background image

 

 

 

 

1

1

PIERWSZA POMOC II

PIERWSZA POMOC II

background image

 

 

 

 

2

2

Pozycja bezpieczna

Pozycja bezpieczna

Nieprzytomnego, który 

Nieprzytomnego, który 

oddycha i nie ma urazów, 

oddycha i nie ma urazów, 

należy ułożyć w 

należy ułożyć w 

odpowiedniej pozycji 

odpowiedniej pozycji 

ratowniczej, określanej 

ratowniczej, określanej 

jako bezpieczna - boczna 

jako bezpieczna - boczna 

ustalona.

ustalona.

background image

 

 

 

 

3

3

Pozycja ta pozwala zachować 

Pozycja ta pozwala zachować 

drożność dróg oddechowych, 

drożność dróg oddechowych, 

zapobiega zapadaniu się 

zapobiega zapadaniu się 

języka na tylną ścianę gardła, a 

języka na tylną ścianę gardła, a 

także dostaniu się 

także dostaniu się 

(zaaspirowaniu)         do układu 

(zaaspirowaniu)         do układu 

oddechowego ciał obcych, 

oddechowego ciał obcych, 

wymiocin, krwi.

wymiocin, krwi.

W pozycji bezpiecznej - bocznej 

W pozycji bezpiecznej - bocznej 

ustalonej układamy osoby 

ustalonej układamy osoby 

poszkodowane nieprzytomne, 

poszkodowane nieprzytomne, 

oddychające, bez urazów. 

oddychające, bez urazów. 

background image

 

 

 

 

4

4

background image

 

 

 

 

5

5

background image

 

 

 

 

6

6

PRZECIWWSKAZANIA

PRZECIWWSKAZANIA

 do 

 do 

stosowania pozycji bocznej 

stosowania pozycji bocznej 

ustalonej to:

ustalonej to:

- urazy kręgosłupa i kości 

- urazy kręgosłupa i kości 

czaszki,

czaszki,

- urazy klatki piersiowej        

- urazy klatki piersiowej        

       i brzucha,

       i brzucha,

- złamania kończyn i 

- złamania kończyn i 

miednicy. 

miednicy. 

background image

 

 

 

 

7

7

W stanie wyższej konieczności 

W stanie wyższej konieczności 

jednak, w przypadku osób         

jednak, w przypadku osób         

      z urazami, którym grozi 

      z urazami, którym grozi 

niebezpieczeństwo zalania 

niebezpieczeństwo zalania 

dróg oddechowych treścią 

dróg oddechowych treścią 

żołądkową, krwią lub śliną, 

żołądkową, krwią lub śliną, 

możemy zastosować w 

możemy zastosować w 

działaniach ratowniczych 

działaniach ratowniczych 

ułożenie w pozycji bocznej 

ułożenie w pozycji bocznej 

ustalonej. 

ustalonej. 

background image

 

 

 

 

8

8

background image

 

 

 

 

9

9

background image

 

 

 

 

10

10

background image

 

 

 

 

11

11

background image

 

 

 

 

12

12

Po przeprowadzeniu oceny 

Po przeprowadzeniu oceny 

stanu poszkodowanego, 

stanu poszkodowanego, 

sprawdzeniu stanu 

sprawdzeniu stanu 

świadomości, udrożnieniu dróg 

świadomości, udrożnieniu dróg 

oddechowych, sprawdzeniu 

oddechowych, sprawdzeniu 

oddechu, wezwaniu karetki 

oddechu, wezwaniu karetki 

pogotowia poszkodowanego 

pogotowia poszkodowanego 

układamy w pozycji 

układamy w pozycji 

bezpiecznej - bocznej 

bezpiecznej - bocznej 

ustalonej. 

ustalonej. 

background image

 

 

 

 

13

13

background image

 

 

 

 

14

14

Jeżeli poszkodowany nosi 

Jeżeli poszkodowany nosi 

okulary, należy je zdjąć. 

okulary, należy je zdjąć. 

Wyjmujemy również z 

Wyjmujemy również z 

kieszeni odzieży 

kieszeni odzieży 

poszkodowanego 

poszkodowanego 

przedmioty, które mogą 

przedmioty, które mogą 

grozić urazami. 

grozić urazami. 

background image

 

 

 

 

15

15

Ratownik klęka z boku ofiary 

Ratownik klęka z boku ofiary 

leżącej na plecach. 

leżącej na plecach. 

