SYMBOLE I
SYMBOLE I
KULTURA
Rozdział
Rozdział
3
3
SYMBOLE I
SYMBOLE I
KULTURA
Rozdział
Rozdział
3
3
Życie społeczne regulowane jest
Życie społeczne regulowane jest
przez systemy symboli, dzięki
przez systemy symboli, dzięki
którym człowiek wie jak postępować
którym człowiek wie jak postępować
i prawidłowo funkcjonować we
i prawidłowo funkcjonować we
współczesnym świecie.
współczesnym świecie.
Ludzie pozbawieni symboli czyli
Ludzie pozbawieni symboli czyli
kultury zginęliby, rozpadłby się także
kultury zginęliby, rozpadłby się także
świat który znamy.
świat który znamy.
ŚWIAT SYMBOLI
ŚWIAT SYMBOLI
Systemy symboli człowiek tworzy w
Systemy symboli człowiek tworzy w
swojej wyobraźni, posługujemy się
swojej wyobraźni, posługujemy się
nimi i wciąż zmieniamy je we
nimi i wciąż zmieniamy je we
wzajemnych kontaktach.
wzajemnych kontaktach.
Symbole kształtują nasze działania i
Symbole kształtują nasze działania i
nasze wzory organizacji społecznej.
nasze wzory organizacji społecznej.
Suma owych systemów symboli w całej
Suma owych systemów symboli w całej
ludzkiej populacji jest nazywana przez
ludzkiej populacji jest nazywana przez
socjologów
socjologów
KULTURĄ
KULTURĄ
.
.
KULTURA
KULTURA
jest rozumiana jako suma
jest rozumiana jako suma
wszystkich ludzkich wytworów
wszystkich ludzkich wytworów
(Singer) czyli symboli ,przedmiotów
(Singer) czyli symboli ,przedmiotów
materialnych i sposobów organizacji.
materialnych i sposobów organizacji.
Globalna definicja kultury:
Globalna definicja kultury:
-kultura materialna (wytwory fizyczne)
-kultura materialna (wytwory fizyczne)
-kultura niematerialna (systemy
-kultura niematerialna (systemy
symboli i społecznych zachowań)
symboli i społecznych zachowań)
ŚWIAT SYMBOLI c.d.
ŚWIAT SYMBOLI c.d.
Świat jest skonstruowany i
Świat jest skonstruowany i
zapośredniczony przez symbole ( one
zapośredniczony przez symbole ( one
budują nasz świat ) . Nie należy
budują nasz świat ) . Nie należy
lekceważyć potęgi symboli kulturowych
lekceważyć potęgi symboli kulturowych
oddziałujących na nasze spostrzeżenia,
oddziałujących na nasze spostrzeżenia,
uczucia i zachowania . Ludzie wciąż
uczucia i zachowania . Ludzie wciąż
tworzą i przekształcają je ( robią to
tworzą i przekształcają je ( robią to
dokonując zmian w relacjach
dokonując zmian w relacjach
wzajemnych ,reorganizując rzeczywistość
wzajemnych ,reorganizując rzeczywistość
społeczną, bądź gdy zmieniają środowisko
społeczną, bądź gdy zmieniają środowisko
w którym żyją).
w którym żyją).
SYMBOLE I
SYMBOLE I
SPOŁECZEŃSTWO
SPOŁECZEŃSTWO
Symbole stanowią środek za pomocą którego
Symbole stanowią środek za pomocą którego
dostosowujemy się do środowiska, wchodzimy
dostosowujemy się do środowiska, wchodzimy
w interakcje, organizujemy się w grupy i
w interakcje, organizujemy się w grupy i
interpretujemy nasze doświadczenia.
interpretujemy nasze doświadczenia.
Kultura rzadko bywa jedynie neutralnym
Kultura rzadko bywa jedynie neutralnym
narzędziem ,jest ona bowiem rodzajem
narzędziem ,jest ona bowiem rodzajem
ograniczenia. Dla socjologów ważne są te
ograniczenia. Dla socjologów ważne są te
symbole które wpływają na nasz sposób
symbole które wpływają na nasz sposób
widzenia świata ,działania w tym świecie,
widzenia świata ,działania w tym świecie,
wchodzenia w interakcje ze sobą ,oraz
wchodzenia w interakcje ze sobą ,oraz
koordynują nasze działania i zachowania
koordynują nasze działania i zachowania
wobec innych ludzi.
wobec innych ludzi.
SYMBOLE I
SYMBOLE I
SPOŁECZEŃSTWO c.d.
SPOŁECZEŃSTWO c.d.
Socjologowie zajmują się kulturą
Socjologowie zajmują się kulturą
badając:
badając:
w jaki sposób ograniczają interakcje
w jaki sposób ograniczają interakcje
między ludźmi i ich struktury
między ludźmi i ich struktury
organizacyjne;
organizacyjne;
w jaki sposób struktury tworzą
w jaki sposób struktury tworzą
,podtrzymują bądź zmieniają kulturę
,podtrzymują bądź zmieniają kulturę
.
.
SYSTEM JĘZYKOWY
SYSTEM JĘZYKOWY
System kodów językowych, obejmujący słowa
System kodów językowych, obejmujący słowa
w formie mówionej i pisanej, a także symbole
w formie mówionej i pisanej, a także symbole
matematyczne oraz programy komputerowe.
matematyczne oraz programy komputerowe.
