background image

6.04.21

Klinika Ginekologii II Katedry 
Ginekologii i Położnictwa

1

Poród 

fizjologiczny

Alicja Halbersztadt
Urszula Sieradzka

background image

6.04.21

Klinika Ginekologii II Katedry 
Ginekologii i Położnictwa

Poród-definicja

Poród jest kliniczną 

diagnozą zawierającą 3 

elementy:

 skurcze macicy, 
 skracanie i rozszerzanie 

szyjki macicy 

 krwiste upławy „znaczenie”

background image

6.04.21

Klinika Ginekologii II Katedry 
Ginekologii i Położnictwa

Okresy porodu

Dla celów klinicznych poród jest podzielony na 3 okresy:

Pierwszy okres odnosi się do rozwierania szyjki macicy 

w przygotowaniu do przejścia płodu. Jest on 

podzielony na fazy zgodnie z szybkością 

rozszerzenia szyjki  (krzywa Friedmana)

Drugi okres rozpoczyna się, gdy szyjka osiągnie pełne 

rozwarcie  (10 cm) i kończy się wraz z porodem 

płodu. Dopuszczalny czas parcia u pierwiastki 

wynosi max 3 godz. z lub 2 godz. bez miejscowego 

znieczulenia. 

         U wieloródki polecane jest max. 2 godz. z lub 1 

godz. bez miejscowego znieczulenia

Trzeci okres odnosi się do porodu łożyska i błon 

płodowych i zwykle trwa </ 10 min. Gdy brak 

masywnego krwawienia dopuszcza się 30 min. bez 

interwencji

background image

6.04.21

Klinika Ginekologii II Katedry 
Ginekologii i Położnictwa

Mechanika 

porodu

Zdolność płodu do dopasowania się do 
miednicy zależy od interakcji pomiędzy 
trzema zmiennymi-czynnikami porodowymi: 
siły porodowe ( skurcze macicy),
przedmiot porodu ( płód) 
drogi rodne ( kości miednicy i opór tkanek 
miękkich). 

Siła składa się z ogólnej siły muskulatury macicy,
 pasażerem jest płód 
a pasaż składa się z kości miednicy 

i oporu dostarczanego przez tkanki miękkie

 

background image

6.04.21

Klinika Ginekologii II Katedry 
Ginekologii i Położnictwa

Siły porodowe

Istnieje wiele możliwości pomiaru aktywności macicy. 

Praca macicy charakteryzuje się częstotliwością, amplitudą i długością 

trwania skurczów

Pomimo zaawansowanych technologii definicja adekwatnej czynności 

mięśnia macicy pozostaje niejasna. Klasycznie, 3-5 skurczów w ciągu 

10 min. jest uznawane jako adekwatne. Taka czynność skurczowa 

występuje u 95% kobiet w czasie spontanicznego porodu o czasie. Jeśli 

stosujemy monitoring ciśnienia wewnątrzmacicznego 150-200 

Montevideo jest uważane za adekwatne (siła skurczów w mmHg 

pomnożona przez częstość w ciągu 10 min). Ostatecznym 
( podstawowym) barometrem czynności macicy jest szybkość 

rozwierania szyjki macicy i obniżenia części przodującej.

Pomimo bycia jednym z najprostszych zmiennych do zmierzenia i 

manipulacji, brakuje jednoznacznych dowodów naukowych związanych 

z jakością i ilością skurczów macicy a wynikiem porodu 

background image

6.04.21

Klinika Ginekologii II Katedry 
Ginekologii i Położnictwa

6

Rodzaje skurczów 

macicy

Zdolność do wytwarzania siły skurczowej posiada wyłącznie trzon macicy. 

      Skurcze ciążowe fizjologiczne - fale Alvareza i skurcze Braxtona Hicksa. Fale Alvareza 

są skurczami o dużej częstotliwości i małym natężeniu, natomiast skurcze Braxtona 

Hicksa są dłuższe i silniejsze. Skurcze te najczęściej występują pod koniec ciąży. 

Skurcze ciążowe okresu obniżania dna macicy - poprzedzają termin porodu na 3-4 

tygodnie. 