Kończynę dolną 

Kończynę dolną 

poszkodowanego, bliższą 

poszkodowanego, bliższą 

ratownikowi, zgina w 

ratownikowi, zgina w 

kolanie, zabezpiecza ją 

kolanie, zabezpiecza ją 

przed osunięciem, wsuwając 

przed osunięciem, wsuwając 

stopę ofiary pod jej drugą 

stopę ofiary pod jej drugą 

kończynę na wysokości 

kończynę na wysokości 

kolana. 

kolana. 

background image

 

 

 

 

16

16

background image

 

 

 

 

17

17

Ratownik, chwytając za 

Ratownik, chwytając za 

zgięte kolano ofiary, 

zgięte kolano ofiary, 

odpycha kończynę w 

odpycha kończynę w 

przeciwnym kierunku, co 

przeciwnym kierunku, co 

powoduje uniesienie 

powoduje uniesienie 

pośladków 

pośladków 

poszkodowanego, pod które 

poszkodowanego, pod które 

wsuwa wyprostowaną 

wsuwa wyprostowaną 

leżącą    w osi ciała 

leżącą    w osi ciała 

kończynę górną. 

kończynę górną. 

background image

 

 

 

 

18

18

Drugą rękę ofiary przekłada 

Drugą rękę ofiary przekłada 

przez jej klatkę piersiową      

przez jej klatkę piersiową      

      i przykłada grzbiet dłoni 

      i przykłada grzbiet dłoni 

do      jej policzka.

do      jej policzka.

Chwyta jedną dłonią za        

Chwyta jedną dłonią za        

bark, drugą za biodro 

bark, drugą za biodro 

poszkodowanego (położone 

poszkodowanego (położone 

dalej od ratownika).

dalej od ratownika).

background image

 

 

 

 

19

19

background image

 

 

 

 

20

20

background image

 

 

 

 

21

21

Płynnym ruchem obraca 

Płynnym ruchem obraca 

poszkodowanego w swoim 

poszkodowanego w swoim 

kierunku. 

kierunku. 

background image

 

 

 

 

22

22

Następnie, gdy 

Następnie, gdy 

nieprzytomny leży już na 

nieprzytomny leży już na 

boku, ratownik odwodzi od 

boku, ratownik odwodzi od 

tułowia kończynę górną, 

tułowia kończynę górną, 

przez którą poszkodowany 

przez którą poszkodowany 

był przekręcany, celem 

był przekręcany, celem 

ustabilizowania pozycji. 

ustabilizowania pozycji. 

background image

 

 

 

 

23

23

background image

 

 

 

 

24

24

Odgina delikatnie głowę 

Odgina delikatnie głowę 

poszkodowanego ku tyłowi, 

poszkodowanego ku tyłowi, 

podkładając dłoń pod 

podkładając dłoń pod 

policzek, aby udrożnić drogi 

policzek, aby udrożnić drogi 

oddechowe     i zapewnić 

oddechowe     i zapewnić 

swobodny wypływ treści z 

swobodny wypływ treści z 

jamy ustnej, jeżeli 

jamy ustnej, jeżeli 

pojawiłoby się takowe 

pojawiłoby się takowe 

niebezpieczeństwo. 

niebezpieczeństwo. 

background image

 

 

 

 

25

25

background image

 

 

 

 

26

26

background image

 

 

 

 

27

27

Zsuwa nogę nieprzytomnego     

Zsuwa nogę nieprzytomnego     

      z drugiej leżącej poniżej i 

      z drugiej leżącej poniżej i 

zgiętą      w kolanie dociąga w 

zgiętą      w kolanie dociąga w 

kierunku brzucha, stabilizując 

kierunku brzucha, stabilizując 

pozycję.   Noga dalsza ułożona 

pozycję.   Noga dalsza ułożona 

jest                w wyproście w 

jest                w wyproście w 

osi ciała.

osi ciała.

Poszkodowany nieprzytomny 

Poszkodowany nieprzytomny 

ułożony w pozycji bezpiecznej - 

ułożony w pozycji bezpiecznej - 

bocznej ustalonej. 

bocznej ustalonej. 

background image

 

 

 

 

28

28

background image

 

 

 

 

29

29

Poszkodowanego należy 

Poszkodowanego należy 

okryć, zabezpieczając przed 

okryć, zabezpieczając przed 

utratą ciepła, co 2-3 minuty 

utratą ciepła, co 2-3 minuty 

sprawdzać oddech oraz 

sprawdzać oddech oraz 

świadomość. 

