background image

PIELĘGNACJA PRZYDATKÓW 

SKÓRY:

1.Pielęgnacja włosów (mycie 

włosów, likwidacja wszawicy 
głowowej),

2.Usuwanie zarostu twarzy,
3.Pielęgnacja paznokci

background image

PIELĘGNACJA  

WŁOSÓW

background image

Włosy

 są dodatkowym 

wytworem skóry. 

Stanowią estetyczny 

element zewnętrznego 

wyglądu człowieka. 

Człowiek ma na głowie 

przeciętnie ok. 100 000 

włosów.

background image

Rodzaj i intensywność 

owłosienia, jego grubość, 

gęstość, szybkość wzrostu i 

odporność na uszkodzenia 

należą do cech 

indywidualnych każdego 

człowieka. Zdrowe włosy są 

elastyczne, pozwalają się 

dobrze układać i czesać.

background image

Włos

 powstaje w 

mieszku włosowym 

nad brodawką. 

Kierunek wzrostu 

włosa jest 

odśrodkowy od 

głębszych warstw 

skóry.

background image

Włos w przekroju 

poprzecznym zbudowany 

jest z:

• Łuski

 (zew. Warstwa włosa – od 6 do 10 

warstw łuski, chroni przed urazami 
zewnętrznymi, nadaje połysk);

• Kory 

(pod łuską włosową, podstawowa 

część włosa, odpowiada za jego 
elastyczność, wytrzymałość, odporność 
na rozciąganie i urazy)

• Rdzenia

 (w centrum struktury włosa i 

umieszczony jest w kanale rdzeniowym).

background image

Schemat struktury włókna włosowego i 

przekrój włókien włosów ludzkich

 

background image

Jak widać na Rysunku, 

włókna 

włosa 

ludzkiego posiadają wiele 

warstw struktury komórkowej. 

Składają się one z naskórka i kory, 

a w niektórych przypadkach 

również z rdzenia w regionie 

centralnym. Wszystkie one 

złożone są z martwych komórek, 

które są w większości wypełnione 

proteiną keratynową 

. Keratyna 

poprawia strukturę włosa, 

wygładza jego powierzchnię, 

sprzyja regeneracji.

background image
background image
background image

Codzienna pielęgnacja 

włosów  polega na:

• Czesaniu wielokrotnym w ciągu dnia,
• Szczotkowaniu wielokrotnym w ciągu 

dnia,

• Myciu w zależności od potrzeby jednak 

nie rzadziej niż raz w tygodniu,

• Stosowaniu środków pielęgnacyjnych; 

szamponów, odżywek, pianek, 
lakierów.

background image

MYCIE 

WŁOSÓW

background image

Mycie włosów 

to 

usuwanie ze skóry 

głowy i włosów brudu i 

łoju za pomocą wody, 

mydła, środków 

chemicznych.

background image

Włosy należy myć tak często, 

jak one tego potrzebują, nawet 

codziennie. Jest to uzależnione 

od:

• Rodzaju włosów,
• Zanieczyszczenia włosów,
• Potrzeby dobrego samopoczucia 

pacjenta w zakresie wyglądu i 
estetyki włosów.

background image

CELE MYCIA 

WŁOSÓW;

1)  Higieniczny

2)  Leczniczy

background image

CEL HIGIENICZNY:

• Utrzymanie skóry głowy i włosów w 

czystości,

• Pobudzenie krążenia krwi, a tym samym 

zapobieganie powstawaniu w okolicy głowy, 
potylicy lub małżowiny usznej odleżyn, np. 
chory nieprzytomny,

• Kształtowanie trwałych nawyków 

higienicznych,

• Poprawa samopoczucia i estetyczny wygląd.

background image

CEL   LECZNICZY:

•Usunięcie pasożytów.

background image

ZAGROŻENIA  PODCZAS  

MYCIA WŁOSÓW:

• Oziębienie,
• Zamoczenie bielizny osobistej i 

pościelowej,

• Podrażnienie oczu szamponem,
• Zalanie wodą uszu i twarzy,
• Zamoczenie lub przemieszczenie 

istniejących u pacjenta opatrunków, 
gipsów;

• Wystąpienie reakcji uczuleniowej na 

właściwości używanego szamponu.

background image

ZASADY:

1. Dobranie sposobu mycia włosów do 

stanu zdrowia pacjenta.

2. Wyjaśnienie pacjentowi istoty czynności 

i uzgodnienie czasu wykonania zabiegu.

3. Wykonanie zabiegu sprawnie, szybko, 

ale dokładnie.

4. Dbanie o wygodę i bezpieczeństwo 

pacjenta.

5. Zapewnienie odpowiedniej temperatury 

otoczenia (18-22°C).

background image

6. Przygotowanie wody do mycia o 

temperaturze ok. 36-39°C.

7. Stosowanie środków pielęgnacyjnych, 

na które pacjent nie jest uczulony.

8. Przenoszenie dzbanka z wodą z tyłu 

głowy pacjenta.

9. Obserwowanie pacjenta w czasie 

czynności pielęgnacyjnych i 
utrzymywanie z nim kontaktu słownego.