Poziom zorganizowania danej populacji jest
Poziom zorganizowania danej populacji jest
uzależniony od podstawowych rodzajów kodów
uzależniony od podstawowych rodzajów kodów
w niej występujących:
w niej występujących:
wyłącznie język mówiony- ograniczone formy
wyłącznie język mówiony- ograniczone formy
organizacji (wyłącznie ustne przekazy)
organizacji (wyłącznie ustne przekazy)
język mówiony + pisany- liczne formy organizacji
język mówiony + pisany- liczne formy organizacji
(wynik skuteczniejszego gromadzenia
(wynik skuteczniejszego gromadzenia
informacji).
informacji).
TECHNOLOGIA- SYSTEMY
TECHNOLOGIA- SYSTEMY
TECHNOLOGICZNE
TECHNOLOGICZNE
organizacja informacji i wiedzy
organizacja informacji i wiedzy
dotyczących kontrolowania i
dotyczących kontrolowania i
wykorzystywania środowiska,
wykorzystywania środowiska,
jedna z sił napędowych organizowania
jedna z sił napędowych organizowania
się ludzi (rozwój technologii pociąga za
się ludzi (rozwój technologii pociąga za
sobą rozwój społeczeństwa),
sobą rozwój społeczeństwa),
połączenie nauki i technologii stanowi
połączenie nauki i technologii stanowi
potężną siłę kulturową, zdolną do
potężną siłę kulturową, zdolną do
przekształcania naszego życia.
przekształcania naszego życia.
SYSTEMY WARTOŚCI
SYSTEMY WARTOŚCI
Systemy ogólnych standardów,
Systemy ogólnych standardów,
inaczej kryteriów, służących ocenie
inaczej kryteriów, służących ocenie
moralnej postępowania oraz jego
moralnej postępowania oraz jego
stosowności, wykorzystywane w
stosowności, wykorzystywane w
wielu najrozmaitszych sytuacjach.
wielu najrozmaitszych sytuacjach.
Wspólna miara moralna do oceniania
Wspólna miara moralna do oceniania
zarówno cudzych, jak i swoich
zarówno cudzych, jak i swoich
działań.
działań.
SYSTEMY WARTOŚCI
SYSTEMY WARTOŚCI
Podstawowe wartości uznawane przez
Podstawowe wartości uznawane przez
większą część społeczeństwa:
większą część społeczeństwa:
Dążenie do sukcesu,
Dążenie do sukcesu,
Aktywność,
Aktywność,
Wolność,
Wolność,
Postęp,
Postęp,
Materializm,
Materializm,
Skuteczność,
Skuteczność,
•
„
„
spoiwo” utrzymujące społeczeństwo w
spoiwo” utrzymujące społeczeństwo w
całości,
całości,
•
Jedno z możliwych źródeł dezintegracji w
Jedno z możliwych źródeł dezintegracji w
społeczeństwie – konflikt wartości.
społeczeństwie – konflikt wartości.
Systemy symboli
Systemy symboli
Systemy wartości
Systemy wartości
Systemy norm
Systemy norm
Zasoby wiedzy
Zasoby wiedzy
Systemy przekonań
Systemy przekonań
Przekonania należą do najważniejszych
Przekonania należą do najważniejszych
elementów naszej mapy mentalnej. Są to
elementów naszej mapy mentalnej. Są to
poglądy oraz idee odnoszące się do
poglądy oraz idee odnoszące się do
poszczególnych rodzajów sytuacji
poszczególnych rodzajów sytuacji
społecznych np.: praca, rodzina, inni ludzie,
społecznych np.: praca, rodzina, inni ludzie,
my sami, porządek świata, systemy
my sami, porządek świata, systemy
kształcenia itp.. Istotą przekonań jest wiara
kształcenia itp.. Istotą przekonań jest wiara
w ich prawdziwość i duży stopień pewności
w ich prawdziwość i duży stopień pewności
na temat tego co się wydarza, znaczenia
na temat tego co się wydarza, znaczenia
danych zjawisk lub rzeczy oraz tego co
danych zjawisk lub rzeczy oraz tego co
ważne i co się najbardziej liczy
ważne i co się najbardziej liczy
Systemy przekonań
Systemy przekonań
Przekonania odnoszące się do konkretnych faktów i
Przekonania odnoszące się do konkretnych faktów i
zastosowania podstawowych wartości w konkretnych
zastosowania podstawowych wartości w konkretnych
sytuacjach
sytuacjach
Pojęcie o tym jak dana sytuacja wygląda, co się na nią składa
Pojęcie o tym jak dana sytuacja wygląda, co się na nią składa
Sukces (na uczelni powinno się otrzymywać dobre stopnie)
Sukces (na uczelni powinno się otrzymywać dobre stopnie)
Aktywność, skuteczność (solidna i regularna praca)
Aktywność, skuteczność (solidna i regularna praca)
Postęp (zdobywanie wiedzy, ukończenie poszczególnych
Postęp (zdobywanie wiedzy, ukończenie poszczególnych
etapów kształcenia)
etapów kształcenia)
(Wiedza ta sprawia ze czujemy się pewniej, wiemy jak mamy się
(Wiedza ta sprawia ze czujemy się pewniej, wiemy jak mamy się
zachować i nabieramy pewności ze postępujemy właściwie)
zachować i nabieramy pewności ze postępujemy właściwie)
Przekonania dotyczące sytuacji której jeszcze nie
Przekonania dotyczące sytuacji której jeszcze nie
doświadczyliśmy
doświadczyliśmy
małżeństwo, praca, starość
małżeństwo, praca, starość
(Dzięki posiadanym przekonaniom na temat różnych dziedzin
(Dzięki posiadanym przekonaniom na temat różnych dziedzin
oraz kontekstów społecznych możemy w każdej chwili zacząć
oraz kontekstów społecznych możemy w każdej chwili zacząć
w funkcjonować w nowych nie znanych nam sytuacjach)
w funkcjonować w nowych nie znanych nam sytuacjach)
Systemy norm
Systemy norm
Mówią nam czego się od nas oczekuje,
Mówią nam czego się od nas oczekuje,
jak mamy się zachowywać i co należy
jak mamy się zachowywać i co należy
robić w konkretnej sytuacji np.