świadomość. 

background image

 

 

 

 

30

30

POZYCJA 

POZYCJA 

PRZECIWWSTRZĄSOWA

PRZECIWWSTRZĄSOWA

background image

 

 

 

 

31

31

background image

 

 

 

 

32

32

background image

 

 

 

 

33

33

background image

 

 

 

 

34

34

Resuscytacja 

Resuscytacja 

krążeniowo-

krążeniowo-

oddechowa

oddechowa

RKO

RKO

background image

 

 

 

 

35

35

To zespół czynności 

To zespół czynności 

stosowanych              u 

stosowanych              u 

poszkodowanego, u którego 

poszkodowanego, u którego 

wystąpiło podejrzenie 

wystąpiło podejrzenie 

nagłego zatrzymania krążenia

nagłego zatrzymania krążenia

czyli ustanie czynności serca z 

czyli ustanie czynności serca z 

utratą świadomości

utratą świadomości

 i 

 i 

bezdechem

bezdechem

.    Celem 

.    Celem 

resuscytacji jest utrzymanie 

resuscytacji jest utrzymanie 

przepływu krwi przez 

przepływu krwi przez 

mózg

mózg

       

       

       i 

       i 

mięsień sercowy

mięsień sercowy

 oraz 

 oraz 

przywrócenie własnej 

przywrócenie własnej 

czynności układu krążenia.

czynności układu krążenia.

 

 

background image

 

 

 

 

36

36

Natychmiastowe rozpoczęcie 

Natychmiastowe rozpoczęcie 

resuscytacji przez świadków 

resuscytacji przez świadków 

zdarzenia zwiększa przeżycie 

zdarzenia zwiększa przeżycie 

trzykrotnie

trzykrotnie

.

.

background image

 

 

 

 

37

37

Aby skutecznie uchronić 

Aby skutecznie uchronić 

poszkodowanego przed 

poszkodowanego przed 

śmiercią, należy stosować 

śmiercią, należy stosować 

następujące zasady:

następujące zasady:

background image

 

 

 

 

38

38

1. Wczesne rozpoznanie 

1. Wczesne rozpoznanie 

zatrzymania krążenia: 

zatrzymania krążenia: 

bezdech, utrata 

bezdech, utrata 

przytomności oraz szybkie 

przytomności oraz szybkie 

wezwanie pomocy, 

wezwanie pomocy, 

dzwoniąc pod numer 

dzwoniąc pod numer 

telefonu 112 lub 999. 

telefonu 112 lub 999. 

background image

 

 

 

 

39

39

2. Wczesne podjęcie RKO 

2. Wczesne podjęcie RKO 

przez świadków zdarzenia - 

przez świadków zdarzenia - 

jeżeli świadkowie zdarzenia 

jeżeli świadkowie zdarzenia 

natychmiast podejmą 

natychmiast podejmą 

resuscytację, 

resuscytację, 

prawdopodobieństwo 

prawdopodobieństwo 

przeżycia wzrasta 

przeżycia wzrasta 

trzykrotnie. 

trzykrotnie. 

background image

 

 

 

 

40

40

3. Wczesna defibrylacja – 

3. Wczesna defibrylacja – 

może skutkować 

może skutkować 

przeżywalnością nawet do 

przeżywalnością nawet do 

75%. Każda minuta 

75%. Każda minuta 

opóźnienia defibrylacji 

opóźnienia defibrylacji 

zmniejsza 

zmniejsza 

prawdopodobieństwo 

prawdopodobieństwo 

przeżycia o 10 - 12%. 

przeżycia o 10 - 12%. 

background image

 

 

 

 

41

41

4. Wczesne podjęcie 

4. Wczesne podjęcie 

zaawansowanych zabiegów 

zaawansowanych zabiegów 

resuscytacyjnych                  

resuscytacyjnych                  

      i standaryzowana opieka 

      i standaryzowana opieka 

poresuscytacyjna. 

poresuscytacyjna. 

background image

 

 

 

 

42

42

background image

 

 

 

 

43

43

Podstawowe zabiegi resuscytac

Podstawowe zabiegi resuscytac

yjne

yjne

 

 

(BLS – Basic Life Support) mają 

(BLS – Basic Life Support) mają 

kluczowe znaczenie w 

kluczowe znaczenie w 

ratowaniu życia osobom 

ratowaniu życia osobom 

poszkodowanym       z 

poszkodowanym       z 

NZK

NZK

Warto rozpoczynać        BLS 

Warto rozpoczynać        BLS 

bez obaw przed brakiem 

bez obaw przed brakiem 

doświadczenia, ponieważ 

doświadczenia, ponieważ 

udowodniono, że czynności       

udowodniono, że czynności       

    te znacznie zmniejszają 

    te znacznie zmniejszają 

prawdopodobieństwo zgonu. 