10. Zapewnienie intymności w czasie  
      wykonywania zabiegu.

background image

UWAGA !

1. Przy spłukiwaniu osłonięcie twarzy 

pacjenta przed zalaniem, np. dłonią, 
opaską.

2. Szampony mogą być przyczyną 

podrażnienia i uczuleń skóry głowy lub 
oczu.

3. Niektóre fryzury prowadzą u chorych 

leżących do powstania odleżyn skóry 
owłosionej głowy, np. upięcie włosów z 
zastosowaniem spinek, wsuwek (koki).

background image

LIKWIDACJA 

WSZAWICY 

GŁOWOWEJ

background image

 

WSZAWICA 

to 

chorobowa wpisana 

do Dziennika Ustaw 

jako choroba 

zakaźna. 

background image

Wyróżniamy 3 typy wszawicy 
zależne od gatunku 
atakujących wszy

wszawicę głowową 

(najczęściej 
  spotykaną) wywoływaną 
przez wszy
  głowowe, 

wszawicę łonową 

wywoływaną przez 
  wszy łonowe oraz 

wszawicę odzieżową 

wywoływaną
  przez wszy odzieżowe

background image

Wesz głowowa 

to 

typowy pasożyt 

człowieka. Jest to 

owad bez skrzydeł, 

dł. ok.. 3mm, 

pasożytujący na 

owłosionej części 

głowy.

background image
background image
background image
background image

WESZ   ŁONOWA

background image

WESZ ODZIEŻOWA

background image
background image
background image

Wesz głowowa

, żyje i składa jaja 

na owłosionej skórze głowy, a 

czasami na okryciu głowy (trafia 

tam zazwyczaj część gnid). O ile 

jednak wesz jest pasożytem dość 

dużym i łatwo go dostrzec gołym 

okiem, o tyle

 gnidy 

można nie 

zauważyć, jeśli się jej nie szuka lub 

nie kontroluje systematycznie 

stanu głowy. Wesz głowowa to 

przede wszystkim problem dużych 

skupisk ludzkich, który dotyka 

szczególnie dzieci.

background image

Dorosła samica 

po jednym 

zapłodnieniu składa do 56 

jajeczek – gnid. Są one 

wielkości od 0,3 mm do 0,8 

mm. Zostają przez samicę 

przyklejone do podstawy włosa 

(czasami na nakryciu głowy) 

specjalną, bardzo lepką 

wydzieliną. Samica każdego 

dnia składa po około osiem 

gnid. Pasożyt w takiej formie 

dojrzewa przez 6 do 8 dni. 

background image

Niestety, 

wszy

 mają 

wyjątkowe właściwości 

przystosowawcze i bardzo 

szybko uodparniają się na 

wszelkie trucizny, a gnidy 

są nawet oporne na to, co 

zabija dorosłe osobniki i 

nimfy. 

background image

Walka z wszawicą 

nie polega 

na jednorazowym użyciu 

środka zabijającego pasożyty

Gnidy 

bardzo dobrze są 

chronione przez otoczkę i w 

zasadzie nic ich nie zabija. Po 

pozbyciu się dorosłych 

osobników i nimf, należy za 

kilka dni powtórzyć trucie. 

Istnieje bowiem duże 

prawdopodobieństwo, że 

wylęgną się nowe osobniki.

background image
background image

W związku z tym, że 

gnidy są 

odporne na trucizny

, należy się 

ich pozbyć w sposób 

mechaniczny. Należy je 

wyczesać specjalnym gęstym 

grzebieniem. Walka z gnidami 

trwa dłużej niż pokonanie 

dorosłych osobników – jeśli 

chcemy  naprawdę pozbyć się 

tego pasożyta, musimy być 

konsekwentni w swoim 

oddziałaniu.

background image

Młody osobnik – nimfa 

wyglądem 

przypomina dorosłą postać 

pasożyta. Młode nimfy żywią się 

tak samo jak dorosłe osobniki, 

czyli dwa razy dziennie wbijają 

aparat gębowy w skórę swojego 

żywiciela, aby napić się jego krwi. 

Miejsce ukłucia jest widoczne – 

tworzy się tam mała grudka, która 

jest bardzo swędząca. Jest to o 

tyle niebezpieczne, że prowadzi do 

zakażeń skóry. 

background image

W ciągu dwóch - trzech tygodni 

wesz dojrzewa do rozrodu i 

zaczyna się rozmnażać. 

Przeciętnie żyje 6 tygodni. 

