KOREFERAT
MSR 33
Zysk przypadający na jedną
akcje
KOREFERAT
MSR 33
Zysk przypadający na jedną
akcje
Cel referatu
Celem referatu jest wykazanie różnic
pomiędzy międzynarodowymi
regulacjami a rachunkowością polską
dotyczących zysku przypadającego na
akcje
Hipoteza badawcza
Istnieje zbieżność pomiędzy MSR a
założeniami polskiej rachunkowości
dotyczące zysku przypadającego na
akcje
Struktura referatu
1.
Temat referatu
2.
Cel referatu oraz hipotez badawcza
3.
Struktura referatu
4.
Cel standardu
5.
Definicja nowych pojęć
6.
Wycena
7.
Prezentacja informacji w sprawozdaniach
finansowych i zakres ujawnień
8.
Przykłady sprawozdań
9.
Tabele porównawcze
10.
Wnioski
11.
Słownik pojęć
Cel standardu
Celem standardu
jest ustanowienie
zasad ustalania i prezentacji
zysku przypadającego na akcję,
które mają ułatwić porównywanie
wyników działalności różnych
jednostek w tym samym okresie,
jak też porównywanie wyników
tej samej jednostki osiąganych w
różnych okresach.
Definicje
Akcje uprzywilejowane o rosnącej stopie
dochodu-
akcje uprzywilejowane , które w początkowym
okresie dają prawo do niskiej dywidendy, co ma
zrekompensować jednostce sprzedaż akcji
uprzywilejowanych z dyskontem,
lub
akcje dające prawo do dywidendy wyższej niż
wynikająca z wartości rynkowej w późniejszych
okresach, co ma zrekompensować inwestorom
zakup akcji uprzywilejowanych z premią
Wystawione opcje sprzedaży-
umowy zobowiązujące jednostkę
do odkupu własnych akcji
MSR 33
Podstawowy zysk
przypadający na jedną
akcję
Rozwodniony zysk
przypadający na jedną
akcję
- rozwadniające
potencjalne akcje zwykłe
1.
opcje , warranty i ich odpowiedniki
2.
instrumenty zamienne
3.
akcje emitowalne warunkowo
4.
umowy, które mogą być
rozliczane albo w akcjach zwykłych
albo w środkach pieniężnych
5.
zakupione akcje
6.
wystawione opcje sprzedaży
Sposób obliczania
podstawowego zysku
przypadającego na jedną
akcję
zysk lub strata przypadająca na
zwykłych akcjonariuszy jednostki
dominującej
___________________________________
średnią ważoną liczby akcji zwykłych
występujących w ciągu danego okresu.
Podstawa do obliczenia podstawowego zysku
przypadającego na jedną akcję jest
skonsolidowany zysk ( strata) za dany rok,
skorygowany o:
Stratę z działalności zaniechanej
Udział akcjonariuszy mniejszościowych
Dywidendy po opodatkowaniu przypadające na
rzecz akcjonariuszy mających akcje
uprzywilejowane
Różnice z tytułu rozliczenia akcji uprzywilejowanych
oraz inne podobne wpływy akcji uprzywilejowanych
zaklasyfikowanych jako instrumenty kapitałowe
PRZYKŁAD
Określenie wysokości zysku do wyliczenia podstawowego zysku
przypadającego na jedną akcję
zysk z działalności kontynuowanej przypadający na jednostkę
11 800 000 PLN
Minus: dywidendy od akcji uprzywilejowanych
( 70 000
PLN)
zysk z działalności kontynuowanej przypadający na zwykłych
akcjonariuszy
11 730 000 PLN
strata z działalności zaniechanej ( po opodatkowaniu)
( 2 000
000 PLN)
zysk przypadający na zwykłych akcjonariuszy jednostki
dominującej
9 730 000 PLN
Liczba akcji dla obliczenia
podstawowego zysku przypadającego na
jedną akcję
Za liczbę akcji stanowiącą podstawę do
obliczenia podstawowego zysku przypadającego
na jedna akcję należy przyjąć
średnią ważoną
liczby akcji zwykłych w ciągu danego okresu
Wagą
powinien być okres występowania
poszczególnych typów akcji
PRZYKŁAD
Obliczanie średniej ważonej ilości akcji zwykłych
Akcje Akcje
Akcje
Wyemitowane Własne
Występujące
1 stycznia 2005 stan na początek 2 000 300 1 700
roku
31 maja 2005 emisja nowych akcji 800 - 2 500
za gotówkę
1 grudnia zakup akcji własnych - 250 2250
za gotówkę
31 grudnia stan na koniec roku 2 800 550 2250
Kalkulacja średniej ważonej:
( 1 700 x 12 / 12 ) + ( 800 x 7 / 12 ) – (250 x 1 / 12 ) = 2 146 akcji
Jeżeli w ciągu danego okresu sprawozdawczego nastąpiło zdarzenie
inne niż konwersja potencjalnych akcji zwykłych, które doprowadziło
do zmiany liczby występujących akcji zwykłych bez jednoczesnej
zmiany stanu zasobów, to średnia ważona liczba akcji jest
korygowana w ciągu danego okresu oraz we wszystkich
prezentowanych okresach.