prawdopodobieństwo zgonu. 

background image

 

 

 

 

44

44

Algorytm postępowania

Algorytm postępowania

 

 

BLS należy powtarzać w 

BLS należy powtarzać w 

formie cyklicznej, wykonując 

formie cyklicznej, wykonując 

pojedyncze czynności           

pojedyncze czynności           

     w poniższej sekwencji, 

     w poniższej sekwencji, 

przerywając jedynie w 

przerywając jedynie w 

wypadku rozpoczęcia 

wypadku rozpoczęcia 

spontanicznego oddychania 

spontanicznego oddychania 

przez pacjenta:

przez pacjenta:

background image

 

 

 

 

45

45

1. Sprawdź, czy poszkodowany 

1. Sprawdź, czy poszkodowany 

reaguje 

reaguje 

2. Głośno wołaj o pomoc. 

2. Głośno wołaj o pomoc. 

3. Udrożnij drogi oddechowe i 

3. Udrożnij drogi oddechowe i 

sprawdź oddech – lekko odchyl 

sprawdź oddech – lekko odchyl 

głowę do        tyłu i unieś 

głowę do        tyłu i unieś 

żuchwę

żuchwę

4. Sprawdź, czy oddycha 

4. Sprawdź, czy oddycha 

prawidłowo. 

prawidłowo. 

5. Zadzwoń pod numer 112 lub 

5. Zadzwoń pod numer 112 lub 

999. 

999. 

6. Wykonaj 30 uciśnięć klatki 

6. Wykonaj 30 uciśnięć klatki 

piersiowej 

piersiowej 

7. Wykonaj 2 oddechy. 

7. Wykonaj 2 oddechy. 

7. Kontynuuj resuscytację aż do 

7. Kontynuuj resuscytację aż do 

przyjazdu pogotowia. 

przyjazdu pogotowia. 

background image

 

 

 

 

46

46

Sprawdzanie reakcji 

Sprawdzanie reakcji 

poszkodowanego

poszkodowanego

Jeżeli wszyscy świadkowie zdarzenia     

Jeżeli wszyscy świadkowie zdarzenia     

       i poszkodowany są bezpieczni, 

       i poszkodowany są bezpieczni, 

należy delikatnie wstrząsnąć 

należy delikatnie wstrząsnąć 

poszkodowanym         i zapytać: Czy 

poszkodowanym         i zapytać: Czy 

wszystko jest w porządku? Jeżeli 

wszystko jest w porządku? Jeżeli 

poszkodowany nie reaguje, należy 

poszkodowany nie reaguje, należy 

głośno zawołać o pomoc i rozpocząć 

głośno zawołać o pomoc i rozpocząć 

resuscytację. Natomiast jeżeli reaguje, 

resuscytację. Natomiast jeżeli reaguje, 

należy pozostawić poszkodowanego      

należy pozostawić poszkodowanego      

     w pozycji, w której się go zastało      

     w pozycji, w której się go zastało      

                  i zadzwonić pod numer 

                  i zadzwonić pod numer 

ratunkowy.

ratunkowy.

background image

 

 

 

 

47

47

Udrażnianie dróg 

Udrażnianie dróg 

oddechowych

oddechowych

1.

1.

 

 

Należy odwrócić 

Należy odwrócić 

poszkodowanego      na plecy. 

poszkodowanego      na plecy. 

2. Umieścić jedną rękę na czole 

2. Umieścić jedną rękę na czole 

poszkodowanego i delikatnie       

poszkodowanego i delikatnie       

odgiąć jego głowę. 

odgiąć jego głowę. 

3. Opuszki palców drugiej ręki 

3. Opuszki palców drugiej ręki 

umieścić na żuchwie 

umieścić na żuchwie 

poszkodowanego,              a 

poszkodowanego,              a 

następnie unieść ją. 

następnie unieść ją. 

Ratownicy medyczni i osoby 

Ratownicy medyczni i osoby 

wykwalifikowane mogą wykonać 

wykwalifikowane mogą wykonać 

Rękoczyn 

Rękoczyn 

Esmarcha

Esmarcha

.

.

background image

 

 

 

 

48

48

Ocena oddechu

Ocena oddechu

 

 

 

 

za pomocą słuchu, wzroku i dotyku.

za pomocą słuchu, wzroku i dotyku.