Skurcze ciążowe przepowiadające - są nieregularne, na kilka tygodni przed porodem. 

Skurcze porodowe okresu rozwierania - są regularne, początkowo obserwuje się 2-3 

skurcze na 30 minut, później 2-3 skurcze w ciągu 10 minut. W czasie skurczy okresu 

rozwierania szyjka macicy rozwiera się od 0 cm do 10 cm średnicy, czyli tzw. pełnego 

rozwarcia. Jest ona jednocześnie pociągana ku górze, co sprawia, że w pewnym 

momencie porodu szyjka macicy po prostu zanika. 

Skurcze okresu wydalania - o częstości około 4/10 minut. Skurcze okresu wydalania 

występują po zaniku szyjki macicy i powodują powolne przesuwanie płodu wzdłuż kanału 

rodnego. 

Skurcze parte - charakteryzują się bardzo wysokim ciśnieniem wewnątrzmacicznym 

umożliwiającym urodzenie dziecka. Skurcze parte występują wtedy, kiedy najdalej dalej 

wysunięta do przodu część płodu dotrze do szpary sromu, czyli przejdzie cały kanał 

rodny. 

Skurcze okresu łożyskowego - powodują odklejenie się i wydalenie łożyska i błon 

płodowych z macicy. 

Skurcze połogowe - występują w połogu powodując przyspieszenie obkurczania się 

macicy. 

background image

6.04.21

Klinika Ginekologii II Katedry 
Ginekologii i Położnictwa

7

Rozwieranie 

kanału szyjki 

macicy

background image

6.04.21

Klinika Ginekologii II Katedry 
Ginekologii i Położnictwa

Ocena dobrostanu 

płodu

1.         Przedporodowa

Non-stress test (NST)

USG z Dopplerem

Profil biofizyczny

Stymulacja wibroakustyczna

Test skurczowy stresowy

Karta ruchowa płodu ( karta kopnięć)

2.

Śródporodowa

NST

zewnętrzna ocena(Doppler)

wewnętrzna( elektroda skalpowa)

stymulacja wibroakustyczna

Test stresowy skurczowy

Pobranie próbki krwi ze skalpu

Profil biofizyczny (?)

Oxymetria płodu (?)

3.

Poporodowa

Kliniczna obserwacja ( drgawki,słabe odżywienie,patologiczne odruchy)

Skala apgar

pH krwi pępowinowej

background image

6.04.21

Klinika Ginekologii II Katedry 
Ginekologii i Położnictwa

Test niestresowy 

(NST)

Charakterystyka 

FHR

   
Podstawowa częstość akcji serca 

płodu

Dominujący zapis przez = 10 min. 

Waha się 110-160 uderzeń/min.

Bradykardia to  < 110 u/min. 

Tachykardia to > 160 u/min.

background image

6.04.21

Klinika Ginekologii II Katedry 
Ginekologii i Położnictwa

Test niestresowy ( 

NST)

Charakterystyka 

FHR

 
Zmienność akcji serca płodu

Podzielona na dwa typy: krótko i 

długoterminowa

Krótkoterminowa (uderzenie do uderzenia) 

fluktuacje ASP w krótkim przedziale czasu; 

prawidłowa = 5 uderzeń od linii podstawowej)

Długoterminowa –fluktuacja w dłuższym 

przedziale (= 2 min); prawidłowa 3-5 cykle na 

min.

background image

6.04.21

Klinika Ginekologii II Katedry 
Ginekologii i Położnictwa

Test niestresowy ( 

NST)

Charakterystyka 

FHR

 
Akceleracje

Okresowy, przejściowy wzrost ASP

= 15 uderzeń ASP od linii podstawowej 
przez = 15 sek.

Często związane z aktywnością płodu

background image

6.04.21

Klinika Ginekologii II Katedry 
Ginekologii i Położnictwa

Test niestresowy ( 

NST)

Charakterystyka 

FHR

 Deceleracje

Okresowe, przejściowe obniżenia 

ASP

Związane zwykle z czynnością 

skurczowa macicy

Klasyfikacja: wczesne, zmienne, 

późne

Powtarzalność deceleracji 

pojawia się w 50 % skurczów 

macicy 

background image

6.04.21

Klinika Ginekologii II Katedry 
Ginekologii i Położnictwa

Leki a FHR

Tachykardia

Bradykardia

3.