Przykładami takich zdarzeń są
:
emisja kapitalizacyjna lub emisja premiowa
element premiowy we wszelkich innych emisjach
podział akcji oraz
odwrócenie podziału akcji
PRZYKŁAD
Wyliczenie zysku przypadającego na jedną akcję w przypadku
emisji premiowej
Zysk przypadający na zwykłych akcjonariuszy
jednostki dominującej 2004 180 PLN
Zysk przypadający na zwykłych akcjonariuszy
jednostki dominującej 2005 600 PLN
Akcje zwykłe występujące do 30 września 2005 200
Emisja premiowa 1 października 2005 2 akcje zwykłe na każdą akcję
zwykłą
występującą na dzień 30 września
2005
200 x 2 = 400
Podstawowy zysk przypadający na jedną akcję 2005 600 PLN
------------- = 1,00 PLN
200 + 400
Podstawowy zysk przypadający na jedną akcję 2004 180 PLN
---------- = 0,30 PLN
200 + 400
Rozwodniony zysk na jedną
akcję
Rozwodniony zysk na jedną akcję
tym
się różni od
podstawowego zysku na
jedną akcję
, że w jego kalkulacji
uwzględniony jest wpływ zamiany na
akcję zwykłą.
Prawo do zamiany mogą dać niektóre
instrumenty finansowe, które w
przyszłości mogą uprawniać ich
posiadaczy do konwersji na akcje
zwykłe.
Instrumenty finansowe, które mogą dać
prawo do zamiany na akcje zwykłe:
obligacje zamienne,
akcje uprzywilejowane, które są
zamieniane na akcje zwykłe,
warranty,
opcje na akcje,
akcje emitowane dla pracowników w
formie wynagrodzenia,
inne akcje o warunkowej emisji.
Sposób obliczania
rozwodnionego zysku
przypadającego na jedną
akcję
zysk lub strata przypadająca na zwykłych akcjonariuszy jednostki
dominującej - wpływ wszystkich rozwadniających potencjalnych
akcji zwykłych + kwota dywidend po opodatkowaniu oraz odsetek
zaliczonych do danego okresu, odnoszących się do rozwadniających
potencjalnych akcji zwykłych +/- wszelkie inne zmiany przychodów
lub kosztów, które wynikałyby ze zmiany potencjalnych akcji zwykłych
______________________________________________________________________
średnia ważona liczby występujących akcji + średnia ważona liczby
akcji zwykłych, które zostałyby wyemitowane w momencie zamiany
wszystkich rozwadniających potencjalnych akcji zwykłych na akcje
zwykłe
W obliczeniach rozwodnionego zysku
przypadającego na jedną akcję
uwzględniane są tylko potencjalne
akcje zwykłe rozwadniające, czyli
takie, których konwersja na akcje :
Obniżyłaby zysk przypadający na
jedną akcję
Podwyższyłaby stratę przypadającą
na jedną akcję
Opcje, warranty i ich
odpowiedniki
Opcje i warranty są rozwadniające
,
jeśli skutkowałyby wyemitowaniem akcji
zwykłych po wartości niższej od średniej
wartości rynkowej w danym okresie.