Należy przyłożyć ucho do ust 

Należy przyłożyć ucho do ust 

poszkodowanego i jednocześnie 

poszkodowanego i jednocześnie 

obserwować ruchy klatki piersiowej 

obserwować ruchy klatki piersiowej 

przez   

przez   

10 sekund

10 sekund

. Tym sposobem 

. Tym sposobem 

można ocenić oddech za pomocą 

można ocenić oddech za pomocą 

słuchu, wzroku i dotyku (odczuwanie 

słuchu, wzroku i dotyku (odczuwanie 

ruchów powietrza na policzku). Jeżeli 

ruchów powietrza na policzku). Jeżeli 

pacjent nie oddycha lub oddech 

pacjent nie oddycha lub oddech 

wydaje się nieprawidłowy

wydaje się nieprawidłowy

 należy 

 należy 

zadzwonić pod numer 112 lub polecić 

zadzwonić pod numer 112 lub polecić 

komuś aby to wykonał i kontynuować 

komuś aby to wykonał i kontynuować 

postępowanie resuscytacyjne.

postępowanie resuscytacyjne.

background image

 

 

 

 

49

49

Ocena oddechu 

Ocena oddechu 

poszkodowanego za pomocą 

poszkodowanego za pomocą 

słuchu, wzroku i dotyku. 

słuchu, wzroku i dotyku. 

background image

 

 

 

 

50

50

 

 

Uciskanie klatki piersiowej. 

Uciskanie klatki piersiowej. 

Nadgarstki zostały ułożone nad 

Nadgarstki zostały ułożone nad 

dolną połową mostka, ramiona 

dolną połową mostka, ramiona 

wyprostowane, ustawione 

wyprostowane, ustawione 

prostopadle do klatki 

prostopadle do klatki 

piersiowej poszkodowanego.

piersiowej poszkodowanego.

Uciskanie klatki piersiowej 

Uciskanie klatki piersiowej 

wykonuje się na przemiennie     

wykonuje się na przemiennie     

     z oddechem w stosunku       

     z oddechem w stosunku       

      

      

30:2

30:2

 – 30 uciśnięć na 2 

 – 30 uciśnięć na 2 

oddechy:

oddechy:

background image

 

 

 

 

51

51

1. Należy uklęknąć obok 

1. Należy uklęknąć obok 

poszkodowanego. 

poszkodowanego. 

2. Ułożyć dłoń jednej ręki na środku       

2. Ułożyć dłoń jednej ręki na środku       

 klatki piersiowej. 

 klatki piersiowej. 

3. Dołożyć dłoń drugiej ręki na 

3. Dołożyć dłoń drugiej ręki na 

grzbiecie dłoni leżącej i utrzymywać 

grzbiecie dłoni leżącej i utrzymywać 

wyprost ramion. 

wyprost ramion. 

4. Ustawić ramiona prostopadle do 

4. Ustawić ramiona prostopadle do 

klatki piersiowej poszkodowanego 

klatki piersiowej poszkodowanego 

5. Uciskać klatkę piersiową ciężarem 

5. Uciskać klatkę piersiową ciężarem 

swojego ciała na głębokość 

swojego ciała na głębokość 

5 ale nie   

5 ale nie   

więcej niż 6 cm.

więcej niż 6 cm.

 

 

background image

 

 

 

 

52

52

background image

 

 

 

 

53

53

Kontynuować uciskanie         

Kontynuować uciskanie         

         z częstością 100/min, 

         z częstością 100/min, 

ale nie więcej jak 120/min 

ale nie więcej jak 120/min 

nie odrywając rąk od klatki 

nie odrywając rąk od klatki 

piersiowej 

piersiowej 

Uciskać 30 razy, a następnie 

Uciskać 30 razy, a następnie 

wykonać 2 oddechy 

wykonać 2 oddechy 

ratownicze. 

ratownicze. 

background image

 

 

 

 

54

54

Oddechy ratownicze

Oddechy ratownicze

1.

1.

 

 

Należy ponownie udrożnić drogi 

Należy ponownie udrożnić drogi 

oddechowe. 

oddechowe. 

2. Zacisnąć skrzydełka nosa. 

2. Zacisnąć skrzydełka nosa. 

3. Wziąć normalny wdech. 

3. Wziąć normalny wdech. 

4. Objąć szczelnie ustami usta 

4. Objąć szczelnie ustami usta 

poszkodowanego. 

poszkodowanego. 

