background image

JOGA

ययय 

background image

Popularne rozumienie 

terminu

Joga, na pierwszy rzut oka, kojarzy się z pozycjami ciała 
wymagającymi niemal akrobatycznej sprawności. Traktuje 
się ją tylko jak kolejny system ćwiczeń, jedynie nieco 
„zanurzony” w mistyce… 

 ALE

To co popularnie nazywamy jogą, ten system ćwiczeń 
fizycznych to jedynie trzeci z ośmiu członów klasycznej jogi 

background image

Czym naprawdę jest joga?

Filozofią? Gimnastyką? Zestawem ćwiczeń 

akrobatycznych? Sposobem życia?

A może spójną całością łączącą wszystkie te 

elementy oraz wiele innych?

background image

Źródłosłów

Słowo „joga” pochodzi od 

sanskryckiego rdzenia 

YUJ 

= łączyć, kierować, skupiać uwagę/

=jarzmo, powściągać

background image

Historia

Początki  jogi  nie  są  znane,  mitologia 
indyjska 

przypisuje 

jodze 

boskie 

pochodzenie.  Zgodnie  z  tekstami  istnieje 
8400  000  pozycji  jogi  odpowiadających 
wszystkim 

gatunkom 

żywych 

istot 

zamieszkujących  wszechświat.  Ćwiczenia 
jogi miał przekazać Śiwa swojej małżonce 
Parawati,  aby  mogła  zachować  wieczną 
młodość. 
Tyle mitologia. Co na to historycy?

background image

Z  historycznego  punktu  widzenia  można 

prześledzić 5000 tys. lat historii jogi którą 

dzieli się na 6 okresów
•proto-jogi 
•przed-klasyczny 
•epicki
•klasyczny 
•po-klasyczny 
•współczesny. 

W  tym  czasie  stworzone  zostały  poszczególne 

„rodzaje” jogi i rozwinięte zostały kwestie moralno-

filozoficzne,  będące  potem  integralna  częścią 

całego systemu.

background image

Filozofia i etyka jogi

Joga ściśle wiąże się z różnymi nurtami filozofii 

indyjskiej, więc chcąc dokładnie ją zrozumieć, 

należałoby najpierw pogłębić swa wiedzę z zakresu 

hinduizmu oraz szeroko pojętej filozofii wschodniej 

(zwłaszcza indyjskiej).

Pojęcie "joga" odnosi się zarówno do celu jak i 

metody. Jako cel oznacza scalenie człowieka na 

najwyższym poziomie. Metody zalecane przez jogę 

mają za zadanie przybliżenie do tego celu. Także 

ćwiczenia których celem jest integracja są 

nazywane jogą. Joga traktuje człowieka jako całość

nie traktuje go jako zbiór niepowiązanych 

elementów. Ciałoumysł i duch stanowią całość a 

joga wraz z jej technikami prowadzi do ich 

harmonizacji

background image

Fundamentem i pierwszym krokiem w praktyce 

jogi jest dyscyplina etyczna – 

powstrzymywanie się od niewłaściwego 

postępowania oraz kierowanie się w życiu 

prawymi zasadami.

Abyśmy odnieśli pożądany efekt musimy 

systematycznie i wytrwale pracować nad 

naszym ciałem , nad naszym umysłem i nad 

naszym duchem – tak wygląda właściwie 

pojmowana praktyka jogi – doskonalenie 

osobowości.

background image

Ścieżki jogi

• Bhakti joga - dążenie do rozwinięcia miłosnego 

związku z Bogiem w formie bhagawana

• Dźńana joga – dążenie do mokszy (wyzwolenia się z 

reinkarnacji) poprzez zdobywanie wiedzy duchowej

• Hatha joga - ćwiczenia fizyczne ( np. asany) i 

oddechowe

• Karma joga - dążenie do wyzwolenia poprzez 

bezinteresowne czyny

• Krija joga - joga oczyszczająca

background image

• Kundalini joga – dążenie do wyzwolenia przez 

budzenie energii Kundalini

• Laja joga - medytacyjna szkoła jogi oparta na pracy 

z czakrami i mocy Kundalini

• Mantra joga – osiąganie mokszy poprzez 

recytowanie mantr

• Radża joga (też asztanga joga lub joga królewska) - 

ośmiostopniowy system jogi, którego celem jest 

samadhi (tzw. medytacyjne pochłonięcie)