Kwota rozwodnienia jest średnią
wartością rynkową akcji zwykłych w
danym okresie, pomniejszoną o cenę
emisyjną
PRZYKŁAD – wpływ opcji na akcje na rozwodniony zysk
przypadający na jedną akcję
Zysk przypadający na zwykłych akcjonariuszy jednostki dominującej za rok 20XX 1 .200.000 j.p.
Średnia ważona ilości akcji zwykłych występujących w ciągu roku 20XX 500.000 akcji
Średnia cena rynkowa jednej akcji zwykłej w roku 20XX 20,00
j.p.
Średnia ważona ilości akcji podlegających opcji w roku 20XX 100.000 akcji
Cena realizacji opcji na akcje w roku 20XX 15,00
j.p.
Wyliczenie zysku przypadającego na jedna akcje
zysk ilość akcji zysk
przypadający
na
jedną akcję
zysk przypadający na zwykłych akcjonariuszy 1.200.000 j.p.
Jednostki dominującej za rok 20XX
Średnia ważona ilości akcji występujących 500.000
W ciągu roku 20XX
Podstawowy zysk przypadający na jedną akcję 2,40 j.p.
Średnia ważona ilości akcji podlegających opcji 100.000
Średnia ważona ilości akcji, które zostałyby (75.000)
Wyemitowane po średniej cenie rynkowej:
(100.000*15,00j.p.)+20,00j.p.
Rozwodniony zysk przypadający na jedna akcję
1.200.000 j.p. 525.000
2,29 j.p
Akcje emitowane warunkowo
Są uwzględniane w wyliczeniu rozwodnionego
zysku przypadającego na jedna akcję, jeśli warunki
są spełnione (zdarzenia wystąpiły)
Są uwzględniane od początku okresu
Jeśli warunki nie są spełnione , liczba warunkowo
emitowanych akcji, które włącza się do obliczenia
zysku rozwodnionego na akcję, opiera się na liczbie
akcji, które mogłyby być wyemitowane, gdyby
koniec okresu sprawozdawczego pokrywał się z
końcem okresu, w którym miałoby nastąpić
spełnienie warunków
Umowy, które mogą być rozliczane w
akcjach zwykłych lub w środkach
pieniężnych
Jeżeli jednostka zawarła umowę , która może zostać rozliczona w
akcjach zwykłych lub w środkach pieniężnych, i
decyzja co do
sposobu rozliczenia należy do jednostki
, jednostka zakłada, że
umowa zostanie rozliczona w akcjach zwykłych, a wynikające z
tego rozliczenia potencjalne akcje zwykłe będą uwzględnione w
wyliczeniu rozwodnionego zysku przypadającego na jedna akcję,
jeżeli ich działanie jest rozwadniające
W przypadku umów ,które mogą zostać rozliczone w akcjach
zwykłych lub w środkach pieniężnych,
i decyzja co do sposobu
rozliczenia należy do posiadacza
, przy wyliczaniu rozwodnionego
zysku przypadającego na jedną akcję bierze się pod uwagę ten
rodzaj rozliczenia ( w środkach pieniężnych lub w akcjach), który
ma silniejsze działanie rozwadniające
Np.. Instrument dłużny
Zakupione opcje
Nie są uwzględniane w wyliczeniu
rozwodnionego zysku przypadającego na
jedną akcję, ponieważ mają działanie
antyrozwadniające
Opcja sprzedaży zostałaby zrealizowana
jedynie wtedy
, gdyby cena realizacji była
wyższa od ceny rynkowej, a
opcja kupna
zostałaby zrealizowana jedynie wtedy
, gdyby
cena realizacji była niższa od ceny rynkowej
Wystawione opcje sprzedaży
Jeśli ich działanie jest rozwadniające
, są uwzględniane w kalkulacji
rozwodnionego zysku przypadającego na jedną akcję
Jeżeli te umowy podczas okresu posiadają wartość wewnętrzną ,,in
the money’’ (cena realizacji lub rozliczenia przewyższa średnią
cenę rynkową za ten okres), potencjalne działanie rozwadniające
zysk przypadający na jedną akcję oblicza się w następujący
sposób:
- Należy przyjąć, że na początku okresu zostanie wyemitowana
wystarczająca liczba akcji zwykłych( po średniej cenie rynkowej dla danego
okresu), aby uzyskać przychód potrzebny do realizacji umowy
- Należy przyjąć, że przychód z emisji zostanie wykorzystany w celu
realizacji umowy (czyli w celu odkupu akcji zwykłych) oraz
- Liczbę akcji zwykłych uzyskanych w wyniku operacji (różnica między
przyjętą liczbą wyemitowanych akcji zwykłych a liczbą akcji zwykłych uzyskanych
w wyniku realizacji umowy) jest uwzględniana w wyliczeniu rozwodnionego zysku
przypadającego na jedną akcję
Prezentacja informacji w
sprawozdaniach
finansowych
Ujawnianie
informacji
Jednostka gospodarcza ujawnia
następujące informacje
1.