5. Wdmuchać powietrze z normalnym 

5. Wdmuchać powietrze z normalnym 

natężeniem przez 1 sekundę, 

natężeniem przez 1 sekundę, 

jednocześnie obserwując czy klatka 

jednocześnie obserwując czy klatka 

piersiowa się porusza 

piersiowa się porusza 

6. Należy wykonać 2 oddechy a 

6. Należy wykonać 2 oddechy a 

następnie powrócić do uciskania klatki 

następnie powrócić do uciskania klatki 

piersiowej          w sekwencji 

piersiowej          w sekwencji 

30:2.

30:2.

 

 

background image

 

 

 

 

55

55

Przerwanie

Przerwanie

Podstawowe zabiegi resuscytacyjne 

Podstawowe zabiegi resuscytacyjne 

BLS można przerwać, kiedy 

BLS można przerwać, kiedy 

poszkodowany zacznie reagować, 

poszkodowany zacznie reagować, 

oddychać lub się poruszać. W każdym 

oddychać lub się poruszać. W każdym 

innym wypadku należy 

innym wypadku należy 

kontynuować

kontynuować

 

 

resuscytację aż do przyjazdu karetki 

resuscytację aż do przyjazdu karetki 

pogotowia. Kiedy osoba wykonująca 

pogotowia. Kiedy osoba wykonująca 

resuscytację jest zmęczona, zaleca się 

resuscytację jest zmęczona, zaleca się 

pomoc w resuscytacji przez innych 

pomoc w resuscytacji przez innych 

świadków zdarzenia nie przerywając 

świadków zdarzenia nie przerywając 

RKO. Po udanym zabiegu 

RKO. Po udanym zabiegu 

resuscytacyjnym należy ułożyć 

resuscytacyjnym należy ułożyć 

poszkodowanego w 

poszkodowanego w 

pozycji bezpiecznej - bocznej ustalonej

pozycji bezpiecznej - bocznej ustalonej

.

.

background image

 

 

 

 

56

56

Resuscytacja w dwie osoby

Resuscytacja w dwie osoby

1.

1.

 

 

Ratownicy klękają naprzeciwko siebie, tak  

Ratownicy klękają naprzeciwko siebie, tak  

    aby jedna osoba zajmowała się 

    aby jedna osoba zajmowała się 

wentylacją,            a druga uciskaniem. 

wentylacją,            a druga uciskaniem. 

2. Osoba uciskająca liczy głośno uciśnięcia. 

2. Osoba uciskająca liczy głośno uciśnięcia. 

3. Osoba wentylująca przygotowuje się do 

3. Osoba wentylująca przygotowuje się do 

oddechu ratowniczego, tak by 

oddechu ratowniczego, tak by 

zminimalizować przerwę pomiędzy 

zminimalizować przerwę pomiędzy 

uciśnięciem a oddechem. 

uciśnięciem a oddechem. 

4. Po 30 uciśnięciach osoba uciskająca robi 

4. Po 30 uciśnięciach osoba uciskająca robi 

przerwę na 2 oddechy ratownicze. 

przerwę na 2 oddechy ratownicze. 

5. Kontynuuje się uciskanie. 

5. Kontynuuje się uciskanie. 

6. Co 2 minuty następuje zamiana osób, aby 

6. Co 2 minuty następuje zamiana osób, aby 

     nie doprowadzić do ich przemęczenia. 

     nie doprowadzić do ich przemęczenia. 

background image

 

 

 

 

57

57

background image

 

 

 

 

58

58

background image

 

 

 

 

59

59

background image

 

 

 

 

60

60

background image

 

 

 

 

61

61

Krwotok

Krwotok

 

 

(

(

łac.

łac.

 

 

haemorrhagia

haemorrhagia

)

)

 silne krwawienie, 

 silne krwawienie, 

gwałtowna utrata 

gwałtowna utrata 

krwi

krwi

 w jej 

 w jej 

pełnym składzie na skutek 

pełnym składzie na skutek 

choroby (na przykład 

choroby (na przykład 

gorączki krwotocznej

gorączki krwotocznej

) lub 

) lub 

urazu

urazu

 

 

naczyń krwionośnych

naczyń krwionośnych

background image

 

 

 

 

62

62

Krwotok może być zewnętrzny, 

Krwotok może być zewnętrzny, 

spowodowany 

spowodowany 

raną

raną

 otwartą lub 

 otwartą lub 

wewnętrzny, kiedy krew nie 

wewnętrzny, kiedy krew nie 

znajduje ujścia poza 

znajduje ujścia poza 

organizm

organizm

Przykładem krwotoku 

Przykładem krwotoku 

wewnętrznego jest 

wewnętrznego jest 

wylew krwi do mózgu

wylew krwi do mózgu

Rozróżniamy także krwotoki 

Rozróżniamy także krwotoki 

mieszane, kiedy źródło krwotoku 

mieszane, kiedy źródło krwotoku 

znajduje się wewnątrz organizmu, 

znajduje się wewnątrz organizmu, 

a krew wypływa na zewnątrz 

a krew wypływa na zewnątrz 

(krwotok z nosa).