• Sahadźa joga - medytacyjna ścieżka jogi polegająca 

na obudzeniu Kundalini i pracy z czakranami

background image

Osiem stopni jogi

• JAMA - praktyka uniwersalnych zasad moralnych: 

niekrzywdzenie, prawda, niekradzenie, przenoszenie siły 

życiowej do poziomu duchowego, niezachłanność 

• NIJAMA – praktyka dyscypliny indywidualnej: czystość, 

zadowolenie, dyscyplina wewnętrzna, samopoznanie, 

powierzenie się 

• ASANA – praktyka pozycji fizycznych, właściwe wykonywanie, 

właściwe łączenie asan 

• PRANAJAMA – praktyka kontroli oddechu 

• PRATJAHARA – praktyka wycofania zmysłów 

• DHARANA – praktyka koncentracji uwagi 

• DHJANA - praktyka medytacji 

• SAMADHI – urzeczywistnienie jaźni, oświecenie, 

samorealizacja

(Patańdżali , okr. klasyczny)

background image

Hatha Joga

Hatha joga jest najbardziej znana i najszerzej 

praktykowana na zachodzie. Jest ona 

przedmiotem większości popularnych 

podręczników o jodze. Szczególnie koncentruje 

się na bardzo szeroko rozumianej pracy z ciałem, 

nie tylko fizycznym, ale i „psychicznym”.

Słowo hatha oznacza siłę. Wyrazu tego używa się 

jako przysłówka w sensie "przemocą" lub "wbrew 

czyjejś woli". 

Ha – słońce

Tha - księżyc

background image

Asany – pozycje jogiczne (oryginalnie oznaczała 

„siedzenie” lub „metody siedzenia”)

Celem tych praktyk jest osiągnięcie wewnętrznej 

harmonii i wzmocnienie ciała. Ciało sztywne i 

napięte należy rozciągnąć i rozluźnić, ciało zbyt 

rozluźnione należy wzmocnić.

Pozycje jogi wykonuje się w bardzo precyzyjny 

sposób aby dotrzeć do każdej partii ciała począwszy 

od skóry, mięśni, stawów, a skończywszy na 

narządach wewnętrznych 

W nazwach i formie często odwołują się do pewnych 

pierwowzorów np.: zwierząt lub postaci, których 

naturę mają odzwierciedlać.

Istnieje ok. 200 podstawowych znanych asan.

background image

Pozycje stojące - najważniejsza grupa asan dla osób dopiero 

zaczynających praktykę, przygotowuje do dalszej praktyki; - 

zwalczają sztywność nóg i bioder, koryguje lekkie wady nóg i 

umożliwiają ich symetryczny rozwój, uśmierzają bóle pleców, 

wzmacniają okolicę kostek i rozwijają klatkę piersiową; 

Pozycje odwrócone - kluczowe pozycje w jodze, - zwiększają 

dopływ czystej, utlenionej krwi do komórek mózgowych, co 

zwiększa moc intelektu i jasność myślenia, regulują 

gospodarkę hormonalną i przemianę materii, wykorzeniają 

przeziębienia i dolegliwości górnych dróg oddechowych, 

działają odprężająco na układ nerwowy; 

Wygięcia do tyłu - intensywnie otwierają okolicę mostka, 

rozciągają klatkę piersiową oraz mięśnie brzucha, wzmacniają 

kręgosłup - plecy stają się mocne i pełne życia, asany te 

dodają energii i pewności siebie;

