Prawo popytu i
podaży
w ujęciu mikroekonomicznym
Prawo popytu i
podaży
w ujęciu mikroekonomicznym
Definicja popytu
• Popyt (ang. demand) to takie
zapotrzebowanie na dane dobro, za
które nabywca gotowy jest zapłacić
ustaloną na rynku cenę, dysponując
do tego odpowiednią sumą pieniędzy.
Innymi słowy - to poparta
odpowiednimi zasobami chęć klienta
do nabycia dóbr i usług w danym
momencie i w danym miejscu.
Prawo popytu
• Prawo popytu określa stosunek
pomiędzy cenami a ilością dóbr i usług,
które zostałyby kupione przy danych
cenach. Mówi ono, że gdy wszystkie inne
czynniki pozostaną na dotychczasowym
poziomie (ceteris paribus) , więcej
można będzie sprzedać po niższej niż po
wyższej cenie a stosunek ten
przedstawia
Wykres krzywej popytu
Wykres krzywej popytu
• Krzywa popytu graficznie
przedstawia stosunek pomiędzy
ilością na którą zgłaszany jest popyt
a ceną
• Przesunięcie krzywej popytu w prawo
będzie świadczyło o tendencji
wzrotowej popytu
Wzrost popytu
Efekt substytucji i efekt
dochodowy
• Efekt substytucji – gdy cena
jednego dobra rośnie zastępuje je
innym dobrem
• Efekt dochodowy – gdy cena
danego dobra rośnie mój realny
dochód zmniejsza się co prowadzi do
zmniejszenia popytu na dane dobro
Malejąca użyteczność
krańcowa
• Malejąca użyteczność krańcowa
oznacza sytuację, gdy spożycie
następnej jednostki danego dobra
przynosi mniejsze zadowolenie niż
spożycie poprzedniej jednostki tego
samego dobra. Zmniejszająca się
użyteczność krańcowa tłumaczy,
dlaczego są potrzebne niższe ceny,
aby zwiększyć poziom popytu.
Zamiany popytu
• Czynniki wewnątrzrynkowe:
– Poziomu ceny danego dobra
– Wysokości realnych dochodów
– Poziomu cen dóbr substytucyjnych i
komplementarnych
– Oczekiwań zmian cen i dochodów
– Indywidualnych preferencji konsumenta
– Liczby konsumentów
Zmiany popytu cd.
• Czynniki pozarynkowe:
– Preferencje konsumentów
– Moda
– Czynniki demograficzne
– Pora roku
– Sytuacja polityczna
– Sytuacja gospodarcza
Rodzaje popytu
• Popyt efektywny – chęć nabycia towaru poparta jest
posiadaniem odpowiedniego ekwiwalentu.
• Popyt potencjalny – oznacza pragnienie nabycia
określonego dobra nie poparte możliwościami dochodowymi.
• W przypadku poprawy sytuacji dochodowej nabywcy popyt
potencjalny może się przekształcić w popyt efektywny.
• ze względu na rodzaj dobra:
– popyt substytucyjny
– popyt komplementarny
• ze względu na elastyczność
– popyt sztywny - zmiana ceny nie wywołuje zmian popytu
– popyt elastyczny
Podaż
• Podaż (ang. supply) to ilość dóbr,
oferowana na rynku przez
producentów przy określonej cenie,
przy założeniu niezmienności innych
elementów charakteryzujących
sytuację rynkową (ceteris paribus).
Zależność między ceną a podażą
przedstawia
.
Prawo podaży
• Przy ceteris paribus, wraz ze
wzrostem ceny danego dobra,
zmaleje zapotrzebowanie na dobro, a
wraz ze spadkiem ceny
zapotrzebowanie wzrośnie.
Krzywa podaży
Krzywa podaży
• Graficzne przedstawienie związek
pomiędzy ceną rynkową a ilością,
którą pdroducenci są skłonni
wytworzyć i sprzedać przy innych
rzeczach stałych (ceteris paribus)
Wzrost podaży
Czynniki kształtujące podaż
• cena danego dobra, czyli ilość pieniędzy jaką producent
otrzymuje ze sprzedaży każdej jednostki tego dobra
• ceny czynników produkcji, czyli płace, opłaty za energię,
czynsz, ceny urządzeń i surowców, procenty od zaciągniętych
kredytów – czyli poziom kosztów produkcji
• technologia, czyli postęp techniczny
• ceny dóbr substytucyjnych (zamienników) i komplementarnych
(uzupełniających)
• liczba producentów na danym rynku
• cele przedsiębiorstwa
Czynniki kształtujące podaż
cd.
• oczekiwania dotyczące zmian cen
• eksport oraz import
• wielkość rezerw
• czynniki przypadkowe, np. pogoda
• czas, jakim dysponują producenci
• interwencyjna polityka państwa, dotacje, subwencje,
warunki prawne
• elastyczność podaży
ceteris paribus
• Ceteris paribus zwrot pochodzący z łaciny,
oznaczający wszystko inne takie samo.
• Na polski tłumaczy się zwykle jako przy
pozostałych warunkach równych lub przy
tych samych okolicznościach. Użycie tego
zwrotu oznacza świadome odrzucenie, w
celu uproszczenia rozumowania, możliwości
zajścia pewnych wydarzeń lub warunków,
mogących zaburzyć związek między
przesłanką a wnioskiem.