(krwotok z nosa).

 

 

background image

 

 

 

 

63

63

Groźne dla życia krwotoki 

Groźne dla życia krwotoki 

mogą wystąpić w przebiegu 

mogą wystąpić w przebiegu 

następujących chorób: 

następujących chorób: 

gruźlica

gruźlica

 

 

płuc

płuc

rak

rak

żylaki przełyku

żylaki przełyku

choroba wrzodowa żołądka i dw

choroba wrzodowa żołądka i dw

unastnicy

unastnicy

 czy 

 czy 

hemofilia

hemofilia

. Krwotoki, które 

. Krwotoki, które 

pociągają za sobą szybką 

pociągają za sobą szybką 

utratę znacznej ilości krwi, 

utratę znacznej ilości krwi, 

mogą doprowadzić do 

mogą doprowadzić do 

wstrząsu

wstrząsu

 

 

krwotocznego, a nawet 

krwotocznego, a nawet 

śmierci. 

śmierci. 

background image

 

 

 

 

64

64

background image

 

 

 

 

65

65

Krwotoki dzielimy na:

Krwotoki dzielimy na:

1.

1.

 

 

Sercowe

Sercowe

 - wskutek urazu (

 - wskutek urazu (

rana kłuta

rana kłuta

 - śmiertelna), pęknięcie 

 - śmiertelna), pęknięcie 

blizny

blizny

 pozawałowej (w stadium 

 pozawałowej (w stadium 

organizacji zawału). 

organizacji zawału). 

2.

2.

 

 

Aortalne

Aortalne

.

.

 

 

3. 

3. 

Włośniczkowe

Włośniczkowe

.

.

 

 

4. 

4. 

Żylne

Żylne

 - jeśli uszkodzona zostaje 

 - jeśli uszkodzona zostaje 

żyła

żyła

, wypływająca krew ma barwę 

, wypływająca krew ma barwę 

ciemnoczerwoną, płynie wolno, 

ciemnoczerwoną, płynie wolno, 

jednostajnie. 

jednostajnie. 

background image

 

 

 

 

66

66

5. 

5. 

Tętnicze

Tętnicze

 - jeśli uszkodzona 

 - jeśli uszkodzona 

zostaj

zostaje 

tętnica

tętnica

, krew barwy 

, krew barwy 

jasnoczerwonej wypływa 

jasnoczerwonej wypływa 

pulsującym strumieniem. 

pulsującym strumieniem. 

6. Miąższowy

6. Miąższowy

 - krwotok ten    

 - krwotok ten    

następuje wskutek uszkodzenia 

następuje wskutek uszkodzenia 

narządu

narządu

 i wynaczynienia krwi    

 i wynaczynienia krwi    

            z drobnych naczyń. 

            z drobnych naczyń. 

background image

 

 

 

 

67

67

background image

 

 

 

 

68

68

Objawy krwotoku

Objawy krwotoku

bladość 

bladość 

skóry

skóry

* ogólne osłabienie, 

* ogólne osłabienie, 

* przyspieszone i ledwo 

* przyspieszone i ledwo 

wyczuwalne 

wyczuwalne 

tętno

tętno

 (

 (

tętno

tętno

 nitkowate

 nitkowate

), 

)

* znaczne obniżenie 

* znaczne obniżenie 

ciśnienia krwi

ciśnienia krwi

mroczki

mroczki

 przed oczami, 

 przed oczami, 

* niepokój, 

* niepokój, 

* szum w 

* szum w 

uszach

uszach

* zimny 

* zimny 

pot

pot

utrata przytomności

utrata przytomności

background image

 

 

 

 

69

69

Postępowanie ratownicze 

Postępowanie ratownicze 

przy krwotoku 

przy krwotoku 

zewnętrznym

zewnętrznym

1. Podniesienie zranionej   

1. Podniesienie zranionej   

kończyny w górę. 

kończyny w górę. 

2. Ucisk ręczny przez              

2. Ucisk ręczny przez              

jałowy 

jałowy 

materiał

materiał

. 

