background image

 

 

 

 

Przeciwciała katalityczne u 

Przeciwciała katalityczne u 

zdrowych ludzi i pacjentów 

zdrowych ludzi i pacjentów 

z chorobami 

z chorobami 

autoimmunologicznymi i 

autoimmunologicznymi i 

wirusowymi.

wirusowymi.

Karolina Jakołcewicz gr. IV

Karolina Jakołcewicz gr. IV

background image

 

 

 

 

Wstęp

Wstęp

Przeciwciała katalityczne to inaczej

Przeciwciała katalityczne to inaczej

 

 

abzymy.

abzymy.

Abzymy to przeciwciała o charakterze 

Abzymy to przeciwciała o charakterze 

enzymatycznym. Uzyskuje się je w odpowiedzi 

enzymatycznym. Uzyskuje się je w odpowiedzi 

na antygeny będące analogami stanu 

na antygeny będące analogami stanu 

przejściowego danej reakcji enzymatycznej. 

przejściowego danej reakcji enzymatycznej. 

Przeciwciało może wtedy związać substrat 

Przeciwciało może wtedy związać substrat 

takiej reakcji, a w wyniku tego wiązania 

takiej reakcji, a w wyniku tego wiązania 

dochodzi do zmiany konformacyjnej substratu, 

dochodzi do zmiany konformacyjnej substratu, 

dzięki której jego kształt przypomina związek 

dzięki której jego kształt przypomina związek 

przejściowy. Ponieważ związek przejściowy jest 

przejściowy. Ponieważ związek przejściowy jest 

w danej reakcji związkiem o najwyższej energii, 

w danej reakcji związkiem o najwyższej energii, 

może on teraz łatwo przekształcić się w 

może on teraz łatwo przekształcić się w 

produkt reakcji.

produkt reakcji.

background image

 

 

 

 

Enzymy a przeciwciała

Enzymy a przeciwciała

Enzym zarówno jak i przeciwciało jest 

Enzym zarówno jak i przeciwciało jest 

cząsteczką białkową.

cząsteczką białkową.

Zarówno w cząsteczkach enzymu jaki 

Zarówno w cząsteczkach enzymu jaki 

i przeciwciała udział w reakcji bierze 

i przeciwciała udział w reakcji bierze 

niewielka ich część

niewielka ich część

Enzymy – centrum aktywne 

Enzymy – centrum aktywne 

Przeciwciała – fragment wiążący antygen

Przeciwciała – fragment wiążący antygen

background image

 

 

 

 

Projektowanie i potencjał 

Projektowanie i potencjał 

sztucznych abzymów

sztucznych abzymów

Przeciwciała są scharakteryzowane 

Przeciwciała są scharakteryzowane 

jako cząsteczki wiążące inne 

jako cząsteczki wiążące inne 

cząsteczki zwane antygenami.

cząsteczki zwane antygenami.

Teoria funkcji enzymu, Paulinga 

Teoria funkcji enzymu, Paulinga 

(1946) stawia hipotezę, że aktywne 

(1946) stawia hipotezę, że aktywne 

centrum enzymu wiąże „napiętą 

centrum enzymu wiąże „napiętą 

konfigurację" substratu (innymi 

konfigurację" substratu (innymi 

słowy, struktura stanu przejściowego) 

słowy, struktura stanu przejściowego) 

niż naturalną konformację substratu.

niż naturalną konformację substratu.

background image

 

 

 

 