Przez cały ten okres dojrzały 

pasożyt rozmnaża się 

intensywnie. Jedna samica na 

głowie może sprawić, że za 

kilka tygodni zarażona osoba 

będzie miała wiele osobników, 

w różnych fazach rozwoju

background image

Ciekawostką jest fakt, że wszy 

podlegają 

mimetyzacji, 

czyli 

ich kolor upodabnia się do 

koloru włosów żywiciela. Z tego 

też powodu bardzo często 

widzimy gnidy, nie możemy 

zaś tak łatwo dostrzec 

osobników dorosłych ze 

względu na ich kolor bliski 

odcieniowi włosów. 

background image

ZAKAŻENIE PRZEZ KONTAKT:

• Pośredni
• Bezpośredni (bezpośredni kontakt 

głowy zarażonej z głową czystą)

background image

OBJAWY WSZAWICY:

•Świąd skóry głowy,
•Zdenerwowanie, niepokój,
•Widoczne czerwone ślady 

ukąszeń.

background image

PREPARATY 

PRZECIWWSZAWICZE:

•Artemisol, Delacet, Owanol, 

Nix, Pipi – stosowane na 
owłosione części skóry;

•Eltra – stosowany do 

likwidacji wszy odzieżowej

background image

ZASADY 

OBOWIĄZUJĄCE 

PODCZAS 

ZAKŁADANIA 

CZEPCA 

PRZECIWWSZAWICZ

EGO

background image

1. Respektowanie praw 

pacjenta:

- wyrażenia zgody na zabieg,

- zapewnienia warunków 

intymności i zachowania przez 

personel tajemnicy zawodowej

.

2. Zapoznanie się z 

zaleceniami producenta 

przed zastosowaniem 

środka owadobójczego

background image

3. Wykonanie próby 

uczuleniowej przed 

zabiegiem.

4. Zabezpieczenie oczu, 

uszu, nosa pacjenta przed 

zalaniem.

5. Podczas działań 

związanych z zakładaniem i 

zdejmowaniem czepca 

należy zachować środki 

ostrożności związane z 

ochroną pielęgniarki przed 

rozprzestrzenianiem się 

insektów.

background image

6. Zapewnienie pacjentowi 

poczucia bezpieczeństwa.

7. Przestrzeganie czasu 

działania środka 

leczniczego.

8.Dezynfekowanie 

materiału i sprzętu po 

zdjęciu czepca.

9. Dokładne kilkakrotne 

umycie włosów po zdjęciu 

czepca (2-3)

background image

10. Sczesywanie włosów 

po umyciu gęstym 

grzebieniem.

11. Kontrolowanie 

stanu skóry głowy i 

włosów w ciągu 

następnych 2 tygodni.

background image

USUWANIE   

ZAROSTU   

TWARZY

background image

Należy pamiętać

, że 

nie 

wolno 

używać golarki 

elektrycznej w pobliżu butli 

z tlenem, ze względu na 

niebezpieczeństwo 

powstania iskry, która w 

połączeniu z tlenem może 

wywołać pożar.

background image

W przypadku 

zacięcia 

przy goleniu 

należy na 

tę okolicę zastosować 

ucisk miejscowy 

gazikiem nasączonym 

środkiem 

dezynfekującym

.

background image

PIELĘGNACJA 

PAZNOKCI

background image

Płytka paznokcia 

zbudowana jest z 

keratyny

 – 

twardej półprzezroczystej 

substancji. 

Naskórek

 widoczny u 

nasady paznokcia stanowi 

mechaniczną barierę

 dla 

zanieczyszczeń i bakterii 

mogących wnikać pod fałdę 

nasady paznokcia, dlatego 

też nie powinien być 

wycinany ani wyrywany.

background image

Funkcje paznokci:

• Chronią opuszki palców,
• Chronią palce przed mechanicznymi 

urazami,

• Zwiększają zdolność palców do 

manipulowania drobnymi przedmiotami,

• Ułatwiają chwytanie przedmiotów,
• Zwiększają wrażliwość dotykową,
• Nadają estetyczny wygląd palcom,
• Diagnostyczną, w przebiegu chorób układu 

krążenia i skóry np. pałeczkowate 
paznokcie

background image
background image

Niewłaściwa pielęgnacja 

może doprowadzić do:

• Wrastania paznokci,
•  Łamliwości,
• Rozwarstwiania płytki paznokciowej,
• Grzybicy paznokci,
• Zanokcicy – bolesny naciek zapalny lub 

ropień umiejscowiony pod paznokciem 
powstały wskutek zakażenia 
bakteryjnego,

• Zastrzału.

background image

Cel pielęgnacji:

•Higieniczny

 (czystość, 

skrócenie, polepszenie 
samopoczucia chorego)

•Leczniczy

 (leczenie chorób 

paznokci np. grzybicy)

background image

Niebezpieczeństwa:

• Zranienie,
• Ból,
• Krwawienie,
• Zanokcica,
• Zbyt krótkie obcięcie – ból, 

zmniejszenie wrażliwości dotykowej.

background image

Zasady:

1.

Zapoznanie się ze stanem zdrowotnym 
pacjenta.

2.

Określenie wydolności pacjenta w 
zakresie samoobsługi i pozyskanie go 
do współpracy.

3.

Zapewnienie intymności w czasie 
wykonywania zabiegu.

4.

Zabezpieczenie łóżka i bielizny przed 
zamoczeniem.

5.

Dokładne osuszenie skóry palców, ze 
zwróceniem szczególnej uwagi na 
przestrzenie międzypalcowe rąk i stóp.

background image

UWAGA !

Jeżeli skóra wokół paznokcia 

jest zaczerwieniona i 

tkliwa, lub gdy pojawi się 

najmniejszy wysięk, należy 

zawiadomić lekarza.


Document Outline