. 

3. Założenie 

3. Założenie 

opatrunku uciskowego

opatrunku uciskowego

4. Unieruchomienie kończyny. 

4. Unieruchomienie kończyny. 

background image

 

 

 

 

70

70

background image

 

 

 

 

71

71

Złamanie

Złamanie

 

 

(

(

łac

łac

fractura

fractura

całkowite przerwanie 

całkowite przerwanie 

ciągłości 

ciągłości 

kości

kości

 (gdy 

 (gdy 

dochodzi do przerwania 

dochodzi do przerwania 

niecałkowitego określa się je 

niecałkowitego określa się je 

jako 

jako 

nadłamanie

nadłamanie

, łac. 

, łac. 

infractio

infractio

). 

). 

background image

 

 

 

 

72

72

background image

 

 

 

 

73

73

Objawy złamania:

Objawy złamania:

* patologiczna ruchomość 

* patologiczna ruchomość 

kości, 

kości, 

* nieprawidłowe ułożenie, 

* nieprawidłowe ułożenie, 

* trzeszczenie (łac. 

* trzeszczenie (łac. 

crepitatio

crepitatio

odłamów kości. 

odłamów kości. 

obrzęk

obrzęk

ból

ból

 i 

 i 

krwiak

krwiak

.

.

Do złamań kości – samoistnych 

Do złamań kości – samoistnych 

lub nawet przy niewielkich 

lub nawet przy niewielkich 

urazach – często dochodzi w 

urazach – często dochodzi w 

przebiegu 

przebiegu 

osteoporozy

osteoporozy

.

.

background image

 

 

 

 

74

74

background image

 

 

 

 

75

75

background image

 

 

 

 

76

76

background image

 

 

 

 

77

77

background image

 

 

 

 

78

78

Kołnierz stosowany w przypadku 

Kołnierz stosowany w przypadku 

podejrzenia uszkodzenia           

podejrzenia uszkodzenia           

kręgosłupa szyjnego

kręgosłupa szyjnego

 

 

background image

 

 

 

 

79

79

background image

 

 

 

 

80

80

Złamanie prącia

Złamanie prącia

 

 

(

(

łac.

łac.

 

 

Fractura penis

Fractura penis

) rzadka forma 

) rzadka forma 

urazu

urazu

 

 

prącia

prącia

 (około 1-2% jego 

 (około 1-2% jego 

urazów), polegająca na przerwaniu 

urazów), polegająca na przerwaniu 

ciągłości błony białawej ciała 

ciągłości błony białawej ciała 

jamistego w trakcie wzwodu 

jamistego w trakcie wzwodu 

członka, najczęściej w wyniku 

członka, najczęściej w wyniku 

tępego urazu. Urazowi towarzyszy 

tępego urazu. Urazowi towarzyszy 

najczęściej silny ból, obrzęk 

najczęściej silny ból, obrzęk 

powodujący ugięcie oraz możliwy 

powodujący ugięcie oraz możliwy 

jest do usłyszenia 

jest do usłyszenia 

charakterystyczny trzask 

charakterystyczny trzask 

pękających naczyń - stąd też 

pękających naczyń - stąd też 

popularnie przytoczona „

popularnie przytoczona „

łamania

łamania

”.

”.

 

 

background image

 

 

 

 

81

81

Polsce

Polsce

 po raz pierwszy opisany 

 po raz pierwszy opisany 

przez 

przez 

Konstantego 

Konstantego 

Porcyankę

Porcyankę

 w 

 w 

roku

roku

 

 

1838

1838

. Z „prawdziwym” 

. Z „prawdziwym” 

złamaniem

złamaniem

 nie ma ono wiele 

 nie ma ono wiele 

wspólnego, człowiek nie posiada 

wspólnego, człowiek nie posiada 

bowiem 

bowiem 

kości prącia

kości prącia

 - uraz polega 

 - uraz polega 

na przerwaniu 

na przerwaniu 

otoczki białawej

otoczki białawej

 

 

ciała jamistego

ciała jamistego

 prącia.

 prącia.

Przyczyną jest anormalny 

Przyczyną jest anormalny 

stosunek płciowy

stosunek płciowy

 lub 

 lub 

masturbacja

masturbacja

może być nią jednak także 

może być nią jednak także 

pozornie błahy uraz.

pozornie błahy uraz.

background image

 

 

 

 

82

82

DZIĘKUJĘ  ZA  UWAGĘ

DZIĘKUJĘ  ZA  UWAGĘ


Document Outline