robić w konkretnej sytuacji np.
gdzie usiąść
gdzie usiąść
jak postępować
jak postępować
co mówić, myśleć
co mówić, myśleć
(Jeśli nie znamy odpowiednich norm odnoszących
(Jeśli nie znamy odpowiednich norm odnoszących
się do danej sytuacji to dopasowujemy się do
się do danej sytuacji to dopasowujemy się do
postępowania i gestów innych ludzi)
postępowania i gestów innych ludzi)
Systemy norm
Systemy norm
Normy różnią się stopniem ogólności:
Normy różnią się stopniem ogólności:
•
Obszerne instytucjonalne –
Obszerne instytucjonalne –
ogólne
ogólne
instrukcje jak zachowywać się w
instrukcje jak zachowywać się w
najważniejszych sferach społecznych
najważniejszych sferach społecznych
(praca, szkoła, dom)
(praca, szkoła, dom)
•
Szczegółowe –
Szczegółowe –
dokładnie mówią nam
dokładnie mówią nam
jak mamy postępować w konkretnych
jak mamy postępować w konkretnych
sytuacjach
sytuacjach
Systemy norm
Systemy norm
Uzgadnianie wspólnych norm –
Uzgadnianie wspólnych norm –
większość
większość
naszego życia w społeczeństwie spędzamy na
naszego życia w społeczeństwie spędzamy na
uczeniu się, dopasowywaniu, tworzeniu i
uczeniu się, dopasowywaniu, tworzeniu i
wspólnym ustalaniu nowych norm np.:
wspólnym ustalaniu nowych norm np.:
Małżeństwo
Małżeństwo
(ustalenie wspólnych norm ponieważ normy określające
(ustalenie wspólnych norm ponieważ normy określające
zadania kobiety i mężczyzny są bardzo różne)
zadania kobiety i mężczyzny są bardzo różne)
Praca przy taśmie montażowej
Praca przy taśmie montażowej
(uzgodnienie wspólnych norm określających w jaki
(uzgodnienie wspólnych norm określających w jaki
sposób ludzie mają pracować)
sposób ludzie mają pracować)
Zasoby wiedzy
Zasoby wiedzy
Ludzie jako istoty myślące posiadają
Ludzie jako istoty myślące posiadają
zdolność do magazynowania w
zdolność do magazynowania w
pamięci najrozmaitszych informacji.
pamięci najrozmaitszych informacji.
Są one jednak mało uporządkowane,
Są one jednak mało uporządkowane,
ale potrafimy je wykorzystać odnosząc
ale potrafimy je wykorzystać odnosząc
się do konkretnej sytuacji. Zasoby
się do konkretnej sytuacji. Zasoby
wiedzy są nam potrzebne, wywodzą
wiedzy są nam potrzebne, wywodzą
się z doświadczenia i pozwalają nam
się z doświadczenia i pozwalają nam
dostosowywać do różnych sytuacji.
dostosowywać do różnych sytuacji.
Zasoby wiedzy
Zasoby wiedzy
Poprzez posiadanie zasobów wiedzy
Poprzez posiadanie zasobów wiedzy
potrafimy dostosowywać się do
potrafimy dostosowywać się do
najrozmaitszych okoliczności, nie
najrozmaitszych okoliczności, nie
jesteśmy sztywni w zachowaniach,
jesteśmy sztywni w zachowaniach,
umiemy dostosować się do siebie samych
umiemy dostosować się do siebie samych
jak również do różnych sytuacji.
jak również do różnych sytuacji.