 

background image

Skręty - pomagają uelastycznić kręgosłup i barki, 

uśmierzają bóle pleców, tonizują wątrobę, śledzionę oraz 

trzustkę, oczyszczają ciało z toksyn; 

Wygięcia do przodu - tonizują narządy brzucha, 

podnoszą tonus nerek, regenerują kręgosłup i polepszają 

trawienie, rozciągają tył ciała, wyciszają umysł; 

Pozycje balansowe na rękach - wzmacniają ramiona i 

nadgarstki, ćwiczą mięśnie brzucha, obdarzają 

poczuciem lekkości ciała; 

Cykl powitania słońca - Surya Namaskar - intensywnie 

rozgrzewa barki, napełnia energią, usuwa zmęczenie i 

orzeźwia umysł; 

Relaks - usuwa zmęczenie i napięcia z całego ciała po 

innych asanach, wycisza umysł, regeneruje ciało;

background image
background image

Kolejnym krokiem po opanowaniu pozycji jogi 

jest relaks i ćwiczenia oddechowe. Oddech jest 

najważniejszym źródłem energii. 

Pranajama – ćwiczenia oddechowe, łącznik 

pomiędzy zewnętrznym a wewnętrznym 

aspektem ścieżki, poprzez oddech koncentruje 

się na kontroli prany (energii życiowej) która 

stanowi klucz do opanowania umysłu. . 

Odpowiednie oddychanie jest rodzajem masażu 

dla układu nerwowego, dotlenia mózg, reguluje 

pracę serca i płuc. 

Patańdżali wyraźnie zaleca, aby wykonywać 

pranajamę dopiero po osiągnięciu doskonałości 

w asanie.

 

background image

Joga dawniej a dziś

Popularyzacja

Komercjalizacja

background image

Współczesne wynalazki 

• Joga dziecięca
• Joga chrześcijańska
• Joga lecznicza 
• Joga artystyczna (pokazy, fotografia)
• Joga sportowa 
• Joga twarzy

background image

Joga na Igrzyskach 

Olimpijskich?

Niektórzy postulują włączenie (niewątpliwie 
w bardzo okrojonym znaczeniu) jogi do 
dyscyplin olimpijskich. Proponuje się, aby 
konkurencje jogi sportowej podzielić na 
cztery pod-dyscypliny:

• Jogę artystyczną
• Jogę rytmiczną (pary)
• Jogę atletyczną
• Asany jogi

background image

Oceny

Ogólnie zaplanowano, że maksymalna ocena to 10 

puntów. Składać się mają na nią następujące 

czynniki:

Ocena wykonania asan: maksymalnie 1 punkt

Ocena aspektu umysłowego: maksymalnie 1 punkt

Ocena aspektu duchowego: maksymalnie 4 punkty

Ocena aspektu społecznego: maksymalnie 1 punkt

Ocena aspektu ekologicznego: maksymalnie 1 

punkt

Ocena aspektu kulturowego: maksymalnie 1 punkt

Ocena wiedzy filozoficznej: maksymalnie 1 punkt

background image
background image
background image
background image
background image

Face yoga – joga twarzy

background image

YOGA

Yoga oznacza harmonijną jedność: na 

trzech poziomach – ciała, umysłu i duszy

i równocześnie zjednoczenie z wyższą 

naturą, czyli z Bogiem, Absolutem, czy 

jakkolwiek inaczej Go nazwiemy. 

Yoga mówi, że Bóg jest ponad wszelkimi 

podziałami religijnymi. Jest jeden, 

nieskończony i taki sam dla wszelkich 

istot na każdym krańcu wszechświata.

Wg Patanjalego: yoga to poskromnienie 

zjawisk mentalnych (opanowanie umysłu)

background image

Koniec

• Pytania

Źródła: Podręcznik dla nauczycieli jogi; 

Swami Visnudevananda, Meditation 
and Mantras 


Document Outline