Projektowanie i potencjał 

Projektowanie i potencjał 

sztucznych abzymów

sztucznych abzymów

Ta teoria sprawiła, że w 1969 zaproponowano, że 

Ta teoria sprawiła, że w 1969 zaproponowano, że 

przeciwciała produkują anty-hapteny w odpowiedzi 

przeciwciała produkują anty-hapteny w odpowiedzi 

immunologicznej przeciw chemicznie stałym analogom 

immunologicznej przeciw chemicznie stałym analogom 

w stanie przejściowym reakcji. Pierwszy anty-hapten 

w stanie przejściowym reakcji. Pierwszy anty-hapten 

królika, poliklonalne IgG zdolne do hydrolizy p-

królika, poliklonalne IgG zdolne do hydrolizy p-

nitrofenolu octowego, był odnotowany w 1966 

nitrofenolu octowego, był odnotowany w 1966 

W 1985 zostały opisane metody wytwarzania 

W 1985 zostały opisane metody wytwarzania 

katalitycznych monoklonalnych abzymów przeciw 

katalitycznych monoklonalnych abzymów przeciw 

zmianie stanu analogów, razem z drogą użycia tych 

zmianie stanu analogów, razem z drogą użycia tych 

przeciwciał do przyspieszenia reakcji chemicznych. Rok 

przeciwciał do przyspieszenia reakcji chemicznych. Rok 

później dwie grupy produkowały pierwsze monoklonalne 

później dwie grupy produkowały pierwsze monoklonalne 

przeciwciała z katalitycznymi właściwościami, które 

przeciwciała z katalitycznymi właściwościami, które 

produkowały analogi haptenów przeciw stanom 

produkowały analogi haptenów przeciw stanom 

przejściowym dla p-nitrofenylofosforylocholiny lub 

przejściowym dla p-nitrofenylofosforylocholiny lub 

pojedynczego rodnika fosfonianiu estru. 

pojedynczego rodnika fosfonianiu estru. 

background image

 

 

 

 

Projektowanie i potencjał 

Projektowanie i potencjał 

sztucznych abzymów

sztucznych abzymów

W 1989 Paul odkrył pierwsze 

W 1989 Paul odkrył pierwsze 

naturalne katalityczne przeciwciało z 

naturalne katalityczne przeciwciało z 

klasy IgG hydrolizujące jelitowy 

klasy IgG hydrolizujące jelitowy 

peptyd wazoaktywny (VIP). Liczne 

peptyd wazoaktywny (VIP). Liczne 

naturalne katalityczne przeciwciała 

naturalne katalityczne przeciwciała 

były wykryte później w surowicy 

były wykryte później w surowicy 

pacjentów z chorobami 

pacjentów z chorobami 

autoimmunologicznymi  jak również 

autoimmunologicznymi  jak również 

w mleku zdrowych kobiet.

w mleku zdrowych kobiet.

background image

 

 

 

 

Projektowanie i potencjał 

Projektowanie i potencjał 

sztucznych abzymów

sztucznych abzymów

Sztuczne abzymy katalizują hydrolizę 

Sztuczne abzymy katalizują hydrolizę 

amidów i estrów, reakcje cyklizacji, 

amidów i estrów, reakcje cyklizacji, 

dekarboksylację,  laktonizację, 

dekarboksylację,  laktonizację, 

peroksydację, fotochemiczny rozpad 

peroksydację, fotochemiczny rozpad 

dimeru tyminy i inne reakcje nie 

dimeru tyminy i inne reakcje nie 

katalizowane przez inne enzymy.

katalizowane przez inne enzymy.

Niektóre abzymy zostały opisane jako 

Niektóre abzymy zostały opisane jako 

kofaktory.

kofaktory.

background image

 

 

 

 

Naturalne katalityczne 

Naturalne katalityczne 

przeciwciała

przeciwciała

Przykładem naturalnego abzymu była IgG 

Przykładem naturalnego abzymu była IgG 

(znaleziona u pacjentów  z astmą oskrzelową) 

(znaleziona u pacjentów  z astmą oskrzelową) 

hydrolizująca wazoaktywny jelitowy peptyd 

hydrolizująca wazoaktywny jelitowy peptyd 

(VIP)

(VIP)

Aktywnośc amidazową i peptydową znaleziono 

Aktywnośc amidazową i peptydową znaleziono 

u IgGs w surowicy pacjentów z 

u IgGs w surowicy pacjentów z 

reumatoidalnym zapaleniem stawów. 

reumatoidalnym zapaleniem stawów. 