Nie jesteśmy zaprogramowani jak roboty i
Nie jesteśmy zaprogramowani jak roboty i
gdy pojawia się coś nowego
gdy pojawia się coś nowego
wykorzystując swoją wiedzę wiemy co
wykorzystując swoją wiedzę wiemy co
zrobić i potrafimy się dostosować do
zrobić i potrafimy się dostosować do
aktualnej sytuacji
aktualnej sytuacji
ZRÓŻNICOWANIE
ZRÓŻNICOWANIE
KULTUROWE
KULTUROWE
LUDZIE TWORZĄ SYSTEMY SYMBOLI KULTUROWYCH,
LUDZIE TWORZĄ SYSTEMY SYMBOLI KULTUROWYCH,
PONIEWAŻ SĄ IM ONE POTRZEBNE. ZDANIEM
PONIEWAŻ SĄ IM ONE POTRZEBNE. ZDANIEM
ZWOLENNIKÓW
ZWOLENNIKÓW
FUNKJONALIZMUUŁATWIAJĄ INTERAKCJE ORAZ
FUNKJONALIZMUUŁATWIAJĄ INTERAKCJE ORAZ
ORGANIZOWANIE SIĘ. A PONIEWAŻ LUDZIE ŻYJĄ I
ORGANIZOWANIE SIĘ. A PONIEWAŻ LUDZIE ŻYJĄ I
FUNKCJONUJĄ W RÓŻNYCH ŚRODOWISKACH,
FUNKCJONUJĄ W RÓŻNYCH ŚRODOWISKACH,
KULTURA TAKŻE MA ZRÓŻNICOWANE OBLICZA. TAK
KULTURA TAKŻE MA ZRÓŻNICOWANE OBLICZA. TAK
JAK PODKREŚLAJĄ ZWOLENNICY TEORII
JAK PODKREŚLAJĄ ZWOLENNICY TEORII
KONFLIKTU, ZRÓŻNICOWANIA KULTUROWE
KONFLIKTU, ZRÓŻNICOWANIA KULTUROWE
SĄ ŹRÓDŁEM NIEUSTANNEGO KONFLIKTU I NAPIĘĆ W
SĄ ŹRÓDŁEM NIEUSTANNEGO KONFLIKTU I NAPIĘĆ W
SPOŁECZEŃSTWIE. TAK JAK RÓŻNI SIĘ JĘZYK,
SPOŁECZEŃSTWIE. TAK JAK RÓŻNI SIĘ JĘZYK,
PODOBNIE RZECZ SIĘ MA Z INNYMI SYSTEMAMI
PODOBNIE RZECZ SIĘ MA Z INNYMI SYSTEMAMI
KULTUROWYMI-TECHNOLOGIĄ WARTOŚCIAMI,
KULTUROWYMI-TECHNOLOGIĄ WARTOŚCIAMI,
PRZEKONANIAMI, NORMAMI I ZASOBAMI WIEDZY. FAKT
PRZEKONANIAMI, NORMAMI I ZASOBAMI WIEDZY. FAKT
TEN MA BARDZO POWAŻNE NASTĘPSTWA.
TEN MA BARDZO POWAŻNE NASTĘPSTWA.
KULTURA
KULTURA
colere
colere
= "uprawa, dbać, pielęgnować, kształcenie") – termin ten jest
= "uprawa, dbać, pielęgnować, kształcenie") – termin ten jest
wieloznaczny, pochodzi odłac.
wieloznaczny, pochodzi odłac.
cultus agri
cultus agri
("
("
"), interpretuje się go w wieloraki sposób przez przedstawicieli
"), interpretuje się go w wieloraki sposób przez przedstawicieli
. Kulturę można określić jako ogół wytworów ludzi,
. Kulturę można określić jako ogół wytworów ludzi,
zarówno materialnych, jak i niematerialnych:
zarówno materialnych, jak i niematerialnych:
zachowania).
zachowania).
Najczęściej rozumiana jest jako całokształt duchowego i materialnego
Najczęściej rozumiana jest jako całokształt duchowego i materialnego
. Bywa utożsamiana z
. Bywa utożsamiana z
Również charakterystyczne dla danego społeczeństwa wzory
Również charakterystyczne dla danego społeczeństwa wzory
odróżnieniu od tego, co jest biologicznie odziedziczone.
odróżnieniu od tego, co jest biologicznie odziedziczone.
Całość wiedzy na temat kultury próbuje badać dziedzina wiedzy,
Całość wiedzy na temat kultury próbuje badać dziedzina wiedzy,
, jednak także na poszczególnych aspektach
, jednak także na poszczególnych aspektach
kultury uwagę skupiają:
kultury uwagę skupiają:
filozofia
filozofia
kultury
kultury
,
,
historia kultury
historia kultury
,
,
antropologiakulturowa
antropologiakulturowa
,
,
socjologia
socjologia
kultury
kultury
,
,
etnografia
etnografia
czy
czy
memetyka
memetyka
.
.
