenie danych
identyfikujących funkcjonariusza oraz środków, którymi się posługuje
przy wykonywaniu zadań służbowych;
korzystania z pomocy osób nie będących funkcjonariuszami;
zbierania, także niejawnie, wszelkich danych osobowych, jeżeli jest to
uzasadnione charakterem realizowanych zadań, oraz przetwarzania
ich bez wiedzy i zgody osoby, której te dane dotyczą.
4
8
Uprawnienia żołnierzy i
funkcjonariuszy SKW:
Prawo użycia broni palnej przysługuje funkcjonariuszom SKW wyłącznie
w okolicznościach wymienionych i tylko w związku z wykonywaniem
ustawowych zadań:
w celu odparcia bezpośredniego i bezprawnego zamachu na życie,
zdrowie lub wolność funkcjonariusza lub innej osoby albo w celu
przeciwdziałania czynnościom zmierzającym bezpośrednio do takiego
zamachu;
przeciwko osobie niepodporządkowującej się wezwaniu do
natychmiastowego porzucenia broni lub innego niebezpiecznego
narzędzia, którego użycie zagrozić może życiu, zdrowiu lub wolności
funkcjonariusza albo innej osoby;
w celu odparcia zamachu, stwarzającego jednocześnie bezpośrednie
zagrożenie dla życia, zdrowia lub wolności człowieka, na obiekty lub
urządzenia ważne dla obronności państwa lub bezpieczeństwa SZ RP;
w celu odparcia gwałtownego, bezpośredniego i bezprawnego zamachu
na konwój ochraniający osoby, dokumenty zawierające informacje
niejawne o klauzuli "tajne" lub "ściśle tajne", pieniądze albo inne
przedmioty wartościowe.
4
9
Służba Kontrwywiadu
Wojskowego
Działalność SKW poza granicami
Rzeczypospolitej Polskiej może być
prowadzona w związku z jej
działalnością na terytorium państwa
wyłącznie w zakresie realizacji zadań
określonych w ustawie /ust. 1 i 2/.
5
0
Ochrona wojska poza granicami
kraju
Służba Kontrwywiadu Wojskowego chroni
bezpieczeństwo jednostek wojskowych, innych
jednostek organizacyjnych MON oraz żołnierzy
wykonujących zadania służbowe poza
granicami państwa. Żołnierze i funkcjonariusze
SKW wykonują to zadanie poprzez:
uczestnictwo w misjach Polskich Kontyngentów
Wojskowych m. in. w Afganistanie,
obecność w strukturach międzynarodowych
NATO i UE.
5
1
Służba Kontrwywiadu Wojskowego w
Afganistanie
Służba Kontrwywiadu Wojskowego realizując zadania związane z
przeciwdziałaniem atakom zbrojnym na personel Polskiego Kontyngentu
Wojskowego w Afganistanie, zdobywa m.in. informacje prowadzące do
osłabienia potencjału bojowego sił rebelianckich, m.in.:
W dniu 4 listopada br. oficerowie SKW udaremnili próbę przeprowadzenia ataku
z wykorzystaniem improwizowanego ładunku wybuchowego (IED) przeciwko
Siłom Koalicji w prowincji Ghazni. Siła rażenia wykrytego ładunku wybuchowego
byłaby w stanie zniszczyć pojazd opancerzony wykorzystywany przez Polskie
Siły Zadaniowe.
Na podstawie informacji uzyskanych przez oficerów SKW dokonano wielu
operacji wykrycia i zneutralizowania składów broni wykorzystywanych przez
afgańskich rebeliantów. Jednocześnie w toku czynności służbowych, oficerowie
SKW ustalili skład grupy rebelianckiej odpowiedzialnej za dystrybucję
materiałów wybuchowych.
Przy współpracy oficerów Służby Kontrwywiadu Wojskowego przeprowadzano
operacje ujęcia talibskich bojowników podejrzanych o działalność
terrorystyczną skierowaną przeciwko Siłom Koalicji.
5
2
Źródła:
USTAWA z dnia 9 czerwca 2006 r. o Służbie Kontrwywiadu Wojskowego
oraz Służbie Wywiadu Wojskowego (Dz. U. z dnia 23 czerwca 2006 r.)
USTAWA z dnia 5 sierpnia 2010 r. o ochronie informacji niejawnych
(Dz.U. z dnia 1 października 2010r.)
USTAWA z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny
Zarządzenie MON z dnia 10 stycznia 2011 r. zmieniające zarządzenie w
sprawie statutu Służbie Kontrwywiadu Wojskowego
http://www.skw.gov.pl/