Zapis sinusoidalny

4.

Zmniejszenie 

zmienności

Adrenalina

Atropina

 â-agoniœci

Czynniki anty 
tarczycowe( propylotiouracyl)

 â -blokery ( propranolol)

Metergina

Oxytocyna

Znieczulenie nadoponowe

Narkotyczne środki p/bólowe

Atropina

Leki p/padaczkowe ( bez Fenytoiny)

â-agoniści

Betamethazon

Etanol

Ogólne znieczulenie

Siarczan magnezu

Narkotyczne œrodki znieczulaj¹ce

background image

6.04.21

Klinika Ginekologii II Katedry 
Ginekologii i Położnictwa

14

Ból porodowy

Pierwszy okres porodu ból pochodzi z 

rozszerzania szyjki macicy i skurczów 

macicy ( niedotlenienie myomterium); 

rozchodzi się przez nerwy trzewne 

wstępujące ( wspólczulne) dochodzące do 

tylnego odcinka piersiowych nerwów 

rdzeniowych, Th 10-Th 12

Drugi okres porodu pochodzą głównie z 

rozpierania dna miednicy, pochwy i krocza 

przez część przodująca główki płodu drogą 

włókien czuciowych nerwu krzyżowego, S2-

S4 (nerw sromowy); wrażliwość na skurcze 

macicy jest prawdopodobnie drugorzędna  

background image

6.04.21

Klinika Ginekologii II Katedry 
Ginekologii i Położnictwa

15

Znoszenie bólu 

porodowego

niefarmakologiczn

e

Ciepła kąpiel

Masaż

Relaks

Szkoła rodzenia przedporodowa

Ćwiczenia oddechowe

Obecność pomocnej położnej

Związane są z obniżeniem częstości analgezji 

porodowej

background image

6.04.21

Klinika Ginekologii II Katedry 
Ginekologii i Położnictwa

16

Znoszenie bólu 

porodowego

farmakologiczne

1. Znieczulenie regionalne

Nadoponowe- ( L2/L3, L3/L4), w bolusie lub ciągły wlew, 

korzyści-efektywna analgezja, minimalne działanie na płód, 

zachowana świadomość i własny oddech;

   wady-powolny początek(20-30 min.), ograniczona matczyna 

odpowiedź na krwawienie, może być związane z przedłużaniem 

porodu i ograniczeniem zdolności do parcia

Rdzeniowe-zwykle zarezerwowane dla ciecia cesarskiego z 

powodu ograniczonego czasu trwania 1-2 godz.

Blok nerwu sromowego- przezpochwową infiltracja n. 

sromowego (S2-S4)najbardziej użyteczne podczas wyjściowych 

manipulacji w II okresie porodu

background image

6.04.21

Klinika Ginekologii II Katedry 
Ginekologii i Położnictwa

17

Znieczulenie

Znieczulenie 
podpajęczynówkowe

Blokada nerwu 
sromowego

Miejscowe znieczulenie 
nasiękowe

background image

6.04.21

Klinika Ginekologii II Katedry 
Ginekologii i Położnictwa

18

Znoszenie bólu 

porodowego

farmakologiczne

2. Uogólniona analgezja

Agoniści opioidów (morfina, fentanyl) i 

częściowi agoniści/antagoniści opioidów 

(nalbufina)

Antagoniści opioidów - dobre działanie 

analgetyczne i uspokajające opóźnia 

opróżnianie żołądka i może powodować 

sedację noworodka i depresję ukł. 

oddechowego (odwrócenie efektu-naloxon)

Częściowi agoniści/antagoniści mniej 

działań ubocznych ale słabsze działanie 

analgetyczne

background image

6.04.21

Klinika Ginekologii II Katedry 
Ginekologii i Położnictwa

19

Znoszenie bólu 

porodowego

farmakologiczne

 Miejscowe znieczulenie

Znieczulenie nasiękowe- zakończenia 

nerwowe w pochwie, najczęściej przy 

zszywaniu nacięcia lub rozerwania 

krocza

Blok okołoszyjkowy- obustronnie nn. 