KONFLIKT KULTUR
KONFLIKT KULTUR
SYSTEMY KULTUROWE TAKIE JAK WARTOŚCI CZY PRZEKONANI SĄ CZYMŚ W RODZAJU OKULARÓW LUB
SYSTEMY KULTUROWE TAKIE JAK WARTOŚCI CZY PRZEKONANI SĄ CZYMŚ W RODZAJU OKULARÓW LUB
KOLOROWYCH
KOLOROWYCH
PRYZMATOW PRZEZ KTÓRE PATRZYMY NA ŚWIAT
PRYZMATOW PRZEZ KTÓRE PATRZYMY NA ŚWIAT
KULTURA MA WPŁYW NA TO W JAKI SPOSÓB POSTRZEGAMY ŚWIAT JEDNE RZECZY ZAUWAŻAMY ALE NIE WIDZIMY
KULTURA MA WPŁYW NA TO W JAKI SPOSÓB POSTRZEGAMY ŚWIAT JEDNE RZECZY ZAUWAŻAMY ALE NIE WIDZIMY
INNYCH
INNYCH
DLATEGO POWSTAŁA NAUKA JAKO ŚWIADOME DĄŻENIE DO ZREDUKOWANIA TENDENCYJNOŚCI ZWIĄZANEJ Z
DLATEGO POWSTAŁA NAUKA JAKO ŚWIADOME DĄŻENIE DO ZREDUKOWANIA TENDENCYJNOŚCI ZWIĄZANEJ Z
FAKTEM ŻE WYKORYSTUJEMY KULTURĘ DO ORGANIZOWANIA SWOJEGO CODZIENNEGO ŻYCIA.
FAKTEM ŻE WYKORYSTUJEMY KULTURĘ DO ORGANIZOWANIA SWOJEGO CODZIENNEGO ŻYCIA.
NAUKA JAK I KULTURA POWSTAŁA POCZĄTKOWO ABY ROZWIĄZYWAC LUDZKIE PROBLEMY
NAUKA JAK I KULTURA POWSTAŁA POCZĄTKOWO ABY ROZWIĄZYWAC LUDZKIE PROBLEMY
W PRZYPADKU NAUKI ZBIERANIE DANYCH ORAZ ZWERYFIKOWANIE IDEI DOPROWADZIŁO DO POWSTANIA ZE
W PRZYPADKU NAUKI ZBIERANIE DANYCH ORAZ ZWERYFIKOWANIE IDEI DOPROWADZIŁO DO POWSTANIA ZE
WIEDZA ROZWIJA SIĘ DZIĘKI TEORI.
WIEDZA ROZWIJA SIĘ DZIĘKI TEORI.
POZĄTKOWO PRZEKONANIA DOTYCZĄCE NAUKI NAPOTKAŁY WIELKI OPÓR ZE STRONY INNYCH
POZĄTKOWO PRZEKONANIA DOTYCZĄCE NAUKI NAPOTKAŁY WIELKI OPÓR ZE STRONY INNYCH
SYSTEMÓW PRZEKONAŃ
SYSTEMÓW PRZEKONAŃ
RELIGII
RELIGII
FILOZOFII
FILOZOFII
IDEOLOGII
IDEOLOGII
FUNDAMENTALIŚCI RELIGIJNI KWESRIONUJA NAUKĘ WÓWCZAS KIEDY JEJWNIOSKI ZAPRZECZAJĄ DOGMATOM
FUNDAMENTALIŚCI RELIGIJNI KWESRIONUJA NAUKĘ WÓWCZAS KIEDY JEJWNIOSKI ZAPRZECZAJĄ DOGMATOM
RELIGIJNYM
RELIGIJNYM
RÓWNIEŻ IDEOLOGOWIE CZY MARKSIŚCI CZY PRAWICOWCY CZĘSTO NIE CHCA ZAAKCEPTOWAC WIEDZY NAUKOWEJ
RÓWNIEŻ IDEOLOGOWIE CZY MARKSIŚCI CZY PRAWICOWCY CZĘSTO NIE CHCA ZAAKCEPTOWAC WIEDZY NAUKOWEJ
KIEDY RÓNICE W KULTURZE STAJA SIĘ PODSTAWĄ POLITYCZNYCH DZIAŁAŃ I ORGANIZACJI KONFLIKT KULTUROWY
KIEDY RÓNICE W KULTURZE STAJA SIĘ PODSTAWĄ POLITYCZNYCH DZIAŁAŃ I ORGANIZACJI KONFLIKT KULTUROWY
SIĘ JESZCZE BARDZIEJ SIĘ NASILA
SIĘ JESZCZE BARDZIEJ SIĘ NASILA
NAPRZYKŁAD KONFLIKT WOKÓŁ ABORCJI PRZERADZA SIĘ W WALKĘ POMIĘDZY RÓŻNYMI UGRUPOWANIAMI
NAPRZYKŁAD KONFLIKT WOKÓŁ ABORCJI PRZERADZA SIĘ W WALKĘ POMIĘDZY RÓŻNYMI UGRUPOWANIAMI
TEGO TYPU KONFLIKTY BARDZO TRUDNO ROZWIĄZAĆ PONIEWAŻ WALCZĄCE ZE SOBĄ STRONY SA BARDZO
TEGO TYPU KONFLIKTY BARDZO TRUDNO ROZWIĄZAĆ PONIEWAŻ WALCZĄCE ZE SOBĄ STRONY SA BARDZO
PRZYWIĄZANE DO SWOICH PRZEKONAŃ
PRZYWIĄZANE DO SWOICH PRZEKONAŃ
SUBKULTURY
SUBKULTURY
OKREŚLA GRUPĘ SPOŁECZNĄ I JEJ KULTURĘ WYODRĘBNIONĄ WEDŁUG JAKIEGOŚ KRYTERIUM, NA
OKREŚLA GRUPĘ SPOŁECZNĄ I JEJ KULTURĘ WYODRĘBNIONĄ WEDŁUG JAKIEGOŚ KRYTERIUM, NA
PRZYKŁAD ZAWODOWEGO, ETNICZNEGO, RELIGIJNEGO, DEMOGRAFICZNEGO.