Naturalne abzymy zdarzają się także w mleku 

Naturalne abzymy zdarzają się także w mleku 

zdrowej matki jako IgAs lub IgG posiadające 

zdrowej matki jako IgAs lub IgG posiadające 

Dnaze i Rnaze, amylaze lub ATPaze i białka 

Dnaze i Rnaze, amylaze lub ATPaze i białka 

kinezy i lipidy kinezy. 

kinezy i lipidy kinezy. 

background image

 

 

 

 

Geneza naturalnych 

Geneza naturalnych 

autoimmunologicznych 

autoimmunologicznych 

abzymów

abzymów

Naturalne abzymy tworzą kompleksy

Naturalne abzymy tworzą kompleksy

W niektórych przypadkach abzymy mogą być 

W niektórych przypadkach abzymy mogą być 

skierowane przeciwko stanom przejściowym 

skierowane przeciwko stanom przejściowym 

analogów katalitycznych reakcji, albo nawet 

analogów katalitycznych reakcji, albo nawet 

przeciw substratom, spełniając rolę haptenów. 

przeciw substratom, spełniając rolę haptenów. 

Na przykład, naturalny abzym hydrolizujący 

Na przykład, naturalny abzym hydrolizujący 

VIP, tyroglobulina, trombina i czynnik 

VIP, tyroglobulina, trombina i czynnik 

krzepnięcia są przeciwciałami przeciwko tym 

krzepnięcia są przeciwciałami przeciwko tym 

białkom. 

białkom. 

Uważa się, że abzymy mają powiązania z 

Uważa się, że abzymy mają powiązania z 

autoimmunizacją i w tym z autoprzeciwcialami

autoimmunizacją i w tym z autoprzeciwcialami

background image

 

 

 

 

Geneza naturalnych 

Geneza naturalnych 

autoimmunologicznych 

autoimmunologicznych 

abzymów

abzymów

Ludzkie mleko zawiera IgG, IgM, IgA i slgA, z której slgA 

Ludzkie mleko zawiera IgG, IgM, IgA i slgA, z której slgA 

jest głównym składnikiem (> 85 - 90 %). Podczas ciąży 

jest głównym składnikiem (> 85 - 90 %). Podczas ciąży 

i zaraz po porodzie (na początku z laktacji), kobiety 

i zaraz po porodzie (na początku z laktacji), kobiety 

bardzo często doświadczają  procesu autoimmunizacji 

bardzo często doświadczają  procesu autoimmunizacji 

(AI) podobnego do tego u pacjentów z chorobami 

(AI) podobnego do tego u pacjentów z chorobami 

autoimmunizacyjnymi (ADs). Ciąża może wywoływać 

autoimmunizacyjnymi (ADs). Ciąża może wywoływać 

pojawienie się oznak innego ADs u wcześniej zdrowych 

pojawienie się oznak innego ADs u wcześniej zdrowych 

kobiet.

kobiet.

Nasilenie ADs może następować zaraz po porodzie. 

Nasilenie ADs może następować zaraz po porodzie. 

Niezależnie od statusu AI podczas ciąży, kilka patologii 

Niezależnie od statusu AI podczas ciąży, kilka patologii 

AI może pojawiać się postnatalnie. Dożylne albo 

AI może pojawiać się postnatalnie. Dożylne albo 

doustne podawanie antygenów (głównie 

doustne podawanie antygenów (głównie 

białkopodobnych) zwierzentom już 1 - 3 miesiące przed 

białkopodobnych) zwierzentom już 1 - 3 miesiące przed 

rodzeniem wywołuje produkcję 

rodzeniem wywołuje produkcję 

antygenowospecyficznych przeciwciał, które potem 

antygenowospecyficznych przeciwciał, które potem 

mogą być wykryte w wysokim stężeniu w mleku. 

mogą być wykryte w wysokim stężeniu w mleku. 

background image

 

 

 

 

Geneza naturalnych 

Geneza naturalnych 

autoimmunologicznych 

autoimmunologicznych 

abzymów

abzymów

Pewne opublikowane dane potwierdzają koncepcję, że 

Pewne opublikowane dane potwierdzają koncepcję, że 

pacjenci AI mogą powstrzymywać niezwykle szeroki 

pacjenci AI mogą powstrzymywać niezwykle szeroki 

repertuar abzymów innej natury. W naszym 

repertuar abzymów innej natury. W naszym 

doświadczeniu, przeciwciała z wyłączną aktywnością 

doświadczeniu, przeciwciała z wyłączną aktywnością 

DNazy albo RNazy nie mogą być sprawnie rozdzielone 

DNazy albo RNazy nie mogą być sprawnie rozdzielone 

przez chromatografię, poza małymi frakcjami IgG.

przez chromatografię, poza małymi frakcjami IgG.