Kwoty stosowane jako liczniki wzoru służącego do wyliczenia
podstawowego i rozwodnionego zysku przypadającego na jedną akcję
oraz uzgodnienie tych kwot z zyskiem lub stratą przypadającą na
jednostkę dominującą za dany okres
2.
Średnią ważona liczbę akcji zwykłych stosowaną jako mianownik wzoru
służącego do wyliczenia
zysku i rozwodnionego zysku przypadającego na
jedną akcję oraz wzajemne uzgodnienie tych mianowników
3.
Instrumenty, które mogą potencjalnie rozwodnić podstawowy zysk na
akcję w przyszłości,
ale nie zostały uwzględnione w wyliczeniu
rozwodnionego zysku przypadającego na jedną akcję ze względu na to,
że w prezentowanym okresie mają działanie rozwadniające
4.
Opis transakcji, których przedmiotem są akcje zwykłe lub potencjalne
akcje zwykłe
, które wystąpiły po dniu bilansowym, które zmieniłyby
znacząco liczbę akcji zwykłych lub potencjalnych akcji zwykłych
występujących na koniec okresu, jeżeli zostałyby zawarte przed końcem
okresu sprawozdawczego
Przykład
sprawozdań
PORÓWNANIE
Porównanie MSR 33 z
UoR
Ustawa o rachunkowości nie zawiera
przepisów analogicznych do
standardu MSR 33 - ,,Zysk
przypadający na jedną akcję’’.
Pewne regulacje w tym zakresie
pojawią się w przepisach
szczegółowych odnoszących się do
obrotu publicznego
Porównanie- obliczanie
MSR
GAAP
Podstawowy zysk przypadający na jedną akcje (EPS)
zysk lub strata przypadająca na zwykłych
dochody dostępne z akcji
wspólnych dla akcjonariuszy
akcjonariuszy jednostki dominującej
___________________________________________
___________________________________
średnia ważona ilość występujących akcji
wspólnych
średnią ważoną liczby akcji zwykłych
występujących w ciągu danego okresu.
Rozwodniony zysk przypadający na jedną akcję
zysk lub strata przypadająca na zwykłych akcjonariuszy jednostki dominującej - wpływ wszystkich
rozwadniających potencjalnych akcji zwykłych + kwota dywidend po opodatkowaniu oraz odsetek zaliczonych
do danego okresu, odnoszących się do rozwadniających potencjalnych akcji zwykłych +/- wszelkie inne
zmiany przychodów lub kosztów, które wynikałyby ze zmiany potencjalnych akcji zwykłych
_____________________________________________________________________________________________________________
średnia ważona liczby występujących akcji + średnia ważona liczby akcji zwykłych, które zostałyby
wyemitowane w momencie zamiany wszystkich rozwadniających potencjalnych akcji zwykłych na akcje zwykłe
dochody dostępne z akcji wspólnych dla akcjonariuszy + rozwadniające potencjalne akcje zwykłe
_________________________________________________________________________________
średnia ważona ilość występujących akcji wspólnych + rozwadniający efekt konwersji zakładanej
Wnioski
W polskiej rachunkowości nie
został uwzględniony zysk
przypadający na jedną akcję
Słownik pojęć
options, warrants and their
equivalents
- opcje warranty i ich
odpowiedniki
convertible instruments
-
instrumenty
zamienne
shares issuable
-
akcje emitowane
warunkowo
dilutive potential ordinary shares
-
rozwadniające potencjalne akcje zwykłe