PRZYKŁAD ZAWODOWEGO, ETNICZNEGO, RELIGIJNEGO, DEMOGRAFICZNEGO.
PIERWSZYM TWÓRCĄ POJĘCIA "SUBKULTURA" JEST AMERYKAŃSKI SOCJOLOG MILTON MYRON GORDON,
PIERWSZYM TWÓRCĄ POJĘCIA "SUBKULTURA" JEST AMERYKAŃSKI SOCJOLOG MILTON MYRON GORDON,
KTÓRY ZDEFINIOWAŁ JE PO RAZ PIERWSZY W 1947 ROKU W ARTYKULE "THE CONCEPT OF THE SUB-
KTÓRY ZDEFINIOWAŁ JE PO RAZ PIERWSZY W 1947 ROKU W ARTYKULE "THE CONCEPT OF THE SUB-
CULTUR AND ITS APPLICATION„
CULTUR AND ITS APPLICATION„
SUBKULTURA JEST SEGMENTEM KULTURY I NIE PODLEGA WARTOŚCIOWANIU NA WYŻSZĄCZY
SUBKULTURA JEST SEGMENTEM KULTURY I NIE PODLEGA WARTOŚCIOWANIU NA WYŻSZĄCZY
NIŻSZĄ. CZŁONKÓW SUBKULTURY WEDŁUG TERMINOLOGII SOCJOLOGICZNEJ NIE MOŻNA
NIŻSZĄ. CZŁONKÓW SUBKULTURY WEDŁUG TERMINOLOGII SOCJOLOGICZNEJ NIE MOŻNA
NAZYWAĆ KONTRSPOŁECZEŃSTWEM, PONIEWAŻ SĄ ONI WYRAZICIELAMI JAKIEGOŚPOGLĄDU,
NAZYWAĆ KONTRSPOŁECZEŃSTWEM, PONIEWAŻ SĄ ONI WYRAZICIELAMI JAKIEGOŚPOGLĄDU,
JAKICHŚ IDEI. DZIAŁAJĄ PRZY TYM W RAMACH OGÓŁU SPOŁECZEŃSTWA.
JAKICHŚ IDEI. DZIAŁAJĄ PRZY TYM W RAMACH OGÓŁU SPOŁECZEŃSTWA.
SUBKULTURĘ TWORZĄ GRUPY ZAWODOWE, KTÓRE WYPRACOWAŁY SWOISTE, REALIZOWANE WYŁĄCZNIE
SUBKULTURĘ TWORZĄ GRUPY ZAWODOWE, KTÓRE WYPRACOWAŁY SWOISTE, REALIZOWANE WYŁĄCZNIE
W ICH OBRĘBIE, NORMY - NA PRZYKŁAD LEKARZE, PRAWNICY, ZŁODZIEJE, POLITYCY, NAUCZYCIELE,
W ICH OBRĘBIE, NORMY - NA PRZYKŁAD LEKARZE, PRAWNICY, ZŁODZIEJE, POLITYCY, NAUCZYCIELE,
UCZNIOWIE, STUDENCI, FANI DANEGO GATUNKU MUZYCZNEGO. ŚWIADCZY O TYM CHOCIAŻBY
UCZNIOWIE, STUDENCI, FANI DANEGO GATUNKU MUZYCZNEGO. ŚWIADCZY O TYM CHOCIAŻBY
SPECYFICZNY JĘZYK -
SPECYFICZNY JĘZYK -
SOCJOLEKT
SOCJOLEKT
. SUBKULTURY TWORZĄ NIE TYLKO GRUPY ZAWODOWE, ALE
. SUBKULTURY TWORZĄ NIE TYLKO GRUPY ZAWODOWE, ALE
TAKŻE INNE GRUPY SPOŁECZNE, DO KTÓRYCH NALEŻĄ OSOBY NIEPEŁNOSPRAWNE - NIEWIDZĄCY,
TAKŻE INNE GRUPY SPOŁECZNE, DO KTÓRYCH NALEŻĄ OSOBY NIEPEŁNOSPRAWNE - NIEWIDZĄCY,
NIESŁYSZĄCY, PRZEWLEKLE CHORZY ORAZ Z USZKODZONYMI NARZĄDAMI RUCHU, UPOŚLEDZENI
NIESŁYSZĄCY, PRZEWLEKLE CHORZY ORAZ Z USZKODZONYMI NARZĄDAMI RUCHU, UPOŚLEDZENI
UMYSŁOWO
UMYSŁOWO
CZASAMI OWE RÓŻNICE NORM I PRZEKONAŃ PROWADZĄ DO OTWARTEGO KONFLIKTU A WTEDY
CZASAMI OWE RÓŻNICE NORM I PRZEKONAŃ PROWADZĄ DO OTWARTEGO KONFLIKTU A WTEDY
NIEUCHRONNIE DOCHODZI DO KONFRONTACJI TEGO CO NAS RÓŻNI
NIEUCHRONNIE DOCHODZI DO KONFRONTACJI TEGO CO NAS RÓŻNI
ZGODNIE Z TEORIĄ KAROLA MARKSA I WIELU JEGO NASTĘPCÓW NIEKTÓRE SUBKULTURY
ZGODNIE Z TEORIĄ KAROLA MARKSA I WIELU JEGO NASTĘPCÓW NIEKTÓRE SUBKULTURY