czuciowe, późna część I okresu porodu

    

Najczęściej używana - Lignokaina

background image

6.04.21

Klinika Ginekologii II Katedry 
Ginekologii i Położnictwa

20

Mechanizm porodowy w 

prawidłowym ułożeniu 

potylicowym ustawieniu I

Główka wstawia się do 
wchodu miednicy 
poprzecznie lub nieco 
skośnie

U większości 
pierwiastek główka 
płodu znajduje się w 
takim ustawieniu i 
ułożeniu w ostatnich 
tygodniach ciąży

U wieloródek- na 
początku porodu

background image

6.04.21

Klinika Ginekologii II Katedry 
Ginekologii i Położnictwa

21

Mechanizm 

przechodzenia główki 

przez próżnię miednicy

Główka największym 
obwodem pokonuje 
linię graniczną

 Ruch śrubowy 
główki:

-obniżanie się
-przygięcie
-zwrot

Ciemię tylne 
zbliżając się do osi 
miednicy staje się 
punktem 
prowadzącym

background image

6.04.21

Klinika Ginekologii II Katedry 
Ginekologii i Położnictwa

22

Mechanizm 

wytaczania główki

Główka odgina się z 
głębokiego przygięcia 
zataczając łuk wokół 
spojenia łonowego

Punktem podparcia 
(hypomochlion) jest 
granica skóry 
owłosionej

Punkt prowadzący- 
ciemię tylne

Barki płodu wstawiają 
się linią międzybarkową 
w wymiar poprzeczny 
wchodu lub nieco 
skośnie

background image

6.04.21

Klinika Ginekologii II Katedry 
Ginekologii i Położnictwa

23

II okres porodu

Ukazanie się główki w szparze 
sromu

background image

6.04.21

Klinika Ginekologii II Katedry 
Ginekologii i Położnictwa

24

II okres porodu 

Nacięcie krocza: środkowe

                               boczne

background image

6.04.21

Klinika Ginekologii II Katedry 
Ginekologii i Położnictwa

25

Poród główki

Główka wyrzyna się 
całkowicie przez 
części miękkie 
kanału rodnego.

Po kroczu wytacza 
się potylica, 
ciemiączko, czółko, 
twarzyczka

Zakończony zostaje 
ruch odgięcia

Rozpoczyna się 
zwrot zewnętrzny 
główki

background image

6.04.21

Klinika Ginekologii II Katedry 
Ginekologii i Położnictwa

26

II okres porodu

Przerzynanie się główki przez 
szparę sromu

background image

6.04.21

Klinika Ginekologii II Katedry 
Ginekologii i Położnictwa

27

Zwrot 

zewnętrzny 

główki

Podczas rodzenia się 
główki barki, które w 
tym czasie zstąpiły do 
próżni miednicy 
wykonują zwrot linią 
miedzybarkową z 
wymiaru poprzecznego 
poprzez skośny do 
wymiaru prostego 
wchodu miednicy

Końcowa faza zwrotu 
barków łączy się z 
zewnętrznym zwrotem 
urodzonej główki

Rozpoczyna się poród 
przedniego barku

background image

6.04.21

Klinika Ginekologii II Katedry 
Ginekologii i Położnictwa

28

II okres porodu

Odśluzowanie 
noworodka w 
szparze sromu

background image

6.04.21

Klinika Ginekologii II Katedry 
Ginekologii i Położnictwa

29

II okres porodu

Poród płodu- wytaczanie 
przedniego barku

background image

6.04.21

Klinika Ginekologii II Katedry 
Ginekologii i Położnictwa

30

II okres porodu

Poród płodu

background image

6.04.21

Klinika Ginekologii II Katedry 
Ginekologii i Położnictwa

31

II okres porodu

Wydobycie noworodka

background image

6.04.21

Klinika Ginekologii II Katedry 
Ginekologii i Położnictwa

32

II okres porodu

Odśluzowanie noworodka

background image

6.04.21

Klinika Ginekologii II Katedry 
Ginekologii i Położnictwa

33

Poród

Schematy postępowania

background image

6.04.21

Klinika Ginekologii II Katedry 
Ginekologii i Położnictwa

34

Odpępnienie

Odpępnienie 
natychmiastowe

 