Monoklonalne mysie IgGs przeciwko konkretnej 

Monoklonalne mysie IgGs przeciwko konkretnej 

sekwencji DNA uwidoczniło zarówno aktywność DNazy 

sekwencji DNA uwidoczniło zarówno aktywność DNazy 

jak i RNazy, jest to prawdopodobne, że w subfrakcjach 

jak i RNazy, jest to prawdopodobne, że w subfrakcjach 

poliklonalnego IgG, IgM, i slgA obie aktywności mogą 

poliklonalnego IgG, IgM, i slgA obie aktywności mogą 

zawierać się w tym samym białku. Ta koncepcja opiera 

zawierać się w tym samym białku. Ta koncepcja opiera 

się ponadto na orzeczeniu, że rybonukleotydy hamują 

się ponadto na orzeczeniu, że rybonukleotydy hamują 

hydrolizę DNA przez abzymy i vice versa.

hydrolizę DNA przez abzymy i vice versa.

background image

 

 

 

 

Biologiczna rola abzymów

Biologiczna rola abzymów

Nie można wykluczać, że jakiś abzym może być 

Nie można wykluczać, że jakiś abzym może być 

korzystny, podczas gdy inne mogą powodować 

korzystny, podczas gdy inne mogą powodować 

ujemne skutki

ujemne skutki

Zasugerowano, że astma oskrzelowa może brać się z 

Zasugerowano, że astma oskrzelowa może brać się z 

działalności proteazy z autoabzymami, powodując 

działalności proteazy z autoabzymami, powodując 

deficyt VIP, który odgrywa główna role w patofizjologii.

deficyt VIP, który odgrywa główna role w patofizjologii.

Hydrolizującą tyroglobulinę uważa się za pozytywny 

Hydrolizującą tyroglobulinę uważa się za pozytywny 

czynnik, odkąd zminimalizowała odpowiedź AI na 

czynnik, odkąd zminimalizowała odpowiedź AI na 

tyroglobulinę i mogli zapobiec tworzeniu się z 

tyroglobulinę i mogli zapobiec tworzeniu się z 

immunoprecipitates. Z drugiej strony, przeciwciała 

immunoprecipitates. Z drugiej strony, przeciwciała 

anty-VIP są cytotoksyczne, i myszy uodporniły na 

anty-VIP są cytotoksyczne, i myszy uodporniły na 

antypeptyd IgGs z ludzkich surowic nabawiając się 

antypeptyd IgGs z ludzkich surowic nabawiając się 

astmy. 

astmy. 

background image

 

 

 

 

Biologiczna rola abzymów

Biologiczna rola abzymów

Jak podano wcześniej, podczas ostatnich miesięcy 

Jak podano wcześniej, podczas ostatnich miesięcy 

ciąży „pamięć immunologiczna" matki "gromadzi 

ciąży „pamięć immunologiczna" matki "gromadzi 

informacje" o związkach chemicznych, które mogą 

informacje" o związkach chemicznych, które mogą 

krzywdzić niemowlęta, i produkuja przeciwciała dla 

krzywdzić niemowlęta, i produkuja przeciwciała dla 

tych związków chemicznych na początku laktacji. 

tych związków chemicznych na początku laktacji. 