MAJĄ WIĘKSZĄ WŁADZE NIŻ INNE
MAJĄ WIĘKSZĄ WŁADZE NIŻ INNE
NP. LUDZIE BOGACI POSIADAJĄ WIĘKSZĄ WŁADZĄ POLITYCZNA ORAZ WŁĄŚCICIELE DUŻYCH KORPORACJI
NP. LUDZIE BOGACI POSIADAJĄ WIĘKSZĄ WŁADZĄ POLITYCZNA ORAZ WŁĄŚCICIELE DUŻYCH KORPORACJI
MAJĄ WIĘKSZĄ MOŻLIWOŚC NARZUCANIA SWOICH PRZEKONAŃ
MAJĄ WIĘKSZĄ MOŻLIWOŚC NARZUCANIA SWOICH PRZEKONAŃ
SPRZECZNOŚCI KULTUROWE
SPRZECZNOŚCI KULTUROWE
NIE TYLKO SUBPOPULACJE MAJĄ ODMIENNE SYMBOLE
NIE TYLKO SUBPOPULACJE MAJĄ ODMIENNE SYMBOLE
KULTUROWE ALE JUŻ SAME CZĘŚCI SKŁADOWE KULTURY
KULTUROWE ALE JUŻ SAME CZĘŚCI SKŁADOWE KULTURY
MOGĄ BYĆ NIESPÓJNE I SPRZECZNE. CZĘSTO WARTOŚCI I NORMY
MOGĄ BYĆ NIESPÓJNE I SPRZECZNE. CZĘSTO WARTOŚCI I NORMY
KTÓRE UZNAJEMY PRZEKONANIA KTÓRE POSIADAMY SĄ BARDZO
KTÓRE UZNAJEMY PRZEKONANIA KTÓRE POSIADAMY SĄ BARDZO
NIESPÓJNE MÓWI SIĘ WÓWCZAS ŻE DOŚWIADCZAMY
NIESPÓJNE MÓWI SIĘ WÓWCZAS ŻE DOŚWIADCZAMY
SPRZECZNOŚCI
SPRZECZNOŚCI
KULTUROWYCH. NADMIERNA NIEZGODNOŚĆ MOŻE CZŁOWIEKOWI
KULTUROWYCH. NADMIERNA NIEZGODNOŚĆ MOŻE CZŁOWIEKOWI
PRZYSPARZAĆ PROBLEMÓW A JEŚLI W DANYM SPOŁECZEŃSTWIE
PRZYSPARZAĆ PROBLEMÓW A JEŚLI W DANYM SPOŁECZEŃSTWIE
ZBYT WIELE LUDZI MA DO CZYNIENIA Z TEGO RODZAJU
ZBYT WIELE LUDZI MA DO CZYNIENIA Z TEGO RODZAJU
PRZECZNOŚCIAMI KULTUROWYMI TO MOGĄ ŚIE
PRZECZNOŚCIAMI KULTUROWYMI TO MOGĄ ŚIE
RODZIĆ ZACHOWANIA PATOLOGICZNE ALBO LUDZIE
RODZIĆ ZACHOWANIA PATOLOGICZNE ALBO LUDZIE
ZACZYNAJĄ DĄŻYĆ DO PRZEKSZTAŁCENIA SPOŁECZESTWA. TAK
ZACZYNAJĄ DĄŻYĆ DO PRZEKSZTAŁCENIA SPOŁECZESTWA. TAK
WIEC SPRZECZNOŚCI PROWADZĄ NAJCZĘŚCIEJ DO ZAMĘTU W
WIEC SPRZECZNOŚCI PROWADZĄ NAJCZĘŚCIEJ DO ZAMĘTU W
GŁOWACH POSZCZEGÓLNYCH LUDZI I DO ZAMIESZEK
GŁOWACH POSZCZEGÓLNYCH LUDZI I DO ZAMIESZEK
SPOŁECZNYCH. STAJĄ SIĘ PRZYCZYNĄ PRZEMIAN I REORGANIZACJI
SPOŁECZNYCH. STAJĄ SIĘ PRZYCZYNĄ PRZEMIAN I REORGANIZACJI
SPOŁECZEŃSTWA.
SPOŁECZEŃSTWA.
ETNOCENTRYZM
ETNOCENTRYZM
STAWIANIE WŁASNEGO NARODU LUB GRUPY ETNICZNEJ W CENTRUM
STAWIANIE WŁASNEGO NARODU LUB GRUPY ETNICZNEJ W CENTRUM
ZAINTERESOWANIA I WYWYŻSZANIE GO PONAD INNE. DZIAŁANIA TAKIE
ZAINTERESOWANIA I WYWYŻSZANIE GO PONAD INNE. DZIAŁANIA TAKIE
MOGĄ DOPROWADZIĆDO NACJONALIZMU CZY IZOLACJONIZMU. POGLĄD
MOGĄ DOPROWADZIĆDO NACJONALIZMU CZY IZOLACJONIZMU. POGLĄD
TEN MANIFESTUJE SIĘ W DZIAŁALNOŚCI JEDNOSTEK CZY ORGANIZACJI,
TEN MANIFESTUJE SIĘ W DZIAŁALNOŚCI JEDNOSTEK CZY ORGANIZACJI,
KTÓRE KONCENTRUJĄ SIĘ WOKÓŁ WŁASNEGO NARODU I ZWRACANIEM
KTÓRE KONCENTRUJĄ SIĘ WOKÓŁ WŁASNEGO NARODU I ZWRACANIEM
UWAGI NA INTERESY JEDYNIE WŁASNEJ GRUPY ETNICZNEJ.