(podejrzenie choroby 
hemolitycznej noworodka)

Odpępnienie 
wczesne

- po toalecie 

noworodka (ok.1-2 minuty 
od porodu płodu)

Odpępnienie późne

po transfuzji do płodu 
krwi łożyskowej  (po 
ustaniu tętnienia 
pępowiny) stosowane u 
dzieci matek z 
niedokrwistością, 
wcześniaków, bliżniaków.

background image

6.04.21

Klinika Ginekologii II Katedry 
Ginekologii i Położnictwa

35

III okres porodu 

Okres łożyskowy jest fazą porodu w której 
łożysko zostaje oddzielone i wydalone.

Odklejenie się łożyska następuje dzięki 
skurczowi i retrakcji macicy

Łożysko odkleja się w warstwie doczesnej 
podstawnej, następuje przerwanie i otwarcie 
naczyń krwionośnych, powstaje krwiak 
założyskowy

Fizjologiczna utrata krwi to 200-300 ml

Trwa około 5-10 minut, do 30 minut od porodu 
noworodka

background image

6.04.21

Klinika Ginekologii II Katedry 
Ginekologii i Położnictwa

36

III okres porodu- 

mechanizmy odklejenia 

łożyska

background image

6.04.21

Klinika Ginekologii II Katedry 
Ginekologii i Położnictwa

37

III okres porodu 

Objawy odklejenia łożyska: 

1.

Objaw maciczny Schrodera- macica 
twarda kanciasta i przemieszczona nieco 
ku górze

2.

Objaw pępowinowy Kustnera- wysunięcie 
sznura pępowinowego

3.

Nagłe wypływanie krwi z pochwy

4.

Zapadnięcie się pępowiny

background image

6.04.21

Klinika Ginekologii II Katedry 
Ginekologii i Położnictwa

38

III okres porodu 

Poród popłodu

background image

6.04.21

Klinika Ginekologii II Katedry 
Ginekologii i Położnictwa

39

Czynne 

prowadzenie III 

okresu porodu

3-5 j Oxytocyny w 500 ml 5% 
glukozy lub PWE i.v.

0,2 mg Metherginy i.v.lub i.m.

background image

6.04.21

Klinika Ginekologii II Katedry 
Ginekologii i Położnictwa

40

Ocena popłodu

Ocena makroskopowa, 

wielkość, masa, 

ewentualne ubytki

Ocena strony 

matczynej- doczesnowej

Ocena błon płodowych, 

sznura pępowinowego i 

przyczepu pępowiny

Prawidłowe łożysko ma 

kształt dysku grubości 2-

3 cm, średnicę 16-20 

cm, masę 500-700 g

W przypadku 

podejrzenia schorzeń 

płodu- konieczne 

badanie 

histopatologiczne 

łożyska!

background image

6.04.21

Klinika Ginekologii II Katedry 
Ginekologii i Położnictwa

41

Iv okres porodu- 

okres 

położyskowy

Okres  pierwszych 2 godzin (lub pierwszej doby) po 
wydaleniu łożyska

Wysokie ryzyko obfitych krwawień i/lub zaburzeń 
krzepnięcia

1.

Kontrola dróg rodnych ( tkanki miękkie kanału 
rodnego)- ocena uszkodzeń szyjki, pochwy, krocza, 
sromu, odbytnicy i chirurgiczne ich zaopatrzenie

2.

Kontrola krwawienia z dróg rodnych, ułożenie 
położnicy w pozycji Fritscha ze skrzyżowaniem nóg

3.

Kontrola stanu obkurczenia macicy- wysokość dna 
macicy

4.

Ogólna obserwacja położnicy (tętno, RR, oddechy, 
zabarwienie twarzy, temp.ciała)

5.

Ocena diurezy- stan pęcherz moczowego (pełny 
pęcherz hamuje skurcze poporodowe)


Document Outline