Zasugerowaliśmy, że aktywność DNA-ase i RNA-ase 

Zasugerowaliśmy, że aktywność DNA-ase i RNA-ase 

przeciwciał z ludzkiego mleka są w stanie nie tylko 

przeciwciał z ludzkiego mleka są w stanie nie tylko 

neutralizować wirusowy i bakteryjny kwas 

neutralizować wirusowy i bakteryjny kwas 

nukleinowy przez tworzenie kompleksów z nimi, 

nukleinowy przez tworzenie kompleksów z nimi, 

lecz także móc je hydrolizować; aktywność DNA-

lecz także móc je hydrolizować; aktywność DNA-

ase wskazuje na możliwość, że te abzymy mogą 

ase wskazuje na możliwość, że te abzymy mogą 

chronić noworodki przez hydrolizę kwasu 

chronić noworodki przez hydrolizę kwasu 

nukleinowego czynników infekcyjnych.

nukleinowego czynników infekcyjnych.

background image

 

 

 

 

Działanie naturalnych 

Działanie naturalnych 

abzymów

abzymów

Poliklonalne abzymy zazwyczaj posiadają główną cechę 

Poliklonalne abzymy zazwyczaj posiadają główną cechę 

subfrakcji każdej dolegliwości i kierowane są przeciwko 

subfrakcji każdej dolegliwości i kierowane są przeciwko 

chorobowo-specyficznemu antygenowi, poprzez ich 

chorobowo-specyficznemu antygenowi, poprzez ich 

specyficzność, kinetykę i optymalne warunki. Jednakże 

specyficzność, kinetykę i optymalne warunki. Jednakże 

RNaza, DNaza i amylaza abzymów od pacjentów z taką 

RNaza, DNaza i amylaza abzymów od pacjentów z taką 

samą chorobą autoagresyjną może wykazywać się dużą 

samą chorobą autoagresyjną może wykazywać się dużą 

rozmaitością w katalitycznych parametrach. 

rozmaitością w katalitycznych parametrach. 

Znaleziono korelację aktywności abzymów z postępem 

Znaleziono korelację aktywności abzymów z postępem 

albo zahamowaniem ludzkich chorób 

albo zahamowaniem ludzkich chorób 

autoimmunizacyjnych i z biochemicznymi i 

autoimmunizacyjnych i z biochemicznymi i 

immunologicznymi parametrami, które charakteryzują te 

immunologicznymi parametrami, które charakteryzują te 

choroby. We wczesnych etapach chorob katalityczne 

choroby. We wczesnych etapach chorob katalityczne 

abzymy łatwo mogą być wykryte w okresach 

abzymy łatwo mogą być wykryte w okresach 

początkowych tych chorób. Na przykład, surowica  ~ 90 % 

początkowych tych chorób. Na przykład, surowica  ~ 90 % 

 pacjentów sklerozy zawiera abzymy DNazy, podczas gdy 

 pacjentów sklerozy zawiera abzymy DNazy, podczas gdy 

tylko 17 % z tych pacjentów charakteryzują się 

tylko 17 % z tych pacjentów charakteryzują się 

podniesionym stężeniem przeciwciał anty-DNA.

podniesionym stężeniem przeciwciał anty-DNA.

background image

 

 

 

 

Działanie naturalnych 

Działanie naturalnych 

abzymów

abzymów

Przeciwciała odgrywaja ważna role w 

Przeciwciała odgrywaja ważna role w 

patogenezie Hashimoto (HT). IgG 65% 

patogenezie Hashimoto (HT). IgG 65% 

pacjentów z HT posiadało aktywność DNazy i 

pacjentów z HT posiadało aktywność DNazy i 

RNazy, aby to skorelować z biochemicznymi i 

RNazy, aby to skorelować z biochemicznymi i 

immunologicznymi parametrami porównano 

immunologicznymi parametrami porównano 

je z hormonem tarczycy. Założono liniowe 

je z hormonem tarczycy. Założono liniowe 

związki pomiędzy proporcją pacjentów 

związki pomiędzy proporcją pacjentów 

mających abzymy a wzrostem TSH, i między 

mających abzymy a wzrostem TSH, i między 

procentem pacjentów ze zmniejszonym 

procentem pacjentów ze zmniejszonym 

stężeniem hormonów tarczycy.