UWAGI NA INTERESY JEDYNIE WŁASNEJ GRUPY ETNICZNEJ.
ETNOCENTRYZM JEST TO AFIRMACYJNY STOSUNEK DO WŁASNEJ
ETNOCENTRYZM JEST TO AFIRMACYJNY STOSUNEK DO WŁASNEJ
KULTURY, JEDNOCZEŚNIE DEPRECJONUJĄCY INNE.
KULTURY, JEDNOCZEŚNIE DEPRECJONUJĄCY INNE.
WYRAZEM ETNOCENTRYZMU JEST NAUCZANIE SZKOLNE NASTAWIONE
WYRAZEM ETNOCENTRYZMU JEST NAUCZANIE SZKOLNE NASTAWIONE
WYŁĄCZNIE NA PROBLEMATYKĘ WŁASNEGO PAŃSTWA, NIERZADKO WŁASNEGO
WYŁĄCZNIE NA PROBLEMATYKĘ WŁASNEGO PAŃSTWA, NIERZADKO WŁASNEGO
NARODU, Z POMINIĘCIEM INNYCH NARODÓW CZY TEŻ PROWADZENIE POLITYKI
NARODU, Z POMINIĘCIEM INNYCH NARODÓW CZY TEŻ PROWADZENIE POLITYKI
MIĘDZYNARODOWEJ ZGODNIE TYLKO Z WŁASNYMI INTERESAMI NARODOWYMI.
MIĘDZYNARODOWEJ ZGODNIE TYLKO Z WŁASNYMI INTERESAMI NARODOWYMI.
Z
Z
DRUGIEJ STRONY ZDROWY ETNOCENTRYZM WYNIKA Z POWINNOŚCI WOBEC
DRUGIEJ STRONY ZDROWY ETNOCENTRYZM WYNIKA Z POWINNOŚCI WOBEC
WŁASNEGO NARODU I PAŃSTWA, MOŻE BYĆ ROZUMIANY JAKO
WŁASNEGO NARODU I PAŃSTWA, MOŻE BYĆ ROZUMIANY JAKO
POSTAWA PATRIOTYCZNA.
POSTAWA PATRIOTYCZNA.
ETNOCENTRYZM c.d.
ETNOCENTRYZM c.d.
PRZEJAWEM ETNOCENTRYZMU JEST STOSOWANIE
PRZEJAWEM ETNOCENTRYZMU JEST STOSOWANIE
OKREŚLANIA POŁOŻENIA INNYCH KRAJÓW ZE SWOJEGO
OKREŚLANIA POŁOŻENIA INNYCH KRAJÓW ZE SWOJEGO
PUNKTU WIDZENIA NP. DLA POLAKÓW IRAK TO BLISKI
PUNKTU WIDZENIA NP. DLA POLAKÓW IRAK TO BLISKI
WSCHÓD, ALE DLA HINDUSÓW TO RACZEJ BLISKI ZACHÓD.
WSCHÓD, ALE DLA HINDUSÓW TO RACZEJ BLISKI ZACHÓD.
PRZYKŁADY ETNOCENTRYZMU:
PRZYKŁADY ETNOCENTRYZMU:
ISTNIEJĄ LUDY OKREŚLAJĄCE MIANEM "LUDZI" TYLKO
ISTNIEJĄ LUDY OKREŚLAJĄCE MIANEM "LUDZI" TYLKO
SIEBIE SAMYCH
SIEBIE SAMYCH
NP. KIOWA, LAPOŃCZYCY, ROMOWIE CZY TUNGUZI
NP. KIOWA, LAPOŃCZYCY, ROMOWIE CZY TUNGUZI
ŻYDZI DZIELĄ CAŁĄ LUDZKOŚĆ NA POTOMKÓW ABRAHAMA
ŻYDZI DZIELĄ CAŁĄ LUDZKOŚĆ NA POTOMKÓW ABRAHAMA
I GOJÓW, GRECY I RZYMIANIE LUDY SPOZA WŁASNEJ
I GOJÓW, GRECY I RZYMIANIE LUDY SPOZA WŁASNEJ
CYWILIZACJI NAZYWALI "BARBARZYŃCAMI". JASKRAWYM
CYWILIZACJI NAZYWALI "BARBARZYŃCAMI". JASKRAWYM
PRZYKŁADEM ETNOCENTRYZMU SĄ CHINY, CZYLI DLA
PRZYKŁADEM ETNOCENTRYZMU SĄ CHINY, CZYLI DLA
CHIŃCZYKÓW "PAŃSTWO ŚRODKA"
CHIŃCZYKÓW "PAŃSTWO ŚRODKA"