stężeniem hormonów tarczycy.

background image

 

 

 

 

background image

 

 

 

 

Działanie naturalnych 

Działanie naturalnych 

abzymów

abzymów

Wszyscy pacjenci ze wzrostem TSH i/lub bardzo 

Wszyscy pacjenci ze wzrostem TSH i/lub bardzo 

niskim stężeniem tyroksyny, które charakteryzują 

niskim stężeniem tyroksyny, które charakteryzują 

typową niedoczynność tarczycy, surowica 

typową niedoczynność tarczycy, surowica 

zawierająca abzymy wykazała korelację aktywności 

zawierająca abzymy wykazała korelację aktywności 

abzymówz uszkodzeniem tarczycy, podczas gdy 

abzymówz uszkodzeniem tarczycy, podczas gdy 

pacjenci w okresie początkowym albo podczas 

pacjenci w okresie początkowym albo podczas 

złagodzenia nie mają albo mają zredukowaną 

złagodzenia nie mają albo mają zredukowaną 

aktywność abzymów. Powszechnie używana terapia 

aktywność abzymów. Powszechnie używana terapia 

pacjentów HT  tyroksyną powodującą wzrost hormonu 

pacjentów HT  tyroksyną powodującą wzrost hormonu 

we krwi bez wzrostu stężenia abzymów. 

we krwi bez wzrostu stężenia abzymów. 

Immunosupresyjny lek plaquenil znacznie zredukował 

Immunosupresyjny lek plaquenil znacznie zredukował 

aktywność DNazy przeciwciał skorelowanych ze 

aktywność DNazy przeciwciał skorelowanych ze 

wzrostem stężenia hormonu tarczycy i polepszył stan 

wzrostem stężenia hormonu tarczycy i polepszył stan 

pacjenta bez dodatkowego leczenia hormonalnego.

pacjenta bez dodatkowego leczenia hormonalnego.

background image

 

 

 

 

Podsumowanie

Podsumowanie

Abzymy mogą być ważnymi mediatorami 

Abzymy mogą być ważnymi mediatorami 

immunologicznej obrony, regulacji i 

immunologicznej obrony, regulacji i 

autoimmunologicznego zaburzenia czynności. Ocena 

autoimmunologicznego zaburzenia czynności. Ocena 

stopnia w którym abzymy przyczyniają się do tych 

stopnia w którym abzymy przyczyniają się do tych 

biologicznych zjawisk, wymaga kontynuowania nauk nad  

biologicznych zjawisk, wymaga kontynuowania nauk nad  

katalizą następującą po doświadczalnej immunizacji i 

katalizą następującą po doświadczalnej immunizacji i 

chorobach autoimmunizacyjnych, jak również obserwację 

chorobach autoimmunizacyjnych, jak również obserwację 

mechanizmu katalizy przez przeciwciała i ich 

mechanizmu katalizy przez przeciwciała i ich 

podjednostki. Najwyższej wagi z technicznego punktu 

podjednostki. Najwyższej wagi z technicznego punktu 

widzenia są dalsze badania nad sztucznym i naturalnym 

widzenia są dalsze badania nad sztucznym i naturalnym 

abzymem celem rozumienia ich strukturalnej funkcji, 

abzymem celem rozumienia ich strukturalnej funkcji, 

umożliwiając produkcję katalizatorów dostosowanych do 

umożliwiając produkcję katalizatorów dostosowanych do 

indywidualnych potrzeb w celu wykorzystania ich do 

indywidualnych potrzeb w celu wykorzystania ich do 

potencjalnego leczenia. Racjonalny projekt z określonymi 

potencjalnego leczenia. Racjonalny projekt z określonymi 

abzymami i nowatorskie katalityczne funkcje, selektywny 

abzymami i nowatorskie katalityczne funkcje, selektywny 

podział struktury białka daje wielką obietnicę ze względu 

podział struktury białka daje wielką obietnicę ze względu 

na niespotykany poziom kontroli in vivo związków białko - 

na niespotykany poziom kontroli in vivo związków białko - 

białko.

białko.


Document Outline